No. 2857.
Maandag 13 December 1897.
22ste Jaargang
agBlaè voor dföooró- on Suió-dCollanó
f6 sociaal-democraten
in de Tweede Kamer.
~B01TMJNLAfl
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem.
50 Cents.
7 V
°üo
I"en onecht Testament.
»W
Amerika.
Engeland.
Frankrijk.
HAARLEHSCHE tOllRAAT.
ABONNEMENTSPRIJS
^®r 3 maanden voor Haarlem
^°or de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het baitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
f 1,10
1,40
2,80
0,03
NXJANDJU
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 16 regels.
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
AOITE MA NON AGITATE
Diens aanbiedingen 25 Cents per advertentie a Con tant.
•va
Hoojdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale Publicité Etrangèrt
G. L. DA UBE Co. JOHNF. JONES Succ., Ca-'ts Slbis Faubourg Montmartre.
Zij, die zich voor het volgende
kwartaal op deze Courant abon-
neeren, kostende in de drie maanden slechts
UlO binnen en f 1.40 buiten de stad,
'"^•"ngen de nog deze maand verschijnend*
"y^wrs gratis.
Tegen Nieuwjaar verschijnt in deze
Courant weder een zeer boeiend feuilleton,
H'titeld: De twee Weezen.
Het was te verwachten, dat de behan-
eling der Begrooting van Justitie in de
_weede Kamer aanleiding zou geven tot
Oltvoerige besprekingen door de sociaal-
f®tnocraten van enkele zaken, die in de
Dngste maanden door velen een geschikt
^1(ldel werden geoordeeld om ontevreden-
te zaaien en de justitie in verdenking
to hengen.
Wfl zeggen niet, dat de socialistische
eden der Kamer met deze bedoelingen de
Zaken ter sprake hebben gebracht, maar
wÖzen er met nadruk op, dat zij zich als
*erdedigers hebben opgeworpen voor quaes-
le°, waarmede hun partggeuooten en an-
er®n hebben getracht het gezag der over-
6l(l te ondermanen.
Integendeel moeten wg erkennen, dat
6 v®rtegenwoordigers der sociaal-de oio-
®ïatie zie), in de Kamer op gematigde en
6 a®elgke wijte hebben uitgelaten, uitge
ven natuurlgk enkele uitdrukkingen,
°Qtleend aan de eigenaardige terminologie
4e* Hchting.
^aar al valt de wijze van optreden der
9°ciaal-democraten mede, en al gedragen
H) zich niet gelijk sommigen hadden
^evree8d als ruwe gasten, die het er
°P toeleggen om eene ordelijke afdoening
'ar* zaken te verstoren, hun optreden zelf
ee't er al zeer weinig toe medegewerkt
111 duistere quaestiën op te helderen of
^eiljjke vraagstukken op te lossen.
l6t moet toch gezegd worden, dat hun
j sliitend doel is geweest om een blaam
w®rpen op onze justitie. Steeds heeft
etl van socialistischen k-mt den moud
van «klassenjustitie»; in de jongste
atlden werden in verschillende vergade-
^eu bij de bespreking van de zaak der
r°eders Hoogerhuis motiën aange-
(he je strekking hadden om te
uitkomen dat de justitie in de ver-
lng van haar taak is tekortgeschoten,
öu weer bg de beraadslagingen in de
k eede Kamer hebben de socialisten het
mwonden- uitgesproken, dat in onze
FEUILLETON
wetgeving en ons strafstelsel bij uitne
mendheid het klassenkarakter is uitgedrukt.
Volgens de socialisten deugt ons straf
stelsel niet, en deugen evenmin de men-
schen, die geroepen zijn om recht te spre
ken en de strafwet toe te passen.
Deze beschuldigingen zijn misschien wel
de ergste, die tegen een Staat kunnen
worden aangevoerd. Dat de belastingen
ongelijkmatig drukken, de algemeene lands
belangen niet naar behooren worden be
vorderd en dergelijke beschuldigingen, zijn
verwijten, die het karakter van den Staat
niet aantasten. Zulke aanmerkingen zal
iedere Regeering moeten hooren van de
oppositie in de Vertegenwoordiging en zij
zijn heel gewoon te verklaren van het
standpunt, waarop de oppositie zich plaatst.
