BINNENLAND.
Het Oosten.
De Christen-demooraten.
Werkstaking in de Borinage.
GEMENGDE BERICHTEN.
mijn vader was de Czaar, die het den
vrede gaf, ik zal de Czaar zjjn, die het
verlicht.» Hij heeft getoond dit laatste te
willen door een in Rusland niet alledaag-
sche daad. Men weet, dat de voornaamste j
hinderpaal onder de landelijke bevolking
van Rusland voor een goed lager onder-
wijs, de buitengewone armoede der ge
meente is, die geen geld hebben om scholen
op te richten of te onderhouden.
Ten einde aan dezen treurigen toestand
verandering te brengen, heeft de Czaar
een ukase uitgevaardigd, volgens welke
aan elke landelijke gemeente, die dit aan
vraagt, gratis een terrein en de materialen
worden verschaft voor het bouwen van
scholen. Deze maatregel verdient hoogen
lof. Het is de eerste stap tot eene ophef
fing van het lage Russische volk uit de
diepe onwetendheid waarin het verkeert,
en waarin het nog meer wordt gehouden
door het meest bekrompen fanatisme.
Eene vreeselijke overstrooming heeft
in Rusland plaats gehad ten gevolge van
een zwaren plasregen. De steden Feodósia
en Kertsj staan blank en in de laag ge
legen gedeelten zijn woon- en pakhuizen
onder water gezet. Te Kertsj zijn geheele
huizen weggespoeld, terwijl in Theodósia
de gemeenschap is verbroken.
De Raadslieden van den Sultan te Konstau-
tinopel hebben wederom bewezen, dat zij de.
Europeesche diplomaten te slim af zijn. Het
Turksehe gezag heeft zich in het zenden van
Djevad Pacha naar Kreta weder vasten voet
gegeven op het eiland.
In naam slechts opperbevelhebber over de
11.000 man Turksehe troepen, is Dejevad
Pacha bekend als een politieke woelgeest, fei
telijk Gouverneur van het eiland Kreta, hoe
men de dingen ook wendt of keert. Hij vertegen
woordigt den Sultan als de hoogste waardig-
heidsbekleeder. Zjjn verschijnen op het eiland
wordt daD ook beschouwd als de voorbode van
nieuwe stappen, welke de Porie wenscht te doen
om weder vasten voet op Kreta te krijgen.
Men mag de zaak keeren zooals meu wil, het
is en blijft eene waarheid, dat de Sultan en
zijne raadslieden, wat hun diplomatiek optreden
betreft, minstens de vreemde gezanten evenaren,
zooniet te elim af zijn.
De Turksehe troepen zjjn druk bezig met
Thessalië te ontruimen maar de geld-quaestie
zal het geheel ontruimen wel beletten.
Turkije wil, zegt de Daily Telegraph, zich
neerleggen bij het bedrag, dat door de gezanten
is vastgesteld, zijnde vier millioan Turksehe
ponden, maar het wil tevens een gedeelte van
Thessalië bezet houden, zoolaDg het grootste
deel der oorlogsschatting niet betaald is. In be
ginsel schijnen de Gezanten daar niets tegen te
hebben; zij verlangen evenwel, dat een deel van
Thessalië onmiddellijk ontruimd wordt na het
onderteekenen van het vredesverdrag en cbd an
der deel bezet blijft. De Sub an kan daarin toe
stemmen, want niemand begrijpt waar de Grie
ken de oorlogsschatting vandaan zullen halen,
nu het land tot over de ooren in de schulden
steekt en steeds met moeite, of in het geheel
niet aan de verplichtingen tegenover buitenland-
sche sohuldeischers kan voldoen.
In de geheele Grieksche-Turksche quaestie
komen wjj weer terug naar het begin. De Turk
sehe Staatslieden hebben heel slim het punt
van quaestie met Djevad Pacha weer naar
Kreta overgebracht. De Engelsche Admiraal heeft
zulks begrepen en een bataljon voetvolk verster
king aangevraagd.
Het wantrouwen der Kretenzers is dan ook
weer tot eene hoogte gestegen die elk oogen blik
eene uitbarsting kan tengevolge hebben.
