No. 2839.
Maandag 22 November 1897.
22ste jaargang
ïïaaBlaó voor <3Gooró- on &uió-<Xollanó
De zaak Dreyfus.
bTTtIFiTTTÏÏ
TWEEDE BLAD-
B I N S E iN L A N D.
5
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem.
f 1,10
1,40
2,80
0,03
50 Cents.
7V
Is zij schuldig?
Transvaal.
België
Duitschland.
GEMENGDE BERICHTEN.
I III K1XI
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het baitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschynt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
LLKNDK4Ï
PRIJS DER ADVERTENTIE!?.
Van 16 regels.
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
AGITE MA NON AGITATE
Diens aanbiedingen 25 Cents per advertentie k Con tant.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale Publicité Etrangèr$
G. L. DA UBE 4~ Co. JOHN ,F.JONES Succ., Pane 31 bis Faubourg Montmartre.
De Fransche dagbladen houden zich bij
na uitsluitend bezig met de zaak Drey
fus. Byua allen zijn het eens dat de Mi
nister in de Kamer of in den Senaat, na
dere uitleggingen heeft te geven over het
dossier, dat de Senator S c h e u r e r-K e s t-
ner aan den Minister van Oorlog zou over
handigd hebben, over de rol door graaf
Esterhazy en over dien door kolonel
Picquart gespeeld. Men begint te twjj-
felen aan het bestaan van een dossier
van den Senator Sc h e ur e r-K e s tn e r.
Toen Woensdag-avond graaf Ester
hazy door generaal Pellieux was ge
hoord, hebben de vrienden van Dreyfus
het gerucht in omloop gebracht, dat de
Graaf zich gezelfmoord had.
Kolonel Picquart, die volgens graaf
Esterhazy de aanleider van het com
plot zou zjjnis geboren te Straatsburg
en thans 43 jaar oud, hy is leeraar in de
krjjgsschool geweest, en is in dienst ge
treden in het Ministerie van Oorlog, kort
na de veroordeeling van Dreyfus ishjj
in ongenade gevallen en naar Tunis ver
plaatst. Naar het schynt, is men in het
Ministerie van Oorlog overtuigd, dat de
beschuldigingen tegen kolonel Picquart
ingebracht, gegrond zijn hy heeft van de
Regeering bevel ontvangen zijnen post niet
te verlaten.
De Senator Scheur er-Kestn er be
waart nog altjjd het stilzwegen men zou
zeggen, dat hy zich de zaak niet meer
aantrekt, sedert de tusschenkomst van M a-
thieu Dreyfus. Hy heeft talrjjke brie
ven met beleedigingen en bedreigingen
ontvangen, die hy aan de prefectuur van
politie heeft gestuurd. Een paar dagen
geleden werd hy op straat door een on
bekende uitgescholden. Hij wordt door twee
politie-agenten bewaakt.
De vrienden van graaf Esterhazy
spreken van een D reyf us-syndicaat, van
een joden-complot, van vervalsching, intri
ges en dergelijke. Zij komen er iu het
openbaar voor uit dat S ch e ur er-Ke s t-
ner zich heeft laten omkoopen.
Volmondig erkent graaf Esterhazy,
dat er veel op hem te zeggen is, daarom
werd hij door het joden-complot^uitge-
pikt. Hij heeft zyn vermogen er doorge
bracht, zyn leven is ver van geregeld,
hjj leeft gescheiden van zijne vrouw en
er zijn verscheidene Joden, die schuldbe
kentenissen van hem hebben. Vreeselijk
vindt hjj het om het te moeten erkennen,
FE UIL LET O N.
49 [Vervolg.)
XXVI.
Knallende kuiken, verhitte hoofden, schate
rend lachen, een ruischen van opgewonden ge
sprekken, nu en dan afgebroken door ruwe
scherts en ruwe uitvallen ziedaar het af
scheidsfeest van Von Medingen. Wat er ont
brak aan gezonde vrooljjkbeid, werd door ruw
lawaai vergoed. Overwinnaar en overwonnene
poogden beiden hunne ware stemming te ver
bergen.
