NIEUWE
QagBlaó voor cffiooró- en
Werkstakingen.
No 2759
Donderdag 19 Augustus 1897.
22ste Jaargang.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige in plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschjjnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
ƒ1,10
c 1,40
2,80
c 0.03
Van 16 regels50 Cent.
Elke regel meer 7'/
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a, Contant.
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Wij beschouwden steeds en beschouwen
nog de hedendaagsche werkstakingen, licht
vaardig en ongemotiveerd op touw gezet,
nadeelig voor den werkman niet alleen,
maar ook voor een geregelden gang van
zaken.
Onverantwoordelijk is bet, den werkman
tot het staken van zijn arbeid aan te moe
digen. Zij, die zelfs bet werk te staken
geoorloofd vinden, brengen door zulke
theorie te verkondigen den werkman het
hoofd op hol, zij misleiden hem en brengen
niets anders dan ellende over zjjn gezin.
Zeer terecht noemt de weleerw. heer
A. van Winkel, president der Neder-
landsche Werklieden Vereeniging te Brussel
de werklieden die onder den invloed van
de voorstanders der werkstakingen staan
<Arme stumperde
Ja, het zijn tarme stumperdedie in hun
Vereenigingen niets anders hooren verkon
digen dan dat zjj rechten hebben, dat zy
worden verdrukt, dat zij meer moeten ver
dienen, dat zjj meer vrijheid moeten heb
ben, zonder dat zij iets te hooren krjjgen
over hun plichten, enz.
Wjj zjjn het volkomen met den heer
Van Winkel eens, waar hg zegt:
«Wat zjjn er in onze dagen die men
nog wel de verlichte dagen belieft te noe
men nog een tal van werkende stum-
perds, die zich door eenige valsche oproer
kraaiers bjj den neus laten nemenWat
zgn er in onzen tjjd nog een tal van werk
lui, die naar de opruiende taal van volks-
beetnemers luisteren, vooral als zij hen tot
verzet en werkstaking aansporen! Wat
zgn er heden ten dage nog vele arbeiders,
die door verzet en werkstaking de socia
listische propaganda helpen bevorderen en
niet inzien dat zjj aldus hun eigen onge
luk bewerken
De droevige dageljjksche ondervinding
leert ons echter dat dit de treurige slot
som van elke werkstaking is. De laatste
FEUILLETON.
Beschuldigd.
61. {Vervolg.)
Acht gjj Jacques Moulin in staat tot de
misdaad, waarvan hjj beschuldigd wordt vroeg
de President.
De markies draalde met het antwoord. Wat
vermocht hjj in te brengen tegen hem en was
hjj er wel zeker van, dat de plaats waarop de
jonge kassier zich bevond, werd ingenomen door
den waren schuldige.
Inmiddels kon hjj niet langer zwjjgen, maar
moest antwoorden
Mjjnheer de President, sprak hjj, dat is
eene ernstige vraag, waarop ieder die ten volle
het gewicht zjjner woorden beseft, zal aarzelen
te antwoorden.
Wanneer ik slechts aan mjjn gevoel gehoor
geef, dan geloof ik, dat Jacques Moulin niet
schuldig is, maar ongelukkig voor hem, ver-
rjjst voor mjjn geest het beeld van mjjn ver
moorden aanstaanden schoonvader.
Wat is dan uw oordeel omtrent deze mis-
daad
Met zekerheid kan ik niets hierop ant
woorden, even als ieder ander, zjj het verre
van mjj Moulin tot zulk een misdrijf in staat
te achten, maar op grond van feiten, door de
justitie gereleveerd, het geheim van het slot
der brandkast, het depot van den kapitein, dat
hem, als zijnde de kassier, bekend was, de ver
klaring van den ongelukkigen Baptistin, die
mjjnwerkersstakingin het rumoerige België,
waar staking schering en inslag is, geeft
ons al wederom eene degelijke proef op de
som. Rustig en kalm hadden onze talrijke
mijnwerkers gedurende enkele maanden
met piek en schop gewerkt. Dit verdroot
de roode kopstukken, want de roode kliek
begon met den dag te verminderen; die
valsche volksvrienden weten toch zeer goed
dat jjverige en rustige werklui nooit vurige
socialisten zullen worden. Er moest dus
worden gestaakt dan- kwam er weer wat
leven in de socialistische brouwerjj en dan
zou de brouwerij ook wel nieuwe roode
klanten aanwerven.
Men zocht naar een voorwendsel van
eene voldoende reden kan er geen sprake
zgn en meende die na lang zoeken te
hebben gevonden in 't nieuwe mjjnwer-
kersreglement, dat nota bene met goedvin
den van patroons en kolendelvers was ge
maakt en na zes weken proef nog kon en
mocht verandert worden.
