s
ff'»
BEUB,8BEjRICHTE$
?f>
100
U heb ik steeds tezamen met geheel
Nederland, geloof ik beschouwd als den
leider der beweging, die, gelijk het wettig
bestuur der Nederd. Herv. kerk zich uit
drukte, poogde: «met behoud van de kerk
goederen en titels der oude reglementaire
gemeente, eene kleine nieuwe gemeente te
formeeren.»
Deswege werden door het Classicaal Be
stuur op de voorstemmende kerkeraadsleden
de bepalingen der kerkelijke tucht toegepast.
De zaak werd dus door ds. Hoger zei 1
kristalhelder toegelicht
//Men heeft de poging voorbereid om met
behoud der kerkelijke goederen uit het kerkeljjk
verband te treden. Ik heb dat vroeger genoemd
//De revolutie gereglementeerd,en blijf dat ook
nu nog handhaven. Wanneer men een kerke
lijke commissie, aan wie de zorg over de stof
felijke goederen is opgedragen, gelast om, zoo
dra er een conflict met de wettige besturen ont
staat, met de geschorste of afgezette kerkeraads
leden mede te gaan, en deze als den éenigen en
tvettigen kerkeraad te beschouwen, dan vat ik
met, hoe men het onwettige en verkeerde daarvan
niet gevoelt en het anders noemen kan.//
Hiermede was ik het en blijf ik het
volkomen eens.
Zeer velen hebben de gebeurtenissen van
Jan. 1886 en wat daaraan voorafging ver
geten.
We wenschen die treurige gebeurtenis
sen niet nog eens te verhalen. Wie weten
wil wat geschiedde, kan dit het uitvoerigst
vinden iu een boek van bij de 200 blad
zijden <IJet Keerpunt in de Jongste Ge
schiedenis van Kerk en Staat,» door Dr. G.
J. Vos Az., nu nog predikant der Am-
8terdamsche gemeente.
Hjj eindigt aldus:
f/Denk aan Loevestein\u Met dit woord werd
oudtijds in zekere kringen eene wereld van bit
tere ervaringen doorleefd.
//Denk aan de Nieuwe KerkV' Wij behoeven
dezen volzin zelfs niet in zjjn geheel uit te spre
ken, of wij [aanschouwen wederom de zagen, en
knuppels en stokken, en lsntaarnen, waarmede
men zich gewapend had; ot wij zien ons zeiven
weer in de sneeuwjacht staan; of wij hooren ons
weer afgesnauwd bij onze eigene vertrekken,
j'. //Eer vergete onze rechterhand zichzelve, dan
wij dezen ban vergeten.//
Wat wij in on3 blad schreven over die
beweging in de kerk was steeds ontleend
aan dergelijke betrouwbare geteekende rap
porten waarvan nooit eene wederleg
ging is verschenen.
Elf jaar geleden, toen alle getuigen nog
leefden, hadt gij Dr. V o s en Ds. Hoger-
zeil en Ds. Westhoff en wie al meer
met zijn naam zijne beschuldigingen on-
derteekende, voor den rechter moeten dagen
indien gij wat ze schreven onwaar en las
terlijk achttetet.
Maar toen alles versch in ieders geheugen
en onderzoek gemakkelijk was, hebt ge
dit nagelaten. Waarom
Ge wilt er niet van hooren, dat men u,
gelijk dr. K1 e y n deed, een contra-revolu-
tionnair noemt in plaats van een anti-
revolutionnair.
Maar wat zeide uw eigen leermeester,
prof. Gratema, reeds in 1871:
//Ik moet erkennen, dat die bewering omtrent
de onrechtmatigheid der bestaande inrichting
der hervormde kerk mij vooral vreemd toeklinkt
uit den mond van hen, die zich noemen te
behooren tot de christelijk-historische richting,..
Nu wordt aan het bestaande recht van bestaan
ontzegd, nu wil men handelen alsof vijftig jaren
hun werk niet hadden verricht, nu wil men
als van meet af opnieuw beginnen. Dat is niet
hervormen, maar omwentelen. Dat is niet de
school van Von SavignyenStahl, maar
van M a r a t en D a n t o n.//
Die woorden kwamen mij in gedachten,
toen ik u een kind der Fransche revolutie
noemde.
