N W E
^DagBlaó voor iS/tooró* on S£uiö-<JCollanó.
Moderne beschaving.
Het feest der eeuw.
No 2793
Dinsdag 28 (September 1897.
22ste Jaargang.
BUITENLAND.
Beschuldigd.
Griekenland.
DuitBchland.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige in plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
B XJ B E A TT St. Janstraat Haarlem.
/1,10
1,40
2,80
0.03
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 16 regels50 Cent.
Elke regel meer7'/j
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbi ngen 25 Cents per advertentie a Contant.
Redacteur-Uitgever, W. K P P E R S.
95.
{Vervolg.)
De bewijzen zija volledig, vervolgde de kapi
tein. Ik ben dus ten mijnent, of liever bjj den
heer Jacques Moulin, want op zjjn naam is de
villa gekocht.
De villa behoort dus voortaan aan Jacques
Moulin
Zonder antwoord te geven trad de kapi
tein naar de deur, en Tiep
Treed allen binnen.
Maurice naderde, Jacques bjj de hand hou
dende. Hfj wierp zich voor zjjn moeder op de
knieën, omhelsde haar en sprak
Ge hebt wel gedaan, moeder, in deze ver-
eeniging toe te stemmenwe hebben veel, zeer
veel goed te maken. De eer van ons huis is
verdwenen. Jacques zal die wederom opheffen.
Mij heeft hij het kwaad vergeven, dat ik hem
berokkend heb en in u zal hij de moeder zien
van haar die hq boven alles bemint
Bravo 1 riep de kapitein, bravo
En ge weet niet, vervolgde Maurice, hoe
groot, hoe edel hjj is. Toen men hem beschul
digde, had hij mij met een enkel woord als de
schuldige kunnen aanwijzen, hij heeft het niet
gedaan, aan alle smeekingen en alle beden heeft
hjj hardnekkig weerstand geboden en weet ge
waarom
Om den naam, dien ik draag, den naam van
mjjn vader, door mij bezoedeld, te redden. Hjj
De moderne beschaving is een gevolg,
een uitspruitsel van de moderne opvoeding
welke eene godsdienstlooze, d. 5. goddelooze
opvoeding is. Een zeker Amerikaansch
schrijver zjjn naam is B ra n n, en aan wien
het weinig kan schelen, welk-een godsdienst
men aanhangt, als men maar aan eene of
andere Godheid gelooft; vindt dat de
Amerikaansche beschaving verre beneden
het oude heidendom staat, en dat wel we
gens het heerschend ongeloof.
Wjj deelen in de volgende regelen bijna
woordeljjk mede, wat genoemde schrijver
daaromtrent zegt; onze lezers zullen met
ons tot de overtuiging komen, dat deze
uiting van den Amerikaan verder reikt dan
Amerika, en in menig opzicht ook op den
toestand van Europa kan worden toegepast.
Hjj spreekt als volgt:
De beschaving der wereld is herhaalde
lijk door den geest der ontkenning in ge
vaar gebracht geworden. Zoodra het hei-
densche Rome zjjne goden bespotte, storm
den de barbaren met donderend geweld op
Rome's poorten los. Toen Frankrjjk de
priesterschap hoonde en uitjouwd», en eene
veile deerne als godin der Rede op het
altaar plaatste, werd Parijs een maalstroom
en de Fransche natie een chaos, waarin
moord en verwarring het land met schrik
en angst vervulden.
Tegenwoordig pronken en pralen wij met
vooruitgangmaar deze is slechts de voor
uitgang van den afgod Ingernath (in Indië),
onder wiens zeef de vaderlandsliefde, de
eerljjkheid, de reinheid en de manneljjke
geest van onafhankelijkheid in het slijk
vertrapt worden. Wij zijn in het tijdperk
des ongeloofs verzonken, het gevolg is
zelfzucht, zinnelijkheid, en huichelarij. De
oude, gezonde .hartelijkheid is verdwenen,
en de huichelarij heeft hare plaats inge
nomen. De maatschappij is niets anders
meer dan eene galvanische machine, een
electrische motor. In de dagen onzer voor-
FEV1LLETON.
vaderen hielp de groote man den armen,
en de arme man beminde den grooten
manmaar thans staat rjjk en arm
tegen elkander op en de arme man sfaart
naar den jgrooten man met het gevoel,
waaruit de Fransche revolutie ontsprongen is.
