N 1 L E HDagBlaó voor <3Hooró- en Suió-éCollanó. 1 Arm Frankrijk. No 2825 Vrijdag 5 November 1807. 22ste Jaargang. j of BUITENLAJND. T Per 3 maanden voor Haarlem Voor de overige in plaatsen in Nederland fr. p. p. Voor het buitenland Afzonderlijke nummers Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen. BUREAU: St. Janstraat Haarlem. ƒ1,10 t 1,40 «2,80 «0.03 Van 16 regels50 Cent Elke regel meer 77. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant. Redacteur-TJitgever, W. KüPPERS* Een spreekwoord zegt: Onze lieve Heer betaalt niet alle dagen, maar als Hij het doet, dau doet hij het goed. Dit schjjnt op het ongelukkige Frankrijk bewaarheid te worden. Het ziet er op zedelpk gebied, ongeluk kig uit in het land, waarover eens een H. Lodewjjk den schepter voerde. De wrekende hand Gods scbynt op Frankrijk zwaar te drukken. Terwjjl de bevolking met rassche schre den achteruitgaat, terwjjl eerlarg de sterf gevallen veelvuldiger dreigen te worden dan de geboorten, nemen de zelfmoorden van jaar tol jaar toe. Het aantal dezer moorden bedroeg 17 jaar geleden 6638; in 1892 was het ge stegen tot 9285, alzoo eene vermeerdering van ongeveer 40 ten honderd. In 1894 was het aantal zelfmoorden zelfs geklommen tot 9703. En wat voorzeker het treurigst is: Ook onder kinderen komt thans de zelfmoord veel meer voor dan vroeger. In 1894 heb ben zich 68 kinderen beneden den leeftijd Van zestien jaren van het leven beroofd. Drie van deze ongelukkigen hadden nog slechts den leeftjjd van negen jaar bereikt. Het Parijsche dagblad La Croix heeft uit een rapport van graaf Ar mand nage gaan, wat er van de kinderen komt, die hun opvoeding (God betere het: liun op voeding) aan de scholen «zonder God» ont vangen hebben. Van 1880 tot 1892 aldus het rap port, dat is opgemaakt uit documenten, uitsluitend door niet-katholieken samen gesteld d. i. den tijd van de algemeene invoering van het leekenonderwijs, is de openbare misdadigheid der kinderen van zeven tot vjjftien jaren van het getal 5805 tot 7148 geklommen. Het cijfer der zelf moorden klom in denzelfden tijd en bij dezelfde soort kinderen van 50 tot 87, ter wjjl de onzedelijkheid in Frankrijk eene FE U1LLETON. Is zij schuldig 33 Vervolg Moeder en zoon hadden echter door de op gewondenheid, waarin hjj verkeerde, niet den be toverenden indruk op hejü gemaakt ris gewoon- Ijjk. Met barsche stem, zooals zij nog nooit van hem had vernomen, herhaalde hij «Nu, wat weet ge ervan «Dadelijk, Philipp, dadelijk,// en ze poogde te glimlachen, doch haar sidderende knieën, baar onstuimig bonzend hart zeiden, dat het gevreesde uur geslagen was. Zq bracht den klei- °e naar zjjne kamer om hem in de armen der 'oedster over te geven: //Mijn lieveling,// fluister de ze en drukte het kind aan haar kloppend hart, "misschien zjjt ge weldra de eenigste,welke mjj nog »an het leven verbindt. //Zij drukte een kus op het onschuldige voorhoofd, onderdrukte met kracht baar hevige aandoeningen en trad schijnbaar kalm Voor haren man. «Ge zeidet, Philipp «Dat Bertha mij straks lang en breed ver teld heeft van een Sir Reginald Daire, welken in Ellernbeck heeft ontmoet en wien ze hals °ver kop haar hart heeft geschonken. Zjj spreekt \nn hare vurige liefde voor den man, van de *jjne voor haar. Hij zou hier in D[zijn en 'eeds heden mjj een bezoek brengen ;"zij]be- Weert verder, dat gij van de zaak weet.