NIEUWE
HbagBtaó voor cföooró' en Zuiö-óCollanó.
Een uitwerpsel dermenschheid.
No. 2694
Dinsdag 1 Juni 1897,
22ste Jaargang
BUITENLAND,
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige in plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
/1,10
«1,40
2,80
«0.03
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 1—6 regels50 Cents
Elke regel meer7'/j
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Redaeteur-Uitgever, W. KüPPERS.
i.
Een uitwerpsel der menschheid: dezen
naam verdiént in de hoogste mate de
Frauschman Gabriël Jogand, bekend
onder den naam van Leo Taxil. In het
streven, om zjjne tijdgenooten te bedriegen,
heeft hij zich als een echt monster van
menscheïijke laaghartigheid getoond. Zijne
geschiedenis is even leerrijk als smaadvol.
Hij zelf heeft den overmoed gehad, om
die levensgeschiedenis op Paaschmaandag
in eene openbare en talrijk bezochte ver
gadering te Parijs te verhalen. Hij ge
loofde daarbij de lachers aan zijn kant te
hebben. Hjj hoopte, dat ten minste alle
vrymetselaars, alle vijanden der Kerk en
van den godsdienst, hem ervoor zouden
bedanken, omdat hjj twaalf jaren achter
een zoovele Katholieken f?elflk hij zelf
zich uitdrukte «bjj den neus geleid
had,» d. w. z. voor den gek gehouden
had.
Dat dit laatste hem gelukt is, kan he
laas! niet worden geloochend. Dat hij de
zaak van onzen heiligen godsdienst daar
mede grootelijks benadeeld heeft, is even
eens duidelijk. Maar daar bestaat een af
grond van laagheid, die zelfs de meest
hatelijke vijanden der Kerk met afschuw
vervult. En dit is het geval met Taxil.
Ook diegenen, in wier belang hij voorgaf
zjjne bedriegerpen gepleegd te hebben,
wendden zich met afschuw van hem af en
betuigden hem op ondubbelzinnige wjjze
hunne verachting. Deze straf had Taxil
niet verwacht; zij was het eerste Gods
oordeel, hetwelk over hem werd uitge
sproken.
Alleen om voor dergelijk bedrog te
waarschuwen, schrijven wij hier deze re
gelen. Wij willen in het kort weergeven,
op welke manier de bedrieger zelf met
cynische onbeschaamdheid zich zeiven voor
geheel de wereld heeft tentoongesteld.
Yoor 12 jaren terug, was Jogand
slechts bekend als één van de' smerigste
en vuilste romanschrijvers van Frankrijk.
En dat wil voorwaar heelwat zeggen. Een
boek, bij welks vervaardiging hij zijnschrijf-
veder in het smerigste vuil doopte, om
de nagedachtenis van den grooten en hei
ligen Paus Pius IK met de snoodste
leugens te bezwalken, maakte zelfs op de
Parijsche boulevards, alwaar zoovele vuile
FBV1LLBTON
Het Gezin van den Dokter.
18 Vervolg
«Waarde heer Vollmer, ik wensch u geluk,
van harte gelukl Ik wist, dat ik mjj niet be
driegen kon 1 Wat een prachtig stuk, en zoo
flink, iets nieuws inderdaad En ik heb den
moed gehad het op te voeren, en nu het pu
bliek voldaan is, voel ik mij trotsch er op
dat ik het aangedurfd heb.v
De //literarische// régisseur stond naast hem
met een spottend gezicht, doch zeide niets
toen de directeur hem tot getuige riep met
de woorden: //Niet waar Blaser, toen het u ver
wonderde dat bet publiek het eerste bedrijf
niet toejuichte, heb ik dadelijk gezegd, dat het
de bedoeling van den dichter niet begreep,
doch dat het stuk slagen moest. Ik zelf heb
er nooit aan getwijfeld!//
Nu kwamen al de spelers, omringden den
dichter, drukten hem de hand en verzekerden
allen, dat zjj reeds op de repetities zulk een
gunstig verloop verwacht hadden.
