N I E TJ
E
Wag6laó voor eSfooró- on
Eene nabetrachting.
No 2828
Dinsdag 9 November 1897.
22ste Jaargang.
BUIT EN LAN 1).
Is zij schuldig?
België.
Italië.
Bulgarije.
Het Oosten.
üUEiüüsiiinir u
ABONNHME NTSPRIJS
Per 3 maanden roor Haarlem
Voor de overige in plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschjjnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUHEAÏÏ: St. Janstraat Haarlem.
/1,10
«1,40
«2,80
«0.03
AGITE MA NOW AGITATE.
PRIJS DER 'ADVERTENTIEN.
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer71/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant.
Redacteu r-U itgever, W. KüPPERS1
Over het internationale, wetenschappelijk
Congres, onlangs te Freiburg gehouden,
en waarop de Katholieke geleerden uit ver
schillende landen voor de vierde maal ten
Congres vergaderden, levert de Katholieke
pers van Engeland de meest sympathieke
niedeleelingen. In dezemededeelingen treedt
Voornamelijk deze beschouwing op den voor
grond, dat ditmaal de internationaliteit van
liet Congres een in 't oog springende waar
heid geweest is. Wat de groote deelneming
betreft, daarin zjjn alle verwachtingen verre
Overtroffen.
Het Eng6lsch blad <The labiet» schrjjtt
aldus
«Voor de eerste maal was het Congres
'oderdaad Internationaal. Op de beide eerste
Congressen, welke te Pai jjs gehouden werden
onder het voorzitterschap van den (thans
overleden) Mgr. d H u 1 st, bezat de Fran-
'che invloed heel natuurlek en noodwendig
bet overwicht. Op het derde Congres, dat
te Brussel werd gehouden, trad nog het
zelfde verschijnsel aan den dag, zjj het dan
ook in geringer mate. Noch Engeland, noch
Amerika hadden bp voorbeeld eene Com
missie naar het Congres afgevaardigd; en
de mannen, die de genoemde landen ver
tegenwoordigden, waren slechts weinig in
getal. Doch te Freiburg is het Interna
tionaal karakter van het Katholicisme ein
delijk aan den dag getreden. Ongetwijfeld
vormden de Franschen altjjd nog de sterk-
®te groep ongeveer een derde van het
gezamenljjk getal der leden maarzjj gaven
toch niet meer den heerschenden toon aan.
De Universiteit van Freiburg, hoe jeugdig
zij ook moge zjjn, is reeds een krachtvol
®n jjverig werkzaam centrum van denk
beelden en daden, en de professoren van
deze hoogeschool staan niet alleen in nauwe
betrekking tot geheel Zwitserland, maar
°ok tot de Katholieke wetenschap van
Duitschland.
In dit jaar aanschouwden wjj eene dege-
FEU1LLETOJN.
36 {Vervolg.)
Dit was Rotbenegg's eenige besluit, dat hjj
tbanskon nemen, zelfs devereenigde beden van
hoeder en dochter zouden hem niet bewegen
Ou reeds tot eene publieke verloving zjjne toe
stemming te geven. Dit antwoord stond Sir
Reginald maar half aan, eene dadelijke verlo
ving, waarop het huweljjk en de uitbetaling
v*u den bruidschat spoedig moesten volgen, was
wenach geweesthjj moest echter met dit
"*lve succes tevreden zjjn. Hjj bedacht bjj zich
"elveD, dat Sartorius betrekkeljjk weinig van
s,n vroegeren levensloop wist; zjjn mensohen-
kennis zeide hem, dat deze geenszins de man
*»s om zich, terwille eens anderen, eenige
Moeite te getroosten en volledige informatiën
ln te winnen, van deze zjjde was dus niets te
vreezen. In het ergste geval, zoo van andere
*l)de ongunstige berichten over hem inkwamen,
**s hei nog immer tjjd zjjn laatste troef uit te
'Pelen en Isahella te dwingen, hem, tegen den
*il haars gemaals, Bertha ten huweljjk te be-
'temmen. Onder de huidige omstandigheden
bleef hem slechts over, zich in het onvermjjde-
'Üke te schikken.
