N T E I
E
agBlaó voor óffooró- en Ituiè-CCollanè.
De gastram te Amsterdam.
No. 2735
Donderdag 22 Juli 1897.
22ste Jaargang.
BUITEN LA IN D.
T
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige in plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
/1,10
«1,40
2,80
«0.03
Van 16 regels50 Cent.
Elke regel meer7'/s
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Redaeteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Gisteren hebben wij op uitnoodiging van
de vertegenwoordigers der Gasmotoren-fa
briek D e u t z te Amsterdam een kijkje ge
nomen naar een gastram, op het terrein
van de gasfabriek aan de Linnaeusstraat
aldaar. Wij deden dat te meer, naar aan
leiding van een bericht geplaatst in het
Handelsbladwaarin de verslaggever zijne
indrukken heeft medegedeeld over zijn rit
in de gasmotortram gemaakt. Het was de
eerste keer, zegt hij, dat wij dit veelbe
sproken en beschreven toestel onder de
oogen kregen en beproefden, en het moet
gezegd de kennismaking viel niet tegen.
Het was een wagen voor veertig personen,
binnen en buiten, die zich bewoog zonder
puffen of blazen over het breede spoor,
doch helaas niet vrij van een tamelijk hin
derlijk gedreun.
Dat dreunen nu, kwam ons al heel on
beduidend voor en wij zijn het met den
verslaggever van het Handelsblad volkomen
een 8, dat de gastram bij het rijden er als
een zeer kalm ding uitziet, en dat de
wagen door het overhalen van een hef
boom onmiddellijk stopt zonder den minsten
schok. Zij overtreft hierin zelfs de gewone
paardentram.
Toen wij er waren, deed een klein ver
zuim den wagen niet met die kracht voor-
uitstoomen als men dat wenschte. De kraan
van den gasmeter was niet voldoende ge
opend waardoor de cylinders meer lucht
dan gas hadden gepompt. Direct toen men
dit bemerkte liep de wagen, dat het een
lust was om te zien.
Het deed ons een weinig leed voor
den heer W. Meischke Smith vooral,
dat een gaskraantje hem parten speelde,
maar wij verheugden ons des te meer dat zijn
onaangename gewaarwordingen al spoedig
tot nul werden gereduceerd,
2 he Anglo-Dutch Gas l'racjjon Syndicate,
heeft eer van haar werk. Het gas wordt
uit de geleiding door een compresser met
FMV1LLMTON
Beschuldigd.
37. Vervolg
Hebben we geen geld meer, dan zal ik
het verdienen. Ik zal werk zoeken en moeder
zal geen gebrek lijden. Werk zoeken, vragen,
zie, dat beeft mjj altijd weerhouden, niet bet
werk zelf, maar het vragen om werk dat vind
ik verschrikkelijk, maar thans is er geen ande
ren uitweg het moet het is voor moeder
En eenige harer best geslaagde borduurwer
ken bjj elkander pakkende, maakte zij zich
gereed om uit te gaan.
Gaat ge heen, Zezette vroeg de blinde.
Ja, lieve moeder, het is immers heden de
dag van bezoek aan Jacques.
Ga dan, mijn kind, en omhals uw armen
broeder voor mjj.
Zezette kuste hare moeder vaarwel en ver
trok.
Spoedig had ze de gevangenis bereikt, waar
men haar al reeds als eene trouwe bezoekster
kende en waar ook hare schoonheid en lieftal
ligheid zelfs de meest verharde bewakers voor
haar hadden ingenomen. Ieder hunner groette
haar vriendelijk. Het scheen wel, dat hare ver
schijning een weinig licht en zonneschijn in dit
sombere verblijf bracht,
Dat de onderscheiding, die haar dientenge
volge ten deel viel, niet onopgemerkt bleef bjj
het andere gedeelte van het publiek, dat op de
gewone bezoekdagen de gevangenis bezocht,
een Deutz-motor van 4 paardenkracht in
een Pintsch-ketel overgebracht, waaruit
de gastram wordt gevoed. Het vullen van
den gasketel onder den wagen met gecom
primeerd gas in de remise van het kleine
vulstation, is slechts het werk van een
oogenbiik. Met één vulling loopt de wagen
dertig kilometers, met eene snelheid van
15 kilometer per uur.
Gewoonlijk wordt een gastram bij het
einde van iedere reis even aangevuld, doch op
langere ljjnen zou men gemakkelijk 50
kilometer, of zelfs meer met één vulling
kunnen afleggen, daar dit slechts eene
quaestie is van het meenemen van een
extra-gasreservoir onder den wagen.
Zeer practisch is èn gasmotor èn gas
ketel onder en ter zijde van den sierlijk
ingerichten wagen, zonder het minste ge
vaar voor het publiek onzichtbaar, aange
bracht.
Vooral van groot belang is de goed
koopte van het in gebruik nemen dezer
gastrams als men nagaat, dat een paarden
tram per kilometer 15, een electrische tram
13 en een gastram slechts 10 cents kosten
veroorzaakt en dat bovendien de nieuwe
gastram van The Anglo-Dutch Gas Traction
Syndicate, op elke tramlijn met breed spoor
kan gebruikt worden.
