No. 2709
Maandag 24 Juni 4897
22ste Jaargang
ïïagBlad voor <3ïooró* en SCuió-JCollanó
De voorloopige uitslag.
buitënTa» d.
ABONNEMENTSPRIJS.
Ts~V 1 llkton
Beschuldigd.
Spanje.
Oostenrijk-Hongarije.
België.
Duitsohland.
Amerika.
Frankrjjk.
MK4IT
Per 3 maandeu voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
„Voor het baitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
f 1,10
1,40
2,80
0,03
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem.
iTMAlNTlESDR
AGÏTE MA NON AGITATE.
PBIJS DEfl ADVEBTENTIEN.
Van 16 regels.
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Con tant,
50 Cents.
71/,»
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale Publicité Etrangèrt
G. L. JDAIJBE Sf Co. JOHN, F. J O NES Succ., Pans 31bis Faubourg Montmartre
Met gemengde gewaarwordingen be
schouwen wij den voorloopigen uitslag van
den verkiezingstijd.
Dit is van on>e zijde verklaarbaar. Wij
juichen over het algemeene resultaat,
maar wij betreuren het, dat de candidaat
der Katholieken in Haarlem, onze gevier
de Dr. Schae p m an, in de minderheid is
gebleven, zoodat Haarlem thans niet
het voorrecht zal hebben een afgevaar
digde naar de Tweede Kamer te zenden,
die een krachtigen steun zou hebben ge
schonken aan de niet-liberale meerderheid,
welke na afloop der herstemmingen
hoogstwaarschijnlijk in de Vertegenwoor
diging aanwezig zal zijn.
Wjj betreuren dit, maar moeten er in
berusten, overtuigd dat van onze zijde
verricht is wat mogelijk was om het
gewenschte resultaat te bereiken.
Werpt de niet-verkiezing van Dr.
Schaepman in Haarlem voor ons een
schaduw op het resultaat van den stembus
strijd, de omstandigheid dat deze eminente
Staatsman toch door zijn oude district
weder naar de Tweede Kamer wordt
afgevaardigd, is voor ons een troost, en
doet ons met genoegen en voldoening
den uitslag in tal van andere districten
beschouwen, waar het gelukt is om een
Katholiek gekozen te krijgen.
In het algemeen kan gezegd worden,
dat da liberalen dit keer leelijk klap
hebben gekregen. Verschillende van hun
bekende voormannen zjjn niet herkozen
of in de aanstaande herstemming begre
pen. Slechts in enkele"7districten hebben
de liberalen het stembuspleit met glans
gewonnen. In meerdere districten echter
is hun candidaat niet zonder moeilijken
strijd gekozen. Ondanks de vele herstem
mingen (niet minder dan 50) kan nu reeds
gezegd worden, dat ?jj een groote neder
laag hebben geleden.
Die nederlaag springt te meer in het
oog, waar het een bekend feit is, dat de
liberalen over het algemeen beter geor
ganiseerd waren dan de niet-liberale
richtingen en voorts over meer invloed
kunnen beschikken, omdat zjj zoovele
jaren de macht in handen hebben ge tad.
Men moet niet voorbjj zien, dat vele
personen in ons land, omdat het zoo
dikwijls aan hen is voorgehouden, de
meening zijn toegedaan, dat de betrek
kelijk gunstige omstandigheden, waarin
wij in het algemeen verkeeren, te danken
zijn aan het langdurig liberaal beheer,
dat daarom bestendigd moet worden.
12.
Vervolg-)
Ge weet, dus opende hij het gesprek dat
de Société Ocèanique de Bordeaux het plan
heeft, te Parjjs een succursale te vestigen. Vat
ge echter niet zult weten is dat ze mij, als
vertegenwoordiger heett opgedragen, een direc
teur te zoeken om de zaak hier te besturen
en dat ik daartoe het oog op u heb gevestigd.