Het mooiste van alles is nog, dat de Sultan
en daar is wel iets van aan zegt, dat de
Europeesche Mogendheden met al hun zeemacht
vertoon, geen rust kunnen verkrijgen op het
eiland Kreta. Er wordt nog altijd even hard ge
vochten, gebrand als vroeger en de Kretenzers
de Sultan noemt ze natuurlijk Grieksche op
standelingen schieten evengoed op de Euro
peesche troepen, als de Mahomedanen. Op auto
nomie zjjn z:j bovendien niet erg gesteld, dus
zal ik mijne troepen maar op Kreta houden en
dan natuurlijk ook den gouverneur benoemen.
Zoo krjjgen de Europeesche Mogendheden een
les van den Ziehen, Man, die wel is verdiend.
Wat voeren dan ook die Admiraals uit? Hadden
zjj kolonel Vassos met zijn Grieken niet in
den weg gestaan, dan was op Kreta reeds sedert
maanden rust en eendracht hersteld. Nu begint
men van voren af aan.
Werkelijk rust zal er intusschen op Kreta
eerst zijn, wanneer de Mahomedanen, die maar
60 a 70000 zielen tellen, van het eiland zullen
zijn verwijderd; de veete tusschen Grieken en
Turken, zoolang gevoed, zal op Kreta blijven
bestaan, zoolang er een Turk op het eiland is.
Met het tot stand brengen van de a vrede
tusschen Griekenland en Turkije staat het tame
lijk wel. Over eene zaak echter, de geldqnaestie
kunnen de vredestichters het nog niet eens wor
den. De paragrafen van het vredestractaat over
de oorlogsschatting zjjn nog niet vastgesteld
omdat Duitschland de opening daarin verlangt
van een clousule over de instelling eener finan-
cieele controle in Griekenland. Rusland komt
hiertegen op, baron Von Saurma-Jeltsch,
de Duiteehe gezant, zond zijne regeering bericht
en wacht nu hare bevelen af.
Het gaat tooh in allen ernst wat te ver zoo
als sommige menschen die aan politiek doen,
en zich Christen-democraten noemen, voorthollen.
Gelukkig vinden wij binnen onze landpalen
geen al te ver gaande drijvers op den derao-
cratischen weg zooals de zuidelijke buren te
aanschouwen geven.
Het Handelsblad van Antwerpen zegt dan ook
zeer terecht: de Christen-democraten geveu reden
tot ergernis.
Sommige bladen der richting abbé Daens gaan
somwijlen zeer ver. Misschien aangemoedigd
door 1 et voorbeeld van den Eranschen abbé
Naudcl, die dezer dageu zelfs verklaarde, dat
de orden der Franciscanen en Jezuïeten goed
waren voor de middeleeuwen maar niet meer
in dezen tjjd passen, veroorloven zij zich nu
en dan zeer ongepaste taal. Zoo durft het Recht,
van Brugge, in zjjn nummer van Zo.idag 11.
over den bisschop schrijven: „Mgr. weet niet
wat hij doetw, en „Hij heeft op zjjn verst'-nd
gezeten,,. En deze kritiek veroorlooft het blad
zich nog wel op de jongste kerkelijke benoe
mingen, door den diocesanen herder gedaan
De Patrie van Brugge en de Courtier van
Brussel gispen deze verregaande uitingeD, zooals
zij het ver Tenen. Waarschijnlijk zullen ze, zegt
de Maasbode, daarvoor den naam //conservatief,,
weer naar het hoofd krijgen, alsof dit eene zeer
schandelijke hoedanigheid ware!
De vechtpartij in Trocourt die haar ontstaan
te danken heeft aan de werkstaking in de Bori
nage, door dat Belgische mijnwerkers getracht
hebben in de Fransche mijnen werk te vindeD,
heeft groote ontsteltenis verwekt, daar er duizen
den Belgen zjjn die in de Fransche mijnen
werken. De werkstakers die zich in Drocourt
hadden willen verhuren, zijn in de Borinage
teruggekomen met de boodschap dat de eigenaars
van de Fransche kolenmjjneu geen Belgen meer
aannamen, wegens de opstootjes. Die bronfvan
verdienste is dus afgesloten en de Belgische
werkstakers zitten met de hauden in het haar.