Karakter geldt voor niets meer. Mannen,
die de weduwen beroofd hebben van hunne
spaarpenningen en de weezen van hun
erfdeel, zij worden geëerd, als hadden zjj
heldendaden verricht. De boeken en tijd
schriften, die bjj ons het meeste gelezen
worden, zouden een Parjjschen modder
kolk onteeren. De stemmen van onze kiezers
worden verkocht en gekocht als schapen,
en de nationale politiek komt langzamer
hand in de handen van mannen die God
en godsdienst van het aardrjjk trachten te
verbannen. Er worden mannen naar de
congressen gezonden, die aan de galg be-
hooren te hangen, terwjjl anderen, die in
het tuchthuis behooren, dwaasheden staan
te verkoopen op het spreekgestoelte.
De koopman, die zijne schulden betaalt,
wordt als onverstandig aangezien. Presiden
ten maken van eene jaarwedde met vjjf
cjjfers een vermogen van zeven cjjfers en
de Staatsinkomsten worden verkwist ten
einde door dwazen herkozen en door schijn
heiligen verheerljjkt te worden.
Oproerige euveldaden nemen in aantal
toe. De geslachten zjjn met Oostersche
schande bezoedeld. De zonen van mannen,
die z'ch zouden geschaamd hebben te bor
gen, schamen zich niet om te bedelen. Bjj
den man wordt aan rjjkdom de voorkeur
gegeven boven een goeden naam; bg de
vrouw bedekt het zijden kleed de menigte
van zonden.
En waarom dit alles? Omdat de oude,
godsdienstige geest ingesluimerd, zoo niet
uitgestorven is; omdat menschen, die zich
zeiven slechts als dieren beschouwen, voor
wie alles met den doo i eindigt, geen gees
telijken vooruitgang kunnen maken.
Tot zoover de Amerikaansche schrijver.
Wat hjj verder nog over de toestanden
meende meer dan ieder ander dat ik de moor
denaar, dat ik de dief was, en hij heeft gezwe
gen, om bjj den rouw over liet verlies van on
zen dierbaren vader ook nog niet de schande
over onze familie te brengen. Daarom heelt hjj
gezwegen, dat is zjjn geheim, het was voor onze
eer, dat hij dit martelaarschap gedragen heeft.
Thans is hij voor de oogen der gansche we
reld gerechtvaardigd en in zijn eer hersteld
niets echter kan hem, helaas teruggeven, wat
hjj tengevolge zjjner onrecht vaardige veroordee
ling verloren heeft, namelijk zijne moeder, het
is dus onze plicht hem dit verlies te veigoeden
door hem in de plaats zjjner moeder, Jeanne tot
vrouw te geven. Hjj is harer ten volle waardig.
Mevrouw Bertin was eindeljjk overwonnen, zij
reikte Jacques de hand en sprak op gedempten
toon
Gods wil geschiede.
Maar dit is nog niet alles, moeder. Door
angst en wroeging ten einde raad wilde ik mjj
zeiven het leven benemen. Hjj heeft mjj van
dit wanhopig besluit weerhouden, mjj den
weg gewezen en de middelen verschaft om door
arbeid mjjn misdadig verleden uit te wisschen.
Daartoe biedt hjj mjj een plaats aan op het bu
reau van de Société de Océanique waarvan hjj
tot directeur is benoemd. En daar ik hier, nu
wjj arm zjju, niet blijven wil, en u, naar ik
vertrouw evenmin, stel ik u voor, met mjj naar
Amerika te gaan, waar ik door arbeid en vljjt,
het in mij gestelde vertrouwen hoop waardig
te zjjn.
