NIEUWE
1ï)ag6laó voor c lïooró*en SEuió-dCollanó.
No, 2663
Zaterdag 24 April 1897
22ste Jaargang.
Rotterdamsche Brieven.
BUITENLAND,
50 Cents
77»
Het verlaten kind,
Frankrijk.
Qriekenland.
Italië.
Turkije.
Oostenrijk-Hongarije.
yisciicp
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige in plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
/1,10
1,40
«2,80
«0.03
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 16 regels
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
AGITE MA NON AGITATE.
Redacteu r-U itgever, W. KüPPE RS.
VIII.
In iedere stad heeft men toch zoo
iets, waarvoor elk rechtgeaard burger
zich met hart en ziel interesseertom nu
maar eens een voorbeeld te noemen: de
glorie van een Hagenaar is natuurlijk het
Hof en wat daarmee iu verband staateen
Haarlemmer geraakt dadelijk in enthou
siasme als hp spreekt over ja, over wat
eigenlijk
Eerljjk gezegd ben ik op dit punt niet
heel zeker van mijne zaak en wel een
beetje bang den bal deerljjk mis te slaan
en me zoodoende het alleszins gerecht
vaardigd ongenoegen der Haarlemmers op
den hals te halen. Ik zal me daaraan dan
ook maar niet roekeloos blootstellen, doch
liever de eerste de beste gelegenheid te
baat nemen, om me omtrent deze hoogst
belangwekkende quaestie zekerheid te ver
schaffen; ik beloof gaarne, daartoe eeus
naarstiglijk te informeeren bij een der zake
kundig persoon, b. v. den beer|Hoofdre-
dacteur dener courant. Wat ik maar zeggen
wilde is dit: dat de Rotterdammers uit
munten door hunne overgroote belangstel
ling voor muziekin deze traditie ben ik,
als Rotterdamsche van geboorte, opgevoed
en het grootste deel mijnerjstadgenooten
met mij; het komt ons dus niet in de ge
dachten, ze ook maar eenigszins in twij
fel te trekken, hoewel de booze wereld
en de wereld is booswel eens wil be
weren, dat onze belangstelling zich veel
sterker tot meer aardsche zaken, dan de
schoone kunst, getrokken gevoelt, ja, men
gaat zelfs zóóver van te durven zeggen:
«als er 'n dooie kip in 't water ligt, loo-
pen de Rotterdammers te hoop!»
Het zal zeker wel overbodig zijn den
lezers te verzekeren, dat dit niets dan las
ter, vuige laster en ongepaste spotternij
is. Ja, als men nu eenmaal met alles den
spot wil drijven, dan weet een ernstig mensch
niet, waar dit eindigen moet! Zoo nu
weer met ons «spookhuis.» De lezers we
ten al, dat we hier een echt «spookhuis»
hebben en meer dan Nieuwe Uaarlemsche
er reeds van medegedeeld heeft, weet ik ook
niet te vertellen, al ben ik zelf al me
nigmaal de huiveringwekkende woning ge
passeerd, waarbinnen de «duistere machten»
zoo allerverschrikkelpst schijnen huis te
FEUILLETON
door L. e. O.
24
Hoog verhieven de politieke tinnegieters en de
kleinsteedsche burgers met zwarte dai»en en va
dermoorders in deze streek den man, wiens sterke
hand den rollenden wagen van het verderf tot staan
bracht, den neef van den grooten Napoleon en
prezen hem als de redder der mensehelijke maat
schappij on toon van uit Marseille het zoete
woord als de tooverklanken der fluit weerklonk
«het keizerrijk in vrede,// toen kwam er aan het
gejuich geen einde. Tevergeefs herinnerde de
geschiedkundige rechter-commissaris er aan, dat
de fluit bjj de oude Spartanen een instrument
des oorlogs was geweeBt en dat Leonidas onder
fluitcnspel zijne helden tot den roemruchtigec
dood leidde en tot den oorlogsdans tevergeefs
waarschuwde hij voor het kwaadvoorspellende
Marseille waaruit eens de beruchten Marseillaise
het lied der bloedige revolutie, was opgestegen
het woord van den raadselachtigen keizer, juist
te Marseille gesproken, kon wel eens het ge
kweel van den vogelaar zijn, die de arme vinken
verschalkt. Deze iaatste woorden werden den
rechter-commissaris als eene grofheid verweten
en het was daarom voor hem eene werkelijke
voldoening, toen nauwelijks twee jaren later,
de oorlog in het Oosten zijne kwade vermoedens
kwam bevestigen en het keizerwoord van Mar
seille reeds tot eene leugen maakte.