Niet zonde* bjjbedoeling sprak hjj den wensch
Ott, in korten tjjd zjjn geluk verzeker! te zien
•Het smartte hem zeer, niet meer met Bertha
mogen omgaan, hjj moest echter toegeven
het besluit van den vader zeer recht vaar-
ijjke vertegenwoordiging van de Duitsche
denkwjjze, welke men zoo zeldzaam met de
Romaansch of Engelsch sprekende elemen
ten op een gemeenschappeljjken grond ver
gaderd aantreft. Eén van de meest ken
schetsende merkteekenen van het Congres
was het harmonisch en hartelijk samen
werken van de talrijke vertegenwoordigers
van Frankrijk en Duitschland. En daarbij
sloten zich de menigvuldige vertegenwoor
digers van andere natiën met dezelfde har
telijkheid aan een sterk getal van Belgen,
waaronder pater van der G h e y n die
secretaris van het Brusselsche Congres ge
weest is eenige Hollandsche Katholieken
met den beroemden Dr. Sc h a e p m an aan
de spits; vervolgens het Italiaansche en
Spaansche element met den fliuken profes
sor Dr. Cepeda van Valencia en met
den weisprekenden professor T o n i o 1 o van
Pisa dan niet weinige Hongaren en Polen,
en ten laatste ook een belangrjjke Engelsch
sprekende groep met vjjf professoren van
de Hoogeschool van Washington en andere
leiders der Katholieke godsdienstige bewe
ging in Amerika, zoowel als van den an
deren kant de vertegenwoordigers van een
half dozjjn der voornaamste Katholieke
Hoogescholen van Engeland en Ierland.»
De eenige, te Freiburg heerschendo moei
lijkheid was de taal-quaestie geweest, zoo
zegt The Tablet. Maar met eenigen goeden
wil en een weinig geduld heeft men deze
moeilijkheid practisch overwonnen, voegt
het blad er aanstonds bp.
Men heeft voorlezingen gehouden in 't
Fransch, Latijn, Duitsch en Engelsch; zelfs
werd er niet weinig Engelsch gesproken.
Het Fransch was, zooals vanzelf spreekt,
de algemeene taal ter verklaring en ver
duidelijking op het Congres en «wpl de
helft der redenaars het Fransch, zonder
aanspraak te maken op nauwkeurigheid
wat de spraakleer of uitspraak betreft,
spraken, zoo kon dit degenen, die het Fransch
nog gebrekkiger spraken, slechts bemoe
digen,» aldus schertst 'Ihe Tablet
dig washjj had echter nog éen verzoek, me
vrouw de Gravin voor haar tusscheukomst te
bedanken. Een trek van koelbloedige wreed
heid, welke ons terug doet denken aan den
wellust, waarmede monsters als Nero en Cali
gula hunne slachtoffers aan den schandpaal za
gen ljjden. Een ongekende hoogmoed verscherp
te nog dezen afschuwelijken trek zijns karakters.
Dikwjjls herhaalde hjj tot zichzelven, dat hij
slechts tot heerschen en regeeren was gescha
pen, door een onrechtvaardigen samenloop van
omstandigheden bekleedde hjj echter de plaats
niet, welke hem toekwam. Met verachting zag
hij neder op de maatscbappjj, waarin hij leef
de waagde iemand het, hem, den verstandig
ste en machtigste van alleD, uit de hoogte
te behandelen, dan spanden alle krachten van
zjjn wraakgierige ziel zich in, zjjn meesterschap
te toonen.
Isabella nu had hem veracht, zij had hem weg
geschopt van de hoogte, waarop hjj meende
te klimmen, een zoet gevoel was het hem, haar
thans zjjn meesterschap te doen gevoelen, nog
zoeter, haar te beduiden, dat eenzelfde keten,
door de jeuglige lichtzinnigheid geklonken, haar
af moest rukken van haar voetstuk en haar op
eenzelfde hoogte voor immer moest plaatsen als
waarop hij zich thans bewoog.
//Ik gevoel me verplicht, mevrouw, mjjn in-
nigen dank te betuigen aan u, aan wier voor
spraak ik mjjn geluk heb te danken,,, sprak
hij met eene diepe buiging, nadat Rotbenegg
hem tot zjjne vrouw had gevoerd.
