N I E W E
HbagBlaó voor <2fZooró~ en Suiè-eXollanó.
De Gzaar-Peterfeesten
te Zaandam,
No 2758
Woensdag 18 Augustus 1897,
22ste Jaargans:.
BUITENLAi\ D.
Per 3 maanden voor Haarlem ƒ1,10
Voor de overige in plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland«2,80
Afzonderlijke nummers0.03
Dit blad verschijnt
dagelijks., behalve Zon- en Feestdagen.
B U B E A TTSt. Janstraat Haarlem.
Van 16 regels50 Cent.
Elke regel meer7'/s
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant.
Redaeteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Te Zaandam zal morgen feest gevierd
worden ter herdenking dat 200 jaren
geleden Czaar Peter de Groote van
Rusland er gewoond heeft om zijn voor
liefde ie toonen voor schepen, zoowel voor
groote schepen als voor pleiziervaartuigen.
Er zal herdacht worden hoe de groote
Czaar menigmaal in zijn boeierjacht alleen
en in gezelsehap "de Voor- en Achterzaan
bezeilde.
De feestwjjzer belooft groote dingen en
het hoofdbestuur der feestviering, de hee-
ren: mr. H. J. C. van Tienen, burge
meester, eerevoorzitterP. Latenstein,
wethouder, president; J.W. Slijper, se-
cietaris; S. Schoen Pzn., penningmees
ter; P. Pauw; W. Middelhoven; J.
Visser; M. Grootes Jr.; Th. Blans;
E. J. Jonxis; G. J. Honig, adviseerend
lid, stellen alles in het werk om den 200-
jarigen gedenkdag luist6rrjjk te vieren.
Het programma is samengesteld als
volgt
Woensdag 18 Augustus bezoek van
Czaar Peter den Groote, keizer aller
Ruslanden, aan Zaandam.
Zjjn Czaarsche Majesteit is van klein ge
volg vergezeld, van Russische edellieden,
bestaande uit: prins Boris Kourakin, graaf
Gabriël Gelofkin, graaf Alexander Menzi-
koff en prins Bogration, benevens den
koopman Nicolaas van der Hulst, deelge
noot in het handelshuis Lupo te Archan
gel als tolk, een page en lijfwachten.
Het Vorstelijk gezelschap begeeft zich
te 9l/3 uur des morgens, aan de Jacht
haven der Zeilvereeniging Het IJ, in een
aldaar gereed liggend spiegeljacht en ver
laat de stad Amsterdam, om zich naar
Zaandam te begeven, gevolgd door ge-
pavoiseerde jachten en boeiers.
Halverwege wordt het eskader te ge-
moet gezeild door de gepavioseerde pleizier-
FEU1LLETO N.
Beschuldigd.
60. {Vervolg.)
Onder de diepste stilte werd vervolgens de
acte van beschuldiging voorgelezen in hoofd
zaak bevatte deze slechts de bijzonderheden on
zen lezers reeds voldoende bekend.
Daarop volgde het belangrijke getuigenverhoor.
Alle personen, die wjj in dit drama een rol
hebben zien vervullen, werden gehoord, deze
meer regelmatig, geene meer als de bjjzaken be
treffende.
De bedienden van het kantoor, welke het
eerst verhoord werden, hadden niets dan lof
voor het gedrag van hun eollega.
Deze hoorde steeds met gelatenheid hunne
verklaringen aan, en dankte hen gelijkmatig met
een hoofdknik.