Dagelijks kunnen belangstellenden bij
de proefritten van de motortram, gebruik
maken. Het is de Bestuurders zelfs hoogst
aangenaam, dat vooral deskundigen, dit
nieuw gevonden eenvoudig, uiterst prac
tisch en bepaald sierlijk vervoermiddel ko
men bezichtigen.
De Gasmotor van Deutz speelt hier een
voorname rol, deze machine van 15 paar
denkracht, is op zeer kunstvaardige wijze
met vliegwiel ter zijde van den wagen,
bedekt met een paar klepdeuren, aange
bracht op eene wijze die zeer vernuftig
mag genoemd worden. Wat ons ook zeer
opviel is, dat in en buiten de tram, zelfs
wanneer de klepdeuren waarachter de
gasmotor is geplaatst, zijn geopend, niet
bleek uit het volgende gesprek, gehouden tus-
schen twee schurken, die op hunne beurt een
makker kwamen bezoeken,
Wel verduiveld, voorkeurtjes riep de
een.
Ja wel, ze is na ons gekomen en gaat
ons nu voor.
Waarom blijft ze niet in de rij staan
Ik zal haar leeren, met haar voorkeur
als ik haar 't avond of morgen te pakken krijg,
wee dan haar.
Ik geloof, zij woont te Montmartre.
Dus onzen kant uitnu, dat zullen we
spoedig weten.
En beiden riepen ze als uit eenen mond
Dat zullen wij haar den een of anderen
dag betaald zetten.
Terwijl deze twee gauwdieven tegen Zezette
samenspanden, was deze onbewust van het ge
vaar dat haar dreigde, gelukkig in het gezelschap
van haar broeder,
De arme Jacques had gedurende zijn gevan
genschap veel geleden, zijn aangezicht, door het
verdriet vermagerd, zijne oogen dof van het
weenen, en door donkere kringen grooter eD
holler schijnende, het vroeger eft'ene voorhoofd
thans met rimpels doorploegd, was zijn gebeele
voorkomen een toonbeeld van menschelijke el
lende.
Met zijne lange msgere handen hield hij de
kleine fijn gevormde handen zijner zuster vast
omsloten.
Mijn lieveling! sprak hij, terwijl hij haar
op het blanke voorhoofd, door goudblonde lok
ken omlijst, Hartelijk kuste, mijn lieveling, de
de minste gaslucht valt waar te nemen.
Een gewone volgeladen personenwagen
nog mede te nemen, is voor de gastram ge
makkelijk, zonder iets behoeven te ver
minderen in snelle beweging.
Wij zijn overtuigd dat de gastram, door
haar degelijke inrichting en goedkoopte, «de
tram der toekomst» mag genoemd worden.
Het besturen ervan is uiterst eenvoudig
en kan op de beide balcons van den
wagen geschieden, terwijl de rem met
een hefboom in beweging gebracht, den
wagen in volle vaart en zonder den minsten
schok, onmiddellijk doet stilstaan.
Duitschland.
De verantwoordelijke redacteur van de
Frankf. Zeitungwordt gerechtelijk vervolgd
om hem te dwingen den naam te noemen
van den berichtgever, die mededeelingheeft
gedaan omtrent de lichamelijke inspan
ning op een oefeningsmarsch bij Frank
furt van de soldaten geëischt. De vervol
ging tegen de Frankf. Zeitung geschiedt
op verzoek van de militaire overheid te
Kassei.
Griekenland.
Er drijven weer oorlogawolken naar den
Turkschen hemel nu de Regeering te Athe
ne de 7000 man reservisten die zelfs in
tijd van vrede van den dienst vrij zijn,
onder de wapens heeft geroepen. Er wordt
nu wel bekend gemaakt, dat een groot
deel der reserve van het Grieksche leger
40 dagen verlof zal gegeven worden, maar
dit neemt niet weg dat er iets broeit dat
naar oorlog riekt.
Engeland.
De strjjd tusschen patroons en werk
lieden in het machinevak duurt nog steeds
voort. De Aartsdeken van St. Paul, Rev.
Sinclair, heeft voorgesteld dat zoowel de
fabrikanten als de werklieden gedelegeer
den zullen benoemen om over de bijlegging
van den strijd te praten.
Men vreest, dat van dit bjjleggen niets
terecht komt, daar de fabrikanten niet ge-
tijd die tusschen uwe bezoeken verloopt, is mij
een eeuwigheid, kunt gij niet wat meermalen
hier komen
Wat mij betreft, gaarne, lieve broeder,
maar ge weet, het reglement van de gevange
nis
Ach ja, dat is waarintusschen lijd ik
vreeseljjk.
Het is nog gelukkig, dat ik voor de an
dere bezoekers mag binnenkomen, de bewakers
zjjn mij zeer genegen en laten mij niet wachten
zooals alle anderen, waardoor ik telkenmale
langer van uw gezelschap genieten kan, dan
wanneer ik eerst op mijn beurt werd binnenge
laten.