// «3$ «Jawel,,/ antwoordde Isabella, «Sir Reginald Dair was de man, dien ge hier aantroft, toen schrikbarende verhouding heeft aangeno men. Enkel te l'arijs schat men dat in den loop van die twaalf jaar veertigduizend meisjes aan de ondeugd zijn overgegeven. Nemen we nu de jongelieden van zes tien tot een-en-twintig jaren, dan blijkt, dat ook bij dezen de veroordeelingen in gelijke mate vooruit gegaan zjjn 21,757 manneljjke en 3435 vrouwelijke personen in 1880, 32,300 en 3796 respectievelijk in 1892. Ook deze leeftijd zegt La Croix heeft het nieuwe schoolregiem doorge maakt. De anti-clericale advocaat Bonjon en met hem de professoren en leeraren der Parijsche Universiteit, op één na, erkennen thans volmondig, dat de school zonder God, de jeugd in bet verderf stort, zij zijn tot de overtuiging gekomen, dat het herstel van het godsdienstig onderwijs als redmid del tegen de verregaande misdadigheid in eere moet Worden hersteld. De grootheid van Frankrijk wordt ver teerd door echtbreuk, nieuw-malthusianis- me en zelfmoord. Men danst en blijft er dansen op een vulkaan. Verwaarloosd wor den het geloof en de zeden der vaderen. Men heeft den weg verlaten die den godsdienst tot grondslag heeft, men leert het kind niet meer, dat het leven hier op aarde slechts eene voorbereiding is voor een schooner, een eeuwig leven hiernamaals. Frauk ijk is doof voor de stem der waar heid, het blijft den weg des verderfs bewan delen, het bant God uit de hospitalen en scholen, en ziet niet meer den afgrond waar voor het volk is geplaatst. Arm, Frankrijk! Frankrijk. Dè heer Scheu rer-Kestner, die de onschuld van kapitein Dreyfus aan het licht wil brengen, wordt bestormd met vra- geo. Zelfs de radicale Lanlerne verlangt ophelderingen van den Senator, over de geheimzinnige zaak die hjj zegt iu handen ge onB door uwe komst verrastet.// //Voor hij binnentrad, had Bertha mij haar geheim toevertrouwd.// „En ge hebt het mjj niet aanstonds meege deeld Dat was niet goed, Isabella Iets voor mjj verbergen? Een geheim tusschen ons?// Dat moest niet gebeuren //Gjj bleeft slechts eenen dag Ik wilde uw verbljjf hier niet bederven,// verontschuldig de zjj zich met bevende stem. Hjj zag haar aan, eerst thans viel hem hare matheid, de bleekheid harer trekken op, eerst thans bemerkte hij de blauwe kringen die om hare oogen lagen zjjn misnoegen week voor bezorgdheid. «Wat scheelt eraan, Isabella, ge zijt toch niet ziek, ge ziet aangedaan uit.// Zjj schudde het moede hoofd. «Niet ziek, slechts vermoeid en overspannen Ik was te gelukkig Het is uit, thans Een bang voorgevoel vervult mij hare oogen vulden zich met tranen. Met klimmende bezorgdheid had hjj haar aan gehoord. //Deze ziekelijke ideeën zijn bij een flink en ene/giek karakter als het uwe zeer onnatuurlijk; er steekt eene zenuwziekte achter. Wil ik om een dokter sturen Zjj poogde opnieuw te glimlachen, herinnerde aan haren afschuw voor geneesheeren, en ver zekerde, dat de lichte zenuwaandoening spoedig zou geweken zjja, dan vatte zij een zijner han den en bracht ze aan hare lippen, liefkozend streek hij met de andere door haar haardos en bracht veel kalmer en geruster het gesprek op Bertha's liefde terug. te hebben. Ook Clemenceau, die steeds met afschuw voor den verrader in al wat hi; over de zaak heeft geschreven te keer is gegaan, bespreekt de zaak in de Aurore en ontkent niet dat er eene rechterlijke dwaling mogelijk is. Hij zegt dat hjj na een gesprek