Bedoelingen en handelingen onderscheid
ik gaarne.
Ik wil zelfs gaarne gelooven dat geheel
te goeder trouw door u allen gedwaald is,
maar de drijf kracht der feiten is alle wel
willendheid te sterk, als ge mij vraagt
dit bedrijf niet revolutionnair te noemen.
Ik wil onze discussie niet verbitteren
en onthoud mij van aanhalingen.
Alleen vestig ik aandacht op hetgeen
ds. Hoger zeil op zeer zachtmoedige en
gematigde wijze schreef in zijn brochure
<De revolutie gereglementeerd.»
Wat hij zegt en bewjjst, is nooit door
u weerlegd.
Het was zeker niet uit geringschatting
van uw persoon, uw kracht van wil en
woord en pen, dat men tot nu toe in u
steeds den auctor intellectualis zag van hen,
die in 1886 de aanvankelijk welgeslaagde
poging beproefden om zich in het bezit
te stellen der bijgebouwen van de Nieuwe
Kerk, welke alleen den toegang geven tot
de kerk.
Ik heb deze handeling van den aanvang
scherp afgekeurd.
Indien ge allen wilt laten kerkeren, die
in deze mijne meening deelen, zou het
volstrekt onontbeerlijk zijn, dat de Staat
het Paleis voor Volksvlijt als dépendance
van de gevangenis huurde, om ten minste
eenigen van ons te herbergen!
Doch er is een beter middel u zelf recht
te verschaffen!
Ge schrijft: «ik laat me niet langer zeg
gen noch aanleunen, dat zeer afkeurens
waardig door mij gehandeld is.»
Welnu, dan hebt ge niets anders te doen
dan ten elfde njare te verklaren, wie dan wèl
die daad van eigenrichting, welke wij afkeu
ren, buiten u om, voor zjjne rekening heeft.
Wie zich meester maakten van een ge
bouw, waartoe het wettig kerkelijk bestuur
hun den toegang ontzegde en waarop hun
recht dan ook niet gegroud schijnt te zijn
geweest, want waarom heeft anders de wet
hen niet gehandhaafd in hun bezit?
Waarlijk een openljjke verklaring van u
zal honderdmaal meer vermogen, dan alle
rechterlijke uitspraken
Want zelfs geboeid, zou ik door de
tralies van mijn kerker nog hetzelfde uit
roepen, wat tijdens de kerkeljjke woelingen
van 1886 de Burgemeester van Amsterdam
proclameerde
//dat indien aan adressanten rechten op be
doelde kerkgebouwen worden onthouden, welke
hun volgens de wet toekomen, erkenning en
handhaving dier rechten gevraagd zal moeten
worden aan den rechter, die hier te lande de
alleen bevoegde macht is, om in geschillen over
bevoegdheid, als thans in de Hervormde Ge
meente te dezer stede bestaan, uitspraak te doen.//
Ik zou ook in de gevangenis blijven ge
tuigen, dat een van de kenmerken en voor-
deelen van den beschaafden staat deze is,
dat hij «eigen richting» verbiedt en door
zijne eigen organen geschillen tusschen
burgers wil laten beslechten. Elke daad
in strijd daarmede is eene ontkentenis van
de maatschappelijke orde en een revoluti-
onnaire daad, al meent men ook nog zoo
ernstig gelijk te hebben. Men mag niet
zijn eigen rechter zijn en zij die destijds
verschillende kosterswoningen indrongen
of poogden te overmeesteren, traden in
eigen richting op.
«Zij speelden met vuur,» geljjk Bee-
laerts van Blokland getuigde.
En nu ten slotte dit:
Ge vraagt me dat ik hand in hand, oog
in oog, u oprecht zeggen zal wat ik be
doel.
Welnu, dan allereerst een peccavi, col
lega!
Ik heb, om mij weer op de hoogte te
stellen van vee! wat half vergeten was,
overgelezen wat gij en ik geschreven heb
ben over het gebeurde in 1886.
Het was mij niet een aangename lectuur.