En buiten in de halfdonkere gang omring
den hem zijn bloedverwanten en drukten hem
de handen, ja er vloden zelfs tranen. Bertha
zeide, dat zij haar zwager voor veel vergeving
te vragen had, zij begon hem nu werkelijk
achting toe te dragen, zij was van plan ook
een bljjspel te schrijven. Toen gingen allen
naar huis, daar Vollmer er niet van wilde
hooren den avond gezamenljjk in een restaura-
persproducten gretig van de hand worden
gezet, niet den gewenschten opgang.
Toen veranderde of liever vergrootte
Taxil zijn plan. Terwijl zijne vrouw voort
ging met de liederlijke boeken van haar
man te verkoopen, poogde Taxil nu bij
voorkeur den Katholieken het geld uit de
zakken te kloppen. Hjj huichelde eene
«bekeering,» zwoer de Vrijmetselarij af,
liet zich in de Kerk opnemen, en gaf ver
volgens het eene boek voor, het andere
na, uit om zooals hij beweerde de
afschuwelijke geheimen der Vrijmetselarij
te ontmaskeren. Dit deed hij nu eens onder
zijn eigen naam, dan wederom onder een
aangenomen naam. Gedurende de laatste
jaren deed hij de wereld gelooven, dat een
zekere Diana Vaughan zich bij hem
gevoegd had als bondgenoote in den strijd
voor de H. Kerk tegen de machten der
hel.
Deze Diana wist hare wonderbare be
keering op zalvenden toon te verhalen;
zij zoude in de diepste geheimen der Vrij
metselarij ingewijd geweest zijn; zij had
zelfs als paladiste, als dienares van den
duivel, een hoogen graad in de Loge be
kleed en met hare gezellen den afschuwe-
lijksten duivelsdienst verricht.
Deze in maandelijksche afleveringen ver
schijnende «zelfbekentenissen» van de zoo
genaamde bekeerlinge baarden allerwegen
groot opzien, vonden veelvuldig geloof en
verwierven wat voor Taxil de hoofd
zaak was een gretigen verkoop.
Taxil had de vermetelheid om zelf,
in eigen persoon, het anti-ma/jonniek Con
gres, dat voor eenige maanden te Trente
gehouden werd, bij te wonen. Maar de
Voorzienigheid heeft het zóó beschikt, dat
juist deze Vergadering, op welke de meer
derheid hem als één van de verdienstelijk
ste kampioenen voor de zaak Gods, als een
martelaar van zijne Katholieke overtuiging,
met geestdrift begroette, zou bewerken,
dat het masker van den bedrieger eerlang
zou worden weggerukt.
Het waren vooral twee Duitsche prela
ten (Mr. Gratzf eld uit Keulen, en Mr.
Bauingarten uit Rome), die op even
schrandere als besliste wijze zich aan deze
taak wijdden. Op de vragen: wie is Di an a
Vaughan? Waar leeft zij Wanneer en
door wien is zij gedoopt en in de Kerk
opgenomen? wist Taxil slechts met be
lachelijke uitvluchten te antwoorden. Aan
tie door te brengen. Hij verlangde alleen met
zijn vrouw te zijn, en zoo ging ieder zjjn weg.
In het heldere maanlicht schreed het jonge
gelukkige echtpaar langzaam voort. Plotseling
trad een lange magere gestalte op den dichter
toe en drukte hem krachtig de hand.
liet was de magere treurspeldichter. Hjj
zag zijn gelukkigen collega zwijgend aan, en
sprak dan snel: //Ik feliciteer u! De hoogste
gave der dichtkunst is en bljjft het treurspel,
doch u is toch niet geheel tot den slechten
smaak van het publiek afgedaald. Ik ga ook
eens een blijspel schrijven! Zoo u wil doen wij
het samen!»
Zonder antwoord af te wachten verwijderde
hjj zich even snel als hjj gekomen was.
Arm in arm met zijD vrouw vervolgde Voll
mer zjjn weg. Onderweg kocht hjj een flesch
champagne, om die thuis met zjjn //goede ka
meraad// te ledigen op de gezondheid van zjjn
eerste welgeslaagd stuk, waarbjj de luchtkas-
teelen al grooter en grooter werden. Bij het
derde glas plaatste Marie een tweede verdie
ping op haar villa, en de dichter begon het
eenvoudige ameublement zjjner woning met
minachtende blikken te bekjjkenLater beweer
de hjj, dat zijn vrouw dien nacht van een wit
marmeren standbeeld gedroomd had, welks
trekken een sprekende gelijkenis veTtoond had
den met die van den dichter van //Verwend.//
Doeh zjjn vrouw heeft dit steeds blijven ont
kennen.