met Scheurer-Kestner moet erkennen dat hij is getroffen door de stelligheid der beweringen, vooral omdat zij komen uit den mond van een èn ora karakter èn om bekwaamheden zoo alge meen geacht persoon. De Gaulois gaat nog verder, dit blad deelt mede dat de heer S c h e u r e r-K e s t- n e r, de stukken betreffende de zaak-D r e y- fus aan den Minister van Justitie heeft overhandigd. (Zie laatste berichten.) Engeland. Reeds 18 weken lang duurt het verzet der werklieden in het Britsche machine vak, zonder dat er sprake mag zijn van een vergeljjk tusschen de patroons. De patroons staan even als de werk lieden op hun stuk en zjj hebben een mid del uitgevonden ora de macht der Amal gamated Society of Engineers te breken. Volgens de Manchester Guardian zullen de patroons zich wapenen voor de toekomst tegen werkstakingen. Zjj eischen thans van eiken bekwamen werkman dien zjj in dienst nemen eene storting van een zedker bedrag van diens weekloon, waaruit een fonds zal worden gevormd, dat den werklieden alle voordeelen zal verzekeren, die thans hun vakvereeniging hun toezegt. De patroons moeten van zins zijn de deelneming aan dit fonds voor hun werk lieden verplichtend te stellen. Op deze wjjze hopen zjj aan de vakvoreeniging leden te onttrekken en enkele patroons moete 1 zelfs het plan met zich ronddragen om de werk lieden allen weder in dienst te nemen op voorwaarde dat zij zich afscheiden van de Amalgamated Societyvanwaar het sein tot werkstaking is uitgegaan. Rusland. Zaterdag is iu de groote katoenspinnerij te Reschowosijewo onder de werklieden een oproer uitgebroken, terwjjl een ander ge deelte van de werklieden weigerde aan het oproer deel te nemen. Het viel de aanrukkende troepen dan ook niet moeiljjk spoedig de orde te herstellen, dit nam echter niet weg, dat de muiters het //Ook ruij maakt die domme liefdehandel ziek, te meer daar George, volgens de verklaring van zijn overste, goede vorderingen maakt, en Ber tha in haar voordeel zeer is veranderd, zoodat ik hoopte op de vervulling van mjjn lieve liogsplan.// «Het ware niet verstandig, de lichtontvlam bare Bertha, die aan alle indrukken van het oogenblik gevolg geeft tot een huwelijk tegen haren zin te dwingen.// «Neen, maar nog minder mag ik ze geven aan een wildvreemden mensch. Wie is toch deze Daire Wat weet ge van hem Ze scheen op deze vraag voorbereid «Bertha schijnt hem zeer genegen,,/ zeide zij. «Och, wat, meisjesgrillen. Naar hare beschrij ving te oordeelen is hjj een brillante salonheld dat verblindt haar. En hoe spoedig is dit verdwenen I Van de gansohe historie verheugt me slechts éene zaak ik heb ontdekt, dat Ber tha nog een hart bezit, en het jagen naar geld thans voorbij is.« «Eene verandering, die Sir Reginald bewerk te,// stemde Isabella toe. «Vermogen bezit hjj niet, gelijk ik gehoord heb,» zeide Rothenegg nadenkend, «de hoofd zaak bljjft zijn karakter, en iemand anders dan de verliefde Bertha moet mij hierover inlichten. Wie zou mij iets naders kunnen mededeelen Isabella bleef het antwoord schuldig. «Tot wien zou ik mij moeten wenden her haalde haar man ongeduldig, «laat mjj toch uwe meeniDg hooren, Isa.,, «Begeef u naar uwe schoonmoeder, die immers ook in Ellernbeck was.