N I E U W E
QagËlaó voor
1-1 R I
en SCuió-JCollanó.
Z. H. Leo XIII.
No. 2662
Vrijdag 23 April 1897
22ste Jaargang,
B UITEN LAN I).
msm
Het verlaten kind,
Transvaal.
Rusland.
Frankrijk.
Oostenrijk-Hongarije.
Dr. Lueger's eerherstel.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige in plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
/1,10
«1,40
2,80
«0.03
ELI ND
AGTTE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 16 regels50 Cents
Elke regel meer7J/s
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Redacteu r-U itgever, W. KüPPE RS.
In onzen tijd van wonderbare maatschap
pelijke en staatkundige hervormingen, van
buitengewone verstandelijke bedrijvigheid,
van groote ontdekkingen en uitvindingen
maar vooral van sluw overleg mag de
vraag wel gesteld worden, wat moeten wij
Katholieken doen?
Wjj moeten ons zoowel op Kerkelijk
als op Staatkundig gebied richten naar
onzen grooten meester Z. H. Leo XIII.
Blijk geven van sympathie, van ijverige
medewerking is alles wat Z, H. de Paus
ons voorhoudt, in zijn voorzichtige richting
en in de oppositie van onzen Opperpries
ter en leider der volken.
Leo XIII is door de Voorzienigheid aan
de Kerk geschonken Paus in dit tijdperk
van humaniteit om aan te toonen, dat de
Kerk van alle eeuwen is evenals haar
Stichter, zich vasthoudende aan de godde
lijke instelling der Kerk en aan de grond
beginselen van geloof en zeden.
Leo XIII erkent de maatschappelijke
en politieke veranderingen die plaats heb
ben en schikt de menschelijke vormen der
Kerk naar hare nieuwe omgevingenZ. H.
erkent de wonderbare ontdekkingen en
uitvindingen der eeuwen en daarin de ont
wikkeling van Gods eigen schepping ziende,
zegent hij ze en moedigt ze aanhij ze
gent en moedigt allen vooruitgang aan
langs wettige lijnenhij prijst bewegingen
strikkende ter hoogere opvoeding en groo-
ter geluk van den mensch.
De Encyclieken van den Paus, vooral
die over den arbeid en over de Republiek
van Frankrijk, bewijzen, dat hij inderdaad
de Paus der eeuw is. De Katholieken die
nen de gedragslijn van hun leider te vol
gen en hem bij te staan in de vervulling
der goddeljjke zending, hem opgedragen
om in den naam van Christus deze mo
derne wereld te besturen en haar voor den
godsdienst te behouden en te winnen.
Er zjjn er, helaas die den naam van Ka
tholiek dragen en zich met bewustheid en
krachtdadig van Leo's leiding op sommige
punten verwjjderd houden. Zij beelden zich
in, dat zij den toestand van onzen tijd
beter verstaan dan den Paus. Gehecht
aan wisselvalligheden en vergankelijke
vormen, die zij valscheljjk voor het vol
strekte en duurzame aanzien, zouden zjj
willen dat de Kerk en de wereld stil
S V I L LSTO A
door L. e. O.
23
//Dat komt er immers zoo net niet op aan,"
zeide de freule. //Vele boeren weten het immers
ook niet hoe oud zij precies zijn. En voegde
zij er glimlachend by, //als de dames een zeke
ren ouderdom bereiken, willen zij heelemaal
niet meer weten, hoe oud. zij zijn."
//De mijne niet,// verzekerde de molenaar, //en
wie braaf is, vergeet het ook niet, maar schrjjft
dag en datum van ajjne geboorte in zijn evan
gelieboek en leest het dan daarna eiken Zondag
opnieuw.//
Op de voorname lieden maakten deze ernstige
woorden van den eenvoudigen molenaar een
diepen indruk.
"Gjj beleeft zeker veel vreugde aan het
kind,// zeide de Graat.