De roode apostelen Defuisseaux,
Destrée en consorten, die den werkman
toch in woordeno, zoo lief hebben, waren
er dadeljjk bij als de kippen om met vuur
en krachtige stem den stakingskruistocht
te prediken. Volgens hen was de toestand
der zwarte mijnwerkers nog droeviger en
ellendiger dan die der zwarte slaven van
Afrika, die nooit betere dagen hebben ge
kend en ook hun ellendig lot niet beseften
en begrjjpen. De staking was het besteen
ook het eenige middel om recht te ver
krijgen en dat recht zouden zg met hand
en tand in de Kamer verdedigen en hand
haven. Voor armoede en gebrek geen
vrees, zij zouden zorgen dat de stakers
gedurende al dien tgd niets te kort kwamen.
Wat het eerste betreft, hierin hebben zg
ferm woord gehouden, want in de Kamer
hebben rjj holle en ronkende phrasen ge
noeg gedebiteerd, en zulke bespottelijke
aanstellerjj kost niets, doch met het tweede
punt is het huilen.
Ware volksliefde bestaat niet in woorden
Moulin op bet oogenblik van de misdaad ge
zien heeft en eindeljjk de sleutel, dien hij steeds
bjj zich droeg en die gevonden is bij de be
stolene kas en bjj het ljjk, tegenover al diebe-
wjjzen, durf ik met overtuiging uitroepen
Jacques Moulin is de schuldigehij is
de moordenaar. Een gemurmel van verontwaar
diging en afkeuring ging door de zaalde
markies had door die verklaring het publiek
zeer tegen zich ingenomenhet had geheel
iets anders van dien man verwacht, wat hij ge
daan had was noch grootmoedig noch edel.
Aldus koelbloedig een beschuldigde te ver
zwaren, was slecht, de sympathie die meD voor
Jacques Moulin gevoelde, verdubbelde slechts
door die laaghartige verklaring.
De ongelukkige wierp zjjn verdediger een
troosteloozen blik toe, die scheen te zeggen
Ziet ge, zoo zal het zjjn, ik ben reddeloos
verloren.
Nauweljjks echter had de markies geëindigd,
of André Naugy stond op en bevende van woede
en verontwaardiging, riep hij met donderende
stem
Mjjnheer de President, ge hebt zoo even
aan een vorigen getuige de opmerking gemaakt,
dat mjjn cliënt geen tweeden verdediger noodig
had, veroorloof mjj daarentegen u op te merken,
dat hjj nog veel minder een tweeden beschuldi
ger behoeftDe verklaring van den markies de
Montgerbois heeft ons allen diep getroffen, en
ik vraag, welk belang kan die man er bjj heb
ben Jacques Moulin zoodanig te bezwaren.
Dit is de eerste maal dat een getuige voor
het Hof geroepen, om eene enkele verklaring a
maar wel in daden. Dat is eene waarheid,
die de socialistische kopstukben maar niet
goed kunnen begrgpen. De inschrijving,
door de socialisten ten voordeele der werk
stakers van de Borinage geopend, heeft
ongeveer 10,000 fr. opgebracht. Volgens
Le Peupledie zeker de som niet zal ver
kleinen, heeft men voor fr. 70.000 aan
brood uitgedeeld; men heeft dus in het
geheel ongeveer 80,000 fr. aan geld of
brood uitgegeven.
Wanneer men nu bedenkt dat 20,000
ongelukkige stakers van die fr. 80,000
gedurende 5 weken moesten leveD, dan
komt men volgens Bartjens tot de con
clusie, dat elke mijnwerker nog geen Jrank
per week ontviug. Hoe verschillen dus de
woorden en daden van die huichelachtige
volksbedriegers, wier doel en inzet steeds
is en bljjft eigenbelang, ikzucht en zelf
verheffing.
Met nog geen dubbeltje per dag dank
die socialistische vrjjgevigheid moest
dus een huisgezin van 6 tot 10 personen
leven of liever verhongeren en gebrek lijden.
Men telde ze dan ook bg tientallen de
in lompen gehulde kinderen, die met het
kenmerk van ontbering en gebrek op bet
gelaat, de beenige vermagerde hand, uit
staken, zeggende: Ma mère est malade et
mon père n'a pas d'ouvrage; pour Vamour
de Dieu donnez nous unè petite charitècar
nous avons faim. Ja die moeder, die zorg
zame moeder, die altjjd met zooveel zorg
en spaarzaamheid haar huishouden had
bestuurd, die den laatsten spaarcent had
opgeteerd ten einde armoede en gebrek het
hoofd te kunnen bieden, die het laatste
meubelstuk dat nog eenige waarde had,
verpandde om den schreeuwenden honger
van hare kinderen eenigszius te kunnen
stillen, die moeder lag daar bleek, uit
geput en vermagerd op het ziekbed uit
gestrekt, want haar lichaam kon de nijpen
de armoede en ontbering niet langer meer
verduren.
Middelerwjjl begaf zich de stakende man
leggen, uit zichzelven beschuldiger wordt en
het is bedroevend, dat de mtrkies die eerste
getuige is
Zeer goed zeer goed I weerklonk van alle
kanten. En die uitroep miste zijn uitwerking
nietde markies las m aller oogen niets dan
verachting, hjj voorzag een storm en was vast
besloten dien het hoofd te bieden.
De advocaat echter vervolgde
De markies sprak van het geheim van het
slot der brandkast dat aan Moulin bekend was;
natuurlijk moest hij als kassier dat kennen,
maar minder natuurlijk is het niettemin waar,
dat de markies, die niets met de kas te maken
had, dat geheim eveneens kende.