Zeer "ereerd met de onderscheiding, maar
tot mjjn spijt, kan ik de opdracht niet aan
nemen.
En dat waarom nietuw maatschappelijke
positie wordt er toch enorm door verbeterd.
Zelfs dat is niet in staat, mij te doen
besluiten uw aanbod ook maar in overwe
ging te nemen. Let wet, de heer Bertin wordt
oud, en draagt zooveel mogelijk op mij de lei
ding zjjner zaken over. Hij heeft mij vrij dui
delijk te kennen gegeven, dal ik hem onmis
baar ben, en nu zou het toch van mijn kant
een groote ondankbaarheid zijn hem, wien ik
zooveel verschuldigd ben, te verlaten, nu hij
mij juist het meest noodig heeft.
sar denk tf.ch aan de groote voordee
lt) die uwe nieuwe betrekking u zou aanbie
den, dei.k ook aan uwe moeder en uwe zuster.
O zeker, maar tevens mag ik niet vergeten,
t de heer Bertin mij, na den plotselinger.
>d van mijn vader en onzen totalen onder-
T, zoo jong nog al» °P
I Veleu zijn ook uiteraard meer geneigd
hun stem te geven aan een zittend lid
dan aan iemand, die nog nimmer als
Volksvertegenwoordiger is opgetreden.
Het is daarom oneindig moeilijker eene
plaats te veroveren dan eene plaats in
de Vertegenwoordiging te behouden, in
dien namelijk de persoonlijke eigenschap
pen van een zittend lid niet van dien
aard zijn, dat de wenschelijkbeid zijner
vervanging te duidelijk in het licht springt.
Dit laitste zeggen wij niet in het minst
met het oog op de verkiezing in het district
Haarlem.
Om op het algemeen resultaat terug
te bomen, wijzen wjj op de verkiezing
van 22 Katholieken. Op enkele districten
na, die ons wel niet zullen ontvallen,
zijn wij reeds thans even sterk als in de
oude Kamer. Dit alleen bewijst reeds,
dat de door de Katholieke Kamerleden
gevolgde staatkunde de sympathie .der
kiezers bezit. Waar nog slechts de helft
der leden definitief is gekozen en nog
50 herstemmingen moeten plaats hebben,
mag het eene groote voldoening geacht wor
den, dat wij reeds bjjna evenveel plaatsen in
de nieuwe Kamer zullen bezitten als op
het oogenblik het geval is
Wat de anti-revolutionnairen aangaat,
ook zij hebben reden om tevreden te zijn
over het voorloopig resultaat. Door hen
worden op het oogenblik 13 zetels inge
nomen, zoodat de rechterzjjde der Kamer
thans reeds 35 leden sterk is. Doch hier
komen vast en z^ker 4 zetels bij, omdat
in vier districten anti-liberalen met elkan
der in herstemming zijn, zoodat het aan
tal leden van de rechterzjjde tot 39 stijgt.
Let men nu op de verhouding der par
tgen in die districten, waar herstemd
moet worden, dan kan reeds thaus met
eenige zekerheid worden aangenomen, dat
de anti-liberalen in de meerderheid zullen
komen. Van de 50 herstemmingen be
hoeven zij er slechts twaalf te winnen
om de liberalen de baas te zijn. En
wanneer geljjke werkzaamheid wordt ont
wikkeld als thans getoond is in verschil
lende districten (wij denken hier o. a.
aan Leiden, waar slechts enkele Katho
lieken bij de verkiezing thuis bleven),
dan laat het zich wachten, dat bij de
herstemmingen onze zegepraal volkomen
zal zjjn.
