N E
E
®ag6laó voor tSïooró- en SCuió-dCollanó.
Amsterdamsche Brieven.
No 2740
Woensdag 28 Juli 1897.
22ste Jaargang.
n,io
B li IT E nTa „N D,
ABONNEME N TSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige in plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
1,40
2,80
«0.03
Van 16 regels50 Cent.
Elke regel meer 7J/j
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Redaeteu r-U itgever, W. KüPPERS.
XX.
Toen de uitslag der herstemmingen voor
de Tweede Kamer te Amsterdam bekend
werd, stonden de meeste Katholieken ver
stomd en verslagen. Langs de geheele linie
verloren, slechts Ketelaar gekozen. En
dat aan diens verkiezing de Katholieken
hadden medegeholppn deed velen nog ruim
zooveel leed, dan elke andere nederlaag.
Voor hen echter, die goed op de hoogte
zijn van de verschillende meeningen, stroo
mingen, hartstochten zoude ik haast zeg
gen, die de kiezers beheerschen in de
oogenblikken van strijd was deze uitslag
volstrekt niet zoo onverwacht. Niet na,
maar twee dagen voor de herstemming
zeide ik tot een van de leden der Tweede
Kamer, die meende op 3 zetels te Am
sterdam te mogen rekenen, dat men er
daar niet één zoude veroveren, en dat men
zich te Rotterdam, evenzeer zoude bedro
gen zien.
En waarom dat?
Welke zijn wel de redenen, dat de hoog
gespannen verwachting der Katholieken
te Amsterdam zoo bitter teleurgesteld werd?
Ik zal daarover eerlijk mijne meening
zeggen, met de stellige verzekering, dat
het niet het minst in mijne bedoeÜDg ligt
voör wie ook onaangenaam te willen zijn.
1. De leuze «beschermende ¥echten»
en vooral «graanrechten», was voor de
groote steden eene zeer gevaarlijke leuze
by de verkiezingen. Of zij ten platten
lande veel ten goede heeft uitgewerkt, be
twijfel ik ook zeer. Van «rechten», van
«betalen» spreken bij eene verkiezing is
gewoonlijk zeer gevaarlijk, maar deze leuze
was dubbel gevaarlijk wijl zij den tegen
standers zoo'n gemakkelijk middel aan de
hand deed om te bestrijden, namelijk de
leuze: «duur brood.» En wat men daar
tegen ook aanvoerde, de kreet «duurder
brood,» kon men niet doen verstommen.
2. Dat de afschaffing der plaatsver-
FKUlLLBTOiï
Beschuldigd.
42. (Vervolg.)
Had ze niet een zeer zenuwachtig gestel?
vroeg de Commissaris.
Ja, ze kon soms uren achtereen bewuste
loos zijn, en slechts met de grootste moeite en
onverpoosde zorg, gelukte het mij haar te be
houden helaas ware ze toen maar gestorven
Haar broeder, een echte schavuit, kon echter
niet verdragen, dat Eugenie een eerlijk meisje
zou worden en misgunde mjj de liefde van mijn
kind, het eenige geluk dat ik nog had.
Op zekeren avond, dat zjj van het atelier,
waai zij het modevak leerde, naar huis ging,
wachtte hij haar op en haalde haar over hem
naar la Viletle te volgen, waar bij haar in ge
zelschap van haar eerlooze moeder en zijn los
bandige kameraden bracht.
Het schjjnt, dat mjju kind de slechte inborst
van haar moeder heeft overgeërfd, want zij is
niet tot_ mjj teruggekeerd en sedert dien tijd
heb ik geen dochter meer.
En hebt ge uw kind sedert niet meer
gezien
Eenige dagen later kwam Nini aan mjjn
woning, maar ik wilde haar niet ontvangen.
Ga heen, riep ik haar toe, ik heb geen
kind meer, wees gevloekt!
O! kon ik dat oogenblik terugroepen, kon
ik dat ongedaan maken. Mijn arme Nini.
En uw stiefzoon, weet ge niet wat van
vanging niet aan de orde zoude komen,
en dat zulks in de Anti-revolutionnaire
bladen luide werd verkondigd, was al te
duidelijk eene concessie der Anti-revolu-
tionnairen aan de Katholieken, dan dat ve
len van de eersten daarin niet zouden
gezien hebben eene «prendre possession
du pouvoir,» door Rome en daardoor af
geschrikt werden op den Roomschen Can-
didaat te stemmen.
