No. 2691.
Donderdag 27 Mei 1897
22 ste Jaargang
ïïagtSlaó voor *3tooró'en S£uiö~<öCollanó
0. H. Hemelvaart.
BölTKflLAND,
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem.
f 1,10
1,40
2,80
0,03
Het Gezin van den Dokter.
Amerika.
Frankrijk.
Daitschland.
Griekenland.
Rusland.
Engeland.
Een kleine Republiek.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
MN TIEN PRAT
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 16 regels50 Cents.
Elke regel meer71/,»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Con tant.
Hoojdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale Publicité Etrangère
G. L. DA UBE Sf Co. JOHNF.JONES Snee., Parit 31 bis Faubourg Montmartre,
Groot is de dag die morgen de Chris
tenvolken over de gebeele wereld vieren.
Het is een van de vier eerste feesten die
in de Roomsch-Katholieke Kerk plech'ig-
lijk worden herdacht; de H. Augustiuus
was van gevoelen dat de feestdag van
O. H. Hemelvaart* door de Apostelen zei
ven is ingesteld.
De lezer weet wat er gebeurde op den
glorievollen dag'der Verrijzenis, toen de
Zaligmaker met zijn elf Apostelen Ju
das was er natuurlijk niet bij naar den
Olijfberg wandelde. Het was aan den voet
van dien berg in den Hof van Gethsemani
dat Hij zijn lijden ^begonnen had, het was
op den top van den berg dat hjj ziju glorie
wilde beginnen. De laatste woorden, welke
de Zaligmaker voor dat Hij ten Hemel
steeg tot Zijne Leerlingen sprak, behelsde
het bevel om geheel de wereld rond^te
gaan ten einde het Evangelie te verkon
digen aan alle volken. Daarna hief de
Almachtige Zijne handen omhoog en ze
gende Zijne Leerlingen. Oplechtig oogen-
blik toen de Zaligmaker al zegenend met.
zjjn heilig menschelijk lichaam, door de
kracht zijner Godheid ten Hemel steeg.
De Apostelen staarden Hem na totdat
eene glansrijke wolk den goddel jjken
Meester voor hunne oogen verborg.
Vol droefheid over het heengaan van
hunne geliefden Meester maar in een he-
melsch vertrouwen, volbrachten de Apos
telen het hun gegeven bevel. Zij begaven
zich naar Jerusalem waar zij tien dagen
lang met de heilige vrouwen en de andere
leerlingen de vervulling afwachtten van
hetgeen hun Meester voorzegd had: lk
zal u den Iroosterden H. Geest af zenden
en Deze zal u doen begrijpen alles iaat ik
u geleerd heb.
Dit mysterie der Hemelvaart mag be
schouwd worden als de eindelijke voltrek
king van het werk onzer verlossing. Jezus
viert de zegepraal, gelijk een veldheer,
na de overwinning; gelijk een werkman
die zijne taak volbracht heeft, keert Hij
terug naar zijne hemelsche woning. «Ik
ga terug naar mijn Vader,» verklaart Hij
aan zijne Apostelen. Dit is dan het groot
punt van ons Geloof dat wij dagelijks
belijden met de woorden: «Hij is opge
klommen tot den Hemel, aan de rechter
hand zijns Vaders almachtig; van daar
zal Hjj komen oordeelen de levenden en
de dooden.» Diezelfde Jezus dien wij op
den plechtigen dag zijner Hemelvaart zien
opklimmen en zijne plaats nemen op den
Troon Zjjns Vaders zal eene tweede maal
zichtbaar op aarde nederdalen, niet meer
in den stal van Bethlehem, niet meer om
te lijden en te sterven aan een kruis, maar
wel in den vollen glans zijner goddelijke
heerlijkheid om alle menschen te komen
oordeelen, de goeden te loonen en de
kwaden te straffen.
Verschrikkelijk oogonblik voorde boo-
zen die Hem tijdens hun leven niet heb
ben willen kennen, Hem en de zjjnen
vervolgden, maar glorievol voor de braven
die op deze wereld Hem dienden en zullen
ingaan in het Hemelsche Jerusalem.