Braaf zoo, mjjn jongen, riep de kapitein,
hem de hand toereikendeGoed gezegd, en dat
in de profes' antscbe sekten zegt, daarmee
behoeven wij ons hier niet bezig te houden.
Het hierboven aangehaalde is meer dan
voldoende, om de slechte, hoogst gevaarlijke
gevolgen van de onchristelijke opvoeding
te betoogen. En indien de onchristelijke
opvoeding in Amerika zulke gevolgen voort
brengt, dan zal diezelfde onchristelijke op
voeding in Europa toch ook wel dezelfde
slechte, hoogst gevaarlijke gevolgen voort
brengen. Want van dezelfde oorzaak zijn
dezelfde gevolgen te verwachten. Trouwens
de ondervinding licht ons hieromtrent dui
delijk genoeg in.
Onder goedkeuring des Pausen en vele
hooge waardigheidsbekleders te Rome heeft
zich eene commissie gevormd, om het aan
staande jubeljaar met bijzonderen luister
te vieren en bij het eindigen dezer eeuw,
eene openl jjke getuigenis af te leggen van
geloof en liefde en dankbaarheid jegens
Christus, en van kinderlijke gehechtheid
aan den Paus.
Als middelen om dit doel te bereiken
zjjn voorloopig voorgesteld:
In de jaren 189S en '99 groote alge-
meene pelgrimstochten te organiseeren naar
Lourdes, Loretlo en de Heilige plaatsen.
Te zorgen voor buitengewone missies
in stad en land, als voorbereiding tot het
jubilé.
Bij de geloovigen offers in te zamelen
om aan den H. Vader aan te bieden.
Gedurende de jaren 1900 en 1901 bui
tengewone pelgrimstochten te houden naar
de Eeuwige Stad, naar Rome, om op Sint-
Pieters graf de hymne van dankbaarheid
aan den Christus te zingen, en zich zeiven
en de twintigste eeaw aan zijn goddelijk
Hart op te offeren.
Ter herinnering aan groote missies, of
andere oefeningen van boetvaardigheid over
al herinneringskruisen op te richten met het
opschrift: Anno 1900. Jesus ChristusDeus
homo vivit, regnal, imperat. (Jesus Christus,
God en mensch, leeft, regeert, heerscht).
De nacht, die de twee eeuwen vereenigt,
in alle steden en dorpen in de gehee'e
katholieke wer<-ld algemeen te doen illu-
mineeren. Denzelfden nacht moeten de
de hemel uwe pogi ngen zegene 1
Thans liet zich achter de half geopende
deur een vroolijke stem hooren, en werd het
grijze hoofd van dokter Molonguet zichtbaar.
Hoe nu Castillac! vroeg hij, krjjgen wjj nu
ook haast een beurt
Zeker, zeker. Treed thans allen binnen.
Daarop werd de deur geopend en met koddigen
ernst kondigde Bamboula aan
Mevrouw Zezettte! mejuffrouw Jeanne
Het tooneel dat nu volgde, was het penseel
van een schilder overwaardig.
Jeanne en Zezette, de eene bruin, de andere
blond, beiden evn schoon, doch van zeer ver
schillende schoonheid, hielden elkander vast
omarmd en naderden langzaam, gevolgd door
André Naugy en dokter Molonguet. Eindeljjk
was voor den ouden geleerde het oogenblik
aangebroken, waarop hjj het groote vraagstuk
ging ondernemen, door hem maanden lang voor
bereid.
Vast overtuigd, dat de onschuld van Jacques
eenmaal aan 't licht zou komen, en hjj uit zjjne
gevangenschap zou bevrjjd worden, had hij Jeanne
langzamerhand met het denkbeeld vertrouwd
gema-kt, dat ze haren beminde, dien ze in har> n
waanzin steeds bleef verwachten, nu werkeljjk
zou terugzien.