Ik erken, dat ik vaak veel te scherp en
te ironisch was, dus onnoodig, verbitte
rende, en dat ik niet voldoende mijn eer
bied betuigde voor de diepe overtuiging,
de geloofskracht en offervaardigheid van
hen, die zich met u afscheidden van de kerk
der vaderen. Zij hebben getoond door da
den, door zelfverzaking en volharding,
hoeveel ze over hadden voor hun zeer
heilig geloof, en elk wien bloed van Ne-
derlandsche protestanten en Fransche Hu
genoten door de aderen stroomt, ware het
tot plicht geweest in de eerste plaats te
wijzen op de edele beweegkracht der ge-
loovigen, die hun geweten getrouw wilden
zijn.
Wat toen menigeen onbillijk maakte en
dit deed voorbijzien was bittere ergernis
over de wjjzg waarop, zonder waardigheid
de scheiding door een coup dfétat plaats
had, wat tevens elke minnelijke schikking
die aan ieder het zijne gat, belette.
Welnu, waarom zouden de leiders, die
verantwoordelijk zijn voor wat in de Nieuwe
Kerk gebeurde, en nu voor wat er aan
vooraf ging, niet openljjk erkennen te goe
der trouw, maar door hartstocht medege-
sleept, gefaald te hebben in de middelen
welke ze gebruiken?
Eene ruiterljjke bekentenis van dezen
aard en het rechtsgevoel wordt be
vredigd de chariteit viert eene liefe-
ljjke victorieen geen edelmoedig te
genstander zal ooit meer het «Gedenk de
Nieuwe Kerk» aanheffen
En nu, aan het einde van dezen langen
brief, herhaal ik gaarne wat ik u bjj uw
feest zeide, en ik blijf mij dus noemen
met kameraadachappelijken groet
Uw tegenstander en vriend
Chasles Boissevain.
PROVINC. EN STED. LEENINGEN.
A. NEDERLAND.
B. BUITENLAND.
HYPOTHEEK-BANKEN.
dito dito dito cert. -
SPOORWEG-LEENINGEN,
«X
COUPONNOTEER1NG
volgens opgave van de Coupon-makelaars.
5fe
99
Amsterdam, 9 Juli 1897.
Prjjzen der onderstaande effecten
genoteerd
pCt. de koers
Nederland Certif. Werk Schuld. 21/288H/i6
dito Obl. dito
Certif. dito dito
België Obligatien loot»
dito
Bulgarije Hyp. Staats). '92 6
Duitaohland Ryksleemng1890 3
dito dito 1891—93 3
Frankrijk Bew. Insch3
Hongarije Goudleening 187b 5
dito dito 1881-1893
3
3
3
2l/2
dito
dito
1889 4»/2
dito Staats-spw. in zilver 1889
dito Leening1892
dito dito 1892
Belast, vrije Goud-Obl. 1895
Italië Inschrijv1862/81
dito Leening1°9U
4%
4
4
3
5
5
98i/4
891/4
90
96l/4
97i„
981/4
1025/s
1033/4
IO31/4
88I/4
IOOI/4
Cert. A.dm. Lam. Bouwer5
dito Tutein Nolthenius. 5
dito Pauselijke Leening. 1860—64 5
Noorwegen Obl. Leen1886 3i/2
dito dito
dito dito
Oostenrijk Ob. in pap
dito do. in Ailv.
dito do. dito
Port. coupon 1 luli
1888
1892
1868
1868
1868
1892
dito dito ito met ticket
dito dito 1888/89 met ticket.
dito Tabaksmen. leening
Bualand Cert. lnschrij ving 5e Sene.
3
4
5
5
5
3
41/2
41/2
5
IOH/4
888/4
79
«43/4
93
92
IOH/4
973/2
101
853/4
865/16
858/4
23
90
727/i
genoteerd
pCt. de koers.