Zoodat ge hen ook al betooverd hebt,
kleine fee, van u kan men met waarheid zeg
gen, dat de glimlach van een kind de zwaarste
gevangenisdeuren opent. Welnu, maak van uw
toovermacht gebruik en kom mij zoo dikwijls
mogelijk bezoeken. Ge zjjt als de burchtvrouw in
uwe kinderverhalen, die telkens, .als zij onge-
lukkigen ontmoette, hen van hare weldaden deed
genieten, aan dezen gaf zij brand voor de win
terkou, aan genen brood voor de kinderen en
versterkenden wjjn voor de grijsaards schenk
gij dan uw armen gevangene een weinig licht,
een weinig hoop, een weinig geluk, en kom,
lieveling, kom dikwijls!
01 ik zou wel altijd bij u willen zjjn als
ik daarvoor onze lieve moeder niet behoefde te
verlaten
Onze arme, goede moeder'hoe gaat het
haar Zeg mjj de waarheid Zezette is zij wer-
keljjk zoo ernstig ziek
negen zijn zich elk oogenbiik schade te
laten berokkenen door werklieden die door
staking t.elkens dwang willen uitoefenen.
De machinebouweis zijn te verbitterd
door den lock-out buiten Londen, daar de
werklieden in de andere centra toch ge
neigd waren den arbeid op de oude voor
waarden voort te zetten.
Het getal der stakers bedraagt 24,000
personen.
België.
Met de arme werkstakers in de Borina-
ge moet men heusch te doen hebben.
De menschen hebben zich op schandelijke
manier laten misleiden, zjj zijn in opstand
gebracht tegen hun patroons en hebben
hun positie prijs gegeven ter wille van
socialistische drijvers. Zij hebben geluisterd
naar de opruiende taal der volksmisleiders
en hebben voor vrouw en kinderen geen
brood. Zij hebben zich verzet tegen een
door de patroons ingevoerd reglement en
staan nu zonder reglement, maar ook zon
der werk en verdiensten.
Vanwaar komt hulp
Wel van hun leiders die eene inschrijving
hebben doen rondgaan, waarop voor 94
franks en 82 centimes is geteekend. De
letterzetters van Le Peuple hebben 10
franks gegeven en de Redacteurs teekenden
voor 1 frank. Nu zou men toch meenen, dat
de socialistische volksvertegenwoordigers
(waaronder millionnairs zich bevinden) hun
beurs openen. Zij schitteren door afwezig
heid.
En dan ziet men in de Borinage biljet
ten aangeplakt waarop te lezen staat
«Gezellen, moedWij strijden voor ons
brood, voor ons leven.* Deze biljetten zijn
onderteekend door de citoyens, Bastien
koopman, Brenez, gewezen, mijnwerker,
A. Def u issea ux, gewezen advocaat, L.
Defuisseaux, advocaat, M a r o i1 e, boek
houder eener coöperatieve, en Roger ge
wezen gemeenteonderwijzer, volksvertegen
woordigers van Bergen,
In plaats nu voor het brood der werk
lieden te strijden, genieten deze Citoyens
vierduizend franks 's jaars om eenige uren,
ook nog een warboel te maken in de Bel
gische Kamer.
Op de lijst te teekenen tot onderstand
der werkstakers, die zij tot werkstaking
hebben geleid, daar denken die socialisti
sche kopstukken niet aan.
Wel neen, goede Jacques, zeker niet, hoe
zou ik anders zoo gerust en tevreden zijn Toen
ik wegging, was zij zeer kalm en rustig en
droeg mij op, u voor haar recht harteljjk te
kussen en zie nu eens hoe ik mij van die op
dracht kwjjt.
En zich tot haren broeder vooroverbuigende,
drukte ze hem een paar harteljjke kussen toe,
met de woorden
Deze zjjn van mama, ziet ge Jacques, want
de vorige waren van mij en als ik nu wegga,
moet ge mjj mjjn deel geven en ook dat van
mama, begrepen?
Zeker, zusjelief, antwoordde Jacqnes glim
lachend, bij deze kinderlijke ontboezeming, maar
kom nu eens bjj mij zitten, hier op deze bank,
wjj hebben ernstige zaken te bespreken, vertel
mjj eens, hoe gaat het in de huishouding toe?
hebt ge al het noodige Ontbreekt het u aan
niets? hebt ge geld genoeg
Wees daaromtrent gerust, Jacques, dank
zij uwe zuinigheid, hebben wij nog lang geen
gebrek.
Stel u daarvan maar niet te veel voor,
het geld is spoedig verbruikt, niettegen staande
alle mogeljjke bezuinigingen en dan, do genees
middelen zijn ook kostbaar. Geloof me, mama
heeft aan niets gebrek.
Dat doet mjj genoegenik was daarover
ernstig ongerust, want te moeten denken, dat
gij in zorg waart, en onze goede moeder ziek-
zonder dat ge haar van het noodige kondt voor
zien, zou mjjn lot nog veel ondragelijker maken.
{Wordt vervolgd.)
Y
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