Wat ons bij de beschouwing van het
voorloopig resultaat ook verheugt, is de
totale onmacht van het radicalisme en de
sociaal-democratie, evenals van den Chris-
teljjk Historischen Kiezersbond,—al maakt
Haarlem daar eene uitzondering op, die
kantoor heeft genomen, mijn verdere opvoeding
heeft voltooid, en, zonder dat ik hem nog de
geringste diensten kon bewijzen een salaris heeft
gegeven, groot genoeg, om in de behoeften
mijner familie ts kunnen voorzien, dat zijn
weldaden, kapiteiD, die men nimmer vergeet, en
dus al ware het alleen uit gehechtheid aan mjjn
weldoener en uit dankbaarheid voor de mij
bewezen weldaden, mag ik uw aanbod niet
aannemen. En wat mijne moeder en mjjn
zuster betreft, die zullen er eveneens over den
ken Ik weet zeker, dat mijn moeder, die ik
als een heilige vereer, mjj zal zeggen Toen
we arm waren heeft de heer Bertin zich onzer
aangetrokken, heeft zich tegenover u gedragen
als een vader, welnu, thans hebt ge gelegen
heid u tegenover hem te toonen als een
goed zoon, dat zal mjjn moeder zeggen, en dus
kapitein, begrijpt ge, dat ik uw aanbod niet
mag aannemen, maar niettemin ben ik u
hoogst erkenteljjk voor de mij geschonkene voor
keur en dank u met geheel mjjn hart.
Gedurende deze geheele toespraak had de
kapitein hem strak aangezien, eindelijk vatte
bjj hem bjj de handen, schudde ze hartelijk
en riep op luiden toon, zjjn rede met de krachtig
ste uitdrukkingen doorvlechtende, die hij slechts
voor bjjzondere gelegenheden in reserve hield.
Voor den duivel, ik wist wel, dat ge
een fltnken kerel waart, maar dat ge zulk een
edel hart bezat, dat heb ik nu eerst onder
vonden en daarom, kameraad, laat mjj u nog
maals en nogmaals de hand drukken. Het doet
het hart van een otid zeeman goed, een brave
borst, zooals gij zjjt, te ontmoeten.
de kerkelijke hartstochten van een deel
van ons volk in beweging heeft trachten
te brengen. Deze richtingen blijkenbij
de aanzienlijke vermeerdering van het
aantal kiezers, volstrekt geen voordeel
gehad te hebben, waardoor al weder be
wezen is, dat ons volk nog genoeg ge
zond verstand heeft om zich door de
dwepers niet geheel en al om den tuin
te laten leiden.
Voorts is het een opmerkeljjk verschijn
sel, dat in de groote steden van ons land,
tot nog toe de bolwerken van het libe
ralisme, geen eukel liberaal dadeljjk is
gekozen. In de 9 Amsterdamsche dis
tricten in de 5 Rotterdamsche, in 2
der 3 Haagsche districten (waar de libe
ralen reeds een zetel aan de anti-revo
lutionnairen hebben verloren) en in de
2 Utrechtsche districten zijn de liberalen
allen in herstemming. Natuurljjk vleien
wij er ons niet mede, dat al deze dis
tricten voor de anti-liberalen kunnen
gewonnen worden, maar het feit alleen,
dat in genoemde steden de liberalen thans
niet bjj de eerste verkiezing werden ge
kozen, wijst er op, dat men ook daar
genoeg begint te krijgen van de zegenin
gen van het liberalisme. Indien aan dat
voor de liberalen hoogst ongunstig resul
taat heeft medegewerkt de overtuiging
van velen, dat het vrijhandelstelsel op
den duur in ons land niet kan worden
gehandhaafd, dan is dit mede eene schit
terende overwinning voor het protectio
nisme en een vingerwjjzing voor de nieuwe
Regeëring om niet te lang te wachten
met het nemen van maatregelen, waardoor
onze landbouw en industrie in geljjke
concurrentie worden gebracht met die in
het buitenland.
