NIEUWE
ïïagSlaó voor %3fioorö'on 3uuió'3Collanö.
De positie der Katholieken.
No. 2696
Donderdag 3 Juni 1897.
22ste Jaargang
BUITENLAND.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige in plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
1,10
«1,40
«2,80
«0.03
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER AD VERTEN TIEN.
Van 16 regels50 Cents
Elke regel meer7J/j
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Redaeteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Zij, die zich met den aanvang van
het nieuive kwartaal (1 Juli) als
abonnd doen inschrijvenontvangen V&>n al
Reden de voor dien tijd verschijnende num
mers van de NIEUWE HAARLEMSCHE
COURANT en het ZONDAGSBLAD gratis.
Het tjjdstip nadert dat beslist zal wor
den of gedurende de volgende vier jaren
het roer van staat in handen zal zijn van
de clericale of de liberale paripen.
Dat die beslissing van uiterst gewich-
tigen aard is, behoeven wij wel niet nader
uiteen te zetten. Trouwens, zelfs zij, die
zich wat men noemt niet met «de politiek»
bezig houden, zullen dit beseffen wanneer
zjj letten op den inhoud der couranten
gedurende deze dagen, waarin de aanstaande
verkiezingen op zoovele en zoo velerlei
wjjzen besproken worden.
Op onze beurt willen wij de veertien
dagen, welke nog verloopen moeten voor
dat de stembus zal geopend worden, be
nutten om onze lezers de groote beteeke-
nis van de be'angen welke daarbjj op het
spel staan nader toe te lichten in het
vertrouwen, dat zulks een weinig zal bij
dragen tot den triomf der beginselen,
welke ons katholieken voor alles dierbaar
zjju.
De positie welke de Katholieken tegen
woordig in Nederland innemen, is verre
van ongunstig. Na meer dan twee eeuwen
vari onderdrukking hebben zjj van de se
dert weder verkregen vrijheid gebruik
gemaakt niet alleen om hun godsdienst
met den meest mogelijken glansen luister
te omringen, maar ook om een Staats
partij te stichten waarmede zoowel in als
buiten het Parlement door andersdenken
den rekening moet worden gehouden.
Die Staatspartij is tot haar volle ont
wikkeling gekomen sedert zij haar begin
selen en haar wenschen op politiek gebied
heeft neergelegd in een Program, dat door
FSUIL LET ON
Het Gezin van den Dokter.
20 Vervolg
Plotseling verhelderde zijn gelaat, en met
klankrijker stem vervolgde hjj//Mijn levensdoel
ii nu, hem te bewijzen dat ik mjj beteren wil,
hem te veTgelden, wat hij voor mij gedaan heeft
Wuifingen zette zich weder op de canapé,
sloeg de beenen over elkaar, en ging half spot
tend, half weemoedig voort
//Ik ben niet als zoovele anderen naar Amerika
gegaan, om als huisknecht, schoenpoetser, kran
tenjongen of zoo iets mjjn brood te verdienen.
Ik had ons oud Europa veel te lief, en ik hoop
ook wel mij er doorheen te slaan, zonder al te
te veel van mijn stand in de maatschappij prijs
te geven.
Zoo, nu weet u alles, en zoo ik had kunnen
vermoeden, dat mijn bekentenis voldoende was
geweest, mjjn broeder terug te geven, wat hjj
voor mjj opgeofferd had, zou ik niet zoolang
met deze mededeeling gewacht hebben.//
//Nu, dat noem ik eerst openhartig gesproken!//
sprak Vollmer, en drukte hem de hand. »U be
wijst ons en uw broeder op het oogenblik een
gewichtigen dienst wij hopen n dien eens
te kunnen vergelden!»
//Koop dan champagDe bij mij, en bezorg mij
ook uw ouden vriend tot klant!» De vroolijke
Frans van vroeger kwam weer boven in den
lustigen toon dien hij aansloeg. //Laat ook uw
leven verzekerenDe champagne is goed voor
Neerland's Katholieken eenstemmig is aan
vaard.