houden. Nu wil men ons verwijten, dat
we voor ons «spookhuis» meer belang
stelling koesteren dan voor het nieuwe
Centraal-station, dat ons beloofd is! Dit
verwijt is zeker niet van toepassing op
twee Rotterdamsche liberale bladen, die,
zooals over 't algemeen in de couranten
wereld gebruikelijk is, elkander de liefe
lijkste benamingen eu de uitgezochtste
complimentjes toewerpen, narr aanleiding
van de vraag, of de bewuste bouwplannen
reeds officieel zijn goedgekeurd en vastge
steld. Maar dat we een station met elec-
trische verlichting en een tunnel krijgen
is zeker, ook het plantsoen, dat zich thans
uitstrekt voor het stationsgebouw, en
dat de lust en de vreugde uitmaakt van
enkele rust- en schaduwzoekende oude
heeren en van veel couversatielievende
kindermeisjes de laatsten vooral met
het oog op de zich daar ter plaatse be
vindende tramhalte moet dan verdwjj-
nen en op de plaats daarvan zal het
voorgebouw verrijzen. Allemaal grootsche
plannen, waarmee we dar. ook niet weinig
in onzen schik zijn; ik zou haast zeggen
bijna even blij als de Haarlemmers met
hun Zondagswet. Doch ik zal dit veelbe
sproken onderwerp maar liever laten rusten
en mij van een oordeel ia deze quaestie
onthouden; hoewel ik niet kan nalaten
te erkennen, dat ilfc, veel waars vind in
de opmerking, die een meer dan ik tot
oordeelen gerechtigd vriend me dezer dagen
maakte, namelijk of het niet beter ware,
eerst de ZondagsAetV^in# te betrachten.
Als ik niet zoo volkomen overtuigd was,
dat hierin reel waarheid gelegeD is, had
ik het natuurlijk niet gewaagd, deze woor
den in de courant te laten zettenwant
de jammerlijke gevolgen van dergelijke
«schending des briefgeheims» zijn in vele
gevallen niet te overzien. Ditmaal zal 't
echter zoo'n vaart niet loopeD, dunkt me.
Ik noemde die Zondagswet-quaestie zoo
even eene veelbesprokene. Waar men 't
ook al lang erg druk over gehad heeft, is
de Diana Va u ghan-zaak. O, we waren
hier zoo benieuwd, eindelijk eens met die
interessante Miss kennis te makenBij
sommigen was de verwachting zoo hevig ge
spannen, dat ze in vrees is overgeslagen,
vrees, dat er nog op 't laatste oogenblik
«iets tusschen zou komen» en we de dame
niet te zien en te hooren zouden krijgen
en die vrees is bewaarheid, nu van wege
In de groote spanning, waarin men verkeer
de, nu de blikken in de verte staarden en men
met ongeduld tijdingen van het oorlogsveld ver
wachtte, kregen de veldheeren schuld, indien
er met dagelijks iets beslissends te vermelden
viel, en hoe kon men toen oog hebben voor de alle-
daagsche zaken in de onmiddellijke nabijheid, al
hadden die vroeger ook de algemeene opmerk
zaamheid tot zich getrokken.
De geschiedenis van het verlaten kind was
eene onbeduidende zaak gewordenalle com
binatiën welke men er aan vastgeknoopt bad, be
hoorden tot een tijd, dat men zich nog met
zulke kleinigheden bezighield of daarin behagen
schepte. Sibylla Horst op den Boschmolen, dat
was eene afgedane zaak, uit het gebied van bet
idialismus overgebracht naar het gebied van
bet realismus. Zoo drukte ten minste burgemees
ter Avt meijer zich uit, die trouwens niet meer
aan idialismus deed.
De vrede van Parijs kwam en het scheea den eeu
wigen vrede, dien schoonen droom, in werkelijk
heid te zullen brengen. Een schoone droom voor
waar Den mensch is geen eeuwige vrede be
schoren. Strijd tot aan het einde slechts aan
de andere zijde van het graf lacht hem de eeu
wige vrede toe.