3. Waar het gaat tusschen den ka
tholiek en den protestant, bi] zij dan nog
zoo liberaal, zal het den Calvinist sieeds
bijna onmogelijk zijn, op den katholiek te
stemmen, vooral niet bij eene herstemming,
wanneer bun eigen candidaat is uitgeval
len en hunne stemmen moeten overgaan
op den katholiek, dien zij niet mede heb
ben gesteld en die eenigermate ten minste
hun candidaat heeft verslagen. De gegrond
heid van dit beweren bleek duidelijk bij
de eerste stemming te Haarlem, waar reeds
dadeljjk, naar ik uit de stemmencijfers
meen te mogen opmaken, de Anti-revo-
lutionnairen, ziende dat hun candidaat niet
de minste kans van slagen had, in vrij
grooten getale op den liberalen candidaat
hebben gestemd; een voorbeeld, dal bij
de herstemming op verschillende plaatsen
ook te Amsterdam, maar al te trouw werd
gevolgd. Daarom is het noodzakelijk voor
eene vruchtbare samenwerking, dat het
beginsel om bij de verkiezingen bij eerste
stemming steeds een eigen candidaat te
stellen, door de Anti-revolutionnaire t worde
prys gegeven. Ook is het verdeelen te
Amsterdam in enkelvoudige districten niet
bevorderlijk geweest voor de samenwer
king. Het samengaan en het overleg der
minderheden is daardoor moeielyker ge
worden.
Onze organisatie bleek niet zoo krachtig
en sterk als die onzer tegenstanders. Waar
schijnlijk hebben de verkiezingen der Ka
tholieken ook niet zooveel geld gekost als
de liberalenmisschien was er ook niet
zooveel geld voor disponibel, maar, zoo-
hem is geworden P
Hij 1 bij maakte deel uit vau eene bende
dieven
Weet ge ook soms van welke bende, want
er zijn er verscheidene in Parijs, die de politie
in het org houdt.
Van de beruchte bende van Bosco
Van Bosco? riep Jarilot uit, van Bosco
ga voort, viiend, ga voort 1
Eindeljjk viel de geheele bende in han
den van de politie, behalve Bosco, die zich nog
bjjtjjds wist, te redden, de anderen en daaron
der ook mijn stiefzoon, werden tot eenige jaren
gevangenisstraf veroordeeld, en zoodoende ben
ik hem gelukkig kwjjt geraakt.
Jarilot had hem zwjjgend aangehoord, einde
ljjk sprak hij hem zoo bemoedigend mogeljjk
toe:
Goede vriend 1 hoor mij aan en bereid u
er op voor, iets vreeselijks te vernemen.
Ach mijnheer, spreek gerust, ik heb reeds
zooveel geleden, dat niets mij meer kan treffen
Welnu, ge weet dan, dat Nini alleen door
haar broeder op den slechten weg is gebracht.
Ach ja, mijnheer, dat weet ik helaas. O,
wat heb ik mjj reeds dikwjjls de vervloeking
die ik mijn kind deed, betreurd
Welmt, luister, zij is in aanraking geko
men met zekeren Torgniole, een onverbeterlijken
gauwdief, een moordenaar, maar, zooals het
meermalen voorkomt, de kerel had een hart
van goud. Hij heeft het meisje in bescherming
genomen tegen haar ontaarde moeder en haar
van den verderfeljjken omgang met haar stief
broeder verlost.
lang het verplicht stemrecht niet is inge
voerd, zullen de verkiezingen geld en zelfs
veel geld blijven kosten. Daar is nu een
maal niets aan te doen. Ook lag er, dacht
mij, eene zekere loomheid over de Katho
lieken te Amsterdam. Van groote opge
wektheid bij de stembus bleek mij weinig
of niets.
Ten slotte, en men vergunne mij, hier
in ook ruiterlijk mijn gevoelen te zeggen,
het stellige optreden der werklieden-party,
ook der Katholieke werklieden, die iu meer
dere distrieten een der hunnen wenschten
gecandideerd te zien en de door het Cen
traal comité en de afdeelingsbesturen voor
gestelde candidaten vrij beslist afwezen of
bestreden, zelfs daar, waar deze zeer goed
in staat waren de arbeidersbelangen in de
Tweede Kamer voor te staan en te verde
digen, zooals bijv. de architect C u y p e r s,
is bij vele Katholieken niet in de beste
aarde gevallen. De leuze «.vóór het volk»
accepteeren zij gaarne, die <dóor het volk,»
schrikt hen at. En te Amsterdam zijn de
verkiezingen maar al te duidelijk door de
tweede leuze beheerscht geworden. Of het
misschien niet verstandiger, of ten minste
handiger gefeest ware, dat de besturen
reeds dadelijk een man uit de werklieden
partij als candidaat hadden voorgedragen is
eene vraag, die ik gaarne in het midden
wil laten.
Dat voor zoover betreft, de voornaamste
oorzaken, die voor een groot gedeelte deze
mislukte actie hebben tengevolge gehad.
Men kan daarbij voegen de onverdedigbare
houding der Christelijk' Historischen, die
tegen hunne eigene beginselen in, alleen
om gevolg te geven aan hun afkeer van
Rome, de liberalen steunden, de onver
klaarbare houding dei volgelingen van
Lohman, de aandoenlijke eendracht
der liberale fractiën,die alles, alles opoffer
den, om maar de Christelijke Staatspartijen
van het roer te houden, enz., maar men
legge niet te zeer het zwaartepunt der
mislukking in die laatste oorzaken.
Als eene moeder zorgde hij voor haar en voor
zoover dat haar ia die omgeving mogelijk was
leidde zij eer gelukkig leven. Niets outbrak
haar; daarbjj ruim van geld voorzien, was niets
hem te kostbaar, geneesmiddelen, goede verster
kende voeding, alles, wat de geneesheeren haar
voorschreven.