In dat Program komen verschillende
punten voor, welke ook desiderata zijn
van andere partijen. En dit zou er als van
zelf toe moeten leiden, dat die punten
weldra in wetten zouden belichaamd wor
den, ware het niet, dat bij de protestanten
van Nederland, voor een deel althans, zich
het zonderlinge verschijnsel voordeed, dat
de leus «tegen Rome» hen alle wen
schen en verlangens op staatkundig gebied
somtijds doet vergeten, zóó dat zij zelfs
hun vurigste wenschen niet vervuld zouden
willen zien, wanneer zij daartoe moeten
geraken door hun doel na te streven geza
menlijk met de Roomscben.
Het is waar, het aantal dergenen, die
aldus denken vermindert voortdurend. Dit
kan trouwens niet anders, want op den
duur gaat het voor niemand aan, om steeds
strjjd te voeren tegen windmolens, zelfs
met terzijdestelling van zijn wezenlijke
belangen.
En wat ons betreft, wjj moeten er
ons ter dege voor wachten, om niet te
vervallen in dezelfde fout, om dewijl anderen
vaak onheusch, ja, onrechtvaardig zijn
tegen ons, op onze beurt niet hetzelfde
te doen. In de eerste plaats toch zou
zulks in strijd zjjn met onze plichten als
katholieken, plichten waaraan o. a. Z. D. H.
Mgr. Bottemanne ons nog kortelings
geleden, zoo nadrukkelijk herinnerd heeft,
toen Z. D. H. er op aandrong, de christe
lijke beginselen van naastenliefde ook toe
te passen tegenover andersdenkenden.
Bovendien mag men nooitvergeten.dat
veel andersdenkenden tegen de katholie
ken zijn volmaakt te goeder trouw, be-
heerscht als zij worden door vooroordeelen,
welke hun van der jeugd af, zjjn ingeprent.
Heftig daartegen optreden, is zeker niet
de beste manier, om die vooroordeelen te
doen verdwijnen. Immers slechts met
gematigdheid en met kracht van argu
menten overtuigt men, of kan men althans
uw gezondheid en onze maatschappij biedt u
de voordeeligste voorwaarden en de beste
garantie.»
Lachend gaf Vollmer toe, en nam toen harte
lijk afscheid van den man, die den moed had
begane fouten te herstellen en zich een nieuwe
positie te veroveren,
VII.
//Nu, waar is je man riep mevrouw Fro-
mann haar binnentredende oudste dochter on
geduldig toe.
Marie knipte met de oogen, het helle licht
in de huiskamer verblindde haar, nu zij zoo juist
uit de half donkere gang binnentrad. Eer zij
op de vraag der moeder antwoordde, begroette
zij de huisgenooten op haar gewone hartelijke
manier.
//Weet ik, waar hij zit,// riep zij ongeduldig
uit. //Zeker weer bij den vriend van Adèle, bij
den ouden Dahlen! Ik begin dien ouden heer
werkelijk erg naar te vinden. Denkt ge, dat
mijn man zich den tijd gegund heeft mjj over
zjjn reis in te lichten. Hij heeft wat verteld van
het hoftheater, van een opdracht voor zjjn krant
kortom ik weet nu nog niet wat eigenlijk
het doel dier geheimzinnige reis was.»
Toen Vollmer 's avonds verscheen, trachtte ook
zjjn schoonmoeder te vergeefs iets naders over
zijn reis uit hem te halen. Op zjjn gewone hu
moristische manier verzekerde hjj, dat hij
hoofdzakelijk voor zjjn tooneelstuk naar Berlijn
geweest was, en dat binnen vier of vijf weken
de opvoering plaats zou hebben. De doktersvrouw
overtuigen onze tegenstanders van hunne
dwaling. Daarom kan een katholiek op
geen betere manier medewerken aan de
overwint, ing zijner beginselen, dan te leven
en te handelen volgens de voorschriften
van zjjn godsdienst, welke een geest van
offervaardigheid, van zelfverzaking en van
liefde tot den naaste van hem eischen,
welke andersdenkenden slechts eerbied kun
nen afdwingen.