FEUILLETON
15 Vervolg)
"O daaraan is niet te denken, zelfs wanneer
ik het kan gebruiken, wat ik niet betwijfel!,,
sprak de directeur beleefd. //Maar ik heb zoo
veel verplichtingen op mij genomen, dat voor
Kerstmis
Met Kerstmis wordt het stuk reeds in het
hoftheater in Berlijn gespeeld, en ik zou graag
in de stad mjjner inwoning een proefuitvoering
zien geven, wellicht zijn er nog eenige kleinig
heden te wijzigen"
„Aan het hoftheater? Is uw stuk door het
hoftheater in Berlijn aangenomen?//
//Jawel hier is de brief.
Be directeur las hem door, keek Vollmer
verbaasd doch niet zonder eerbied aan, en be
schouwde het boek dat hij in de hand hield
wel eens zoo opmerkzaam als daareven. Hij
doorliep het eerste tooneel, wat ongeveer vijf
minuten duurde, terwijl de dichter zich zoo
stil als een muisje hield, en las daarna het
slot van het eerste bedrijf. Tevreden lachend
sprak hjj
„Hm, hm, dat schjjDt erg aardig, de dialoog
is zeer vloeiend kjjk, wie had dat gedacht...
aan het hoftheater!// En als om zich te over
tuigen dat de brief echt was keek hjj hem
nogmaals in. „Weet u wat, kom vanmiddag
bjj mij aan huis op de koffie, dan heb ik uw
stuk gelezen, en kunnen wjj er over praten. Er
Heilige gedachten n een zalig ver
langen komen op in een christen mensch
bij bet vieren van dezen grooten en voor
de braven zoo hoopvolle feestdag, hij ver
heugt zich in den triomf van zijn godde-
lijken Meester, en voelt in zijn hart de
hoop aangroeien van ook eens met den
Zaligmaker onlijdelijk en or sterfelijk ten
Hemel te mogen stijgen.
Wij vergeten maar al te dikwijls, dat
dit dal van tranen, van ongerechtigheden,
van haat, nijd en afgunst onze bestendige
verblijfplaats niet is.
Na ongeveer drie-en-dertig jaren lang,
uit liefde voor alle menschen, al het
bittere geproefd te hebben, dat met het
menschelijk leven verbonden is, had de
Zaligmaker Zijn aardsche loopbaan vol
bracht en ging eeuwige rust en glorie
genieten in den Hemel, juist gelijk de
afgematte reiziger die door de woestijnen
en wildernissen heentrok, om zijn dierbaar
vaderland weder te vinden. Dit is ook ous
lot als wij den Heer getrouwelijk dienen,
ja, eens zal ous afget >bt lichaam weder-
keeren tot het stof waaruit het getrokken
is, en onze ziel, onze onsterfelijke geest,
zal haar eeuwig vaderland gaaAbewoneu
totdat zij op den laatsten dag der wereld
met Jezus haren rechter, hier zal weder-
keeren, op nieuw met haar verrezen
lichaam vereenigd worden, en dan ont
hecht aan het aardsche, zullen wij roemrijk,
onlijdelijk en onsterfelijk, de voetstap
pen volgen van onzen goddelijken Mees
ter en met flem bezit nemen van het
Rijk der Hemelen beloofd aan hen die
tot het einde toe volharden in Zijn dienst.
Wat eene troostrijke en opwekkende
gedachten voor hen die hier op aarde ver
volging lijden om wille van hun Schepper,
wat eene heerlijke en bemoedigende ge
dachten die onzen geest binnenstroomen
terwijl wjj met de Apostelen Jezus aan
staren ten Hemel opstijgend door Zijn
eigen goddelijke macht.
De Zaligmaker had op de wereld Zijn
werk volbracht, Hij is nu gezeten aan de
rechterhand des Vaders. Daarom houden
wij oog en hart op Hem gericht.
Het is goed en heerlijk, dat in deze
dagen van spanning en van strijd om
aardsche macht het Hemelvaartsfeest ons
komt toeroepen: Sursum cordawaar uwe
eeuwige woning ligt. Derwaarts oog en
hart gericht
Niet wijkende in den strijd, zullen wij
in het uur van onzen dood en op den
algemeenen oordeelsdag, waardig worden
bevonden om na dit kort lijden het eeuwig
verblijden te genieten in dien glansrijken
Hemel waar Jezus van de diepste verne
dering is opgeklommen in de hoogste ver
heerlijking.
