N I B W E
HE)ag6lad voor eSfSoorè- on SEuió-eJCollanó.
Een groot man.
No, 2717
Donderdag 1 Juli 1897.
22ste Jaargang
BUITEN LAIN D,
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige in plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
B U b;e AU: St. Janstraat Haarlem.
/1,10
<1,40
<2,80
<0.03
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 1—6 regels
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
50 Cent.
71/s
AGITE MA NON AGITATE.
Redaeteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Nu Mgr. Seb. Kneipp, de beroemde
waterdokter, het tijdelijke met het eeuwige
heeft verwisseld, wordt alom de roem ver
kondigd van dezen eenvoudigen priester, die
èn door zijn groote geleerdheid èn door
zjjn liefdevol optreden onder de menachen
zeer veel goeds heeft tot stand gebraeht.
Met hem is in onze verlichte eeuw een
man van beteekenis van het wereldtooneel
verdwenen, doch zijn werken blijven ge
tuigenis afleggen van menschelijke kracht.
Het Venloosch Weekblad zegt zeer terecht,
dat de denkbeelden en daden van Mgr.
Kneipp blijven voortleven en een onuit-
wischbaren indruk achterlaten op het nage
slacht. De ziel van zjjn leven wordt ver
eeuwigd en werkt mede tot de vorming
en het licht van zjjn geest blijft schijnen
voor de volgende geslachten.
Hetgeen Mgr. Kneipp heeft tot stand
gebracht is een reuzenwerk, als men eenigs-
zins met zjjne levensgeschiedenis is bekend.
Hij, de arme weverszoon, werd den 17
Mei 1821 te Stephansried, een klein ge
hucht van de Beiersche parochie Ottobeu-
ren geboren.
Als een bewjjs, dat hij in zijne jeugd
nooit weelde heeft gekend, kan dienen,
dat zijne moeder bjj gelegenheid zjjner
eerste H. Communie hem een jasje sneed
uit haar bruidskleed, en zijn vader hem
zijn hoed gaf, dien deze droeg als lid der
burgerwacht.
Op elfjarigen leeftijd zette zijn vader
hem aan het weefgetouw en na eenige
maanden moest hij reeds dagelijks vijf ellen
linnen weven. Maar terwijl hjj de schietspoel
tusschen de draden der schering deed gigden
en zijne voeten op de pedalen trappelden, had
hij maar een wensch, éene heilige ambitie:
hij wilde priester worden. Waar hjj ook
aanklopte om tot zijn doel te komen, overal
vond hij tegenkanting inplaats van steun.
Toen hij eindeljjk een edelen man had gevon
den, die hem in zjjn edel pogen wilde
FEUILLETON
Beschuldigd.
20.
(Vervolg.)
Jarilot fronste de wenkbrauwen, hjj hield
niet van dat zich beroepen op dooden, die na
tuurlijk niet konden antwoorden.
En, vervolgde Jacques, nu zou ik voor
eenige ellendige bankbiljetten op eens al zjjn
goedheid, al zjjn edelmoedigheid, al zijn tee-
derheid vergeten en een laaghartig moordenaar
worden.
Neen, indien dit mogelijk ware, zou ik de
ellendigste, de laagste booswicht zjjn; hier, mjjn-
heer, leg uwe hand op mijn hart en voel hoe
het klopt. O, het dreigt te bersten van smart
over zulk een afschuwelijke verdenking.
En hjj greep de hand van Jarilot en drukte
ze hevig tegen zjjne borst.
Maar neen! riep hij thans op smeekenden
toon, gjj weet wel, dat ik dezen diefstal, dezen
moord niet kan begaan hebben. Het is alles een
droom, een vreeseljjke nachtmerrie Zie toch,
hoe ik ljjd, ik smeek u, maak een eind aan
deze foltering. O God, ik voel, dat ik krank
zinnig zal worden.
Jarilot antwoordde niet, hjj maakte zwjjgend
zjjne hand uit die van Jacques Moulin los en
gaf zjjn agenten een wenk.