Ik, ken ik het geheim? vroeg de markies
bevende.
Ja, mjjnheer de markies, gjj kent het
Dat is gelogen.
Pardon, dat is de waarheid, zoowel gij,
als uw vriend de heer Maurice Bertin, kende
het, in het procesverbaal van het onderzoek is
zulks opgenomen en valt niet te loochenen.
Nu ja, ik herinner mjj, dat de hjer Ber
tin het mij eens getoond heeft maar dat is reeds
zoolang geleden, dat het mjj werkelijk ontgaan
was. Het is overigens niet van het minste be
lang, want, gesteld, dat ik met het geheim be
kend ware, welk voordeel kan ik hiervan trek
ken
De markies voelde dat hij het terrein ver
loor en ging zijn laatste kans wagen.
De bewering van den advocaat, sprak hjj
op hooghartigen toon, zou werkelijk beleedi-
gend zjjn indien zjjn vermoeden mjjne achtens-
naar socialistische vergaderingen en op
roerige meetings en zag niet in dat hij
vrouw en kinderen ruïneert en zich zelf
voor tijd en eeuwigheid ongelukkig maakt.
We geven hier slechts een flauwe schets
van de allerdroevigste werkelijkheid, die
we dezer dagen meer dan eens met eigen
oogen hebben aanschouwd.
Niet minder dan de aanzienlijke som
van fr.1,280,000 is er alleen aan werkloon
gedurende deze stakingskoorts te loor ge
gaan de kolenmijnen hebben een verlies
geleden van fr 1,200,000 en verloren be-
vendien vele klanten, die zichelders moes
ten voorzien. Want nog op 't oogenblik
worden er dagelijks duizenden en dui
zenden kilos Duitsche en Engelsche kolen
in het zoo kolenrijk België ingevoerd.
Niet alleen de industrie maar ook de
handel is in die streken getroffen en ge
slagen. Yele winkels en magazijnen hebben
in 't begin crediet moeten geven en einde
ljjk uit nood en geldgebrek magazjjn en
winkel moeten sluiten. Men spreekt nu
reeds van meer dan 20 faillissementen en
dit treurig cijfer zal wellicht binnenkort
nog verdubbeld worden; want er zgn han
delshuizen te Bergen en omstreken, die
door de staking eene schade ljjden van
50,000 a 60,000 fr.
Eindeljjk werden er niet minder dan 22
mannen en 20 vrouwen de zoogenaamde
zwakke sekte staat daar bg elke werksta
king voorop voor den Rechter gedaagd,
en uit hoofde van aanslag tegen de vrijheid
van den arbeid of verzet tegen de politie
tot boete en gevangenisstraf veroordeeld;
nog 5 andere werkstakers zullen binnen
kort om dezelfde reden met Mevrouw Jus
titie moeten afrekenen.
Armoede en gebrek, kommer en ellende,
boete en gevangenisstraf, oneer en schande,
ziedaar wederom het droevig eindresul
taat van die zesweeksche ongelukkige
werkstaking.
En wat hebben de werkstakers met al
hun lawaaiige betoogingen en schreeuwe-
waardigheid kon aantasten. Ik ben echter bo
ven zjjne beleediging verheven, de sleutel, die
op het tooneel van de misdaad is gevonden, be
wijst overigens genoeg.
Bewjjst nog niets, mijnheer! dien kan men
hem ontstolen hebben, dien kan men hem ge
rold hebbenOp dit laatste legde hjj bjjzonde-
ren nadruk, terwjjl hjj den markies scherp aan
zag. Er bestaan in het vak van zakkenrollers
bekwame lieden in de wereld er zjjn nog...
Bosco's.
Dit laatste woord deed de markies sidderen.
Slechts met moeite hield hjj zich staande dien
slag had hjj niet verwacht.
Terwijl de advocaat weder ging zitten, in af
wachting van de uitwerking van deze vreeseljjke
woorden, die hij geuit had, had de markies tjjd
gevonden zich eenigszins te herstellen.
Vergeeft mjj mjjne ontroering, mjjne hee-
ren, sprak hij, de woorden van den advocaat
hebben mjj diep getroffen, Ik begrjjp, dat hjj,
om zijn cliënt te redden, alle middelen aan
grijpt, hij is echter nog jong en niet genoeg
ervaren, om het gewicht zjjner woorden te be
seffen, ik vergeef hem, dat hjj hier de grens van
betamelijkheid heeft uit het oog verloren en
mjj bjjkans eene formeele beschuldiging naar het
hoofd heeft geworpen. Waartoe mij echter te
verdedigen? Intusschen, zoo ik mjj in uwe oogen
nog behoef te rechtvaardigen, weet dan, dat ik
de markies de Montgerbois ben, dat ik schatrjjk
ben, en eene som van fr. 800,000 mjj niet tot
diefstal kan-verleiden.
Wordt vervolgd.)
f
IIUKLEIISIHrilll
ABONNEMENTSPRIJS
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
AGITE MA NON AGITATE.