Nlfiü
E
QagBlaö voor <5tiooró- en SEuid-dColland.
Valsche werkmansvrienden.
No 2796
Vrijdag 1 October 1897.
22ste Jaargang.
B U I T N L A A I).
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige in plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschjjnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
/1,10
«1,40
«2,80
«0.03
Van 16 regels50 Cent.
Elke regel meer71/»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbi 11 gen 25 Cents per advertentie a Contant.
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Vele menschen die overigens niet socia
listisch gezind zjjn, denken nochtans, dat
de socialisten het wel meenen met den werk
man en het zijn vooral de werklieden die
zich door de beloften naar beter, tot hoo-
ger loonen, tot minder werken, tot onaf
hankelijkheid tegenover de patroons laten
meeslepen in hersenschimmen en droom
beelden welke nimmer in werkelijkheid zul-
len komen.
Het is treurig te noemen, dat er nog
werklieden gevonden worden die alleen op
de woorden van de socialistische praatsma
kers en niet op bun daden letten. De so
cialisten beweren wel dat zjj de belangen
der werklieden behartigen, maar geheel hun
handelwijzen strekken enkel om zoowel de
werklieden als de burgerij in ellende te
dompelen en dan van de misnoegdheid ge
bruik te maken, om het volk daden te la
ten plegen die leiden tct revolutie.
Het program der socialisten van een z.g.
hervorming in het leven te willen roepen,
is bepaald onzin. Het is boerenbedrog, an
ders niets.
Om eene onmiddellijk in te voeren her
vorming,eene verbetering van des werkmans
positie op goeden grondslag te vestigeD,
zjjn ernstiger zaken ter hand te nemen dan
opruiende vergaderingen te houden tegen
de patroons, waarbij reeds aan jeugdige
knapen niets anders dan haat en nijd worden
ingeprerit tegenover de werkgevers. Wil
men de bestaande misstanden uit den weg
ruimen, dan diene men te letten en reke
ning te houden met de bestaande toestan
den, zoo niet dan loopt men gevaar, dat de
in te voeren hervormingen op socialistische
leest geschoSid, in plaats van eene verbe
tering te brengen, den toestand nog zul
len verslechten.
De drjjvers onzer dagen spreken over1
hervormingen alsof 't een naar de kermis
gaan betreft. Zjj houden geen rekening met
de belangen der np verheid en met de con-
FE V1LLET O JV.
Is zij schuldig?
3. {Vervolg.)
Be nieuwaangekomene groette hoffeljjk, ging
zitten, en begon graaf Rothenegg het doel zjjner
komst bloot te leggen.
«Ik dank u hartelijk,// aldus ving bij aan
//voor de vriendelijkheid, waarmede u mjj uit
eene oogenblikkeljjke geldverlegenheid hebt ge
holpen, en het verheugt mij, u hierbij de ge
leende som vol erkentelijkheid terug te kunnen
geven.,,
Met deze woorden telde hij eenige bankno
ten op tafelonverschillig nam de huisheer het
geld en legde het op zjjn lessenaar. Eene uit
drukking van hebzucht lag op Medingens ge
laat, toen de andere zich omkeerde maar 't
was slechts voor ee* oogenblik, en dan namen
zjjne trekken weer de harde, stroeve uitdrukking
aan van zooeven.
Belangstellend vroeg Rothenegg naar den
welstand van Isabella, en of zjj ook aan het
bal zou deelnemen, dat binnen weinige dagen
bjj den minister van oorlog, Farnach, zou plaats
hebben.