Deze voerden den ongelukkige weg.
Waar brengt gjj mij heen, vroeg hjj angstig,
Ik verzoek u, hen te volgensprak Ja
rilot.
steunen, verzett'en zijne ouders zich tegen
de uitvoering van zijn plan.
Nu vatte hij het besluit op penning
voor penning te besparen, tot dat hij eene
kleine som had om in den vreemde te gaan.
Na drie jaren harden arbeid en zuinig spa
ren had hij al de benoodigdheden van een
student en 100 gulden. Hij zou weldra zijn
21ste jaar intreden en den wandelstok ter
hand kunnen nemen. Maar zie, op zijn ge
boortedag brandt de ouderlijke woning tot
den grond toe af. Met moeite redd'en de
bewoners het eigen lijf, en na drie jaren
sparens en harden arbeid had Sebasti-
aan, <de oude student» zoo als hij zich zelf
noemde, niets dan een oud hemd en eene
grove linnen broek.
Er moest nu harder gewerkt worden
dan anders. Den heelen zomer sliep hij geen
enkelen nacht op een bed. Terwijl hij stee-
nen aandroegen kalkmortel maakte, droom
de hij enkel van brevier en missaal. Toen
het huis klaar was, verliet hjj met zijn we
verszakboekje zijne geboorteplaats. Eindelijk
vond hjj in den eerw. heer kapelaan
M e r c k 1 e een vriend, die hem in de studie
hielp. Twee jaren werkte en studeerde S e-
bastiaan bij h6m. In het college te
Augsburg vorderde hij zoo veel van zijne
krachten, dat hij, die op 18-jarigen leeftijd
150 kilo droeg zonder een gezicht te ver
trekken, nauwelijks op zjjne beenen kon
staan. Te Munchen, in 't groot seminarie
werd zijn toestand nog erger. Een militaire
dokter, die medelijden had met den armen
student, bezocht hem 95 maal. Edoch zon
der gevolg. Eindeljjk ten einde raad, paste
de doodzieke student Kneipp de water
kuur op zich zeiven toe. Tot verbazing
van zijne medestudenten, den dokter en van
allen, die hem in zijne ziekte gekend had
den, was de borstljjder na eenige weken
geheel hersteld.
Op 31-jarigen leeftijd werd S. K n e i p p op
den 25 Augustus 1852 tot priester gewjjd. De
wensch en de droom zgner jeugd was vervuld.
Hjj was priester. God had hem verhoord.
Naar de gevangenis! kreet hij, ge voert
me naar de gevangenis als een ellendige mis
dadiger maar wat moet er dan van mjjne on-
gelukkige moeder, wat moet er dan van mijne I
zuster worden, die slag zal haar dooden. Ach
mijnheer, laat mij toch vrij, ik ben toch on
schuldig.
Het is waar, ge zjjt in uw recht, alles pleit
tegen mij, maar ik ben het slachtoffer van een
noodlot, of van een helschen toeleg, en ik zweer
het u bjj alles wat heilig is, bij de grijze haren
mijner moeder, ik ben onschuldig. Toen Jacques
Moulin weggevoerd was, en de commissaris met
Savignol alleen waren achtergebleven, zagen ze
elkander een oogenblik zwijgend aan.
Parbleuriep de laatste, voor mij is die
jonge man niet schuldig.
Bah, antwoordde Jarilot, ik heb wel
schurken gezien, die er honderdmaal onnoozeler
uitzagen dan hjj.
Ik ook, maar deze is van een geheel an
der genre, dat is mijn idée.
En de gevonden sleutel
Welnu, liij heeft immers gezegd, dat ze
hem behendig ontnomen is.
Het gewone praatje, die redeneering houdt
geen steek.
Och, er loopen genoeg zakkenrollers in
zwarten rok, geloof me, er zijn Boscos genoeg,
zoowel in de salons, als in de kroegen ik weet
wat ik weet.
