No. 2845
Maandag 29 November 1897.
22sle Jaargang
voor tofHooró* onSuió-%.JCoHanó
De Abdij van Berne.
V i
TWliËDI BLAD.
B Dl T 15 IN b A iN I).
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
f
1,10
1,40
2,80
0,03
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem,
Een onecht Testament.
Griekenland.
Oo8tenrij k-Hon gar ij e
Duitsehland.
ABONNEMENTSPRIJS
MAtMïlENDlUT,
AOITE MA NON AQITATS
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 16 regels. 50 Cent».
Elke regel meer71/,»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Diens aanbiedingen 25 Cents per advertentie a Con tant.
Hoofdagenten voor het Buitenland: Compagnie Oénérale Publieité Etranghê
G. L. DA UBE fy Co. JOHNF. JONES Succ., ha-te 31 bis Faubourg Montmartre.
De Abdij Berne, die thans te Heeswijk,
N.-Br., gevestigd is, is gesticht door den
Edelman Fulco, ook wel Folcoldus
genoemd, en diens vrouw Bes sela. Hij
was een afstammeling der graven van
Teisterband van Cleef. Behalve het
kasteel te Berne, had hij nog een heerlijk
verblijf te Altforst, in het land van Maas
en Waal, van welke landstreek hij Graaf
was.
Eens werd hij, op zijnen doortocht door
den Bommelerwaard, bij Nederhemert aan
gevallen door zjjne vijanden, en daar hij
de handen der vervolgers niet kon ont
vluchten, sprong hij met zijn paard in de
Maas, aan God en de H. Maagd Maria
de stichting van een klooster belovende,
bijaldien hij behouden aan land mocht ge
raken, en zie, hij zwemt op zijn paard
door den sterken stroom naar den overkant.
Toen zijn wensch vervuld was, begon
hjj aanstonds zijne belofte te vervullen,
en stichtte hij met zijne vrouw het beloofde
klooster, ter plaatse waar zijn kasteel Berne
gelegen was. (Berne is eene buurt in het
land van Heusden,en behoort tot de gemeen
te Berpt.) Den 3den Augustus van het beu-
gelijk jaar 1134, twee maanden na den
dood van den H. Norbertus, (die te Maag
denburg den 6den Juni voorviel,) kwamen
de Norbertijnen uit de Abdij Marienwaard
zich te Berne vestigen. De echtelieden
Fulco en Bessela stonden hunne uit
gestrekte goederen te hunnen behoeve af.
Maar wat de kroon op het werk zette,
om voor God alleen te leven, namen zjj
ook voor altoos afscheid van elkander,
Fulco om in de Abdij van Berne als
eenvoudig leekebroeder te dienen, en Be s-
ela om te Betborch in Pruisen bij de
Norbertinessen den sluier aan te nemen.
Znster Bessela gedroeg zich dusdanig,
dat zjj weldra aan 't hoofd werd geplaatst
van het klooster te Woord bij Altforst,
hetwelk op hare kosten gebouwd was, en
dat onder hare geleide niet mirder dan
70 zusters telde. Lange jaren leidde zij
een heilig en voorbeeldig leven, muntte
uit in godsvrucht tot Onze LieveVrouw,
die haren man had gered, eu stierf vol
godsvrucht te Woord. Haar afs'erven
Wordt herdacht den 9den Augustus.
En broeder Fulco in de Abdij, even-
Ms de andere Religieuzen, onderhoudt de
lange strenge vasten en gebruikt nimmer
vleesch; evenals zij, staat hij eiken nacht
FEUILLETON.
Vervolg f
Stil nu, ik heb nog niet gedaan; hij is on
getwijfeld zeer arm, maar te gt lijk zeer eerlijk,
Want hy betaalt iederen avond zijne rekening
"e,geen ffiddy bevreesd maakt dat hij niet lang
Z&1 blyyen. Hij geeft John den best mogelijken
*avl, hij weet alles en ia overal gewtest, zie-
d»«r nu 't al.
"Ik ben benieuwd te wrten of hij ook tee
*eulesseu zou geven," zeide Charity.