Die geest heeft in den loop dezer eeuw
reeds zooveel schoons en goeds in Neder
land doen ontstaaDdaardoor vooral is
d# positie der katholieken in ons Vader
land steeds hechter en beter geworden.
Hoe die positie met name op staatkundig
gebied, steeds meer kan worden geconso
lideerd, hopen wij nader in volgende arti
kelen te bespreken.
Amerika.
Twee jonge negerinnen Mol lie Smith
en Maudy Franks uit bet dorp Jeff,
zijn door een 20tal inwoners kort en bondig
opgehangen. De negerinnen werden be
schuldigd de familie Johsua Kelly te
Jeff te hebben vergiftigd. Mollie Smith
werd gegrepen in de vlucht, juist toen zij
op het punt stond de grens van den staat
Tenessee te bereiken. Maudy Franks
werd gevangen genomen in haarhuis. Zij
moet, beweert men, schuld hebben bekend.
Maar hoe het zij, men vond den volgenden
dag de lichamen der jongemeisjes aan
boomtakken hangen, op den weg van Jeff
naar Hudsonville.
Het eerste geval van vergiftiging door
deze meisjes moet voor twee maanden
hebben plaats gehad en de heer Kelly
overleed dientengevolge. Eenige dagen
later waren al de leden van het gezin
vergittigd, maar het gelukte den genees
heer ze te redden. De misdaad werd
door de beide jonge negerinnen geboet
door een smadeljjken dood.
België.
Te Brussel is bericht ontvangen dat de
heer F au re, president der Frausche repu
bliek de Tentoonstelling zal bezoeken. Over
deed of zjj hem geloofde, hij wilde toch niets
loslaten
ln den namiddag van den volgenden dag stond
Vollmer aan het station, en voegde zich bjjeen
heer die zooeven met een sneltrein aangekomen
was. Beiden gingen zwijgend door de dichte
menigte heen en stegen snel in een gereedstaand
gesloten rijtuig.
»Ge waart zeker wel verwonderd over mijn
brief, Wuifingen,» verbrak eindelijk Vollmer
de stilte, terwijl het rijtuig snel voortreed.
//Natuurlijk.en niet zonder reden zou ik
meenen na al wat voorgevallen is!» gaf de
officier ten antwoord. »U sehrjjft mij, dat u alles
weet, dat u mijn broeder gesproken heeft, en
dat u mij na een mededeeling heeft te doen,
die voor mij en Adèle van het grootste gewicht
is. U ziet, ik ben zonder aarzelen gekomen. Maar
wat kan nu nog van eenig belang voor mij
zjjn
//Dit zal u aanstonds duidelijk worden bjj den
persoon, naarwien ik u heenvoer.»
»En dat is?»
ivüe oude Dahlen!»
Wuifingen zag zijn begeleider flink en ernstig
aan, als wilde hij tot op den bodem zijner ziel
lezen.
//Hoe is u tot de kennis van die geschiede
nis gekomen? Heeft mijn broeder stslf
//Heb nu nog eenige oogenblikken geduld!»
onderbrak hem de dichter. //De oude heer stond
-t op u alles zelf te verklaren.»
Het viel Vollmer hard te zwjjgen, doei hjj
had beloofd en zjjn woord was hem heilig.
De oude heer had hem bljjkbaar vol onge-
dat bezoek zjjn reeds onderhandelingen
met de Belgische Regeering aangeknoopt.