Aan ieder stelde de President, na het afleg
gen ïjjner verklaring, de vraag
Gelooft gij Jacques Moulin schuldig
waarop het antwoord éénparig lnidde:
Neen, Jacques Moulin kan niet schuldig
*jjn. Daarop nam de oudste bediende van het
kantoor het woord
Ik ken, sprak hjj met ernst en nadruk,
den heer Jaques Moulin van at het oogenblik,
dat hjj in de zsak in betrekking is gekomen, en
kan dus over hem ooTdeelen. Moulin heeft meer
dan honderd maal, betere gelegenheden gehad
om te stelen, dan nu waarom zou hjj die heb
ben laten voorbijgaan, om nu, terwjjl hjj wist,
vaartuigen uit de Zaanstreek, welk zich
daarbij aansluiten, zoodat de geheele vloot
zich naar Zaandam begeeft. Inmiddels is
eene boot met leden der feest-com missie
met hunne dames en eene met de leden
der «Zaanlandsche Zeilvereeniging» en
hunne dames van Zaandam vertrokken, om
het Keizerlijk gezelschap te begroeten en
te begeleiden.
Aan de steigers van aankomst aan de
Prins Hendrikkade zullen de hooge gasten
door het dagelijksch bestuur der feest
commissie van de Czaar Peter feesten
worden ontvangen. Vervolgens wordteen
rjjtoer, waarbij de stoet voorafgegaan zal
worden door de Herauten van West-Zaan
dam en Oost-Zaandam te paard, door een
gedeelte der stad gemaakt, eindigende met
een samenzijn met de geheele feestcom
missie in «Cafe Suisse.»
Om 2 uur des middags heeft in de Bin-
nenzaaneene vlootrevue plaats, waartoe de
pleiziervaartuigen aan de oostzijde in linie
geankerd liggen
Te halt drie wordt een tocht gemaakt
naar den pelmolen De Grootvorst tegen
over Zaandjjk, eigenaar de heer P i e t e r
Couwenhoven Jzn. Te Zaandjjk be
geven zich de Czaar en zjjn gevolg aan
wal en gaan met rijtuigen naar Zaandam.
Van 3 tot 6 uur heeft op den Burcht een
groot kinderfeest plaats, waaraan 2500
kinderen zullen deelnemen. De kleinen be
geven zich van het Volkspark in feeste-
1 ijken optocht naar het feestterrein
Des avonds half negen worden de bewo
ners van Zaandam onthaald op een fak
keloptocht met historische voorstellingen
en verrassingen, georganiseerd met mede
werking van leden der gymnastiek-ver-
eenigiDg «Concordia» en anderen, opge
luisterd door twee muziekkorpsen.
O. a. zal worden voorgesteld: De aan
komst van Czaar Peter als Pieterbaas,
timmerman te Zaandam. De Czaar staat
in de kleedjj van een Hollandsch varens
gezel op de plecht van een klein vaartuig.
dat er een waker en een hond aanwezig waren,
zjjn slag te slaan dat is niet aan te nemen, op
grond dus van deze gegevens is Jacques Mou
lin in mjjn oog, onschuldig aan de misdaad, die
hemwordt ten laste gelegd en De beschul
digde heeft een advocaat, viel de President hem
in de rede, het is niet noodig, u als zjjn ver
dediger op te werpen.
André Naugy stond met een driftig gebaar op.
De getuige spreekt slechts zjjne overtui
ging uit, riep hjj, ik verzoek, dat hjj hierin
niet gestuit worde.
Ik heb hier verder niets aan toe te voe
gen, sprak de oude klerk, alles vat zich in drie
woorden te zamenMoulin is onschuldig
Een luide kreet van algemeene instemming
weerklonk door de zaalbljjkbaar was het ge
heele publiek, van hetzelfde gevoelen.
Als met een slag gevoelde de advocaat, dat
hij het publiek voor de zaak gewonnen had,
de rest was hem onverschillig, hij meende reeds
zeker te zjjn van de overwinning.
Ongetwijfeld zou het hem nogjheel wat njoei-
te kosten, de uitkomst zou er echter te schitte
render om zjjn.
De volgende getuige was moeder Baymond,
de portierster van het huis waarin de familie
Moulin kamers bewoonde.
De goede oude vrouw had zich voor deze ge
legenheid met byzondere zorg gekleed, en maakte
dus, eene in haar oog althans, gewichtige ver-
schjjning.