//O ja,// was het bescheid. //Wij hebben het
nu eenmaal en groote kosten veroorzaakt zijne
opvoeding niet. Als zjj groot is, spaart zij de
vrouw eene dienstmeid.//
Een pijnlijke trek vloog over het aangezicht
van den trotschen Graaf en zij re wangen ver
schoten van kleur. //Als dienstmeid zal uwe
vrouw haar toch nooit houden,// zeide de freule
snel. //Mjj heeft vrouw Klaassen ten minste ge
zegd, dat zij het kind steeds als eene doch
ter zoude behandelen P//
//Maar, meent gij dan freule, dat ons eigen
kind, indien wij er een gehad hadden, niet
stonden. Aldus houden zicb in Frankrjjk
e enigen nog aan doode keizerrijken en
monarchieën vast, niettegenstaande Z. H.
Leo XIII ben herhaaldelijk uitgenoodigd
heeft om in den Regeeringsvorm niet
in al de Regeerders dien het volk des
lands aangenomen heeft, de vertegenwoor
diging van wet en orde en het wettige
gouvernement der natie te zien. In zjjn
jongste adres heeft de Paus zulke katho
lieken weerspannelingen of opstandelingen
geheeteu. Er zijn en dat is treurig ver
deeldheden onder de Katholieken, niet in
geloof en zeden, maar in strekkingen en
schikkingen van handelwjjs naar moderne
omstandigheden en omgeyingen.
Er dient voor de Katholieken maar eene
strekking en eene beweging te zijn, nl.
die door den Paus aangegeven. Tegen
stand tegen zjjne leiding is niets dan op
stand hoezeer deze oppositie zich ook
moge vermommen.
Er wordt wel eens gevraagdzijn de
Katholieken over geheel de wereld met
verdeeld wat rassen aangaat? Iu het ge
heel niet.
Voor ons is op 't gebied van den gods
dienst en de Christelijke staatkunde geen
ras, geene kleur, geene taal. De Katho
lieken zijn broeders die onder de opperste
leiding van den Paus van Rome, voor
God en waarheid werken, met inachtne-
men hunner maatschappelijke verplicbtin-
gen tegenover hun vaderland, tegenover
den grond hunner geboorte, tegenover hun
vorstenhuis.
De H. Vader heeft liefde voor zijn kin
deren en op hen rust dan ook de plicht te
luisteren naar zijne vermaningen om le
vende voorbeelden te zjjn van goed bur
gerschap en van gehechtheid aan hun
vaderlandsche instellingen.
De Engelschen in de Zuid Afr.-Republiek
doen al het mogelijke om de twee Johan-
nesburgers, die indertijd tot de opruiers
van Dr. Jameson's bende behoorden en
achter slot werden gezet, los te krijgen.
Eene poging om president Kruger te
bewegen deze stijfhoofdige Engelschen als
een soort vau iubeleumsgave op den ver
zoude hebben moeten werken,// antwoordde de
molenaar. «Wij houden er niet van om de
handen in den schoot te leggen, en als Sibylla
ook de eigene dochter mijner vrouw geweest
ware, dan zoude zij hare moeder toch ook eene
dienstmeid hebben moeten uitwinnen. Die goed
werken, worden het meeste bemind. Is het zoo
uiet, Sibylla?//
//Ja. vader," zeide het kind, dat oplettend ge
luisterd had.
//Nu, ik wensoh, dat zij u altijd redenen
geeft, om haar recht lief te hebben// antwoordde
de freule, en gaf nog enkele vermaningen aan
het kind, met een klein geschenk dat zij ook
heden weder voor haar medegebracht had.
De Graaf keek op zijn horloge; zij nam der
halve afscheid van den molenaar en liet zijne
vrouw eene spoedige beterschap toewenschen.
Dan kuste zij de kleine en zeide met lachende
stem, dat zij reisvaardig was. //Geef dien heer
de hand, Sibylla!// zeide zij nog, toen de Graaf
het kind bij het weggaan niet meer scheen te
bemerken. Sibylla gehoorzaamde en plotseling
bukte zich de Gtaal en kuste het kind ook op het
voorhoofd, zonder echter een woord te spreken.
Ook op den terugtocht zweeg hij. Het smalle
pad, waar zij achter elkander loopen moesten,
maakte het spreken moeilijk. Eindelijk zeide de
freule, die voorop ging:
//Beken maar, dat ik gelijk heb. Hier is z|j
goed bezorgd en ieder ingrijpen zoude storend
en verderfelijk zijn. Hare toekomst is behoorlijk
verzekerd.//
//Z|j wordt de dienstmeid der molenaarster
een schitterende toekomst
jaardag van koningin Victoria los te
laten, is mislukt.