De overwinnaars eene kleine minderheid
gaven meest onverschillige, zorgelooze we
zens te aanschouwen de overwonnenen de
den echter hun best, vrjj en frank rond te
blikken en de van hebzucht fonkelende oogen,
de bevende lippen, de gefronste wenkbrauwen
verrieden echter maar al te zeer wat er om
ging in hun binnenste.
Holman was weer bankhouder bjj zijne
Roulette die als altjjd met het kartonnen om
hulsel was omkleedSanders speelde meest
ïiakao, HesBicg en Weitbeim waien nu hier
dan daar bëzij, -?11< ;n Von Medingen Dam geen
deel aan het spel. ging van de eene tafel
tot de andere, praa'ue met zijne gasten, nam
de honneurs waar bjj het unffet en oogstte
rjjkeljjk den lof van onvergelijkölykcn gastheer.
Sir Reginald, door hem zonder eernge opmcr-
maar het is waar: zijn schrift gelijkt spre
kend op dat vau kapitein Dreyfus!
Da Echo do Paris deelt iets heel nieuws
mede, graat Esterhazy werd bij het
plegen van zijn verraad geholpen door een
ondergeschikt ambtenaar aan het Ministe
rie die de stukken weghaalde en, nadat
zij misbruikt waren, weder op hunne plaats
legde, daarbij doorgaans zeggend, dat hij
van kapitein Dreyfus kwam. Deze on
dergeschikte was een Elzasser en kreeg
in 1895 pensioen. Hij moet aan den se
nator Scheurer-Kestner alles hebben
medegedeeld. Dat zou dan ook feitelijk
het uitgangspunt zijn geweest van K e s t-
ner's operatie.
Dreyfus begint terrein te winnen te
genover graaf Esterhazy die alles te
gen zich heeft, hij is een speler, een
doorbrenger, die altjjd door in schulden
zit en steeds geplaagd wordt door deur
waarders een man die zich allerzonder
lingst gedroeg; een man, die zelfs door zijne
officieren niet wordt verdedigd tegen de
zware beschuldiging die tegen hem wordt
ingebracht. Hjj was bovendien persoonlijk
bevriend met den baron V on Schwar z-
koppen, den Duitschenattaché-militaire
en met den Duitschen gezant vaak, en
zonder schroom, kwam .hij in het gebouw
der Duitsche ambassade.
Dit alles is geen bewijs, zelfs geen grond
voor vermoeden. Maar het zijn aanwjjzin
gen, die tegen Dreyfus zelfs niet konden
worden aangevoerd.
De Libre Parole en de Intransigeant
treden als vurige verdedigers van graaf
Esterhazy op en gaan op eene zeer
heftige manier te keer tegen de joden.
Tusschen den Minister van Oorlog en
den Chef van den generalen Staf is groote
oneenigheid ontstaan. Aan een hoofd
officier die over de D r e y f u s-zaak bij den
heer Rochefort is geweest, is dertig
dagen streng arrest opgelegd, terwijl F o r-
nizetti, commandant der militaire ge
vangenis, een van de bepleiters van Drey
fus' onschuld, vervangen is, naar het heet
eveneens om een bezoek van hem inder-
tjjd bij Rochefort.
Fornizetti beweert niet bij Roche
fort te zijn geweest en heelt eene ver
volging wegens laster tegen den hoofd
redacteur ingesteld.
De Illustration heeft op haar eerste
bladzijde een portret van Scheurer-
Kestner met een bijschrift.
Derde Orde, die plaats had te Brussel in
September laatstleden, uitte men den wensch
in alle dorpen eu steden van België,
Franciscaansche broederschappen te vestigen
en men verzocht de Paters Provincialen aan
de bestuurder eenige paters ten dienste
te stellen, om de ingerichte congregatiën
te bezoeken, en ook om meer en meer
tot nieuwe stichtingen voort te werken.