Toch was het eene pauze ter ademha'ing, en
de gemoederen hoewel nog in spanning en on
zeker omtrent den afloop van het groote drama
dat ten tooneele was gebracht, vonden weder
smaak in huiselijke en alledaagsche dingen.
Het kleine landstadje, waar Avemeijer als
burgervader troonde, had zich te allen tijde
onderscheiden door een groote voorliefde voor
de Maasbode het navolgend bericht aan
hen die toegangskaarten hebben ontvangen
is verzonden:
«Na hetgeen den 19 dezer in de Salie
de la Société de Géographie te Parijs is
voorgevallen, gelieve u de zending der
toegangskaart voor de aangekondigde ver
gadering van 26 dezer te Rotterdam als
ongedaan te beschouwen.»
In de Fransche fabriekstad Roubair
(Nord) hebben de socialisten weer van
zich doen spreken. Het collectivistisch®
gemeentebestuur heeft congé gegeven aan
den gemeente-secretaris, enkel en alleen
omdat hij geen socialist maar een repu
blikein is, want in het besluit van zijn
ontslag was omschreven: «dat hjj niet
langer het vertrouwen van het socialistisch
gemeentebestuur genoot.»
De liberale bladen zijn woedeod en
schelden thans op de kinderen, die zij tot
groote menschen hebben doen opvoeden.
Te Athene komen dagelijks vrijwilligers
aan om mede te strijden tegen de Turken.
De Grieken in Egypte bebben aan de
Regeering te Athene honderdduizend Egyp
tische ponden aangeboden, ter bestrijding
van de oorlogskosten.
Griekenland, dat nu veel geld gebruiken
kan, zal vermoedelijk dit aanbod gaarne
aanvaarden.
Onder de Grieken te Saloniki heerscht
groote opgewondenheid, omdat zij bevel
hebben gekregen de stad te verlaten.
De garibaldianen Riccotti en zijn
broeder Menotti, zoons van den ouden
Garibaldi, zoo ook Cattaro, die onder
het oude roodhemd heeft gediend, zijn
scheepgegaan naar Griekenland. Zoo ver
tellen de partij-bladen van deze fortuin
zoekers. Zij vertellen verder, dat in ver
scheidene Italiaansche havens stoomschepen
gereed liggen om vrijwilligers aan boord
te nemen.
Een zwager van Garibaldi zekere
generaal Stefano Canzio, heeft uit
theatralische vertooniDgen en deze was te groo-
ler, waarmede zij zeldzamer werd bevredigd.
Een rondreizende tooneelspelerstroep die het be
sluit nam hier haar tenten op te slaan, kon er
zeker van zijn, eene belangstelling te ontmoe-
len, groiter dan zijne stoutste verwachting zich
had voorgespiegeld. Natuurlijk ging men met
den tijd mede en men verlangde nu ook wat
meer praal, nieuwe stukken, mooie tomeelspeel-
sters en ten minste een passabelen held. In den
tijd van staalkundige verwikkelingen waren de
tooneelspelers geheel en al uitgebleven. Daar
vertoonde zich plotseling weder een gezelsehap
dat door zijn schetterende aankondigingen en
door een grooten roep, die men weet niet hoe,
er van uitging, iets geheel bijzonders liet ver
wachten. Tegelijkertijd kwam ook de blijde
mare, die ten stelligse werd bevestigd, dat het
garnizoen in het stadje zoude terugkeerej Mijn
heer Koorn richtte er zich naar in. Hjj ver
grootte merkbaSr de ljjst zjj ler bestellingen aan
een reiziger, die vooreen deftig en gerenormeerd
huis in wijden en spiritualiën hem tweemaal
per jaar bezocht en de jonge man, die dezen
klant, welke in de laatste jaren steeds magerder
werd, reeds op de doodenlijst meende te zetten,
noteerde, zeer aangenaam verrast, de mooie order
en beloofde de meest soliede en reëele bedie
ning. Toen hij verdween, stak de heer Koorn
de nooit ontbrekende pen achter het oor, en zeide
glimlachend: //Wat zoo'n p->ar okshoofden wijn
meer of minder toch al kunnen uitwerken! Wat
was er van uw dienst, vriend Klaassen De
molenaar was namelijk naar de stad gekomen
en kon nu met zjjn zaak voor den dag komen.