Maar dat in het «klassieke land der
der vrijheid, de bakermat der vrijheid»
gelijk de sociaal-democraat Van der
Zwaag ons vaderland noemde derge
lijke aantijgingen worden vernomen, be
wijst, dat de socialisten met opzet onze
rechterlijke macht in verdenking willen
brengen. In het diepgezonken Frankrijk,
waar de Dreyfus-zaak in staat is om
weken en maaaden lang de groote verdor
venheid van het meerendeel der natie ten
toon te stellen, zou zulk eene beschuldi
ging misschien reden van bestaan hebben,
maar zij, die recht meenen te hebben om
bij ons te spreken van eene klassenjus
titie, geven eenvoudig het bewjjs, dat zij
met verkeerde bedoelingen de rechtspraak
hier te lande in een kwaad daglicht willen
stellen.
Men zal de opmerking maken, dat de
sociaal-democraten de geheele inrichting
der Staatshuishouding en der samenleving
afkeuren en dat zij das ook over de rech
terlijke macht niet anders dan ongunstig
moeten oordeeleD. Bovendien behoeft men
zich dit oordeel niet aan te trekken, om
dat alle niet-sociaüsten eenstemmig zjjn
in hun lof over de onpartijdigheid en on
omkoopbaarheid onzer rechterlijke ambte
naren.
Toch meenen wjj het standpunt der
socialistische Kamerleden, bij de behande
ling der Begrooting van Justitie, hier
scherp te moeten stellen tegenover dat,
't welk ieder oprecht vaderlander inneemt.
De socialisten in de Kamer zijn door hunne
medeleden welwillend ontvangen, zelfs zoo
dat zij zich verwonderden over de waar-
I deering, die zij van hunne coTlega's der
I andere partgen ontvingen. Zij hebben hunne
medewerking beloofd aan degelijke her
vormingen en van schijn-hervoriningen hun
afkeer te kennen geven.
18
[Ter volg.)
goe<j r' vroeg Shady, die den naam niet
liet. V.®r,,a»n bad.//Mijn vriend, dien ik bij u
»D wÜde hem gaarne spreken.//
i« in de portretten-galerij,// zeide
"en beeft in 't geheel geen bege rte
"N»e!el'cllaP'
bet uwe misschien Diet.//
*»Ht k' T°lkomen gelijk, mr. Blootwortb,
ttia8r verzocht mjj hem alleen te laten
tftjj het niet op als persoonlijk tegen
tou ^jn.cht, want hij verlangde, dat ik hem op
e?> opdat niemand hem storen mocht.//
De",18 de keutel?,,
*leatel zeide Shady, terwijl hij hem
"Ja
®6*One i? s. u,eL" herhaalde Blootworth, wiens
h, dat ;v ikheid wedcr boven kwam, „ik zeg
«Dj; ,h'm «preken wil.»
e lucht -n* ^em 8Preken;" zeide Shady, naar
0c, ïlende, alsof hij iets uitrekende, mor-
e.nd jep e]f ure> in(jien het u de moeite
Laden.//
gelijks spreken,
Shady,
aardig
vooral
-jlien
//Ik weet niet of bjj wel eens om u dacht,#
zeide Shady bedaard, //toen hjj zeide, dat hij
geene indringers nooJig had maar ik meen
de reden te weten, waarom hij verlangt niet
gestoord te worden
«Weet gij die?» zeide Rlootworth, terwijl
zijne lippen wit werden, en zjjne oogen strak
op hem gericht waren.
//Ja. omdat hij verkoos alleen te zjjn.v
//Is dat alles? Geef mjj dan den sleutel.»
//Ik sta onder eene belofte
„Geef mjj den sleutel,» zeide Blootworth,
die bijna stikte van kwalijk bedwongen gram
schap.
//Neen, maar als gij er dan volstrekt op staat,
moet ik met u terugkeeren en het hem zeggen,
en het dien heer, wiens naam ik niet goed ver
staan heb, overlaten het met u af te maken,
zoo als hij verkiezen zal.//
De koelbloedigheid waarmede Higgs dit zeide,
deed de laatste overblijfsels vau Blootworth's
geduld geheel ten einde raken en hjj eischte
den sleutel op heftigen toon Shady bleef echter
volkomen bedaard, hoewel zijn aangezicht ern
stig werd en den grootst mogelijken afkeer
uitdrukte, dien hjj in staat was te gevoelen.