//Mijne dochter is gezond en wel, maar,//
voegde Medingen er langzaam aan toe, terwijl
hij zijn gastheer vorschend aanzag, „maar of zjj
°°h op het bal zal verschijnen, ik geloof het
waarljjk niet. Zjj wil immers altijd thuis bljjven,
als hinderde haar de wereld, en als voelde zjj
zich in gezelschap niet op haar gemak.//
currentie. Wat kau het den volksmisleiders
schelen of de nijverheid ten onder gaat, of
de patroons in de onmogelijkheid worden
gesteld den strijd tegen de concurrentie vol
te houden, en de jaarlijksche balans met
verlies moet worden gesloten. En wat is
het gevolg van het drijven der volksmislei
ders in de Arbeiders-vereenigingen Niets
anders dan dat de fabrieken en werkplaat
sen hun poorten zullen moeten sluiten en
de werklieden op straat geraken.
De socialisten hebben er belang bij dat
den boel verkeert looptschaamteloos ma
ken zjj de w erklieden broodeloos, zij dom
pelen families in ellende, om hun gelede
ren te versterken. De ware belangen der
werklieden worden verwaarloosd om aan
de eischen van eenige socialistische droo-
mers voldoening te schenken.
Zeker is het, dat zjj, die hervormingen
willen doorvoeren zonder rekenschap te
houden met de toestanden, een laaghartig
spel spelen, zij verergeren den slechten
stand van zaken, en berooven de werklie
den van hun broodwinning.
Zien wij niet sommige hervormers aan
het werk, verwaand in hun optreden, met
niet het minste begrip en inzicht in de
toestanden. En dat schettert dan over de
verdrukking van den werkman, over de
overheersching van het kapitaal, dat eischt
me een 8-urigen arbeidsdag, dat spreekt
over minimum-loon en maximum-arbeids
duur, enz., zonder zelfs te weten wat dat
alles in den letterlijken zin des woords te
beteekenen heeft.
Eigenbaat en heerschzucht zjjn dan ook
de eenige drjjfveer die de valsche volks
vrienden, zonder te letten op de brood
winning van den werkman, zonder te let
ten op de behoeften der huisgezinnen, in
hunne eigenliefde doet handelen. Een ieder
die kalm over het streven der socialis
ten nadenkt, snoet tot de overtuiging ko
men dat het socialisme en al wat zich in den
socialistischen stroom beweegt, voortspruit
uit losbandigheid, afgunst en begeerlijkheid.
„Zjj bezit een ernstig karakter,//hernam Rothe
negg, //maar zjj is lieftallig en innemend te
vens.,,
//Eene veel te zwaarmoedige natuur,// meende
de vader. //Alle beweging, alle vroolijkheid is
haar vreemd, en wars van alle levensgenot sljjt
zij hare dagen.//
Er heerschte een oogenblik stilte. Dan sprak
graaf Rothenegg langzaam
//Zjj ontbeert elk levensgenot, omdat haar het
levensgeluk ontbreekt. Maar mjj dunkt. .ik
geloof.ik wil maar zeggen, dat uwe dochter
juist de vrouw zou wezen om aan de zijde van
een man op jaren te leven.//
Een glans van genoegen straalde over Me-
dingen's aangezicht.
//Het zou er slechts op aankomen, welke man
het zou zjjn,// antwoordde hij koel.
//Graaf Medingen, laat ik zonder omwegen
tot u spreken. Ik heb Isabella lief, en ik wenscbte
haar tot vrouw te nemen.,,
//Zoohm. hm. Nu ja, mjjne dochter is
voor salonbezoekers ongenietbaar, maar geest be
zit zij in overvloed. Uwe bekentenis evenwel
maakt mjj zeer gelukkig. Ook geloof ik, dat gjj
een aardig paartje zoudt worden. Welnu,
beproef uw geluk bij haar
//Maar voor alles, mjjnheer de graaf moet ik eene
ernstige vraag tot u richteo. Vaak sta ik voor
het hart van uwe dochter als voor een onop
losbaar raadsel. Hoe helder hare oogen ook
rondstaren, soms is het, als had zjj geweend,
bitter geweend over treurige zaken, die u mis
schien bekend, mjj evenwel geheel onbekend
zjjn. Gaat zij gebukt onder een grievend lijden?//
Grootsch is de worsteling dan ook te
gen het kwaad. Geen verhevener schouw
spel dan dat van den sterveling, die, on
vermoeid minachting en laster trotseert en
vol vertrouwen, met onafgebroken volhar
ding den strijd des levens strijdt. Aan
het einde, hp weet het, ligt de lauwer,
welke hem eeuwig zijn vermoeid hoofd zal
omkransen.