Genua geseind, dat hij daar 3000 vrijwil
ligers klaar houdt voor het vertrek naar
Athene.
Alles blufl De zaak is deze: Ricotti
Garibaldi is naar Griekenland vertrok
ken om daar eerst over de kosten te spreken.
Zooveel geld om de kosten van den tocht
zelf te betalen hadden de vrijwilligers
niet; maar als de Grieksche regeering
het nu betalen wou, dan was alles best in
orde. Het is niet waarschijnlijk dat de
Grieksche regeering deze voorwaarde zou
hebben aanvaard; want de ondervinding
met de eerste bezending Italianen, onder
Cipriani, ie niet van dien aard, dat ze
op nog meer gesteld zal zjjn, vooral als
ze geld kosten.
In het Ottomansche rjjk wordt op alle
burgerlijke en militaire scholen gebeden
voor de zegen van de Turksche wapenen.
De Turken zjjn verrast over den moed en
de hardnekkigheid der Grieken. E d h e m
Pacha had gehoopt die Christenhonden
binnen een paar dagen af te maken en op
Larissa los te rukken en het duurt al ver
scheidene dagen en hjj is er nog niet.
Weenen stond in den laatsten tjjd be
kend als een stad van zwendel en pleizier.
Veel heeft Dr. Lueger, de nu pas be
noemde burgemeester, er verbeterd, dit
neemt toch niet weg, dat nu in de hoofdstad
van Oostenrjjk een monsterproces is be
gonnen tegenover twee zwendelaars, die
jaren lang een loterijzaak hadden gedreven
en beschuldigd worden daarbij bedriegljjke
handelingen te hebben gepleegd. Tevens
staan 12 personen als medeplichtigen te
recht. Het onderzoek heeft aan het licht
gebracht, dat over de 4000 spelers, vooral
uit de onvermogenden, zijn benadeeld en
daarvan zijn 800 als getuigen gedagvaard.
O.a. wordt ten laste gelegd, dat een aantal
prjjzen niet zijn uitbetaald. Het proces
zal vermoedelijk drie weken in beslag
nemen.
Aartshertog Leopold, die drie en-
zeventig jair oud en lang ziekeljjk is,
heeft een beroerte gekregen. Zpn tong
is verlamd.
Bjj de ontvangst van keizer W i 1-
„Erits is terecht gekomen,// zeide de mole
naar met de deur in het huis vallend. »Hjj
hetft tenminste geschreven en laat u groeten.
Uwe vrouw heeft hem twintig gulden gegeven
waarvan ik niets geweten heb. Hjj zend ze
terug met zijn harteljjken dank. Hier, mjjnheer
Koorn. Gjj zult ze wel aan uwe vrouw willen
teruggeven en mjj eene kwitantte schrjjven, die
ik aan Frits zenden zal
„Ja, ik vernam het ook ook niet dadeljjk//
antwoordde Koorn. //Maar zeg nu een», Klaas
sen, waar is Frits? Hoe gaat het hem
nGij weet toch, dat hjj weggeloopen was, om
dat hij geen molenaar wilde worden,// zeide
Klaassen. //En nu is hjj toch molennar geworden
en hjj maakt het goed. In Amerika is hjj; een
man, aan wien ik in het geheel niet gedacht
had, heeft daar voor hem gezorgd, Hij schrijft
alles in den brief? maar dien hebben zjjne vrouw
en Sibylla naar den pastoor gebracht en ik wil
de niet op haar wachten. Eerst heeft hij onze
ruiters willen naloopen en dienst nemen bjj den
baron van Diependaal; maar dat heeft de Sie-
renbergsohe hem uit het hooid gepraat. l)ie
wilde hem naar den ouden Graaf van Eversberg
zenden weet je, die voor eenige jaren bier ge
weest isl Zij gaf hem nog eenen brief mee.
Maar te Sleeuwjjk, hoorde hjj, dat de vrouw,
die onze Sibylla hier achtergelaten heeft, gevan
gen genomen was en toen is hij weer wegge
loopen, om te hooren, wie die vrouw was.,,
Wordt vervolgd.)