Voor de Amerikanen is niets onmoge
lijk niets vreemds. De gekste dingen
worden zeer koel en als heel eenvoudig
opgevat. Eene begrafenis en een bruiloft
tegelijk doen plaats vinden, zou ons tegen
ia misschien wel plaats te maken voor uw stuk.
Ik moet u echter vooraf zesgen, dat ik voor
een proefneming geen percenten betaal!//
Vollmer's hart zwol van vreugde. Spoedig
zou de gansche stad vervuld zijn van zijn roem.
Iedereen zou erkennen, dat men hem tot nu
toe niet naar waarde geschat had. Weliswaar
had bij gehoopt met deze eerste opvoering den
armband en den mantel voor zijn vrouw te
verdienen, doch achteraf beschouwd was hij
toch blijde dat het stuk, alvorens in Berljju
gespeeld te worden, eerst bier de vuurproef zou
doorstaan. Men moest ook niet al te veel voor
spoed op eens verlangen, het was vandaag al
mooi genoeg geweest.
Toen hij zich 's middags ten huize "van den
directeur aanmeldde, ontving deze hem bui
tengewoon vriendelijk, drukte hem geroerd
de hand, verzekerde hem, dat hjj altijd zeer
veel belang in hem gesteld had, en zeide dat
hij het zich tot een eer rekende hem in de
tooneelwereld in te mogen leiden. De vrouw
van den directeur was al even hartelijk als
haar echtgenoot en zette haar gast koffie met
koek en gebak voor. Onze echiijver was zoo
verrukt, dat hij om zijn gastvrouw een genoe
gen te doen koek en gebak at, ofschoon hij
anders geen zoetigheid kon uitstaan.
//Ik heb mij bedacht, mijnheer Vollmer.//
sprak de directeur op vriendelijken toon //Wij
zullen uw blijspel spoedig doen opvoeren, en
dat niet alleen, wjj zullen het goed uitstekend
opvoeren, lk zelf zal u ter eere voor oom
spelen. Het stuk is buitengewoon aardig. Ik
wensch u geluk er mede!//
de borst stuiten, voor den echten Ameri
kaan echter is dit iets heel gewoons.
Velen kennen de oud-Hollandsche
spreuk «op een bruiloft wordt gedron
ken, alsook op een begrafenis,» doch iets
geheel nieuws is zeker het tot nu toe
zelden of nooit gehoorde feit, dat eene
begrafenis en een huwelijk in ééne familie
en waarbij dezelfde dominé een hoofdrol
vervulde, elkander outniddellgk opvolgden.
Dit echt Amerikaansche treur- en blij
spel werd een dezer dagen in Modesto,
een plaatsje in Stanislaus County, afge
speeld. In het stadsziekenhuis bevond
zich sedert eenige maanden eene tering-
lijderes, d;e aan de gevolgen harer kwaal
overleed. Haar familie in Oakdale wonende,
werd van haar dood verwittigd en kwam
voor de begrafenis-plechtigheid over. Daar
onder bevond zich ook de zestien jarige
zuster der overledene die het met haar
aanstaanden echtvriend volkomen eens
was dat dit eene zeer goede gelegenheid
aanbood, zoodra de plechtigheid afgeloo-
pen was, zich in het huwelijksbootje te
begeven. Een huwelijkspatent (mariage
licence) het eenige document dat vereischt
wordt en tegen betaling der verschuldigde
kosten bij den county clerk verkrijgbaar
is, was van te voren reeds aangeschaft.
Het toeval wilde, dat de overledene op
kosten van de stad begraven werd en
aan den Presbyteriaanschen predikant
verzocht was der overledene een woord
van laatst vaarwel te willen toeroepen.
Aldus geschiedde en nauwelijks was de
predikant weder thuis of twee der personen,
die hij zoo juist aan de geopende groeve
had zien staan, kwamen zijn hulp inroe
pen om als man en vrouw het verdere
gedeelte van hun leven te slijten. Het
was het hiervoren vermelde paar, dat
zich binnen weinige minuten in den echt
In de Figaro neemt de heer Alfred
vereenigd had.