Op welk uur, vroeg haar de President, is
de heer Moulin op den avond van het feest
ten huize van zjjn patroon, thuis gekomen?
In het scheepje bevinden zich behalve de
schipper, eenige Russische edellieden van
zijn gevolg, de koopman Nicolaas van
der Hulst als tolk, en Gerrit Kist,
smidsuecht te Zaandam.
Na afloop van den fakkeloptocht muziek
in het Volkspark tot 11 uur. Inmiddels is
te 8 uur een aanvang gemaakt door de
vereeniging Vondelin Café «Suisse»
met de opvoering van het historisch tooneel-
stuk: Pieter Michaeloffhet verblijf van
Czaar Peter den Groote te Zaandam
in Aug. 1697.
Van dit gelegenheidsstuk door den heer
Gerrit Jan Honig geschreven, werd
reeds gisteravond eene volksvoorstelling
gegeven, die als algemeene repetitie moet
worden beschouwd en dus nog niet mag
worden besproken. Dit mogen wij wel
zeggen, dat het stukje aardig loopt en vele
Zaankantsche eigenaardigheden ophaalt
Op dienzelfden Woensdag heeft nog plaats
de inwjjding van een gedenksteen in het
Czaar Peterhuisje, en een officieel feest
maal van den Czaar en zjjn gevolg met
de feestcommissie.
Ook Donderdag valt er aan de Zaan
nog wat te zien en te genieten. Zijne
Czaarsche Majesteit zal deelnemen aan een
wedstrijd in het ringzeilen, die om 11 uur
in de kom van de Voorzaan zal beginnen.
Des avonds heeft op de Binnenzaan een
verlichte gondel vaart plaats, ter wjjl de dis
solving views op den Burcht te gelijker
tijd vele kijkers zullen trekken.
Een groot vuurwerk op de Voorzaan be
sluit het geheele feest.
Duitsehland.
De weleerw. heer prins Max van Sak
sen, R. K. priester te Londen, wordt eerst
daags te Dresden verwacht, om eenige
dagen bij zijn vader prins George door
te brengen. Daarna begeeft hij zich naar
Eichstiidt om den graad van doctor in de
theologie te halen.
Even na middernacht, mjjnheer de Pre
sident, maar het zal nog geen uur geweest zjjn,
dat verzeker ik u.
Zjjt gjj daar zoo zeker van?
Zoo zeker, als ik hier voor u sta, mijn
heer de President. Mijnheer Moulin heeft twee
maal gebeld en in mjjD eersten slaap is het
voldoende eens te schellen, om mij te wekken,
zoodat ik zeker ben, dat het tusschen 12 en 1
uur moet geweest zjjn.
De heer Moulin kwam dan wel laat thuis.
Hjj, laat thuis komenP Geen enkel jong-
mensch in geheel Parjjs is zoo geregeld als hij,
Nooit komt hjj laat thuis. lederen avond is hjj
bij zjjne arme ongelukkige moeder, om haar te
verzorgen. O, mijnheer de President, iedere
huiseigenaar zou zich gelukkig rekenen, zulke
huurders te hebben. U weet, dat de portiers
zelden veel goeds spreken van hunne huurders,
maar dat kan ik u verklaren, en heb ik dan
ook zooeven gezworen, dat ik blij was den heer
Moulin als huurder te hebben.
En gelukkig, dat ze tegenover iedereen haar
huurder kon rechtvaardigen, begaf ze zich, na zich
op jen wenk van den President teruggetrokken
te hebben naar den gevangene en voegde deze
toe:
Nu, mjjnheer Jacques, ge zult spoedig tot
ons terugkeeren en ge zult niet tweemaal be
hoeven te schellen, hoor!
En zich ten volle hare waardigheid bewust
verliet de oude vrouw de zaal.
Daarop werd als getuige opgeroepen de Mar
kies, Gaston de Montgerbois.
Op het hooren van dien naam, richtte Jacques
Engeland.