Engeland.
Het drijven der werklieden over loons-
verhooging en minder werk heeft ook de
scheepsbouwers D e u n y te Dumbarton doen
besluiten hun scheepswerven te sluiten.
De heeren hebben hun werklieden naar
huis gezonden met do verklaring, dat zjj
wel niet tot het patroonsverbond behooren,
maar evenzeer als dit verbond meenen, dat
een wekelijksche werktijd van 48 uur, dus
den 8 uren arbeidsdag, de njjverheid ten
gronde zou richten.
Het aantal werklieden in het machine
bouwvak, de katoennijverheid ea den
scheepsbouw, zonder werk, loopt nu reeds
naar de 70,000 man.
Frankrijk.
De Regeering der Fransche Republiek
heett'den heer Réverseau gezant te Mad
rid, overgeplaatst naar Weenen, ter ver
vanging van Loze, die benoemd is tot
gouverneur-generaal van Algerië. Pate-
nötre, ambassadeur te Washington, is
benoemd tot gezant te Madrid, en C a m b 0 n
thans gouverneur van Algerië, gaat als am
bassadeur naar Washington.
De Fransche Kameer van Afgevaar
digden zal den 19en October geopend worden.
Te Croix heeft het socialistisch da-
gelijksch bestuur zich een optreden veroor
loofd dat te denken geeft. De heeren zjjn
van oordeel dat een burgemeester of een
adjunct volkomen het recht hebben om zich
meester te maken van gemeentestukken of
registers die zp noodig hebben, zelfs wan
neer de ambtenaar die belast is met de zorg
voor de registers niet aanwezig is en zelfs
wanneer deze registers geborgen zijn in een
gesloten bureau. Zjj hebben deze opvatting
vrjjmoedig bekend aan den rechter van in-
//Ziet Isabella er dan uit als iemand, die diep
ongelukkig is en vage droombeelden najaagt
//Zjj ziet er uit, geljjk alles wat scho/n en edel
is riep Rothenegg vol vuur uit. //Maar ik
vermoed, dat zij eene ongelukkige liefde in haar
gemoed omdraagt. Dit alleen ook kan eene be
vredigende oplossing geven op de vraag, waar
om zij, ondanks al hare voortreffelijkheden,
ongehuwd bleef
//Waarom zij tot heden ongehuwd bleef?//her
baalde graaf Medingen langzaam. //Zij bezit im
mers en 't geheel geen vermogen, en daarom
hielden alle jonge mannen zich op een afstand.
Coquetterie heeft Isabella nog nimmer gekend,
en zoo is zjj| zeven-en-twintig jaar geworden,
zonder dat haar hart liefde ondervond.//
Rothenegg haalde diep adem, en op levendi-
gen toon hernam hjj
//Dan koester ik nog hoop, hare genegenheid
te winnen, want u begrijpt, dat ik niet let op
fortuin of geen fortuin. Maar ik ben al op leef
tijd en zelfs reeds vader van een haast volwas
sen meisje, mijne dochter Bertha, zoodat/,
«Kom, kom, gij zjjt immers niet zoo oud als ik,
en iedereen slaat de handen van verwondering
ineen over mijn knap uiterljjk,// antwoordde Me
dingen, terwjjl hjj zich met zelfbehagen in den
spiegel beschouwde. «Uwe goede hoedanigheden
zullen Isabella voor u innemen, ondanks uwe
twee en vijftig jaren. Ik zal dat zaakje wel iu
orde brengen.//
«Bef roef het,// hernam graaf Rothenegg vast
besloten, «maar dwiDg uwe dochter in geen ge
val. Laat haar hart spreken, niet haar verstand.