Wij zouden nog op tal van andere
lichtpunten kunnen wijzen ten betooge,
dat de nieuwe kieswet den liberalen on
gunstige uitkomsten heeft opgeleverd,
maar volstaan met het boven medegedeelde,
't welk ook het bewijs levert, dat geen vrees
voor de nieuwe kiezers ons tegenstanders
deed zijn van eene te groote kiesrechtuitbrei
ding op eenmaal. Waar bij de atgeloo-
pen verkiezingen herhaaldelijk is gebleken,
dat vele nieuwe kiezers geen recht begrip
hadden van de handeling, die door hen
moest worden verricht, daar behoeft het
eigenlijk niet eens aaugetoond te worden,
dat het bjjna algemeen stemrecht voor
ons volk nog niet*geschikt is.
Lettende op de winst, die wij nog bjj
de aanstaande herstemmingen moeten be
halen om eene anti-liberale meerderheid in
ie Tweede Kamer te brengen, spreken
Och, kapitein, antwoordde Jacques Mouliu,
bewogen door de ruwe vriendschapsöetuigingen
van den kapitein, uwe welwillendheid doet u
mijn verdiensten overdrijven.
Neen, waarachtig niet, ik zie heel wat
verder dan mjjn neus lang is, en wanneer
mjjn goede Bertin niet zoo naar de pijpen
van zjjn vrouw danste, had hg u al lang zjjn
dochter tot vrouw moeteu geven.
Mejuffrouw Jeanne, riep de jonge man
blozend.
Ja, zeker, mejuffrouw Jeanne, in plaats
van dat li :ve mtisje in de armen van een
roofdier te voeren en zjjn millioeneu in den
zak van een pseudo-markies te doen terecht
komen, had hjj èn voor zjjn dochter èn voor
haar bruidschat wel eene betere bestemming
kunnen vinden.
Maar ik ben arm ik bezit niets
Arm! wat arm I eenmaal zult ge rjjk,
zeer rjjk zijn, terwjjl die satansche kerel, die
zjjn aanstaand* schoonmoeder van hoogmoed
doet barsten, er waarachtig de man niet naar
lijkt, om zijn vrouw gelukkig te maken Zjjn
vader was een goede brave man, algemeen be
kend en bemind in Amer ka. Zjjn zoon, d:e
ik als kind gekend heb, deed alles voor de
toekomst verwachteD, maar nu ik hem weer
gezien heb, moet ik eerljjk kc'canen, dat ik
vreeseljjk in mjjn verwachtiugc bedrogen ben.
Ik weet het niet, maar bet xomt mg- voor,
alsof hij dezelfde niet meer is.
Maar de heer Bertin 'ast zroh toch zoo
gemakkelijk niet om den tuin leden. Om door
hem als schoonzoon te worde»1 aangenomen
wij de hoop uit, dat iü die districten,
waar, door de samenwerking van Katho
lieken en anti-revolutionnairen, de liberaal
kan worden geweerd, de gewenschte eens
gezindheid niet zal ontbreken. Persoon
lijke sympathieën, die men misschien voor
den een of anderen liberalen candidaat
mocht toesteren, en anti-patbieën, die men
wellicht mocht hebben om op den anti-
revolutionnair te stemmen, moeten nu wjj-
k<n voor het algemeen belang.
Waar o. a. de N. Rott. Cl. alle man
in het geweer roept om zelfs den in her
stemming zijnden radicaal te stiunen tegen
den anti-liberaal, en zich met zijne groote
vijanden, de radicalen, vereenigt om ons
te bestrjjden, daar mag het toch geen
geloovige te veel zijn om steun te ver-
leenen aan een man, hg zij dan Katholiek
of anti-revolutionnair, door w ens ver
kiezing het ideaal, 't optreden eener Chris
telijke Regeering, kan worden bevorderd.
De ongelukkige burgeroorlog op de
Spaansche eilanden die Spanje oudermjjnt
op elk gebied, duurt nog steeds voort.
Is het op Cuba betrekkelijk kalm, op de
Filippijnen is weer hevig gevochten door
de opstandelingen onder generaal Ag ui-
na ld o, waarbg de Spanjaarden honderd
man aan dooden en gewonden verloren.