Zij bleef echter onbeweeglijk en kleurloos zitten;
//Mjjn man alleen heeft zjju besluit overwogen
Als het meest hoopvolle van zoovele
goede voorteekenen wees het Engelsche
blad op den door allen geuiten, hartgron-
digen wensch, om voortdurende, Interna
tionale betrekkingen van vrb ndschap aan
te knoopen. «Wanneer de secretaris van een
Fransch bisdom openljjk over zijne onbe
kendheid met de Engelsche en Duitsche
talen zich beklaagt en de belofte aflegt
beble deze talen zich voor het eerstvolgend
Congres te zullen eigen maken, dan begint
men véél te verhopen, wat tot dusverre
hopeloos scheen te zijn.»
Niet alleen wat de natiën betreft, maar
ook wat aangaat de verschillende posities
welke de leden innamen, bord het Con
gres aan de toeschouwers een hartver
heffend schouwspel. «Het is moeilijk voor
degenen, die niet het groote voorrecht had
den om aan deze tot dusver ongeëvenaarde
vergadering deel te nemen, z ch voor te
stellen hoe begeesterend, hoe stichtend en
hoe praktisch dit Congres was.»
En tThe Catholic limes» verklaart:
«Dit Congres heeft veel bijgedragen, om de
wereld te overtuigen, welke alleraanzien-
ljjkste krachten de Katholieke Kerk in be
weging kan brengen, wanneer dit voor het
belang van geloof en wetenschap nood
zakelijk is.»
Koning Leopold is van zjjn uitstapje
van Yillefranche, waar hij zijn nieuw ge
bouwde eigendommen in oogenschouw heelt
genomen, naar Lucern vertrokken en van
daar met zjjn dochter Clementine, Vrij
dag-avond in Brussel gearriveerd.
Te Brussel is door den Burgemeester
op het stadhuis eene som van vijjtiendui-
send Jranks, door den Gemeenteraad toe
gekend aan de koetsiers die zich het fat
soenlijkst gedragen hebben tijdens de Ten
toonstelling, uitgedeeld. De premies waren
verdeeld in 8 van 450 franks, 12 van 300
en 66 van 100 franks. Voor de rest van
het bedrag werden spaarboekjes uitgedeeld
met eene waarde van 25 franks.
en het u medegedeeld,// sprak ze.
//Intusschen durf ik toch hopen eene machtige
voorspreekster in de toekomst aan u te hebben?//
antwoordde hij meteen huichelend lachje. Ieder
woord trof haar als een dolksteek, zjj antwoord
de met banale zinnen en trachtte zoo spoedig
mogeljjk den lastigen bezoeker kwjjt te worden.
Zij ademde vrijer, toen hij was heengegaan.
//God zjj gedankt, nog is hjj niet als Bertha's
bruidegom het huis uitgegaan.//
Zooals menigeeD, die don verkeerden weg
opging en de kracht miste, het rechte spoor
weer op te zoeken, hoopte zjj tegen alle hoop in,
hoopte zij op een toeval, een onverwachte schik
king, welke haar van alle ljjden zou verlussen.
Sir Reginald was door de ontmoeting met
Isabella in een goed humeur gebracht. Al had
hjj slechts ten deele zjjn doel bereikt, hem was
het prikkelende genot gebleven, Isabella van
tjjd tót tjjd te verwonden. Ed. waarschjj ljjk
dankte Mr. Holman het aan dit goede humeur,
dat Sir Reginald hem, het voorwerp van recht
matige antipathie, dezen keer niet uit den weg
ging.
Hij liet zelfs toe dat deze een mensch
zonder eenige opvoeding, familiaar, tot brutaal
toe hem fideel op de schouders klopte, hem
uitnoodigde voor dien avond, terwjjl hjj hem
vroeg: //Waarom hij zich toch nergens meer
liet zien
Rothenegg's nauwgezetheid kennend, had Sir
Reginald het voor verstandiger gehouden, zich
op een meer onbesproken levenswandel toe te
leggen. Sedert den avond te Trebnitz, welke
voor George zoo noodlottig was geweest, had
Koning Umberto is niet op zijn ge
mak, nu keizer Frans Jozef maar niet
te bewegen is hem eene visite te willen
brengen aan het Italiaansche Hof. Nog
steeds heeft de Keizer van Oostenrijk het
bezoek niet beantwoord dat koning U m-
berto hem vijftien jaren geleden heeft
gebracht.