Binnenl1890 4l/2 653/4
dito
dito dito 1891
dito dito 1894
dito geconsol1880
dito dito 4880
dito bij Rothschild1889
dito dito 1889
dito dito 1889
dito dito 3e b1891
dito dito1891
dito dito1891
dito Hope Co1889/90
dito dito 1889/90
dito Rothschild 3e u1890
1890 4
4
4
4
4
dito dito
dito dito -
dito dito dito
dito dito dito
dito 5e Emissie
dito dito --Q
dito dito 1893
d\to 6e Emissie1894
dito dito 1894
dito Donetz-Spoorw.1894
dito Leening1867 69
dito dito
dito Kursk Chark. Azow. 1894
dito Orel Vitebsk1894
dito dito 1894
dito Tamb.-Sarat. spw1882
dito do. Leen. 1894 a GR.
dito do. dito 4 625
dito do. dito k 3125 31 /2
dito Leening1859 0
dito dito 1889
dito Goudleening1891
dito dito 1891
dito 2e uitgifte1894 3
dito Goudleeninglotfb
dito dito 18%
Oblig. in Goud. Leening1884
Spanje Perpet sch1881
Turkije. Gepr. conv. 1l»9U
dito Gecons. Goudl 1890
dito. Leen. spec. Gar. Obl. 1894
1890
1890
1890
1893
1893 4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
4
125 31/2
31/2
637/4
631/s
98',>16
981/2
981/s
987,8
99
983/4
989/i6
983/4
9835 ;16
981/2
988/4
9S
99
995/8
9915/16
99%6
99"/s
955/g
1023,8
•1023/8
9o*7/g
971/2
991/4
98
951/2
959/16
3
1
3
do. Leen. Douane-Oblig1886 5
dito Leening 1888 5
dito gecon. leen. serie D
dito dito. leen. serie C
Zwed. Ob .staatsl1890 3l/2
Zwitserland Bondsl1889 31/2
AFRIKA.
Egypte. Obl. Leening1876
dito Pref. Leening1890 3l/2
Z.-Afrik. Hep. Obl1875 5
dito dito1892 5
AZTE.
Chin Obl. in Goud. Russ
Gar. 1895. 1895 4
Goudleening1895 6
Zilverleening1894 7
NOORD-AMERIKA.
Mexico Obl. Binnl. Sch3
dito dito Oblig5
MIDD. EN ZU1D-AMERIKA.
Argent. Hep. Leening1886/87 5
Brazilië. Obligatiën1895 5
dito dito 1883 41/2
dito dito 1888 4i/2
dito dito 1889 4
Columbia. Obligat1873 43/4
Bom. Hop. Gec. Goudl1893 4
Eouador. Oblig1892 4l/2
Uruguay Rep. Obl1892 31/2
Venezuela Oblig1881 4
dito dito1881
Amsterdam Obl1861 3l/2
dito dito 1886/90 31/2
dito Conv. Leening1895 3
dito Leening1896 2%
dito Noordz. Kanaal1860 3
Ai nhem Obligatiën1889 3l/2
dito dito le 2e serie. 1892 3l/2
Breda dito 1886 31/2
Deventer Oblig1895
's-Gravenh. dito1886 3i/2
dito dito1889 31/2
dito dito1895
Gron. Prov. Leening1888/89 3i/2
dito Gem. dito 1895 3
Leeuwarden. Leening1896 3
Leiden gem. dito1896 3
Maastricht Leening1896 3
Nijmegen Obl. dito1895 3
Overijsel dito dito1890 3l/2
Rotterdam dito dito1894/96 3
dito dito f 33,000,000 1894 3
Schiedam dito dito 1895 3
Utrecht Gem. Leen1886/92 31/2
Italië. St. Rome. 7e 8e S. 04
Arg. Rep. Prov. S. Fé Obl5
Brazilië. Prov. Bahia dito5
Prov. San Paulo dito5
Canada. Prov. Quebec5
Haarl. Hypoth. Pandbr4
dito dito31/2 991/2
Nat. Hyp.-Bank Pandbr5
92
80»/i6
871/4
871/ j
1045/J6
59
84
73
89172
901/4
211/2
211/4
991/8
991/4
1061/2
IOIS/4
102
108
•1091.