Zij mogen zich nu wenden tot de opruiërs om
werk opdat zjj brood kunnen verdienen voor vrouw
en kinderen. Maar helaas, de socialistische
schreeuwers, die al zoo dikwijls door hun op
ruiende taal de arbeiders het brood uit den
mond hebben gestoot jn, zijn, nu de nood ann den
man komt, ver te zoeken.
Er gebeuren dingen die afschuwelijk zijn. In
het gehucht Petit-Dour is vóór de tappirjj van
een man die altjjd door gewerkt had, een dyna-
mietpatroon ontploft, evenwel zonder iemand
te deren. Men veronderstelt dat hier een lafaard
zich heeft willen wreken op den man die voor
zjjn gezin bljjft zorgen. De dader is men op
het spoor.
Manoeuvres tan min allooi. Nog altjjd houdt
Het Nederl. Dbl. zich-zelven en zjjn lezers on
ledig met het citeeren en betuttelen van de
artikelen der Wet, waarbjj door de Italiaansche
Regeering aan den Paus dieus rechten naar
het heet worden //gewaarborgd".
In zjjn laatste artikel over dit onderwerp
herinnert het blad aan de hier te lande in 1848
plaats gehad hebbende afschaffing van het recht
van placet (waardoor nl. de kerkelijke voorschrif
ten en besluiten, uitgaande van den H. Stoel
niet mochten worden afgekondigd alvorens de
koninkljjke goedkeuring te hebben ontvangen)
en verklaart het deze niet te betreuren.
Protestantsche landen, aldus het chr.-hist. orgaan,
kunnen tegenover den Pans meer wagen dan Room-
sche, omdat zij weten dat de woorden san den Paus
bij hen minder indruk maken zullen. Wij kunnen
ons moeilijk voorstellen dat zelfs een zuiver roomsche
bevolking zich nu nog zou storen aan een pause
lijke bul, die den vorst des lands in den ban deed
of zijn onderdanen van hun verplichting tot gehoor
zaamheid aan hem ontsloeg, maar in protestantsche
landen zou zulk een bul den Paus-zelf zeker meer
schaden dan iemand anders.
Erkend mag het dan ook worden, dat de vrijheid
die sedert 1848 heeft bestaan, geen nadeel heeft
opgeleverd. De Paus heeft van zijn vrijheid geen
misbruik gemaakt en wij herinneren ons nauwelijks
een enkele pauselijke bul, die werkelijk den inner-
lijken vrede heeft verstoord.
Verbaast meu zich reeds over de onbeschaamd
heid, die de redactie van Het Nederl.Dbl. doet
constateeren, dat de Paus //geen misbruik heeft
gemaakt// van een hem krachtens zjjn verheven
ambt toekomend en door niemand te geven of
te ontnam: n recht, nog vreemder indruk
maakt het, wanneer het blad verklaart, zieh
//nauwelijks een pauselijke Bul te herinneren,
die werkelijk den innerlijken vreda heeft ver-
stoo-d//.
Waarom dan toch, yrangt men onwillekeurig,
meenden de geestverwanten van het christdjjk-
historisch dagblad in 1S63 bjj de verschjjning
der apostolische Breve, waardoor de bisschop-
peljjke hiërarchie hier te lande werd hersteld,
hemel en aarde te moeten bewegen, alsof ons
dierbaar Vaderland ia zjjn onafhankelijk bestaan
door den Paus van Rome werd bedreigd
In de boven geciteerde erkentenis van het
Chr. Eist. Dgbl ligt, du.net ons, duidelijk de
veroordeeling opgesloten van de bejegening door
de katholieken destijds van hun protestantsche
landgenooten ondervonden.