VII.
//Binnen
De persoon, die dit riep, zat op een klei
eene beraadslaging, waarin hij volgens zijn
belofte aan een Bisschop deze vragen zou
beantwoorden, onttrok hij zich, doordat
hij des nachts heimeljjk de stad Trente
verliet.
Niettemin vond hij, evenals voorheen,
nog warme verdedigers; aanzienlijke Ka
tholieke geestelijken en leeken trokken zich
den «vervolgde» aan. Maar ook diegenen,
die zijn infaam leugeuweefsel doorschouwd
hadden, rustten niet. De Katholieke dag
bladen Kölnische Volkszeitung en de Fran-
sche Univers om alleen deze met name
te noemen brandmerkten Taxil als een
doortrapten schurk en bedrieger, terwjjl
twee Paters-Jezuïeten (pater Gruber in
Duitschland, pater Portalisin Frankrjjk)
in afzonderlijke geschriften deze beschul
diging en aanklacht met onweerlegbare
bewjjzen staafden.
«Welnu dan,» schreef opeens de in het
nauw gebrachte «ex-Vrjjmetselaar» Taxil,
«gij zult Diana Vaughan zien! Zij be
hoeft thans niet meer den dolk der Vrij
metselaars te vreezen! Tegen Paaschmaan
dag kondig ik eene vergadering aan, welke
in de groote zaal der Academie Geogra-
phique te Parijs zal gehouden worden.
Daar zal Diana Vaughan optreden, in
levenden lijve, daar zal zjj hare lasteraars
verpletteren.» Slot volgt.)
Engeland.
De Iersche parlementaire partij heeft
eene motie aangenomen, opsommende de
grieven tegen Engeland. De party heeft
besloten geen deel te nemen aan de fees
ten, ter gelegenheid van de 60-jarige re
geering van koningin Victoria.
Duitscliland.
Het Pruisische Huis van Afgevaardig
den heeft, na een opgewonden debat, ar
tikel 1 van het wetje tot inkrimping van
het recht van vereenigen en vergaderen,
verworpen, bepalende dat vergaderingen
die de veiligheid van den staat of de
openbare orde in gevaar brengen, ontbon
den kunnen worden. Bij de hoofdelijke
stemming werd met 206 tegen 193 stem
men bet voorstel der vrij-conservatieven
verworpen, waarin aan artikel 1 eene re-
lederen sofa in een zeer eenvoudig gemeubi
leerde kamer te schrijven.
Het was een slanke man van een goede dertig
jaar, doch wiens matte bleeke trekken hem
minstens vjjf jaar ouder deden schijnen dan hjj
werkelijk was. Het zwarte haar begon reeds
aanmerkelijk dunner te worden, en werd aan
de slapen reeds min of meer grjjs.
//Mjjnheer van Wuifingen,f zeide de binnen
tredende vrouw tot haar huurder, //de heer, die
van morgen te vergeefs op u gewacht heeft,
is daar weer.//
//Hoe heet hij, en wat wil hij van mij
//Dat wil hjj slechts tegen u persoonlijk zeggen.//
//Nu laat hem dan maar binnen.//
Toen Vollmer het kamertje binnentrad, stond
de slanke man op en zag zijn bezoeker vorschend
aan, doch deze beantwoordde den blik op geljj-
ke wijze en keek onderwijl het eenvoudige bijna
armoedige vertrek rond. De bewoner bood zjjn
gast hoffelijk een stoel aan. Men kon het hem
aanzien dat hij gewoon was zich in hoogere
kringen te bewegen.
//Met wien heb ik de eer te spreken
//Mjjn naam doet voorloopig niets ter zake,//
hernam de schrjjver ernstig.
„Neen, dat is tjjd genoeg als wjj de ljjsten
ingevuld hebben.//
Wuifingen nam een papier en keek hem vra
gend aan. „U wil zeker uw leven verzekeren?//
//Neen.//
„Dan komt u zeker champagne bjj mij be
stellen Ik kan u bjjzonder aanbevelen ons
//Ik wist niet, dat u champagne verkocht.