«Niet aan mij, als 't u belieft," hernam F.o-
r*> »»1 zou ik er ook door in staat wezen die
Yer»onderlijke zaken te maken, die gij zoo
Zeer bewondertdenkt gjj dat ik les zou willen
deinen van zulk een scherpzienden ouden man!//
"Oud!" zeide mis Brtmble, //hjj is niet oud;
feD voorkomen en manieten trollen mij zeer,
houd hem voor een edelman die in verac li
me omstandigheden is geraakt.//
"Edelman Jobson,// zeide Flora.
„"Wat dat betreft, geloof ik dat Jobson even
- een "»niu is als Brimble."
-e zou die ook erger
1 te herinneren
iin, zoo als
S van hoog
n volk
13
op, om in het koor meer dan een uur te
bidden, evenals zij opent hij nooit den
mond, dan om God en zijne heilige Moe
der Maria te danken en te prijzen, zoo
wel als zij bewaart hij een altijddurend
stilzwijgen, hij zucht over zijne zonden,
smeekt God om barmhartigheid, en be
dankt Hem voor het onschatbaar geluk
door zijne genade verkregen, en wanneer
hii de gestelde gebeden heeft gedaan, gaat
hij naar buiten met de anderen, om den
akker te bewerken, of te waken over de
runderen. Zoo was de getrouwe F u 1 c o,
de deugdzame broeder, 15 jaren lang een
voorbeeld van kloosterlijke boetvaardig-
digheid en heiligheid. Nu was de tijd ge
komen dat God hem tot Zich roepen zou.
Door eene zware ziekte werd hij aange
tast. Toen hij wist dat ziju stervensuur
nabij was, liet hij den Prelaat Everardus
en alle zijne broeders bij zich komen, om
hun een laatst vaarwel toe te roepen. Zijne
woorden, die niets dan liefde ademden,
bedroefden 't hart der aanwezigen zoo
zeer, dat bij allen overvloedige tranen uit
de oogen geperst werden. En geen won
der, hij was hun beste vader, hun geliefde
broeder, de levende regel der opkomende
Abdij, die nog zoozeer zijne bemoediging
noodig had. Hij ontving de laatste H.
Sacramenten, beval zich nogmaals in de
gebeden van allen, nam het kruis iu zijne
handen, omhelsde het, en terwjjl hij bet
aan zijne borst houdt geklemd, geeit hy
zijne schoone ziel aan den goeden God
terug. Het was den 12den April in bet
jaar 1149. De held is heengegaan, maar
zijn naam en roem zal blijven.
De eerste Prelaat van Berne was de
genoemde Everardus van Brussel. Door
hem werd eene houten kloosterkerk, onder
de aanroeping van den H. Joannes den
Dooper gesticht, hij heeft de noo lige bouw
stoffen in gereedheid gebracht voor een
steenen gebouw. Hij wordt om de heilig
heid zijns levens zeer geroemd, en is den
14den September, op H. Kruisverheffing,
in 1168, overleden. In 1196, op 13 Mei,
ouder den vierden Prelaat van Berne,
EverardusvanGierl and e, kwam een
auder edelmau, Albert van Dintter,
aan de kloosterpoort aankloppen, om in
hetzelfve te worden opgenomen. Hij schonk
zich zeiven en al zijne uitgestrekte bezit
tingen aan de abdij, om evenals Fulco
als leekebroeder te dingen naar de kroon
der eeuwige vergelding.
De Abdij heeft vele rampen te betreuren
gehad, in 1572 werden de kloosterlingen
verdreven, doch zij kwamen kort daarna
terug. Ofschoon de Abdij ia het volle
Brimble, die de keur der toegevende vaders
was, beloofde hem te gain opzoeken, en te zien
ot Charity's wensch vervuld konde worden.