Men neemt alleen, zoo lezen we vei der, maatre
gelen tegen gevaren, die men vreest, maar het ge
zag van den Paus is niet meer zoo groot, dat wij
zijn uitspraken in staat achten om ons kwaad te
dóen. De Roomschen hebben de afschalfing van het
placet altijd als een groote overwinning beschouw 1,
maar ons protestantsch standpunt was het juist
een bewijs dat de pauselijke macht sterk was ge
daald. Wat nu veilig kon geschieden, zou vroeger,
toen de pauselijke macht nog onverzwakt was, niet
straffeloos zijn gebeurd. Sterken moeten gebonden
worden, aan zwakken kunnen zonder gevaar de
banden worden vrijgelaten. Naarmate dus het recht
van placet verdwijnt, mag men aannemen, dat de
macht van den Paus vermindert.
Zóo blijkt dus wederom dat er niets veran
derlijker is dan de menscb.
Heeft men gedurende een verkiezingsperiode
de alarmklok geluid en onder de leuze //Rome
voor de poortende goê gemeente doodelijk
beangst gemaakt voor Rome's overheersching
en Rome's juk, met brandstapels en schavotten
in het verschiet bjj kalmer getij slaat men
over tot een ander uiterste, en maakt zich-zei-
ven en zjjn lezers diets, dat de macht des Pau
sen eigenljjk van geen beteekenis meer mag hee-
ten Waaruit dan zou volgen, dat men bjj dien
stembusstrijd „maatregelen nemende tegen ge
varen die men niet vreesde//, eenvoudig een
dwaas figuur geslagen heeft Óf moet wellicht
de gevolgde verkieziogs-taktiek meer beschouwd
worden als een schandelijk onwaardig comedie-
sp el, waarbjj niet waarachtige vrees, maar enkel
de meest demonische aller hartstochten de haat,
als régisseur is opgetreden? Eu waarbij me i
om de menschen op te hitsen er geen bezwaar
in zag, hun zand in de oogen te strooien
Hoc men 't ook neme dergeljjke politieke
en journalistieke manoeuvres schjjnen ons van
zóo min allooi, dat een rechtschapen man, van
welke staatkundige, richting of godsdienstige
overtuiging ook, daaivoor slechts medelijdend
de schouders kan ophalen. (Tijd.)
Haarlemmermeer, 28 Juli. Bij de herstem
ming voor twee ledeu van den Raad dezer ge
meente zjjn gekozen de heer W. R. Lammerts
(lib.) met 181 en de heer A. Suidgees t(R.
K.) met 225 stemmen. De heer D.Knibbe
(Ant. rev.) verkreeg 123 en de heer A. G. v a n
Nieuwenhuizen (An?, rev.) 200 stemmen.
Santpoort, 28 Juli. Den aannemer R i n g s
alhier is als laagste inschrijver, de bouw ge
gund van een school op den Maresingel te Lei
den voor f 35.350
Den Helder, 28 Juli. Tot leden van den
gemeenteraad zijn herkozen de keeren J. V e r-
faille, J. G R. Vos, A. Croockewiten
P. Kramer. Gekozen is E. G. vau Ëd e.
Leiden, 28 Juli. De jaarwedde van den ge
meente architect, ihans vastgesteld op f 2500,
met vijf tweejaarljjksche verhoogingen van f 200
alzoo na 10 jaren een maximum van f3000,
wenschen Burg. en Weth. èn met het oog op den
werkkring èn wegens belangrijk meeidere werk
zaamheden uit de grensverandcring voortvloeien
de, verhoogd te zien tot een bedrag van f4000.
Mede wenschen zij den hierbedoelden ambte
naar, welke met 1 Novem er ter vervanging
van den tegenwoordigen titularis, den heer H.
Paul, in dienst zal treden, den titel toe te
kennen van direeteur der gemeentewerken. Burg.
en Weths. stellen den Raad voor tot een en an
der te besluiten. (N. R. Cf)
Beverwijk, 28-Juli. Tot lid van den Raad
dezer gemeente is met 196 stemmen gekozen
de heer A.Stumphuis. Op den heer L. Ver-
hage werden 147 stemmen uitgebracht.
Delft, 28 Juli. Door de erfgenamen van wij
len de douairiaire jhr. mr. A.van der Goes
vanNaters, is f1000 geschonken aan de
algemeene armen dezer gemeente.