Nu, de noodige zaakkennis zult u wel uit uw
dactie werd gegeven, waardoor het zich
slechts tegen de sociaal-democraten en de
anarchisten zou richten. De uitslag der
stemming werd door de linkerzijde met
aanhoudend Bravo! geroep, door de rech
terzijde met gesis ontvangen.
Amerika.
Met de nieuwe grensregeling die aan de stad
New-York is gegeven, zal zij de tweede stad
der wereld worden.
New-York zal niet minder dan 32 Eng.
mijlen lang en 12 tot 18 Eng. mylen breed
worden en de oppervlakte zal 360 vierk.
Eng. mjjlen bedragen.
Natuurlijk is dit geheele grondgebied
niet met straten en huizen bedekt, doch
het staat te wachten dat de grensuitbrei-
ding reeds in de eerste jaren aanleiding
zal geven tot uitbreiding van de bebouwde
kom. Trouwens, een groot deel van de
oppervlakte wordt door water ingenomen,
en wie een reis om de stad zou maken,
moest vier-vjjfde van den afstand te water
afleggen.
De bevolking zal zijn 3.312.000 perso
nen sterk, tegen Londen 5.600.000 en Pa
rijs 2.444.000. Het record van Londen zal
wel geen stad ter wereld ooit slaan. Of
schoon men toch een heel eiad ver zou
komen, wanneer men, als nu met New-
York geschiedt, opeens 1.500.000 burgers
aanwinst krijgt; want New-York heeft op
het oogenblik slechts eene bevolking van
1.820.500 zielen.
De nieuwe gemeente zal verdeeld worden
in vijf boroughs Manhattau, de oude stad,
en Bronx met 185,000 inwoners, Brooklyn
met 1,132,554 zielen, Queens met 15,000 in
woners, Richmond met 1,132,554 inwoners.
Aardige cjjfers zijn nog deze het totaal
vermogen van de inwoners van nieuw New-
York wordt geschat op 4,559,600.000 dol
lars. Daar kan Amsterdam niet tegen op!
Bij de laatste verkiezingen werden in het
nieuwe gebied van de havenstad van het
Westen 537,744 stemmen uitgebracht.
Nog meer cijfers! NewYork zal hebben
56 postkantoren, 1000 mijlen spoorweg,
2800 mijlen straten en geplaveide wegen,
1150 kerken, 351 slechts 351open
bare scholen, 250 bijzondere scholen, 7000
acres park.
Dat is nog eens een huishouden in het
groot
vroeger beroep overgehouden hebben//, viel
Vollmer hem lachend in de rede.
//Kent u mij? vroeg Wuifingen verbaasd, ter
wjjl een donker rood zjjn gelaat bedekte.
//Ja! Doeh ik ben niet gekomen om cham
pagne te koopen. Ik sla u iets anders voor,
dat voor u nog wel zoo voordeelig isl//
//Nu wat is er vau uw dienst sprak de
voormalige officier, die reeds ongeduldig begon
te worden.
//Eerst wilde iku een geschiedenisje verhalen.
In het begin zal het u wel wat zonderling voor
komen. Doch hoor mjj slechts geduldig aan.
Spoedig zal u er belang in gaan stellen.
Wuifingen fronste de wenkbrauwen en liet
zich met half gesloten oogen in een hoek van de sofa
vallen, terwijl hij zenuwachtig zijn knevel opstreek.
//Mijn verhaal speelt in een zuidduitsch gar
nizoensstadje.
Daar leefde een jong meisje, de dochter van
een dokter, die behalve haar nog drie meisjes
had, en wiens praktijk hem wel zooveel opbracht,
dat hij met zjjn huisgezin overeenkomstig zjjn
stand leven kon, doch niet zooveel, dat hjj in
staat was zjjn dochters een noemenswaardige bruid
schat te bezorgen. Het was dus een geluk voor
het jonge meisje, dat een jong welvarend officier
aanzoek om haar deed, te meer daar een weder-
zjjdsche innige genegenheid de jongelieden ver
bond.//
Vollmer hield even op en terwjjl hjj met de
hand over zijn vollen blonden baaTd streek, keek
hjj den gewezen officier scherp aan, wiens bleek
gelaat nog eenigszins bleeker scheen geworden te
zjjn. Wordt vervolgd
HiiRLEHSfIHE C0IR11T.