Brave kerel, mompelde Baptistin, God
vergeve hem zjju misdaden, voor wat hij aan
mijn arm kind deed.
Dat duurde zoo geruimen tjjd voort, tot
op den dag, waarop Nini in de macht van
Bosco kwam.
Van Bosco, het hoofd van de bende
Ja, van Bosco, die het magnetisch over
wicht, dat hij over het ongelukkig* kind had,
misbruikte, en haar aan haren verzorger ont
voerde, en om het doel te bereiken, vermoordde
Jiij Torgniole en nam Nini met zich mede.
Mijn dochter, mijn kind wat is van haar
geworden? S dert ik de vreeselijke werkelijkheid
ken, zoek ik haar overal tevergeefs. O, zeg mij,
hebt ge me daarvoor bier laten komen, wat
weet ge van mijn kind O, spreek, mijnheer
alvorens te sterven, alvorens mijn braven mees
ter hierboven te ontmoeten, zou ik gelukkig
zijn mjjn kind aan de borst te kunnen druk
ken en den vloek van haar hoofd af te wenden,
mijn wreedheid door liefdevolle toewijding weer
goed te maken. O, spreek toch, mijnheer, waar
is mijn kind
Maar zoudt ge haar wel herkennen, na
de acht of negen jaren, die sedert die vreese
lijke gebeurtenis verloopen zijn P
Ach, mijnheer, zou een vader in zijn kind,
Immers,ook door hen, die onze bondge-
nooten heetten, zijn de katholieken in
districten, die sinds jaren door een Roomsch
katholiek vertegenwoordigd waren, óf fel
bestreden, óf in den steek gelaten en niet
zonder reden vraagt men zich af, of een
samengaan met de Anti-revolutionnairen by
de stembus, onder conditiën als thans wor
den gevolgd, wel raadzaam blyft voor de
toekomst.
En nu de gevolgen dezer verkiezing?
Doch daarover in een volgenden brief,
deze is reeds lang genoeg.
België.
De werkstakingen in de Borinage heb
ben hun tijd gehad nu de patroons eens
flink op hun stuk zijn blijven staan en
geen enkel geschilpunt van het nieuwe re
glement hebben toegegeven.
Hoe nog een aantal mijnwerkers naar
de meetings gaan die de oproerkraaiers
houden, is onbegrijpelijk, dat zy nog niet
geleerd hebben en inzien hoe zij bedrogen
worden en vrouw en kinderen ongelukkig
maken is alleen te verklaren in het stoken
der volksmisleiders. Te Morum, te Qua-
regnon en te Paturages, waar de werk
staking nog wordt volgehouden, gaan on
ophoudelijk socialistische leiders rond om
de mynwerkers tot volhouden aan té spo
ren zonder echter eene centime te geven
om den honger te stillen van de slacht
offers die zij maken.
Heden wordt een algemeene hervat
ting van den arbeid verwacht.
Te Brussel is op het Vrylieidsplein
een bronzen standbeeld onthuld van den
Belgischen staatsman Rogier, die by den
opstand van 1830 een voorname rol heeft
gespeeld. Kroonprins Albert, de Minis
ters en andere autoriteiten, woonden de
plechtigheid by.
Oostenrijk-Hongarije.
Het groote vergiftigingsproces te Vasar-
hely in Hongarije, is afgeloopen. Yier vrou
wen zijn ter dood veroordeeld, één wegens
het vergiftigen van vier personen, een
tweede wegens vergiftiging van twee, een
hoe veranderd het ook door het ongeluk moge
zijn, niet haar herkennen, die hij op de knieën heeft
gehad en eiken dag heeft zien opgroeien? De
geringste bijzonderheden spreken tot het onder
hart en alles, alles roept u toe
Ziedaar uw kiud O, zeker zou ik rnjju
kind herkennen, hoe leeljjk, hoe ellendig, dat
losbandige leven haar gemaakt had, en eenmaal
weder aan mijn vaderhart, zou alles vergeten,
alles vergeven zjjo, want ook ik ben schuldig,
daar ik mjjn kind verstietmaar, zeg me nu,
waar is ze
Kent ge miss Ketty
De zuster van den markies de Montger-
bois P Zeker ken ik haar, maar wat heeft ze met
mijne dochter te maken?
Hebt ge baar wel eens goed aangezien P
Ach neen zjj is altijd zeer dicht geslui
erd, en zelden ben ik in de gelegenheid, haar
goed waar te nemen, maar, waartoe zou dat
ook dienen, er is voor mij geen reden, haar
met meer aandacht te beschouwen dan al de
andere dames, die het hotel bezoeken.
Maar zoudt ge haar nu niet eens met wat
meer aandacht kunnen gadeslaan
Dan zou ik bij haar aau huis moeten ko
men, want, sedert do familie Bertin naar bui
ten is, komt zij niet meer bij ons aan huis.
Nu, ge moet er toch een middel op vin
den, haar van zeer nabij te beschouwen.
Maar waartce
Wordt vervolgd.)
luim
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.