D e frankforten Zeitung bevat een bericht
omtrent een verschrikkelijk schandaal-
proces, dat te Napels in behandeling
komt tegen het kinderen-asyl Santa An-
nunziata, alwaar in de laatste twee jaar 887
kinddren van de 890 moeten gestorven zijn.
Een verschrikkelijke dynamiet ont
ploffing heeft te Krümmel bij Hamburg
plaats gehad. Behalve vier dooden zijn
vijf en-twintig menschen gekwetst, 's Och
tends om zes uur. gisteren waren acht
werklui op de fabriek aan 't werk ge
gaan, en drie minuten later hoorde men
een ontploffing naar het scheen in'tkneed-
huis, en weei een paar minuten later een
hevigere in het waschhuis. De vier werk
lui die in het kneedhuis werkten, vlogen
in de lucht, de vier andere ontsnapten
door de gangen naar een bomvrije plek.
De fabriek was nieuw en ging door voor
het toonbeeld van een dynamietfabriek.
In twee andere fabrieken, die aan dezelfde
maatschappij behooren, werden muren,
daken en vensters ingedrukt: daardoor
werlen zooveel werklui gewond. In den
omtrek sprongen duizenden ruiten. Niet
minder dan drie duizend kilo dynamiet
is ontploft.
Vollmer was in de wolken. Blindelings on-
derteekende hij een contract, dat men hem
voorlegde, en ontdekte eerst later toen hjj weer
thuis was, dat hij zich verbonden had, alle
stukken, die hij maken zou, gratis d ;or den
directeur zou laten opvoeren.
//Wat heeft men je beetgenomen,"sprak zijn
vrouw, toen zij het contract las.
//Wat komt het er op aan, vrouwtje, mjjn
stuk wordt opgevoerd//, jubelde Vollmer en
sloot haar in de armen.
De geheele stad was in beweging tegen de
opvoering van Vollmer's blijspel, daar hij tot
de algemeen bekende en geliefde personen be
hoorde. Men was trotsch op den medeburger
die zonder slag of stoot met zijn eerste werk,
de grootste schouwburgen van Duitschland ver
overd had. Zijn vrienden prezen liem uitbun
dig, en zelfs de magere treurspeldichter kwam
er niet tegen op, noch in woorden noch in
zijn dagblad. Hij jammerde wel een weinig over
de gemakkelijkheid waarmede lichte moderne
stukken zegepraalden over den tegenstand der
directeuren en beweerde dat dit gebrek aan
schoonheidsgevoal en goeden smaak verraadde,
doch hij gat ook toe, dat het aannemen van
het stuk in Berlijn een teeken was dat de schrij
ver talent had. Voor de rest zou men er spoe
dig genoeg over kunnen oordeelen
Intusschen had Vollmer een brief gekregen
van iemand uit Berljjn, die waar hij kon, too-
neelstukken, die in den smaak vielen, voor
eigen rekening opkocht, of ze voor den dich
ter tegen een gei cel te van de opbrengst aan
de verschillende theaters deed opvoeren, zoo-
C a p u s een niet onaardig loopje met de
interpelleerwoede, welke de Kamer en
Regeering beide den tijd tot nuttige werk
zaamheden rooft.
«M. de voorzitter, zegt een der leden,
ik wensch te interpelleeren over
j (de altijd deftige president B r i s s o n be
gint te lachen) hoe is 't, lacht u?»
««Ja( ik lach, en als ik, Brisson,
lach, dan is er waarachtig reden om te
lachen.»»
«Ja, dat is zeker.»
««Maar ter zake, u wilt dus de regee
ring interpelleeren
«Ja, ik ben lid der Kamer en dan moet
men toch iets doen.»
«Laat mij u dan waarschuwen, dat
ik reeds 200 dergelijke aanvragen heb
en dat de Regeering dus geen minuut
viij heeft tot aan de vacantie. Nu wil
ik u wel No. 201 geven, maar je komt
pas in 1898 aan de beurt.»»
«Te duivel!»
««En voor uw beurt kan het Minis
terie dus al 200 maal zijn omverge-
kegeld.»