100
1091/g
37
84
723/4
571/4
68
641/,
255/s
21
141/2
381
421/a
411/2
IOOI/4
100 «jjfc
951/,
859/ie
97
IOOI/2
100
951/4
IOOI/2
1001/g
941/4
100
941/8
95
94
93
94
941/2
945-8
85
355/4
81
887/4
108
1011',
dito dito dito
dito dito dito
dito dito dito
dito dito dito
Noordel. Hyp. Bk. Pandbr.
dito dito
47/2
4
31,2
4
37/2
Rott. Hyp. Pandbrieven41 /2
dito dito
dito dito
dito dito
TABAK-ONDERNEMINGEN.
Amst. Born. Tab. le 2e S. A.
dito Deli Comp. aand
101
IOU/2
1001/g
981/2
991/,
95S/4
IO21/2
IOU/4
37/2 993/4
3l»,
475
475
Arendsburg Tab.-Maat. aand.
dito dito cert.
Assah.-Tab.-Maatsch. aand
Deli-Batavia Maatsch. aand. i
dito dito Cert
Deli cultuur-Maatsch. aand
Deli-Maatsch. aand
dito cert
Deli Tab. Maats. pref. Aand.
Deli Langk. Tab. Mij. C. v. A.
Nom. gereduc. kapit
Franco-Deli Tabak-Mpij. A.
Lankat-Maatsch. Aand
Langkat cult. Mpij. aand. A
Langkat Tabak-Mij. aand. A.
Medan Tabak-Maats, aand
Ned. Asah. cult. Mij. dito
Ned. Asah. Tab.-Mij. pref. do
Voorh. Herrings co. ger. kap.
Padang Tabak-Maat. Aand.
Rotterd. Deli-Maats. dito
Senembah Maatsch. dito
dito dito cert
Serdang Tabak-Mpij. A. Aand.
Nederl. Deli Aand
dito Haarl. Zandv. Aand
dito Holl. IJz sp. dito
dito dito Oblig
dito dito dito
Maatsch. Exp. st.-sp. Aand
dito dito 1892/95 Obl
Maatsch. Exp. st.-sp. Obl. 1887
dito dito 1890/93 dito
dito dito 1870 dito
Ned centr. spw. Aand
dito dito Gest. obl. ƒ250
dito dito dito 1000
dito dito Bw. v. Uitg. s
Ned.-Ind. spoorw. Aandeel
N.-Brab.-Boxtel Gest. 1875/80
Italië, sp. L. 1887/89 A.-E. O
Circt. Etnea spw. Oblig
Zuid-Ital. spoorw. dito A-H dito.
Polen. Wars.-Ween. Ad
dito Actions de Jouiss
dito Prior Oblig
dito 7e ser. geg. Oblig
Portug. K. Tr. Afr. S. M. O
Port. S. M. (Beira-Baixa) le g. Ob.
Rusland Gr. sp.-M. Obl
Baltische spoorweg Aand
Fastowo spoorw. Mij. A
Iwangarod-Dombr. Aand
Kursk-char.-Azow spw. Obl
dito dito dito
dito dito dito
dito dito dito
Moskau-Kursk. s. Mij. M. Pr.
Moskau-Smolensk dito dito
Orel-Grlasl dito dito
dito dito dito
Rjasan Uralsk dito dito
dito dito
Rybinsk sp. M. bel. vr. Prior O.
Trans-Caucas. dito dito
Woichsel sp. Mjj. Aand
Wladlkawkas dito Oblig
dito dito
dito dito Oblig. 1894
dito dito dito. 1894
dito bel. vrije Prior. Oblig 1896
Zuid-West dito Oblig
dito dito dito
Amerika. At-Top. O. v. A
dito dito cert. v. Pref. Aand
dito. Algemeene Hyp. Obl
dito Adjustment Obligatiën
Alt Pac. cert. v. Trust
Central Pactific spw. Aand
Clev. Akron col. C. v. A.