Aan dien wensch beantwoordend, heeft
de zeer eerw. P. Provinciaal der Capucij-
nen van België, vier commissarissen aan
gesteld, otn zich daarmede bijzonderlijk
bezig te houden. Die commissarissen zijn
lo Voor West- en Oost-Vlaanderen, de
eerw. P. L i b e r t. u s, van het klooster van
Brugge (Ste-Clarastraat); 2q voor de
provinciën Antwerpen, Limburg en het
Vlaamsch gedeelte van Brabant, de eerw.
P. Joannes-B a ptista, van het kloos
ter van Antwerpen 3o voor Henegouwen
en het Waalsch gedeelte van Brabant, de
eerw. P. Salvator, van het klooster
van Enghien 4o voor de provinciën Luik,
Namen en Luxemburg, de eerw. Leo
nard us, van het klooster van Verviers.
De bestuurders der congregatiëu en de
geesteljjken, die er eene in hunne parochie
verlangen in te richten, worden verzocht
zich bp voorkeur tot een dier paters te
wenden, voor al hetgeen de Derde Orde
van St-Franciscus aangaat.
President Kruger zeide tot eene de
putatie, dat indien het dynamiet niet in
Transvaal werd geproduceerd, aan de
mijnmaatschappij vergunning zou gegeven
worden haar eigen dynamiet in te voeren
onder het bestaande stelsel van invoer
rechten, maar de invoer van de grond
stoffen voor het vervaardigen van dynamiet
afzonderlpk zou voortaan niet toegestaan
worden.
In de vergadering der Franciscaausche
king ontvangen, zag met zijne scherpe oogen
om zich heen en verzamelde stof voor het
scbandaalschrjjvenhjj nam deel aan het Rou
lette spel met die koelbloedigheid, welke hjj
bjj bet spel steeds wist te bewaren. Konden
zjjne winsten zich bjj lange niet meten met
die van zijnen vriend Holman, hjj won toch
een aardig sommetje. Hjj gevoelde zich dan
ook door deze uitspanning verkwikt; in de
atmospheer, waarin hjj thans verkeerde, lag
iets dat hem prikkelde zii was voor hem wat
de friss. he lucht is voor eeD zieke.
Het kon zoo ongeveer tien uur zijn, toen
Von Medingen naar buiten trad om zjjnen
bedienden eenige bevelen te geven. Hjj trad
weer binnen, toen Sanders juist den grooten
slag had geslagen, en tikte zijnen vriend op
de schouders. Deze keerde zich norsch om, Een
nauwelijks merkbaar teeken, een knippen der
oogen beduidde den jood, dat er werkeljjk
gegronde redenen waren om hem te storen.
Hjj antwoordde eveneens met een nauw merk
baar teeken, speelde dan door, en, verloor, en
stond na eenige minuten op. Zijn winst schoof
hjj op zjjde na eerst eenige banknoten van
flOOO m zijn zak te hebben gestoken, vde
Revanche volgt terstond,// sprak hjj, //ik moet
eerst een kleine verfrissching nemen. Daarop
slenterde hij zeer bedaard naar bet buffet, waar
hjj eene verversching nam. Dan trad hjj naar
buiten. Hier stond Von Medingen zichtbaar
opgewonden te wachten.
Zjj gingen naar zjjn slaapkamer. //Hier,,, sprak
hij halfluid en hield Sanders een briefje voor.
«Zoo juist heeft mjj Andreas dit gebracht en
Dezer dagen had in het Brunswijksche
dorp Langelsheim met 3000 inwoners een
grappig geval plaats. De burgers moesten
hun stem uitbrengen op eerste-traps-kei
zers (Wahlmiinner) voor eene verkiezing
van een afgevaardigde naar den Landdag.