«Een keer zou anders al genoeg zijn
««En waarover wilt u eigenlijk inter
pelleeren
«Over de buitenlandsche politiek.»
««O, die is al lang door een ander
genomen.»
«Dan over de binnenlandsche.»
««Ook reeds genomen.»»
«Dan zal ik me vergenoegen met de
werkstaking te
««Alle werkstakingen zijn reeds bespro
ken, dat loopt al tot 't eind van 't jaar.»»
«In 's hemels naam zal ik er me dan
in schikken om eerst in het volgend jaar
te interpelleeren.
Hierop zegt de Voorzitter, na zijn op
schrijfboekje geraadpleegd te zeggen«gij
kunt de eerste interpellatie der maand
Februari krijgen, ik heb u genoteerd.»
En deze grap moge een charge zijn,
zij teekent den parlementairen toestand
van Frankrijk.
Zuiver is het te Athene wat betreft de
Koninklijke familie niet. Het Koninklijk
huis verkeert wel ter dege in gevaar en
daarvan geeft het zenden van het Oosten-
rijksche oorlogsschip Kronprinzessin und
Erzhertogin Stefan ie van Salonika naar
Phalerum blijk. Ook een Franseh oor
logsschip moet om dezelfde reden te
Phalerum zijn aangekomen.
Kolonel Manos, de legeraanvoerder in
Epirus, waar het Grieksche leger zich
beter heeft gehouden dan in Thessalië,
waar de Kroonprins het bevel voerde,
moet getracht hebben zich van het leven
te bercoven.
Hij is met zijn geheele staf geboeid
naar Athene overgebracht, teneinde voor
een krijgsgericht terecht te staan.
Turkije.
De Porte toont zich bij de vredes
onderhandelingen niet zoo toegevend als
dat hjj er geen moeite mede had. Zoo'n per
soon had om inzage van het manuscript ge
vraagd. De dichter zond hem een afschrift, en
ontving na een paar dagen behalve het aan
bieden van duizend gulden voorschot een ont
werp voor een contract, waarbjj hjj het uitslui
tend recht van opvoer onder zekere voorwaarden
aan de directie van zeker theater verkocht. Daar
Vollmer gelil noodig had, en hoegenaamd geen
verstand van zaken had, onderteekende hjj het
contract en kreeg het geld dat de verbeeldings
kracht van hem en zijn vrouw in vollen gang
stelde.
Als men reeds zooveel geld voor de eerste
opvoering kreeg, wat zou het dan later zjjn.
Men zal zich dus niet verwonderen, dat zij in
den geest reeds een villa bouwden. Want dat
de opvoering glansrijk slagen zou viel niet te
betwijfelen volgens Marie, en niemand was
zoo wreed haar tegen te spreken.
Niettemin kwam Vollmer heden tameljjk
verstoord van de laatste repetitie terug. Het
was slecht gegaan, veel slechter nog als vele
dagen te voren. De salondame pakte volstrekt
niet den goe.den toon de humoristische vader
was lang niet humoristisch genoeg; het onschul
dige meisje paste volstrekt niet voor haar rol,
en de lustige gezel was een slecht tooneelspe-
ler, die zich daarenboven over den persoon,
dien hjj moest voorstellen, vrooljjk maakte. Al
len hadden slecht gestuueerd, letten niet op de
geestige zetten, spraken heel andere regels dan
voorgeschreven stonden en dan nog in een be
grafenis tempo, beter geschikt voor een treur
spel dan voor een lustig, vlug van stapelloopend
wij verwacht hadden. Op de oorlogs
schatting wil zij wel iets toegeven, ook
is zij te vinden om over de anexatie van
Thessalië te sprekeD, doch de afschaffing
der capitulatiën moeten doorgaan.
De vredesonderhandelingen der Gezanten
te Konstantinopel hebben plaats ten huize
van Baron Cal ice, den oudsten van het
corps diplomatique bij het Turksche Hof.
In het land van den Czaar zal een
reuzenwerk worden ondernomen, door de
Oostzee met de Zwarte Zee te verbinden.