Zoo vertrok hjj dan ook reeds den volgenden
morgen naar Stoney-Gates, om zijne belofte ge
stand te doen. Hjj vond vrouw Sparks aan haar
spinnewiel voor de deur, en de vreemdeling,
tegen den notenboom geleund, bezig eene schets
vau haar te maken. Mr. B'iin >le niderdt; hem
met voorkomende vriendelijkheid. //Mijnheer
Jobson, meen ik." De vreemdeling met een
half onderdrukten glimlach op de lippen, be
antwoordde zijne buiging.//Mijn naam is Brim
ble ik woon in giudseh oud rood nuis mij
ne dochter» waren gisteren hier, en hadden het
genoegen een uwer teekeni' gen te zien, die zij
buitengewoon fraai vinden.// Hierop boog de
vreemdedng op nieuw. //Mas ik insgelgks het
genoegen hebben die 'e zien
„Zekerljjk, iurtien gjj het genoegen wilt noe
men," en zij traden te zauien het huis binnen
Mr. Brimble ging naar de grootste teekening.
Hjj twijfelde er niet aan dat Chanty geljjk had,
en bewonderde haar in bjjna dezelfde bewoor
dingen waarin zjj hein die aangeprezen had
maar hjj was benieuwd of Flora „ok geen gel jjk
had krabbels en schrappen.
//Er is iets buitengewoons in de kunst,//
zeide hjj//zjj schijnt den menschen de gewone
zaken vau het leren te doen vergeten gjj bjj
voorbeeld zjjt zoozeer daariu ver dept <!at Ik
met alle recht kan zeggen dat gjj geheol on
verschillig zijt voor de ontberingen dezer ge
ringe woning.//
«Geringe woning!,, zeide de vreemdeling,
bezit en in het gebruik van al bare goe
deren gelaten werd, moesten zij weldra
andermaal hun gesticht verlaten, dewijl
het den 25 September in 1579 in brand
gestoken werd. Genoodzaakt elders hun
verblijf te nemen, vestigden zij zich in
een huis te 's-Bosch Men bleef dit huis
hetwelk in de St. Jorisstraat gelegen was,
tot in 1625 bewonen. Doch zij moesten
ook van daar verhuizen, toen de stad
's-Boseh door de alge ueene Staten ver
overd werd. En nu vestigden zij zich te
Vilvoorden, in een huis de Brusselsche
straat. Dit huis is tot den inval der Fran
schen in Brabant door de kloosterlingen
van Berne bewoond geweest. Moge de
zoolang vervolgde Abdij, die thans te Hees-
wijk gevestigd is, en daar weer vrij adem
haalt, meer en meer toenemen m heilig
heid en eer, voor Kerk en Staat.
Dit is in het kort, het ontstaan, en
omwenteling, der aloude Abdij van Berne.
Broeder Servatius.
De beruchte rooverhoofdtnan Ballio,
die het platteland van Attica onveilig
maakte, is op 26 jarigen leeftijd gedood.
Hij werd op vrij verraderlijke wijze ver
moord door een boer, met wien hij be
vriend en aan het jagen was. Gezegde
boer zal nu, behaLe de 10,000 drachmen,
die hij bij zijn slachtoffer vond, nog de 3000
ontvangen, die als prijs op Ballio's
hoofd waren gesteld.
Ir. de Oostenrijksche Kamer van Afge
vaardigden is men weder aan het razen
geweest.
Polen en Czechen stormden onder woe
dend gehuil los op de estrade, om de
Duitschers te verdringen. De president
schorste wederom de zitting en verliet de
zaal.
Nu volgde een tooneel het spel. De
Czechische afgevaardigde Brsznowski,
een man als een Hercules, drong zich met
zijn schouder tegen den schouder van
Wolf en beiden zagen elkaar uitdagend
aan. Eindelijk lachte Wolf, greep de klok
van den president en begon te luiden.
Brsznowski ontnam Wolf de klok
met een bliksemsnellen greep en sloeg hem
daarmee in het gezicht. Wolf werd doods
bleek zijn lorgnet viel in scherven een
oogen blik stond hij geheel wezenloos.
Maar tot bezinning gekomen wilde
Wolf zich op zijn tegenstander werpen;
doch de Pool Potocek, greep hem bij
de keel, terwijl anderen Wolf slagen
toedienden en aan schouders en armen ge
trokken, sleepten ze hem zoo de trappen
en de estrade af. Zijn k eeren waren aan
alle kanten gescheurd.