Toen de groote dag ten slotte was
aangebroken, ging de Burgemeester met
plechtig dienstgezicht naar het stemlo
kaal, om de stemlustige kiezers te ont
vangen. Tragelijk kropen de uren voorbij,
maar geen enkele Langelheimsche kiezer
kwam opdagen. Eindelijk vond de Bur
gemeester, dat hij toch lang genoeg ge
wacht had, zonder dat iets gebeurde of
een levende ziel zich vertoonde hij opende
de stemming en bracht, om de eer van
Langelsheim te redden, zijn stem uit op
den Burgemeester vau Langelsheim,
die vervolgens als «eenstemmig» gekozen
Wahlmann der eerste klasse uit de bus
kwam. De Burgemeester maakte reeds zich
gereed, om het procesverbaal van de stem
ming te teekenen, toen ook nog de nacht
wacht .an Langelsheim op het nippertje
van zyn kiesrecht gebruik kwam maken.
daarbjj gekletst vau iets, dat om elf uur zal
moeten gebeuren. Of dan de politie komt of
Rothenegg kon ik niet begrjjp»n. Lees zelf
Wat zegt gij ervan P
De Jood las het briefje vluchtig. Zyn ge
laat betrok //Dat wjj verstandig deden, ant
woordde bij, ons tot een direct vertrek klaar te
maken we moeten terstond de plaat poetsen.//
//Gij houdt de zaak voor zóó erustig?//
//Ja zeker. Vroeg of laat had het toch moe
ten gebeuren. Nu echter gebeurt het plotseling.
Om elf uur vertrekt de sneltrein naar Ham
burg. Dien nemeD we. Passen en alle andere
papieren heb ik bij me. Voor men aan ons
verdwijnen denkt, dobberen we reeds op den
wjjden Oceaan.e
//Maar ik ben niet gekleed,// mompelde Von
Medingen.
//Dat is niets. Een groote mantel be lekt alles,
in een slaap-coupé veranderen we dan .len uit-
wendigen mensch. Neem gauw een klein hand
koffertje en kom dan in het salon terug. In de
kamer, wehe uwe gastvrijheid voor mij heeft
afgestaan, zal ik dan ras uw voorbeeld volgen
en dan hjj maakte eene beweging met
de hand.
//Een klein handkoffertje?" herhaalde Von
Medingen.
//Natuurlijk, ge zult het toch tot aan den
hoek der straat moeten meesleepen. Mjjn lieve
vriend, behelp n voor oenigen tjjd zonder uwe
gewone gemakken. Het is toch beter, in een
avondkostuum op reis te gaan dan in een boe
venpak achter lot en grendel te zitten. Uw
geld hebt Se klaarliggen P//
En deze bracht, overeenkomstig het door
zyn Burgemeester gegeven voorbeeld, zyn
stem uit op den nachtwacht van Langels
heim, die het raadhuis verliet als «een
stemmig» gekozen Wahlmann der derde
klasse. Daarmede was de verkiezingsstrijd
in Langelsheim volstreden.
Spanje.
De Regeering te Madrid zal de Cuba
nen een autonomie geven waarin bepaald
wordt dat zij zonder eenige beperking
alle rechten genieten, die by de Spaan-
sche Grondwet aan het Spaansche volk
zyn toegekend.
Aan Spanjaarden en Cubanen zullen
zonder onderscheid van ras oi kleur ge
lijke staatkundige en burgerlyke rechten
worden verleend.
Er zal een Cubaansche Kamer worden
ingesteld, welker leden door het volk ge
kozen zullen worden. Indien het gewenscht
blijkt te ziju, zal er ook een Senaat wor
den ingesteld.
De Cubaansche Kamer zal de begroo
ting van uitgaven vaststellen, wetten ma
ken die den openbaren dienst betreffen
en beslissen over de verantwoordelijkheid
van de uitvoerende macht.
Het moederland zal uitsluitend de in
ternationale, de militaire en de maritieme
aangelegenheden regelen en de rechtspraak
organiseeren.
Verder zal het de bevoegdheid hebben,
staatkundige en burgerlyke wetten van
nationalen aard te geven en controle uit
te oefenen op de uitgaven over dit hoofd
op Cuba en Porto Rico.
De uitvoerende macht berust bij den
Gouverneur-generaal met gedelegeerden
die door hem worden aangewezen en die
verantwoording schuldig zyn aan de Cu
baansche Kamer.
De Eerste Kamer wordt tegen de laatste dagen
van November bjjeengeroepen tot het onderzoek
der Indische Begrooting.