Er zal een kanaal worden gegraven, dat
zoowel uit een handelsoogpunt als voor
militaire doeleinden van groot gewicht
zou zijn. Het kanaa', dat van Riga naar
Cherson zal loopen, wordt 950 Engelsche
mijlen lang en zal dus het grootste ter
wereld zijn. Het zal evenwel grooten-
deels de rivieren Duna, Beresina en Dnie
per kunnen volgen. Slechts 70 mijlen
zullen geheel gegraven moeten worden.
Het moet twintig voet diep en 200 voet
breed worden. Te Kief en 18 andere
plaatsen worden groote havens gemaakt.
Het geheele kanaal zal electrisch worden;
het zal 250 millioen gulden kosten en
in 1902 gereed moeten zijn.
De Britten maken zich zeer ongerust
dat bij een eventueelen oorlog het land
door hongersnood geteisterd zal worden.
De Ka mers van Koophandel in Engeland
hebben eene commissie benoemd om te
overwegen of het wenschelijk is als voor
zorgsmaatregel groote hoeveelheden graan
in te slaan.
De commissie heeft dezer dagen den
Londenschen graanhandelaar Harris ge
hoord.
Deze meent dat Buitenlandsche Mogend
heden die zich tegen Engeland verbinden
het Koninkrijk kunnen uithongeren«Als
ik Keizer van Rusland was, dan zou ik
wel weten, hoe ik dat in twee maanden
tot stand zou kunnen brengen. Als Rus
land en de Vereenigde Staten zich ver
binden, zou het gemakkelijk te doen zijn.»
De heer Harris beveelt aan acht tot
tien millioen schepels graan in te slaan.
De Britsche landbouwer zal daardoor zeker
benadeeld worden, maar de Staat zou hen
schadeloos moeten stellen!
De kleinste Republiek ter wereld, nog
kleiner zelfs dan het Republiekje Andor
ra in de Pyreneën, is te vinden op het
eiland Tavolara, 721/3 kilometer van Sar
dinië gelegen. Tavolara is niet grooter
dan 6'/2 kwadraat kilometer en telt in
het geheel 55 inwoners. Koning Karei
Albert verhief in 1836 het hoofd der
familie, Bartoleoni Paul geheeten,
tot onbeperkt monarch en eigenaar van
het eiland, en 46 jaren lang bestuurde
Paul I zijn rijk in rust en vrede.
Kort voor zijn dood echter uitte hij
den wensch, dat niemand zijner maagschap
bem zoude opvolgen, maar dat het «volk»
bljjspel. En zjj lieten zich heelemaal niets zeggen
men was niets vriendeljjk tegen hem geweest,
en de directeur had hem nog willen troosten
ook met de onbeduidende woorden
//Het zal wel gaan.// En hoe kaal en onge-
zellig zag het tooneel er uit. Heelemaal anders
dan gewoonlijk. Het was afgesproken werk, men
wilde zjjn stuk laten vallen." Zijn vrouw deed
haar best haar echtgenoot te troosten, doch
aan tafel raakte hjj de spijzen niet aan en werd
nu eens rood dan bleek, terwjjl hjj beefde als
een koortslijder.
„Ik begrijp je niet, Frits," zeide zjjn vrouw.
„Ge moet u vandaag zoo gelukkig gevoelen.
Eindeljjk zal men zien, hoe knap ge zjjt
„Dat kunt ge ook niet begrjjpen, lieveling,
maar ik ben vreeselijk ongerust."
V.
I In den namiddag van denzelfden dag zaten
in de huiskamer van dokter Fromann, Hassel-
brecht en Emma aan de piano en speelden
vierhandig een nieuw stuk door, dat de jonge
dokter medegebracht had. In den laatsten tijd
bracht hij dikwjjls nieuwe stukken mede, om
die met Emma in te studeeren. Dit gaf de vroiiw
van den dokter weer moed en zjj hoopte van
harte, dat de verloving nu tooh eens eindeljjk
gevierd zou kunnen worden. Zjj had echter
Bertha verboden ook maar de geringste toe
speling of opmerking te doen. Men kan zich
voorstellen hoe hard de jonge dame dit voor
schrift viel. Doch sedert het "ongeluk// van
Adèle zooals de familie het noemde, liet mama