Druk wordt gesproken wat de Koning
van Italië nu zal doen het volgend jaar
als keizer Frans Jozef zijn gouden re-
geeringsjubilée viert en alle vorsten van
Europa ter bijwoning van dat feest te
Weenen zullen komen.
Dan ware het toch al te op: ienbarend,
wanneer's Keizers bondgenoot, koning Um
ber to niet naar Weenen kwam, omdat
zijn eerste bezoek nog niet beautwoord is.
Men wil, dat deze q laestie in verband
staat met het bezoek dat graaf G o 1 u-
chowski als Oosten rij ksche minister van
BuitenlanJsche Zaken naar Monza heeft
gemaakt, waar hij d tor koning Uuiberto
is ontvangen. Ook gelooft men vrij zeker
dat de reis beoogt de hechtheid van het
Drievoudig Verbond te betoogen.
De Frankfurter Ze tang deelt mede dat
de Bulgaarsche Regeeriug aan sultan Ab
dul 11 amid vau Turkije een ultimatum
heeft gezonden over het uitblijven der ge
vraagde berats voor twee Bulgaarsche Bis
schoppen. In het ultimatum word', gedreigd,
dat Bulgarjje zich onafhankelijk zal ver
klaren, wanneer de berats niet binnen een
paar dagen zijn verleend.
Prins Ferdinand van Ccburg, vorst
van Bulgarije, komt nu als Turksch gou
verneur generaal Tan Oost-Ruraelië enz. in
verzet tegen zijn heer en gebieder den Sultan.
Nog steeds is men in het Oosten van Europa
a n het scharrelen om den vrede te herstellen
tusschen Griekenland en Turkjje. Het werk schiet
niet op en de Regeering ie Athene heeft zich
over di. n slakkengang bij de Bluropeesche Mo
gendheden beklaagd.
Nu de oorlogsschatting is bepaald, komen
allerlei bjizouderheden voor den dag. De Turken
eisschen behalve de oorlogsschatting die door
de Mogendheden is vastgesteld, nog vier m.l-
lioen franks als vergoeding voor de schade, door
de invallen der Griekeu in Epirus veroorzaakt.
hij zish verre van de spelers verwijderd gehou-
den, en slechts zooveel van de uitspanningen
der officieren meegemaakt, als volstrekt noodig
was om niet van verveling te sterven, zooals
hij zcide. Natuurlijk had hjj genoeg van hun
doea en laten vernomen, om te weten, dat er
huiselijke feesten werden gegeven, waar //de dolle
Plassing//, zooals hij genoemd werd, enorme
sommen verloor, evenals de jonge graaf Platten-
berg en eenige Russen, die naar D... gereisd
waren. Holman was overal en altijd de aanvoer
der, nog kort geleden had hg een souper ge
geven, waar zeer hoog was gespeeld, heden
avond, zoo zeide hij, richtte hij weer een feest
aan.
Sir Reginald zag den Amerikaan van ter
zjjde aan. Bljjkbaar kwam de man van een ont-
bjjt, waarbjj hjj de wjjnfl-sschen duehtig had
aangesproken //Waarom ik mjj nergens meer
vertoon? Omdat ik zedig en ingetogen leef als
een candidaat der theologie!//
«Hoha, geloove dat wie wil,// lachte Holman
op zjjn gewone ruwe wijze. //Kom toch dezen
avond// ging hjj voort. //Kom toch, het zal er
zeer lustig toe gaan. Vraag slechts aan Sanders
hé Sanders// riep hij, toen li ij dezen zag aan-
VomeB. Do fijne, geslepene Sanders liet zeer
goed merken, dat de ontmoeting met den ruwen
Amerikaan hem slecht aanstond.
//Dat hangt veel van de bemoeiingen des
gastheeren af,v zeide hjj, toen Holman zijn
vraag herhaalde.
Wordt vervolgd.)