President Kruger heeft te kennen ge
geven dat hun van het eerste jaar geen
dag gevangenisstraf geschonken zou worden,
en dat zij het tweede jaar zouden uitzit
ten tot hun boete tot den laatsten penning
betaald zoude z|jn.
De Anglikaansche Aartsbisschop van
York, die naar St. Petersburg is vertrok
ken, werd met bijzondere onderscheiding
door den Czaar en de Czarina in de hoofd
stad ontvangen.
Het is bekend, dat de Aartsbisschoppen
van Canterbury en Cork het antwoord dat
zij aan den Paus hebben gezonden, be
treffende de erkenning van Anglikaansche
ordes, aan al de Russische Metropolitanen
en Aartsbisschoppen is gestuurd. Niet ge
heel ten onrechte wordt het bezoek van
den Aartsbisschop van York, aam Rusland,
hiermede in verband gebracht.
Uit Toulon wordt aan de Temps ge
schreven, dat drie Grieksche zeeofficieren,
gedetacheerd bjj het Fransche Middelland-
sche-Zeeëskader bevel hebben gekregen,
zich met den meesten spoed bjj de Grieksche
vloot te begeven.
«Mooie Paascheierenriep een
straatventer op den eersten Paaschdag in
de Avenue d'Italie te Parijs. Van alle
soorten en kleuren bad hij ze op zijn wa
gen: chocolade-, suiker-eieren, bruine,
witte, gele en rose. En de kinderen uit
de buurt stonden er watertandend om heen.
Eene juffrouw vroeg den prijs van een
mooi choeolade ei. Twee francs, zei de
man, Veel te duur! antwoordde de juffrouw
en dong af. Na eenig bieden bleek de
koopman niet beneden de dertig sous te
willen gaan en de juffrouw blies een schjjn-
aftocht. De man baar achterna: Dertig
sous! De juffrouw: Nee, v|jf-en-twintig.
Eindelijk de man, woedend: Nou, daar
heb je 't voor niks! En pats! smijt hij
het mooie chocolade ei vlak in het gezicht
van de juffrouw.' 't Ei kapot en de juf
frouw een blauw oog.
Maar daar bleef het niet by. De juffrouw
rent terug naar den wagen, zet haar mand
neer en begint den maD met zjjn eigen
//Welk ander geluk kunnen wfj haar aanbieden?»
zeide Celestine en keerde zich om naar den
Graaf. Niet zonder eenige scherpte in de stem
voegde zij er bij//Of zoudt gij misschien plan
nen koesleren van zelfverloochening? In dat ge
val strijk ik de vlag!"
//Zachtjes aan," zeide de Graaf vriendelijk, en
op zijne bede verder te gaan, vervolgde zij den
weg. „Eene zoo grootsche gedachte,// vervolgde
hij, achter haar voortschrijdende, //zult gij mij
wel niet toeschrijven. Ik hield het natuurlijk
voor mijn plicht, iets voor het kind te doen,
nadat ik door u van deze onaangename zaak
op de hoogte was gebracht; daarom ben ik
hierheen gekomen. Een bepaald plan had ik
nog niet. Ik wilde eerst met u overleggen.
Vrouwen weten dergelijke zaken altijd veel beter
te behandelen. Het, is m|j echter nooit ingeval
len, de wereld eens te zijnen kosten te laten
lachen door een opzienbarend besluit te nemen.
Ik heb mij nu overtuigd, dat alles wat van on
zen kant gedaan zoude kunnen worden, vrij wel
als overbodig kan beschouwd worden. Laten wij
dan den voorhang maar vallen, over dit inter
mezzo, en het landspel, dat op den molen wordt
afgespeeld kan zijn gang gaan. Het laatste be-
drjjf echter zal ik wel niet beleven.//
//Wie weet, mijnheer da Graaf! Sibylla is zes
of zeven jaar oud, na een dozijn jaartjes kan
reeds een vrooljjk vijfde bedrijf worden afge
speeld
//Hebt gij al een minnaar in petto?" schertste
de Graal en zij svist, dat zij niet verder moest
gaan, al was zij eene dame bij wie hij gast
vriendschap genoot, O, zeker, z|jn zoon droeg
eieren te bombarileeren. Deze blind van
woede en eiergruis, grjjpt ook in zijn wa
gen en zoo smijten /ij elkaar een paar
minuten lang den kostbaren inhoud in 't
gezicht aan stukken. Het kinderpubliek
heeft dolle pret en grabbelt om de stukjes
suiker en chocolade op den grond. De om
standers vuren de vechtenden aanBravo!