Zandvoort, 28 Juli. In deze badplaats zijn
op dit eogenblik aanwezig 1922 badgasten.
Osdorp, 28 Juli. De eerste turf uit de
nieuwe veenderij den Osdorperbovenpolder al
hier is reeds verzonden. Tengevolge van de
voortdurende droogte is dit eerste jaar voor de
verveners bijzonder voordeelig en weldra kan
voorzien worden in de behoefte aan goede turf,
welke allerwege bestaat.
Dezer dagen hee't een werkman bij het gra
ven voor de fundeering van een nieuw te
bouwen koffiehuis voor den heer Meereboer te
Worder (N. H.) een potje gevonden, inhouden
de 85 zilverstukken van verschillende grootte
en twee goudstukken. Het wapen stelt voor
een bisschop met een staf, doch het randschrift
is zeer moeilijk te ontcijferen, terwjjl het jaartal
ontbreekt.
Later is nog een stukje gevonden, dat het
wapen draagt van zeven pijlen in een bundel,
met het jaartal 1680.
Dinsdag woedde te Wenneperveen, onafge
broken, zware onweders. Een koe van den vee
houder J. Huisman werd door den bliksem
gedood en twee zware eiken voor het huis vau
J. Demming, werden door het hemelvuur ge
troffen.
Te Schutsloot (gem. Wenneperveen) sloeg de
bliksem in de woning van het hoofd der school
zonder echter schade aan te richten.
Een der deelnemers van den wandelwedstrjjd
die deze week gehouden werd, gebruikte een
flescbje limonade in een herberg te Nieuwersluis.
//Weet je, wat je nu doen moet, als je straks
te Amstetdam aankomt, en je hebt dan nog een
oogenblik tijd over zei de kastelein.
//Wat dan?// vroeg de wandelaar nieuwsgierig,
misschien op hoop van een goeden raad, met
betrekking tot zijn wandeling.
//Dan moet je doorloopen naar Meerenberg en
daar een jaartje uitrusten. Daar zou je heel van
opknappen.//
Over de nieuwe Beurs te Amsterdam deelt
men het navolgende mede:
De nieuwe Beurs schutting is gereed.
Netjes hoor, ze ziet er best uit! Een keurige
directiekeet met opzichterswoningaardige gor
dijntjes voor de ramen pennen op de schutting,
dat niemand er over kan klimmen overal bil
jetten met //kiest Caroli erop, het Damrak
heeft er in lang niet zoo //aan kant// uitgezien.
Naast die houten schutting het houten post
kantoor; naast het houten postkantoor een hou
ten korenbeurs, neen maar, Amsterdam zal
kranig voor den dag komen bij den intocht
der Koningin in het kroningsjaar.
Dat schijnt het Gemeentebestuur ook zoo te
vinden, want van den eigenlijken beursbouw
hoort men taal noch^teeken. De plannen zijn
nog niet eens voorgelegd berekeningen dus nog
niet gemaaktvan aanbesteding derhalve nog
geen sprake. Straks komt de winter en valt er
aan grondwerk niet te denken dan krjjgen wjj
1898, het kroningsjaar.
't Begint er wezenlijk op te lijken, dat die
genen gelijk hebben, welke ons verzekeren, dat
het de bedoeling is, den boel zoo te laten tot
na de kroning. Op het terrein voor de nieuwe
Beurs zou dan een reusachtige tribune worden
gebouwd met plaatsen van f 1, f 0.50 en f0.25,
en goede staanplaatsen voor lien eenten geld
Uit die opbreDgst, zoo berekent men naar
ons wordt verzekerd, zou dan de Beursbouw
bekostigd worden.
Is het denkbeeld niet lumineus
Jammer, dat men den candidafen voor den
Gemeenteraad hunne opinie over dit plan niet
heeft kunnen vragen 1
Het Nieuws v. d. Dag deelt mede, dat vier
van onze nieuwe Ministers wielrjj len, n. 1. de
heeren Cort van der Liudcn, Goeman Borgesius,
Lely en Cremer.