In de gisteren gehouden zitting van de Tweede
Kamer is met de behandeling der IndLche Be-
grootiug voortgegaan. Na een uitvoerig debat
werd art. 36a (vestiging van ons bestuur op
N:euw-Guinea) goedgekeurd.
Bjj de Tweede Kamer iB een wetsontwerp
ingekomen, strekkende tot verbooging van 2
posten van hoofdstuk Binnenlandsche Zaken
der Staatsbegrooting voor 1897, met respectie
velijk f35,000 en f70,000, tengevolge van het
heerschen van moed- en klauwzeer.
De Minister van Waterstaat, Handel en Njj-
verheid heeit Dr. P. J. II. C u y p e r s, ar
chitect der Rjjksmuseumgebouwen, te Roermond,
benoemd tot lid der commissie, ingesteld 12
September 1896, teneinde hem van advies te
dieoen ter zake van het onderhoud en dc her
stelling van het Gerechtshof en de Groote Zaal
op het Binnenhof te 's Gravenhage.
De commissie is thans samengesteld uit de
volg nde leden C. Muysken, ingenieur- j
architect te Amsterdam, tevens voorzitter; j
Dr. P. J. H. Cuypers, architect der Rjjks
//Zeker, alles bjj elkaar.//
//Ik ook, wij zijn dus geborgen.//
Sanders keerde daarna naar zjjne speeltafel
terug hij speelde, verloor, en toen Von Me
dingen weer verscheen, zeide hjj eene langere
pauze ts willen maken, want de fortuin wilde
hem verlaten.
De spelers waren in dien toestand van geestes-
verdooving geraakt, waarin zjj, door de speel
woede als het ware gehypnotiseerd, voor niets
anders oog hadden dan voor het spel en alles
wat daarmede in verband stond. Zjj hadden
slechts ooren voor het rollen der Roulette
knikkers, voor het eentonige: Messieurs faites
votre jeu, Rien ne va plus van den bankhou
der, slechts oogen voor de kaarten bjj het Makao-
spel, voor de JetoLS, de penningen, die zich
daar ophoopten. Oi' er een of twee menschen
minder waren, ging hun niet aan. Plussing was
de eerste,wien de afwezigheid desgasthterè opviel.
vEen zonderlinge gastheer, die ons zoo lang
in den steek laat» zeide hjj tot graaf Wronsky,
een der aanwezige Russen.
Deze haalde de schouders op //De man is
oud, hjj ligt ergens in een hoek te slapen.
Anderen scheren de schapen voor hem.//
//Zoo I U heeft deze opmerking ook ge
maakt?//
«Zjj dringt zich telkens weer bjj mjj op. San
ders schjint een gevolmachtigde te zjjn bjj het
scheren. Alle duivels, dien zie ik ook niet.»
Plassing lachte //Maar zjjn geld ligt toch
daar. Hjj loert er op als de duivel op eene
ziel. Hjj is een bloeddorstige vampyr, de vent.
Voorzeker ia hjj niet verre.»
museumgebouwen, te Roermond; F. J. N i eu-
w e n h u i s, architect -directeur der gemeente
werken, te Utrecht C. H. Peters, Rijks
bouwmeester in het 1ste district der Landsge-
bouwen te 's Gravenhage; en D. E. C.
Knuttel, Uijksbouwmeester in het 2e dis
trict der Landsgebouwen, te 's Gravenhage,
tevens secretaris.
Dinsdag bracht te Heerlen bij openhare ver-
kooping één eikeboom de kapitale som van
vier honderd vjjf en dertig gulden op. De
stam is slechts 5 meter hoog, doch hjj heeft
eene enorme dikte.
Met den bouw der R.-K. Ziekenverpleging te
Amsterdam vordert men sterk,dank zjj het zachte
najaarsweer. Ook met de inwendige ii richting,
zooals den aanleg der stoomverwarming, plaat
sing der machinerieën en voor de electrische
verlichting enz. is reeds een aanvang gemaakt.
Het is nog niet bekend of de geheele inrich
ting electrisch zal verlicht worden. Trouwens
zulk eene verlichting is de meest aangewezene
voor een ziekenhuis, waar, uit een sanitair
oogpunt beschouwd, de electrische gloeiLmp
zooveel voordeelen biedt.