Le Peuple, het Brusselsche socialisten
blad, is woedend op vier schoolmeesteressen
te Bergen, omdat zjj er in toegestemd
hebben in hun klassen het godsdienstig
onderwjjs te geven. De laagste vuilheden
werpt het blad naar het Katholicisme en
in zjjn haat tegen den godsdienst braakt
het godslasteringen uit. Ziedaar hoe de
Belgische socialisten den godsdienst eer
biedigen
Engeland.
De Iersche Afgevaardigde M. John
Redmond is Vrijdagavond door de ge
wapende macht uit het Parlement gezet,
omdat hjj voortging met spreken niette
genstaande de Voorzitter hem het woord
ontnomen had.
Al de Engelsche officieren van het
Egyptisch leger, di6 zich thans in verlof
in Engeland bevinden, hebben bevel ge
kregen naar bunnen post weer te keeren
voor de tweede helft van Jnni en zich ge
reed te houden voor eene nieuwe expeditie
in Soedan. De Onderkoning in Egypte
heeft reeds aanzienljjke troepen doen ver
eenigen te Ondurman. Men weet nog niet
juist naar welk punt zjj zieh zullen richten.
Rusland.
Een aanslag op den Csaar:
In het park van Zarskoe Selo is een
15-jarige knaap gearresteerd gewapend
met een pistool die den Gzaar wilde dood
schieten. De jongen is naar een krank
zinnigengesticht overgebracht om te wor
den onderzocht. Men gelooft, dat de jeugdige
moordenaar niet wel bjj het hoofd is.
Italië.
Minder aangename dingen zjjn in de
laatste dagen in Italië ontdekt. Er is een
internationale samenzweering tegen het
leven van Koning Humberto ontdekt.
Volgens de Tribuna is te Triest een zeke
ren Marsettich gevangen genomen. Bjj
dezen werden brieven uit Zara gevonden,
waaruit bleek, dat een nieuwe aanslag op
Koning Humberto te verwachten is.
Een dezer brieven spreekt van de sociale
omwenteling, die uiterljjk over tien jaar
zal uitbreken en het bourgeoisbloed in
stroomen zal doen vloeien.
duld verwacht. Hjj reikte den officier vriende-
ljjk de hand, die deze verward en ontroerd
aannam.
Wat beteekende dit allee? a! wist men nu,
dat hjj niet willekeurig den band tusschen hem
en Adèle verbroken had, dat hjj zelf schuldeloos
leed wat kon het baten Jarenlang nog zou
hjj moeten bukken onder een schuldenlast, dien
hij vrijwillig op zich had genomen. Mocht hjj
er, voor die tjjd verstreken was, aan denken
Adèle's dierbaar leven aan hst zjjne te verbin
den? En wie kon hem helpen? De dokter niet,
die moest voor zjjn huisgezin zorgen. Zou mis
schien deze oude man, nu hjj alles wist, hem
geld aanbieden Maar met welk recht Op
hetzelfde oogenblik lachte hjj om zjjn gedachten.
Hoe kon hjj in deze bjjna armoedige omgeving
rjjkdom veronderstellen De oude heer had bljjk
baar juist genoeg inkomen om in bescheiden
behoeften te voorzien.
"Het is wel geen verre reis, die ik te doen
had,// sprak Wulfingen, //doch ik hoop, dat u
mij in ieder geval niet voor een grap hierheen
heeft doen komenIk kan u wel zeggen, dat
ik niet gekomen zou zjjn, zoo ik niet gaarne had
willen weten,op welke wjjze u tot de ontdekking
is gekomen dat het mjjn broeder was, die
//Dat doet nu niets ter zakehernam Dahlen,
strompelde eenige malen de kamer door en bleef
eindelijk voor zjjn gast staan.
//Ik moet ver in mjjn geheugenis terug,// be
gon hjj aarzelend, »en nooit mag uw bruid
ja, ik noem haar nog uw bruid nooit mag zjj het
te weten komen dat moet u mjj beloven mjjnheer
van Wulfingen!» Wordt vervolgd.)
H44RLEHSCHE C011R4NT.