Maak haar mijne liefde kenbaar. Schjjnt zjj pjjn-
structie die onderzoek kwam doen naar een
voorval dat dezer dagen was gesehied.
Op zekeren dag vond de heer Locoge,
directeur van publieke werken, op zijn
kantoor komend, vija bureau opengebro
ken; zijn boeken waren verdwenen en bo
vendien eene som gelds van even twintig
franks. Bij onderzoek bleek het dat de
braak gepleegd was door een adjunct die
de boeken noodig bad. De heer Locoge
stelde den Burgemeester met het voorge
vallene in kennis en diende bij de politie
een aanklacht in, met het gevolg dat hjj
door het aageljjk3ch bestuur der gemeente
van zijn ambt werd ontzet.
De zaak is thans in handen van het
parket te Rjjssel.
Oostenrij k-Hongarije.
Zooals te verwachten was heeft keizer
Frans Jozef bevolen geen vervolging
in te stellen tegen zijn eersten minister
Badeni, wegens het duel met den heer
Wolff. En dat terwijl de Oostenrijksche
wetten, welke het duel verbieden, Tooral
tegen den uitdager (in dit geval de Minis
ter) een strenge straf eischen. Als een
arme drommel het gewaagd had te duel-
leeren, zat hij achter slot en grendel.
Spanje.
De Koninklijke familie is van Sebastian
naar Madrid vertrokken. Bij aankomst te
Madrid waren de Monarchistische Comité's,
op verzoek van den Prefect niet aan het
station aanwezig, teneinde moeielijkheden
te voorkomen. De Ministers, hoogwaardig-
heidsbekleeders en Senatoren ontvingen de
Koninklijke familie op het perron-
De politie en gendarmen waren met de
handhaving der orde belast.
De politie te Madrid heeft verscheidene
anarchisten gevangen genomen bezig met
dynamietbommen te maken.
Duitscliland.
Keizer Wilhelm zal vergezeld van de
Keizerin en zijn twee oudste zoons in het
einde van de maand April een reis maken
naar Palestina.
Zweden en Noorwegen.
Koning Oscar heeft Zondag van het
balkon van zjjn paleis te Christiania, tot
ljjk getroffen, dan vergeten wij dit gesprek
voor altjjd zoo niet dan zal ik mjjn geluk be
proeven.,,
//Laten wij dan zoo afspreken, mjjnheer de
graafwaDneer Isabella met mij op het bal bij
Farnach verschijnt, dan is dit voor u een aller
gunstigst teeken, in het andere geval
Hij zweeg, en ging op zachteren toon voort:
«U moet er echter op voorbereid wezen, dat
we niet zeer vroeg zullen komen, eerst bjj den
derden wals, waarvoor ik reeds geëngageerd
ben.//
//Zoo, zult u ook dansen vroeg Rothenegg
op schertsenden toon. «Ik niet. Maar toch moe°t
ik naar het bal om Bertha's wil, en om onze
afspraak. Tot ziens dus, graaf Medingen!,,
Met een spottend lachje zag de generaal zjjn
bezoeker na, en dan liet haj peinzend het hoofd
in zjjne handen leunen.
In den geest zag hij zich reeds aan de zjjde
van Isabella, een lang gekoesterd droom
beeld was dan in vervulling gegaan. Er zouden
twee reine zielen worden aaneengeschakeld,
en niemand in de wereld zou er ongelukkiger
om wezen. Niemand?
«Ea George, mijn neef George?// mompelde
graaf Rothenegg somber. Hjj zou immers een
maal de bezitter worden van mjjn majoraat
Het zal eene vreeseljjke teleurstelling voor den
jongen luitenant zijn. Maar ik zal hem helpen,
zooveel ik kan. Arme kerel!//
Wordt vervolgd.)
ABONNEMENTSPRIJS
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