Smijt den Turk dood! Enzoovoorts, tot
het laatste ei tegen den neus van den
koopman kapot vloog.
Maar toen hield het komieke op. De
koopman vloog op de juffrouw aan, gooide
haar op den grond, trapte haar cp het
lichaam en beukte haar met zijne vuisten,
zoodat /z|j bloedend en bewusteloos bleef
liggen. Politie. De juffrouw naar het hos
pitaal en de koopman in het cachot.
De Weener-politiek geeft aan, dat het
uitbreken van den oorlog tusschen Grie
kenland en Turk|je op geenerlei wjjze
invloed zal uitoefenen op den toestand op
het eiland Kreta, want de Mogendheden
hebben verklaard voor de veiligheid der
Muzelmansche bevolking te zullen instaan.
De Mogendheden schijnen alzoo niet als
beschermers der Christenen in het Oosten
gekomen te zijn, zjj zullen de moorde
naars van duizenden en duizenden Chris
tenen beschermen, opdat de Kretensers en
Grieken hun geen kwaad doen.
Het is wel!
Met buitengewone praal is Dr. L u e g e r
gisteren als burgemee/ter van Weenen geinstal-
leerd. Was het zijnen vjjsnden gelukt b|j herha
ling dc bekrachtiging zijner benoeming door
keizer Frans J ozef tegen te werken, nu was
daar geen denken meer aan.
In een gewoon huurrijtuig begaf Dr. L u e-
ger zich naar het stadhuis, maar hij werd her
kend en uit duizenden monden steeg een ge
juich en gejubel op ter eere van den anti-se-
mietischen leider.
Dr. Lueger trad de groote zaal van het
stadhuis binnen, daar wachtte den edelen strjj-
der, die laster en verdachtmaking, achteruitstel
ling en minachting had getrotseerd, maar noch
ter linker of ter rechter zijde was afgeweken,
eene schitterende ovatie.
De zaal was geheel gevuld met tal van de
putaties en overheidspersonen. De pilaren wa
ren versierd met de vlaggen en wapens van
verschillende vereenigingen. In het midden was
eene estrade waarop het borstbeeld van den
Keizer stond le midden vsn groen.
niet alleen de schuld, dat hij zich vau af zjjne
kinderjaren van den vader had vervreemd en
de richting had ingeslagen, die hem ten verderve
had gevoerd
Zij bereikte de hoogte, vonden Godfried op
den bok in vrede ingeslapen en keerden naar
Sierenberg terug, waar de Graaf zjjn verbljjf
niet verlengde. Reeds den volgenden dag nam
hij afscheid en verzocht Celestine hem op de
hoogte te houden, indien er iets bjjzonders mocht
voorvallen. Zij beloofde het hem, al kon zjj
zich ook Diet voorstellen, dat er iets bijzonders
zoude kunnen gebeuren in de zaak, waarin zij
beiden betrokken waren. Zij dacht er over gelijk
allen iu de buurt, maar haar speet bet volstrekt
niet gelijk ^len integendeel
VII.
Het bezoek van den Graaf van Eversberg bij
de freule van Sprangen was al weder uit het
geheugen gewischt, hoe veel opzien het. ook in
den beginne had gebaard en ook ten opzichte
der kleine Sibylla op den Boschmolen scheen
men tot rust te zijn gekomen. Men sprak er
niet meer over en hoe kon dat ook. Gewichti
ger zaken namen de algemeene opmerkzaamheid
in beslag. In dien tijd doolde het //roode spook,//
rond, de vrees voor de sociale revolutie en de
sociaal-democratische republiek.
Wordt vervolgd.