De vrienden van Wolf konden wei-
//ik wensch dat de kunst nimmer slechter moge
varen. Wat kan een man meer verlangen dan
gemak en weelderige overvloed en hij zette
zich achteloos op zjjnen mantelzak neder, ter
wijl bij den heer Brimble den eemgen stoel
toeschoot.
De Squire antwoordde met een hart'dijken
lach, daar hg den inwoner van Biddy Sparks
hoorde spreken van gemak eu weelderigen
overvloed
De vreem teling glimlachte over zijne vroo-
ljjkheid, en zeide: «Indien gjj doorgestaan had
wat sommige reizigers onde vinden ik spreek
niet van mij zeiven zo ad t-gjj zegge dat
het een vertdijf is geschikt voor een vorst.//
De toou en manieren waarop dit gezegd werd,
overtuigden den heer Brimble dat de man, dien
hij voor zichhad, gien hongerige zoon oer kunst
was, die op ledigen zak teeide en gedurende
den verderen loop van het gesprt-k begon hij
meer en meer in te zien dat liet iemand was,
die geene hulp noodig had, en daarenboven een
man van hoog begaafden en beschaafden geest.
Door endoor een liefhebber van gemak, zoowel
naar ziel als naar lichaam, was het voor den
heer Brimble's hoogste genot zich zonder inspan
ning te vermaken hjj was geheel opgetogen
zoo dicht in zjjne nabjjheid zulk een aangenamen
metgezel gevonden te hebben, wiens gezelschap
hg, zonder de kluisters dm etiquette, genieten
kon. Aan den anderen kant had de vreemdeling
scherpzinnig f-'ls hij was in het doorgronden
van karn k tel s, m een oogenblik dat van zynon
bezoeker graden vriendelijkheid opre«htiit.;<f
waren ZBkfdtreklceu mon w"
nie; uitvoeren. Eindelijk wierp professor
P f e r s c he, hoogleeraar aan de univer-
siteit te Praag, zich in het gedrang, om j
W o i f te helpen doch de professor ge-
raakte nu zelf in de'"nel. Wrabetz riep
den Pool Potocek toe: «Laffe schurk.
Eerst sla je, en dan kruip je weg».
Prof. Pfersehe trok zelfs een mes,
dat hem door Dr. Lemisch ontnomen
werd. Zelfs de miuisterszetel werd niet
gespaard, daarmee gewapend drong de
atgevaardigde Schönerer op de Czechen
los, men maakte hem de fauteuil met
eenige vuistslagen alhandig.
Graaf Bet ter begat zich op de estra
de, nam een glas water en goot het over
de vechtenden leeg. Doch het glas water
doofde de woede niet.
Het vechten duurde ruim een half uur.
Met ontzetting zagen daa ook sommige
afgevaardigden en het publiek op de tri
bunen het schandaal aan-
Na afloop van den strijd had Wolf
bloedige schrammen aan de handen, een
vinger was verrekt, en builen en blauwe
plekken bedekten zijn lichaam. Het ergste
was prof. Pfersehe er aan toe, hij had
verwondingen in zijn gelaat. Beiden had
den geen knoopen meer aan hun jassen,
hun dassen en boorden zagen er allertreu
rigst uit.
Wolf heeft gedreigd zich voor de
volgende zitting met een revolver te zul
len wapenen.
Men spreekt ervan, dat, wegens de too-
neelen die zijn voorgevallen eene vervol
ging ingesteld zal worden tegen de afge
vaardigden Wolf en Pfersehe.
Mevrouw Wolf en de zuster van prof.
Pfersehe zaten op de galerij toen de
beide heeren er van langs kregen. Zij
vielen, toen de gehavenden uit de zittings
zaal kwamen, hen snikkend om den hals
De Neue Freie Presse, het Deutsche
Volksblattde Alt-Deutsche Rundschau en
de Arbeiters Zeilung zijn in beslag geno
men wegens heftige artikelen tegen Re
geering en meerderheid.