De machine-inrichting bestaat uit 2 atoom-
dynamo's, welke elk eene capaciteit hebben
van 60 effect, paardekracht, of wel voor plm.
700 electrische gloeilampen. De verticale stoom
machine is direct gekoppeld aan de dynamo
machine «Lahmeijer// en vormt hiermede één
geheel. Eene accumulatorenbatterjj Bysteem
//Blot// zorgt voor de nachtverlichting, zoodat
op een bepaald uur 's avonds de werktuigen
kunnen stilgezet worden.
De verlichting der gebouwen zal bestaan uit
een 800-tal gloeilampen en eenige booglampen
terwijl voorts ook wasscherjj, [mangelkamer,
ventilators en liften electrisch zullen worden
gedreven.
De uitvoering van de belaDgrjjke installatie
is opgedragen aan de Amsterdamsche firma
Groeneveld, Van der Poll Co., welke voor 6
jaren eveneens de electrische inrichting maakte
in het Burgerziekenhui», aan de Linnaeusstraat.
Werd vroeger het vleesch van den vos, na
van zjjn pels ontdaan te zjjn, als oneetWr
in den grond begraven, fieintjes cadav m he
den ten dage tot een der meest exquise voedings
middelen verheven. Gestoofd, georaden ofte
wel in 't zuur gezet, moet 't zelfs 't beste
rundvleesch in voedingswaarde overtreffen en
voor een lekkerbek eene overheerljjkheid zyn,
waarbij de dakhaas in het niet verdwjjnt Wie
had gedacht, dat 't sluwe Reintje,-de schrik
van alle gevleugelde tweeheenige wezens, wien
alle goede eigenschappen worden ontzegd, na
zijn dood zulke uitstekende diensten aan het
menschdom zou bewijzen. Men neme de
proef eens.
De volgende briefkaart werd dezer dagen te
Doetinchem ontvangen
Den Heer Merk Meesder te toetinchem.
Mijn Heer
Weezogoed en zorg voor een blaas voor Mjjn
Den Heer N N zal de wel ean davel een ze
den wand bik koom Dinzedag ze morgens Uw
afwag ding N N.
Naar wjj vernemen, zal de Hollandsche IJze
ren Spoorweg maatschappjj zich met ultf*. De
cember 1898 afscheiden van de sedert het jaar
1891 bestaande centrale controle van Neder-
landsche spoorwegen.
Hij sprak zooeven van eene verrassing, welke
ons nog wacht. Misschien een copieus souper
nog. Von Medingen zal zjjnen bedienden wen
ken geven. Laten we de zaak afwachten.//
En ze wachtten. Ondertusschen brachten spel
en wijn de stemming der gasten tot het hoogste
punt van opgewondenheid. Velen waren hunne
zinnen niet meer meester. Bjj de Makaospelers
lagen ganache hoopen banknoten opgestapeld,
waaronder de naam de# spelers stond geschre
ven en welke alle een hoogen inzet vertegen
woordigden. HessiDg, die in plaats van Sanders
de bank hield, kon een zalig grinniken niet
onderdrukken. Aan de Roulette-tafel klonk Hol
man'» stem steeds luider, de knikker rolde
steeds sneller, het geld voor hem was tot een
waren berg aangegroeid. De bedienden hadden
steeds het bevel, niet ongeroepen te verschjj-
nen, en toen nu de deur plotseling werd ge
opend en terstond weder gesloten werd, dachten
allen aan een binnentreden des gastheers. Sir
Reginald, een der weinigen, welae nuchter wa
ren gebleven, merkte lachend op //Hjj heeft
werkeljjk een //Lang zal hjj leven verdiend.»
//Leve onze gastheer brulden de spelers.
Rothenegg eu George Btonden voor hen. //Goe
den avond, mjjne heeren,« sprak de eerste. Hj;
wisselde eenige woorden met de Russen, welke
hem door de sociëteit waren bekend, en trad
dan naar de Roulette-tafel.
Wordt vtrvtlgd.)