Wat meent ge?
Dat is mjjn geheim.
Een geheim
Ja.
De priester wilde zich enkel aan zjjn
geesteljjk ambt wijden. De omstandigheden
echter zjjn vaak sterker dan wjj. De aan
drang om hulp was zoo sterk, dat zjjn goed
hart geen weerstand kon bieden. De rech-
terljjke macht werkte hem aanvankeljjk in
zijn liefdedienst tegen. Eindeljjk liet zjj den
barmhartigen Samaritaan begaan zonder
dat hjj van de geleerde, geneeskundige fa
culteit het waarmerk van arts of doctor
had ontvangen.
Als geesteljjke was hij een goede herder
voor allen. Als menschenvriend was hjj on
vermoeid. Zjjne opoffering kende geeue
grenzen. De goedhartige priester, die zon
der van de minste baat- of hebzucht be
schuldigd te worden millioenen kon bezit
ten, is geenszins rijk gestorven.
Mgr. Kneipp was, als het ware de
menschgeworden liefdadigheid, een toon
beeld voor de geneesheeren en de geeste-
ljjkheid.
Zeer indrukwekkend was dan ook de
begrafenis van dezen vriend der ljjdende
menschheid, terwjjl een standbeeld zal wor-
den opgericht dat het nageslacht zal wijzen
op de verheven deugden en groote ge
leerdheid van Wörishofen's pastoor.
Duitschland.
De rentenier van Friedrichsruhe schijnt
weder op het tooneel te verschijnen, nu de
rijkskanselier YonHohenlohe hem een
officieel bezoek heeft gebracht, dat vier
uur duurde. Nadat prins Von Bismarck
en prins Yon Hohenlohe, de dingen
besproken hadden, werd een rijtoer gemaakt.
De beide Kanseliers reden, vergezeld door
de heeren Von Wilmowski, Von Bu-
low en Von Rantzau gedurende 11/3
uur uit. In het voorste rjjtuig zaten de prin
sen YonHohenlohe en Von Bismarck,
in het tweede de heeren Yon W i 1 m o s-
ki, Von Bulow en Von Rantzau.
Prins Von Hohenlohe keerde te 5
u. 20 met zijn gevolg te Berlijn terug. De
gezondheidstoestand van prins Von Bis
marck was uitstekend.
Tegenover mij, uw chef?
Ja, tegeDOvei u, mijn chef P ge weet wel,
dat ik er niet van houd, de zaken vooruit te
loopen.
Nu, mjj goed, bewaar uw geheim en han
del naar welgevallen, ik verlaat me op u.
Wees gerust, chef, ge zult uog fraaier
dingen zien.
Des te beter, wat Jacques Moulin betreft,
de uitslag van zijne confrontatie met Baptistin
zal over zjjn lot beslissen, en ons met zekerheid
doen weten, of hjj al dan niet schuldig is.
In het kabinet van den heer Bertin bevonden
zich reeds Maurice, de markies de Montgerbois
en de oude Baptistin.
De commissaris zette zich in de fauteuil van
den heer Bertin, en zocht een oogenblik in
zijne portefeuille, welker inhoud reeds vrij om
vangrijk was geworden, daarna wees hij Baptis
tin een stoel aan en zeide: Kom hier eens bij
mij zitten, mijn vriend. De oude man richtte
zich bevend op en naderde met wankelende
schreden den commissaris, waarna hij op den
stoel voor dezen plaats nam.
Zijt ge bereid, opnieuw de verklaring te
bevestigen, welke gjj ieeds hebt afgelegd en
welke woordeljjk in het door u onderteekende
rapport is opgenomen?
Ja, mijnheer de commissaris,
Goed, laat Moulin binnenkomen, beval
Jarilot een agent.
Jacques Moulin verscheen onder geleide van
Savignol, die hem op zachten toon moed in
sprak.