De werkstaking onder de Engelsche
machine-werkers breidt zich hoe langer
hoe meer uit. Voor er nog een week ver-
loopen is, wordt het aantal stakers op
minstens 70.000 geschat. Thans wordt het
aantal personen, die bij de werkstaking
zjjn betrokken, dooi den een op 30.000
door den ander op 40.000 geschat. Eene
ruwe berekening, waardoor men tot het
laatste cijfer komt, is deze: Leden van de
«Amalgamated Society of Engineers» 17.500;
niet tot deze vereeniging behoorende per
sonen 6000; aanverwante vakken 6000;
werklieden die niet tot het vak behooren
10.000. Het aantal Londensche werklieden
in het machinerie-vak, die direct bij de
staking betrokken zijn, is betrekkelijk ge
ring: slechts 4000 a 5000. Hoofdzakelijk
worden evenwel getroflen de Clyde, de
Noord-Oostkust, Leeds, Bradford, Barrow,
Leycester, Chelmsford en Slough, waarbjj
binnen enkele dagen nog komen Oldham,
Keighley en Sheffield. Te Oldham bevin
den zich 2500 leden der «Engineers So
ciety,» maar men neemt aan, dat 10.000
a 12.000 man buiten werk zullen raken.
De fabrikanten geven niet toe. Zjj ver
klaren, dat zij niet kunnen toegeven, om
dat zij, deden zjj bet, de concurrentie niet
kunnen volhouden.
Belgie.
In den Raad der gemeente Cuesmes,
die geheel uit sociaal-democraten is samen
gesteld, gaat 't er soms zeer woest aan
toe. Donderdag moest de Burgemeester
de zitting met behulp der politie sluiten.
Het was een onbeschrijfelijk tooneel;
hooren en zien verging, op straat werd
zelfs door de leden van den Raad ge
vochten.
De Burgemeester had tijdens de werk
staking de onvoorzichtigheid gehad alle sa
menscholingen op straat te verbieden.
Sedert zijn de socialisten hevig op hem
verbitterd en zij laten geen gelegenheid
voorbijgaan om hem aan te vallen. Men
kan denken hoe aldaar de belangen der
gemeente behartigd worden.
De Belgische bevolking is in de
laatste jaren met rassche schreden vooruit
gegaan.
Uit de laatste Statistieken blijkt, dat de
bevolking der Belgische steden in een eeuw
Moulin zich op, en wierp in angstige spanning
een blik naar de deur.
Ook het publiek geraakte in eene zekere op
gewondenheid, men was nieuwsgierig den man
te zien, die door geheel Parjjs als een toonbeeld
van elegance bekend was.
De Markies trad binnen, eene akelige bleek
heid had zich over zijn gelaat verspreid, en
slechts met moeite kon hjj de zenuwachtige
trilling bedwingen die hem had bevangen.
Hjj gevoelde, dat aller oogen op hem ge
vestigd waren en het er dus op aankwam zich
zoo cordaat mogeljjk te houden, hjj trachtte zelfs
te glimlachen, hoewel die lach niets meer dan
een akeligen grijns was.
Om zich een zekere houding te geven en
tjjd te winnen, zjjn kalmte, die hem op dit oo
genblik geheel verlaten had, weder meester te
worden, begon hij langzaam zjjn handschoenen
uit te trekken.
Daarna zwoer hjj, de waarheid, de geheele
waarheid en niets dan de waarheid te zeggen.
Zijne verklaring was noch in het voor noch
in het nadeel van Jacques Moulin en toch was
ze in elk opzicht verpletterend.
Hjj was, zeide hjj, nog te kort met den be
schuldigde bekend, om zich een juist oordeel
omtrent hem te kunnen aanmatigen.
Alleen weet ik, vervolgde hjj, dat de heer
Bertin hem de grootste achting toedroeg en de
heer Bertin was niet lichtvaardig in het schen
ken van genegenheid, hij bestudeerde zjjne lieden
en oordeelde met gestrengheid.
Wordt vervolgd.)
iMiitiiiism
ABONNEMENTSPRIJS
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.