Dien zelfden morgen had hij zjjne patiente
in stilte bezocht, en haar naar het geliefkoosd
plekje in den tuin voerende, vroeg hjj haar
Verwacht ge Jacques nog altjjd, Jeannef
Ja, hjj zal spoedig terugkomen, niet waai?
Zeker, binnen eenige dagen zult ge hem
terugzien.
katholieken doorbrengen in gebed, dat als
de laatste kreet zij van eerherstelling der
eeuw, die eindigt, en de eerste aanroeping
van God in de eeuw die aanbreekt.
Alle geloovigen moeten zich in den
geest vereenigen met de eerste H. Mis, door
den Paus in de nieuwe eeuw op te dragen.
Hij zelf zal dien dag het kostbaar Bloed
van Christus aan den hemelschtn Vader
opofferen in eer, gouden kelk, die aan Z.
II. ten teeken van volmaakte vereeuiging
d'-r katholieken met hun Opperherders, door
de Priesters en geloovigen zal worden aan
geboden.
Eindelijk zullen den 6 Januari van het
jaar 1901 door een comité, uit alle landen
samengesteld, en dat de geheele wereld
zal vertegenwoordigen, de aalmoezen wor
den nedergelegd aan de voeten zijuer Hei
ligheid.
In de Etudes der Paters Jezuïeten be
spreekt père De la Broise bovenvermeld
plan en stelt voor in het jaar 1900 een
katholiek congres te houden om alle in
vloedrijke katholieken der geheele wereld
te verzamelen, en als eene wapenschouwing
te houden der katholieke krachten. Hij
werpt ook de vraag op, of het niet moge
lijk ware een werk uit te geven, geschre
ven door de grootste schrijvers en geïllus
treerd door katholieke kunstenaars, waarin
de geheele ontwikkeling der katholieke
wetenschap, de uitbreiding der missies, de
invloed der Kerk op de sociale toestanden
worden in het liebt gesteld, en dat tot
titel kan voerenHulde der wereld aan
den Christus.
De bijdragen die de vaderlandslievende
Grieken hebben gestort om hun land ten
spoedigste van de financieele controle der
Mogendheden af te helpen in zake de
betaling der oorlogslasten, heeft in het
buitenland slechts 87.000 franks opgebracht.
Onder dit bedrag is nog begrepen 26.500
franks van de Fransche dagbladen.
Met een extra-trein is de familie van
prins Von Bismarck van Friedrichs-
ruh naar Kiel overgebracht ter bijwoning
van het van stapel loopen van het nieuwe
Binnen eenige dagen ree ls? O, welk een
geluk.
Zult ge blijde zijn, hem weer te zien
O, ja, zeer blijde.
Ed, wanneer ge Zezetfe zaagt, ge weet
wel, de zuster van Jacques?
Ah ja, Zezelte, ja, ik herinner mij Zezette,
die eDgel met hare groote blauwe oogen O! breng
haar dadeljjk hier.
De herinnering komt terug, sprak de dok
ter zacht, goddank, de rede keert terug.
Waar is ze, vervolgde Jeanne, ik wil baar
iien, bsar omhelzen.
Op een wenk van den dokter naderde Zezette,
die achter een boscbje verscholen, slechts op
een teeken wachtte, en stond eensklaps voor
haar.
Jeanne vloog op haar toe, omhelsde en kuste
haar en trok haar met zich mede.
Dit is de plaats van Jacques, sprak zo op
een ledigen stoel wijzende, ga daar zitten en
spreek mjj van hem. Zal hfj spoedig teiugkomen,
wanneer zal ik hem zien
Spoedig Jeanne.
Morgen
Vroeger
Vroeger Hedenavond dan
Nog vroeger aanstonds dadeljjk.
Dadeljjk Kom mee, riep ze opstaande,
kom Zezette, ge weet waar hij is, breng mij bij
hem.
Zezette raadpleegde met een wenk den dokter.
(Slot volgt.)