genoteerd
pCt. dekoers
649
660
31/2
434
487
1401/2
913
939
1171,2
275
711/g
4
104
1133/4
270
1271/4
122
119
140
437
440
120
genoteerd
pCt. de koers
l.01/2
37/2
3
3%
3%
5
3
3
4
4
5
3
47/2
3
5
5
4
4
4
4
4
5
4
4
4
4
4
3
5
4
4
4
4
4
4
4
4
4
45/16
168
381/2
109
945/4
IOU/2
100
[94^
100 'Is
1005/4
31
921/2
931/2
2615/16
1971/4
8U/2
545/g
371/2
5615/16
145
f160
971/2
651/4
62
621,'
1001/16
6m1(s
77
1023/,
1021/4
1021/s
IOII/2
1001/8
983/8
1081/4
IOU/2
100
98!/d
QQ
1001/2
887/16
7413/l6
981/ie
99
Denvt- -Rio-Gr. cert. r. A.
iito Pref. Aand
dito Cert. v. dito
dito Oblig4
Erie spoorweg-Maatsch. Aand
Erie spw. Mij. Cert. v. le Pref. A.
Flor Cent. Pen C. v. gew. A
Illinois Central C. v. Aand
Kans. Cit. Sub. B. Rr. Cp. C. v. A.
dito dit. Bew. v. Aand
In de Nederl. Maatschap
St. Louis Cairo C. v. A
Louisv. Nashville C. y. A
Miss. Kans. Texas C. v. A
dito dito Pref. Aand
dito le Hyp. Oblig4
dito 2e dito dito4
Wabash spw. Mij s. v. P. A
W. Nw-Y. Gen.. Mort. Bonds2
dito dito Inc. Mortg. goldb5
Brazilië sp.w-L. Obl. 1886 61/2
dito Oèste de Minas5
dito West-Minas geg. Obl5
Canada. South C. v. Aand
Canadian Pactific C. v. Aand
Peru v. Pref. Aand
TRAMWEG-MAATSCHAPPIJ.
Amst. Omnib. M. Aand
dito dito Obl31/2
Kediri stoomtram Mij. Aand
Malang stoomtr. Maatsch. A
Nederl. Tramw. Mij. Aand
Probolingo st. Tr. Mpij. aand
Rotterdam. Tramw. dito
Samarang Joanna st. Tr. Mpij aand
PREMIE-LEENINGEN.
Nederl. stad Amst. f 1000 3
dito drto f 100 3
Stad Rotterdam aand3
Gemeente-crediet aand3
N.-H. Ver. W. Kr. Aand
Paleis voor Volksvlijt 1867
dito dito 1869
Bolgie. Antwerpen 1887 21,
Brussel 188621/2
Maatsch. v. Buurtspoorw21 /2
Frankr. Cr. Fonc. 1880 3
Hongarije. Staatsl. 18/0
Hyp. Bank Ungarische4
dito dito 3
dito dito 3
Theiss Regulir Geseilschaft4
Oostenrijk, staatsl. 1854 4
dito 1860 5
dito 1864
Credit Anst. 1858
K. K. Oost. Bod. cred. anst3
dito dito 1889 3
Stad Weenen 1874
Rnaland. Staatsl. 18645
dito 18665
Borvie. Sttsl. 1881 dito afg. 2
Turkije, leening 1870.
Afrika. Congo Loten
423/,
8611/16
n
951/2
58
88,4
49
121/4
31
823/g
59
15
461/2
12
75V2
67
061/2
Wu
641/2
I871/4
993/4
117
111
HOI/,
1001/R
20HP
190
106
111
10616/.
1033,4
61
1.40
1130
lOii/j
1041,2
925/4
9o
128';2
1021/2
i'6
853/4
1181/,
134U2
1233/4
1581/g
1671/g
100
991-j
1391*2
181
160
67
258/4
1398/8
Prolongatie 21/2 a pet
991/2
1001/a
977/8
99S/4
123/4
237/i6
821/2
4816/16
170
97/16
H7/2
Oostenrijk papier »21.07l/2
zilver *21.07l/2
Diversen in »11.60
dito met affidavit»11.92l/2
Portugeesche
Fransche *47.60
Belgische *47.60
Div. Rijksmark. *58,80
Hamb, Rusl. 1.22
Russ.Goud.Roeb. f1,90
dito Zilv. Roeb.el»l,251/2
dito Pap. dito
Pool.p.ZilverRoeb.»
Sp. Buitenl. Frs. 47,60
id. Binnenl.Piast.1 70
Amer. Goud.Doll.2 451/2
Mexicaansche 1.14