Het verlies der opstandelingen zal wel
grooter geweest zjjn.
Het is opmerkelijk dat in den laatsten
tjjd, waar de godsdienst verslapt, de twee
gevechten toenemen. De menschen wor
den woester en wreedaardiger zooals nu
weer twee Hongaarsche offleieren te De-
breczin hebben vertoond. Deze heeren
gingen elkaar tjjdens de oefening en nog
wel voor het front der troepen met de
sabel te ljjf. De vechtersbazen werden
gescheiden en beslechtten het geschil la
ter door een tweegevecht waarin beiden
ernstig gewond werden.
Eeu ander duel had wegens eene fami
lietwist plaats te Buda-Pest tusscben den
grondeigenaar Symonyi en baron Van
der Beek. Deze laatste kreeg een doode-
lgk schot in de borst.
Het is toch opvallend hoe inconsequent
de liberalen zijn. Om een voorbeeld aan
te halen kan dienen, dat onlangs te Gent
de kinderen van de gemeenteschool achter
de roode vlag eeuer burgerlijke begrafenis
moesten loopen en dat nog wel op bevel
van den Burgemeester, die een zjjner
dochters in het gesticht der zusters van
O. L. V. heeft geplaatst ter opvoeding,
waar dit meisje jl. Donderdag hare eerste
H. Communie heeft gedaan.
moet hjj toch wel goede entecedenten hebben I
maar zie daar komt hjj juist aan.
Werkeljjk naderde de markies met miss
Ketty aan den arm, den kapitein.
Waarde heer! sprak hjj, ik ben nog niet
in de gelegenheid geweest, u mijne zuster voor
te stellen.
Hebt ge eene zuster vroeg de kapitein
met de g ootste verbazing.
Zeker! miss Keity! vindt ge dat zoo zon
derling een zuster te hebben? gaf de markies
lachende ten antwoord.
Wezenljjk verwondert mjj dit, daar uw
vader, ofschoon ik zeer intiem met hem was,
mjj nooit van zjjne dochter gesproken heeft.
Laat u dit niet bevreemden, daar mjjn
vader al zjjn genegenheid op mjj gevestigd
had.
Zelfs zoozeer, dat hjj zjjn dochter totaal
miskende? dat komt mjj onbegrjjpeljjk voor,
dewjjl hij zooveel van kinderen hield.
Ach voor zjjn afkeer van Ketty bestond
ongelukkig een gegronde reden. De geboorte
van mjjna zuster kostte aan mjjne moeder het
leven. Mjjn vtder had zjjn vrouw hartstochte-
ljjk lief, en onwillekeurig zag bjj dus steeds
in het kind de oorzaak van het smarteljjk
verlies zjjner gade. Om nu niet voortdurend
die herinnering voor oogen te hebben, werd
mjjne zuster reeds vroegtijdig op een instituut
geplaatst, waar zjj gebleven is, tot ik haar
kort geleden mede naar Frankrjjk genomen
heb. Vindt ge dat mjjne zuster op mij gelijkt,
zooals ge mjj als kind gekend hebtP
Neen, al wat ik er van zeggen kan, ia
j Het kan den Burgemeester van Gent
hoogstwaarschijnlijk niet schelen wat van
de kinderen uit het volk terecht komt,
zijn kind laat hij eene betere opvoeding
geven.
Uit Wörishofen vernemen wij het droe
vig verlies van Mgr. Sebastiaan
Kneipp. De beminde pastoor die in
de laatste dagen wederom wat aan het
beteren was, kreeg nieuwe aanvallen en
is gestorven.