Baptistin, riep de jonge man, zoodra hjj
Keizer Wilhelm heeft opruiming
in het Duitsche leger gehouden. Niet min
der dan 15 generaals zijn gepensionneerd,
dat zijn er nu al 30 binnen drie maanden,
die door jeugdige krachten zijn vervangen.
Van de 15 generaals die nu op zwart
zaad zijn gezet, waren 6 benoemd in 1894,
6 in 1895 en 3 eerst in 1896. Deze hee
ren hebben niet veel pleizier gehad van hun
hooge betrekking.
Engeland.
De feesten der Koningin worden nog
steeds voortgezet.
In de tuinen van Buckingbam-Palace
heeft koningin Victoria haar gasten een
Garden-partij aangeboden die buitengewoon
schitterend is geslaagd.
Eenige duizenden gasten, waaronder alle
buitenlandsche vorsten, de admiraals, de
gewone en buitengewone gezanten met hun
gevolg en de koloniale ministers woonden
het feest bij. De Koningin kwam kort na
vijf uur uit het paleis en ging den tuin
binnen. Zij liet zich in haar rijtuigje, door
twee paarden getrokken, naar verschillende
punten van het terrein brengen, waar zij
de voornaamste barer gasten bij zich ont
bood, en zich vroolijk met hen onderhield.
Zjj scheen zeer welvarend en zeer opgewekt.
Frankrijk.
Te Lyon leven de aannemers in de bouw
vakken in een zeer onaangenameD tijd, nu
eene algemeene werkstaking is uitgebroken.
Gelukkig doen niet alle werklieden mee,
namen zij allen aan de beweging deel, dan
zou de slaking 20.000 personen omvatten.
Een. krachtig optreden der werkgevers
is veel arbeiders die trouw bleven ten goede
gekomen, daar de opruiers ontslagen zijn.
Rusland.
De handelsgeest der Russische kooplie
den te Warschau heeft iets nieuws be
dacht. Eenige der voornaamste handeldrij-
venden hebben bij het Russische ministerie
van financiën een verzoek ingediend om
verlof om bij eiken trein op den Siberi-
schen spoorweg een waggon te laten in
richten als winkel of liever bazar ten einde
bij elk oponthoud handel te drijven aan de
stations. Mocht het verzoek worden toege
staan, dan zullen deze waggonwinkels ze
ker een eigenaardig gezicht opleveren en
den Siberischen spoorweg tot iets heel bjj-
zonders maken.
den ouden dienaar gewaar werd. Fa, eindeljjk
hjj heeft mjj gezien, hier, gisteravond, hij zal
ons zeggen, wat er gebeurd is, en ge zult moe
ten erkennen dat ik onschuldig ben.
Toen de oudedestem van Jacques hoorde,
richtte hjj het hoofd op en hem de hand toe
stekende, riep hij
Ach, mjjnheer Jacques, welk een ongeluk.
Ja, mijn goede Baptistin, maar ge weet nog
niet alles. Bjj dit vreeselijk onheil komt nog
een ander, niet minder verschrikkeljjk
Maar wat dan nog?
Ge weet, waarde vriend, dat niemand ter
wereld den heer Bertin meer liefhad, meer ver
eerde dan ik.
O, zeker.
Ge weet, hoe ik hem geheel was toege
wijd. Zoo hij mjjn leven gevraagd had, zou ik
het hem gewillig opgeofferd hebben.
Dat weet ik.
Welnu, denk eens, waarvan men mij be
schuldigt, men beschuldigt mjj, den heer Bertin
gisteravond te hebben bestolen en gedood I
Verstaat ge, hem te hebben gedood.
Bestolenl... gedood!... gijl... riep de oude
buiten zich zeiven van verontwaardiging. Gij,
mijnheer Jacques, den heer Bertin te hebben
gedood... Wie is de ellendeling, die zoo iets
durft te veronderstellen.
De justitie, sprak Jarilot op plechtigen
toon.
(Wordt vervolgd.)
HiAMEMSClIE COBftilT.