De Kölnische Zeitung roept van o vel
den Rijn de Fransehen toe: Etwas mehr
gesunder Menschenverstand messieurs
Het blad tracht in een hoofd-artikel
den Franschen verder aan het verstand
te brengen, hoe onzinnig hun geschetter
is over het belang dat Duitsehland zou
hebben bij de zaak-Dr ey f u s. Gesteld dat
Dreyfus werkelijk een verrader is en dat
hij landsgeheirnen aan Duitsehland heeft
verraden, wat dan nog? Wat heeft Duitseh
land dan nu nog belang bi] de zaak
Den verrader gebruikt men
maar men hecht zich niet aan hem en
men waagt geen gevaren voor hern. Den
spion wachten geen lauweren of weemoeds-
tranen, geen roem, geen geestdriftige op
welling van het voiksgemoed maar wel
risico, geld en het hoen aan 't spit. Wordt
hij gepakt, dan gaat dat den Duitschers
evenmin aan 't hart als wanneer er ergens
een stoomketel springt of eene locomotief
beschadigd wordt. Men neemt een anderen
wederkeerig over elkander voldaan.
Zich alzoo vertuigd hebbende dat de vreem
deling louter voor zjjn vermaak reisde, en uit
vrije verkiezing leefde zoo als hij deed, zeide
de Squire eindelijk met een openhartigen glim
lach, terwjjl hg' zijne snuifdoos aanbood
„Wel om u de waarheid te zeggen, kwam
ik hier in het denkbeeld dat gij een. arme
kuustenaar waart, die g-brek aan geld had, en
j ik wilde u voorslaan mijne uoch'eis les 'e
geven maar daar ik bemerk gedwaald te hebben
in alte% behalve wat de kunst betreft, kom in
plaats daarvan het middagmaal bij ons gebruiken,
wij zijn alleen indien ik mij niei vergis maar
moge dit ook al het geval wezen, wjj hopen
ten minste even ondei houdend ie zijn als Sparks
j en zijne grootmoeder
1 De vreemdeling glimlachte, aiaar schudde
I zjjn hoofd hij zag op zjjue kleeding //Ik heb hier
niets om een behoorlijk toilet te maken, zeide
hij, eu kan op deze wijze niet voor de dames
versckjjneu.//
//Onzin zeide Mr. Brimble //gjj kunt wel
aan het hof verschgnen. Mevr uw Brimble en
I mgr.e kinderen slaan volstrekt geen iieht op zul
ke zaken gij hebt niets aan de hand, en moogt
u niet verontschuldigen. Wandel met mij mede
en breng den dag bij mij door.//
De vreemdeling bleef er bij dat hij voorliet.
oogeDblik geen gebruik kon maken van zjjne
gastvrjjheid, maar dat hjj gaarne met hem
wilde opwandelen, en alzoo verlieten zij te z» -
I men het huis.
//Do laan diaa jgc hior v.iot," zoitlo do Squir©,
«loopt op een byzouder pad uit, waarvan niemand
ketel en een anderen verrader dat is
rekenkunde en geen affaire de coeur
Het kabaal dat de Franschen maken
schijnt de ölnische te vervelen en het
blad geeft hun nog iets over hun spion-
nenvrees, ïjdelheid en eigenliefde, om te
eindigen met: Gij kunt met uw Drey
fus en uw Esterhazy doen wat gij
wilt, stuur heu ten hemel of ter helle, maar
maak het ons met uie dingen niet lastig.
GEMENGDS BERICHTE V.
Donderdag-avond stond de trein van Am
sterdam naar Parijs nabij Delft plotseling ^til.
Bij onderzoek bleek dac het licht in een Fraa-
schen wagen was uitgegaan en een reiziger aan
de noodrem had getrokken. Een en ander ver
oorzaakte 15 minuten vertraging.
De waterstand op den IJsel is thans zoo laag,
dat de schepen niet meer door de klap van de
Langebrug te Deventer passe-wen kunnen, om
dat zij dan aan de bedding der rivier zouden
vastraken. Thans moet het drjjvend gedeelte der
brug worden weggenomen om er de vaartuigen
door te laten.