// huis van den Directeur der fabriek in brand hebben gestoken, Ie kas hebben geplun derd en talrjjke balen katoen zjjn vernield. De directeur moest vluchten om aan den dood te ontsnappen. Duitschland. De Berljjnsche geneesheer Dr. S c h w a r z heeft eene studie gemaakt, hoe de mensch een hoogen leeftjjd kan bereiken en komt tot de conclusie, dat men trouwen moet om oud te worden. In eene brochure toont hjj met cjjfers aan, dat van de 200 personen die 40 jaar zjjn geworden, er 125 getrouwd waren en 75 ongehuwd onder zeventig zestigjarigen waren 48 getrouwd tegen 22 nietbjj zeventigjarigen was de verhouding 27 tegen 11 en bjj negentigjarigen negen tegen drie. Maar dat is niet te verwonderen, is men geneigd uit te roepen, daar over de ge- heele wereld de gehuwde staat meer ver spreid is dan de ongehuwde. Mis, antwoordt dr. Schwarz, want tusschen het 35ste en 45ste levensjaar is de sterfte onder de ongehuwden 27 percent en onder de getrouwden niet meer dan 18 percent. Wie dus een hoogen leeftjjd wil berei ken moet trouwen en wie honderd jaar wil worden kan er niet buiten. Want dr. Schwarz heeft onder vjjftig honderdja rigen niet een ongehuwde gevonden, maar evenmin een getrouwde. Alle honderd jarigen hadden hun wederhelften door den dood verloren. Of dit de oorzaak of het gevolg van hun lang leven is, vermeldt de Berljjnsche geneesheer niet. De jongelui, die opzien tegen het huwe- ljjk, weten nu wat ze te doen hebben in dien zjj een hoogen leeftijd willen bereiken. Generaal-majoor Adolf Von Billow. Deze bevelhebber vaD de 21ste brigade cavalerie van het Dnitsche leger is, zooals wjj reeds in ons vorig nummer onder de laatste berichten hebben medegedeeld, gestorven. «Auf Allerhöchsten Befehl und im Namen des Allerhöchsten Hauptquartiers» schetst de dienst doende adjudant-generaal des Keizers, generaal V 0 n P 1 e s s e n, in de volgende korte bewoor dingen de verdiensten van den overledene «Te Darmstadt stierf in den afgeloopen nacht ten gevolge van een val met zjjn paard op jacht, de koninkljjke generaal-majoor en commandant van de 21ste brigade cavalerie, de heer A d 0 1 f V 0 n B 1 0 w. Als vleugel-adjudant van drie „Och die,// zei hjj verachteljjk. „Over het vermogen van den man zal ze misschien zeer nauwkeurige inlichtingen geven, maar aan een bijzaak als het bestudeeren van zjjn karakter beeft ze waarsehjjnljjk nooit gedacht. Bertha zeide mjj, dat hare grootmoeder zeer tegen den Engelschman was ingenomen, natuurljjk uit bloot wereldsche beweegredenen. Ik zal evenwel de oude vrouw gaan opzoeken, ofschoon haar oordeel van weinig belang isWeet ge niemand anders «Vraag aan Sartorius,// raadde Isabella aan. «In zjjn huis heeft hjj Bertha leeren kennen.// „Juist, Sartorius, die zal uitkomst geven. Welken indruk maakte de man op u, Isa?» Hij vertrouwde haar zoo oprecht, bare mee ning gold bjj hem zoo zwaar en zjj bood niets dan leugen en bedrog aan zijne liefde. Zjj had hem te voet willen vallen, hem om vergeving willen smeeken de kloof echter, die zich tusschen hen had geopend, was niet meer te dem pen «te laat», herhaalde ze voor de zoo- veelste maal, «te laat» en tot ellendige uitvluchten nam ze hare toevlucht «Op mijne meening komt het minder aan, meer op die van Bertha,// braoht ze met moeite uit. Hij schudde vol bezorgdheid het hoofd «ge zijt u zelf niet vandaag Isa laten we de zaak rusten, tot ge u beter gevoelt. Ondertusscben zal ik aan Sartorius schrjjven.// (Wordt vervolgd.) munt ABONNEMENTSPRIJS PRIJS DER ADVERTENTIEN. AGITE MA NOW AGITATE.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1897 | | pagina 1