Op het Oranjeplein te 's-Gravenhage ont
stond na de aldaar gegeven muziekuitvoering
twist tusschen een paar bekende vechtersbazen. De
een bTacht daarbij den ander eene verwonding
toe met een scheermes. De gekwetste werd per
rijtuig naar het gemeente-ziekenhuis vervoerd
en aldaar verbonden.
Tegen den dader is procesverbaal opgemaakt.
Een zonderling geval deed zich bij den vee
houder O. Brouwer in het Friesche dorp Oos-
termeer voor. Daar bemerkte men sedert eenigen
tjjd, dat eene koe weinig melk gaf. Men dacht
dat ze bjj nacht door een dief werd gemolken,
en daarom besloot men op te passen. De op
passer was niet weinig verrast, toen hjj zag,
dat een jong varken bjj de koe te gast ging.
Generaal Elandde nieuwe Minister van
Oorlog, is zoo als men weet een hartstochteljjk
militarist, daarom is het ministerie met hem
De BEaufort
Cort van der Linden
LeLy
CrEmer
JaNsen
ElanD
Plerson
Goeman BoiGesius
Zonder generaal Eland is het ministerie
Pierson
LEly
BoRgesius
BeauFort
JansEn
Cremer
CorT van der Linden.
Het bouwen van de nieuwe R.-K. kerk van
den H. Rozenkrans te Tilburg, is gegund aan
den heer Frans Raaijmakers te Amsterdam, voor
f 68,530.
Gisteren kon men in de Riddeistraat te Am
sterdam de driekleur zien wapperen ter eere
van het 55 jarig huwelijksfeest van Jan van
Lier en Joh. Sophia Cath. Bordes. De buren
hadden hunne woning met groen en bloemen
versierd. De oude luidjes, beiden ruim tachtig
jaar, zijn gezond; de man is van beroep schoen
maker en werkt nog met lust voor zjjn dage-
ljjksch brood.
Niet minder dan 900 pleiziemizigers ver
trokken gisteren van Leeuwarden, GroningeD,
Meppel, Zwolle benevens tusschenstations naar
Arnhem en Njjmegen. De trein bestond uit 19 rjj-
tuigen 3e klasse.
De Nederlandsche Journalisten-kring telt thans
218 leden.
Een 3-tal huisgezinnen te Roermond verkeer
den dezer dagen in de grootste ongerustheid.
Drie kinderen, een van den heer Bongaerts, een
van den heer Veith en een van den heer Seer-
den waren na schooltjjd gaan spelen en des
avonds om tien uur nog niet teruggekeerd. Alle
zoeken was ^tevergeefs en men kwam toen op
het idee om eenige fietsrjjders er op uit te zen
den, ten einde in de omstreken informaties in
te winnen.
Een twintiglal wielrjjders boden zich daartoe
aan, en 'na veel en lang zoeken mrcht het aan
twee hunner gelukken de vermiste kinderen
terug te vinden te Maasbrachter Beek, waar zij
bij den grootvader der kinderen van Bongaerts
allen te bed lagen.
Het was vier uur in den morgen toen de heer
Grools met dit bericht terugkeerde en de ouders
der ermiste kiuderen kon gernst stellen.
De verdwaalde schapen werden den dag daarop
per rijtuig teruggehaald.
Belasting op rijwielen. In Beieren denkt meu
over belasting op de rijwielen. Voorloopig zou
den wielen, welke door de eigenaars voor hun
beroep worden gebruikt, worden "vrjjgesteld.
De belasting zou zjjn 20 Mark voor een
manne- en 40 Mark voor een vrouwe-rjjwiel.
De opbrengst der belasting welke op een
millioen Mark wordt geraamd wil de Re
geering besteden voor onderhoud en verbeteren
van de wegen.
Een grappig geval. In een groot hotel te
Brussel waren dezer dagen de laarzen en schoe
nen van een 80-tal logeergasten verdwenen. Al
gemeene hilariteit.
De schoenpoetser was er spoorloos mede ver
dwenen. De meesten der bestolenen hadden
maar èen paar bij zich, en er werden een aantal
schoenmakers geroepen, om de heeren en dames
van schoeisel te voorzien voor rekening van den
hotelhouder.