Bjj de Exploitatie yan Staatsspoorwegen in
Ned. Indië kan als ndjunct-ingeDieur worden
geplaatst een werktuigkundig ingenieur op eene
voorloopige bezoldiging van f150 's maands.
Zij die voor plaatsing in aanmerking wen-
schen te komen, behooren zioh voor 15 De
cember 1897, bij gezegeld adres, te wenden tot
het departement van koloniën, onder overlegging
van
a. het diploma van werktuigkundig-ingenieur;
b. een bewjjs van goed maatschappelijk ge-
d rag, afgegeven na dagteékening dezer bekend
making, door burgemeester en wethouders hun
ner woonplaats
c. hunne geboorte-akte
d. een door den commissaris der Koningin
in de betrokken provincie afgegeven certificaat
van voldoening aan de wet op de nationale
militie.
Nadere bijzonderheden bevat de Staatscou
rant No. 278.
In den gemeenteraad van Alhlasserdam deed
zich een grappig geval voor. Toen er gehandeld
werd over de aanvraag om concessie voor een
stoomtram, voerde een der leden daartegea aan,
dat hjj bang was voor gevaar van brand. Een
der aanwezige raadsleden merkte toen op, dat
daarin was te voorzien door er bijv. geregeld
een brandspuit achter te laten rijden.
Te Amsterdam hebben zich hij de Commis
sie, benoemd om een onderzoek in te stellen
naar de werkloosheid der Typografen, aange
meld als werkeloos 5 gehuwden en 46 onge
huwde letterzetters, 5 gehuwden en l ongehuwde
drukker.
Te Oosthuizen heeft zich eene commissie ge
vormd ter bevordering van den aanleg van een
tramweg EdamHoorn via Oosthuizen Beet*
Oudendjjk Avenhorn Berkhout.
Op het jachtveld van den heer Mr. J. G.
Wurfbain te Rheden, gelegen onder Edel (Geld.)
zijn Woeusdag 3 reebokken geschoten.
Een treurig geval. Te Moatpellier waren twee
kna en van vijftien en zestien jaar aan hst
schermen, toen de floret van een hunner afknapte
en den ander in de borst en in de long drong,
zoodat hij spoedig daarop den geest gaf.
dan wij en onze huisgenooten gebruik maken;
zoodat mijne dochter naar bare liefste plekjes
in het dorp kunnen rjjden of wandelen, zonder
den min'ten overlast te vreezen te hebben, en
zonder dat zij door een bediende vergezeld
behoeven te, worden. Wjj zjjn allen zeer op
vrijheid gesteld het is evenzeer onze luit als
of wij geboren vogelen des hemels warenjalles
wat naar efquetta zweemt vooral als het
in dwaug ontaardt kunnen wjj niet dulden.
Ziet ge dat smalle pad, 't welk naar dat lieve
kleine boschje voert waar allerlei soort van lan-
deljjke aardigheden bjjeen gebraent zjjn om de
damss te vermaken, die er echter weinig heen
gaan duiv ntoren, hermitages, doolhoven enz.
Voorbg gindschen heuvel ligt de l'ew, e-n
fraai oud gebouw dat echter in verval geraakt;
het goed grenst aan het mjjne en is er slechts
door een vischrijken stroom van gesoheiden.
Zijt gij een liefhebber van hengelen Heerljjk I
Dan zullen wjj er samen op uitgaan. Ik heb
het recht dezer visscherg. ten minste ik ver
beeld mjj zulks, want er wordt op de gruwe-
ljjkste wjjze gestroopt en ik k >i er niets aan
doen daar is het huis Hall noemen
wjj het de plaats is goed genoeg maar
alvorens binnen te gaan, wil ik u een kijkje
in tnjjie stallen laten nemen ik heb juist
een draver gekoiht van groote waarde gij
moet uw oordeel over dat dier eens zeggen,
enz., enz.//
Wordt vervolgd.)