Groot is het verlies voor de menschheid
van dezen eenvoudigen maar hoogst be
gaafden Priester. Te Stephansried bij Ot-
tobeuren in Beieren geboren, was hg
eerst weversleerling, maar men merkte al
heel spoedig dat in den jongeling iets
anders groeide dan een wever. Men liet
hem studeeren en hij werd priester in
1852. In 1855 reeds aan -het hoofd eener
parochie geplaatst deed pastoor Kneipp
zich kennen als een liefdevolle herder
zijner kudde, later naar Wörishofen over
geplaatst kwam zjjne groote geleerdheid
aan het licht, wegens zijne waterkuur
voor alle ziekten.
Mgr. K n ei p p die in zjjne jeugd zwak
van gezondheid was, had het denkbeeld
opgevat van de behandeling met koud
water. De voortreffeljjke uitslagen, die hjj
op zich zelve en op de personen, welke
hg het had aangeraden, vaststelde, hadden
hem overtuigd dat het water niet alleen
een middel was tot verharding en een
voortreffeljjk voorbehoedmiddel, maar ook
een geneesmiddel voor ziekten van orga-
nieken aard vooral.
O! konden wjj van velen zeggen, wat
van Mgr. Kneipp moet gezegd worden.
Hjj was alles voor anderen, niets voor
zich zeiven.
Het Catholicisme gaat in de Vereenigde
Staten met rasse schreden vooruit. Vol
gens de laatste statistieken zjjn er 14
aartsbisdommen, 74 bisdommen, 10.792
priesters, 9670 kerken, 5.189 missies, 9
universiteiten, 109 seminaries, 852 hooge-
scholen, 3.438 parochiescholen met 812.611
leerlingen 240 weeshuizen waarin 39.903
weezen worden verpleegd en 888 liefdadige
instellingen waarin ouden van dagen eene
hulpbehoevende verpleging wordt verstrekt.
De katholieke bevolking der Vereenigde
Staten wordt geschat op 9.505.427.
Laf en akelig was de vertooning die
in de restauratie le Moulin-Rouge op het
eiland de la Grande-Jatte te Parijs heeft
plaats gehad.
Generaal Rebillot en Camille de
Sainte-Croix, hebben er geduelleerd.
De Generaal had zich beleedigd gevoeld
over een stukje in de Petite-Republique,
en wilde, ofschoon hjj een man van 75
is, die aan heel wat anders moest denken
dan aan doodsteken, met alle geweld
duelleeren. De Sainte-Croix is 35.
Er waren maar weinig getuigen bjj het
dat zjj eene zeer schoone dame is!
Ach, viel miss Ketty hierop in, nu ge
mjj zoo gunstig beoordeeld, zou ik zeer ver
eerd zjjn, nader met u kennis maken. Zou ik
u om uw geleide mogen verzoeken, ik heb be
hoefte aan een weinig beweging en wat frisscbe
luobt.
Met genoegen, lieve dame! antwoordde
Castillao galant, bood haar den arm en zich
tot Jacques Moulin wendende, nam hjj van
dezen afscheid met de woorden:
Tot ziens! waarde vriend! morgen hoop
ik mjjn depot weer te komen afhalen.
Gaston de Montgerbois, met Jacques Moulin
alleen gebleven, fluisterde bem toe:
Is het waar, wat ik gehoord heb, dat ge
mjjn schoonbroeder geld geweigerd hebt en zjjn
bandteekening niet hebt willen erkennen
Pardon, dit is slechts gedeelteljjk de
waarheid. Ik heb den heer Maurice dertigdui
zend franks die hjj mjj vroeg geweigeid
op grond, dat ik uitdrukkelijk order had, hem
niets uit te betalen, en wat zjjn bandteeke
ning betreft, die is alleen geldig, wanneer ze
door den heer Bertin gecontrasigneerd is.
O! dat maakt een groot verschil! maar
ge hadt hem toch, dunkt mjj dien kleinen
dienst wel kunnen bewjjien.
Ik, volstrekt niet, ik heb geen geld om
zulk eene som te leenen.
Maar ge hebt toch bet depot van den
kapitein in uwe kas.
(fVordt vervolgd.)