„Het ware beter dat gij uw gif uitsp"wdet
op degenen die zulks verdieneD,// zeide hjj met
eene zachtheid die den boosaardigen man nog
meer verbitterde. Hoe hoog de twist zoude
geloopen hebben, is moeieljjk te zeggen, maar
gelukkig voor Higgs, maakte de komst van dr.
Cruden er plotseling een einde aan.
„Mr. Blootworth, toen ik op korten afstand
van het huis was, werd mjj bericht, dat gij er
Deze belofte sluit verdachtmaking en
opzettelijke miskenning uit. En de woor
den, die door de socialistische Kamerleden
in de afgeloopen week ziju gesproken,
moeten dan ook in volkomen tegenspraak
worden geacht met hun beloften en voor
nemens.
Indien men meent, dat dus ook de so
cialisten kunnen medewerken aan hervor
mingen in Staat en samenleving, dan ver
gist men zich. Verbetering is wel te ver
krijgen door opbouwende crit:ek van het
bestaande. Hervormingen zjjn wel tot stand
te brengen op de basis van reeds door de
tijden beproefde ervaringen. Maar afbre
kende critiek, opzettelijke miskenning,
verguizing en verdachtmakingen zijn geen
middelen om voor ons vaderland een betere
toekomst te bereiden. Daarmede bereikt
men niet anders dan vgandscbap en ver
bittering. De eerste voorwaarde voor nut
tige samenwerking is waardeering van
het streven van anderen, ook al deelen
wg niet in elk geval hunne inzichten.
Maar eene houding, als de socialisten in
de Kamer hebben aangenomen met be
trekking tot de rechterlijke macht kanon-
mogelijk leiden tot duurzame verbetering.
Wij gelooven hierop bij deze gelegen
heid zeer den nadruk te moeten leggen,
omdat de onschendbaarheid der rechter
lijke macht zulk eene teedere zaak is en
bg het volk zoo licht de overtuiging wor
telt, dat het met die waardigheid onzer
rechters niet zoo bgstei goed is gesteld.
De campagne, door de socialisten geopend
in de zaak der gebroeders Hooger
huis, heeft een gevoeligen schok toege
bracht aan het vertrouwen in de onkreuk
bare eerlijkheid onzer justitie. Natuurlgk
niet bij de meer ontwikkelden, maar bg
de groote volksmenigte, die zich zoo ge
makkelijk door enkele holle phrasen laat
begoochelen en zoo licht het oor neigt
naar inblazingen van handige leiders.
Met deze geheele zaak hadden de recht-
zoekenden den weg moeten inslaan, die
thans sedert een paar dagen is gevolgd,
nl. het indienen van een aanklacht we
gens meineed tegen den hoofdgetuige in
het voormalig proces. Indien men begon
nen was met hetgeen men thans is ge
ëindigd, zou reeds lang een nieuwe uit
spraak van den rechter in de zaak der
gebroeders Hoogerhuis hebben plaats
gehad.
Maar men heeft dit niet gewild. De
socialisten hebben er als 't ware genoe
gen in gehad om het gevoerde proces voor
te stellen als in de hoogste mate partijdig
en aldus een blaam te kunnen werpen op
ingekomen waart omstreeks den tjjd, dat ik
het verliet, nu werschte ik u wel eens te
spreken, en ik liet mjjii paard omkeeren 'tis
eene zaak tusschen ons, Higgs,» zeide hij en
hjj knikte Shady tot afscheid toe, die den rent
meester met een gelaat vol zelfvoldoening aan
hem overliet, als iemtnd, zoo als hij gevoelde,
die vrij wat beter tegen hem opgewasschen was
dan hjj.
De dokter keek op zjjn horloge. »Ik heb
reeds eenige uren hier doorgebracht, Mr Bloot
worth en ben verre over mjjn gewonen etens
tijd maar ik stel zulk een groot belang in d»
zaken uws meesters, dat ik besloten heb mjj
zoo mogelijk met u te verstaaD, omtrent
dat kortom, zeg mij eens M-. Rlootworth,
wat is de bedoeling van dat alles Ik heb sir
Yalany lijdende gevonden aan hevige zenuw
aandoeningen, die niets anders dan het gevolg
zjjn van eene woordenwisseling die gjj met
hem gehad hebt. Hoewel bekend als een der
rjjkste personen van het graafschap, en zoo
goed van hart als het iemand op zijn stand
punt voegt, heb ik bemerkt dat de inrichting
van zjjn huishouden zich bepaalt tot de meest
dringende behoeften, en dat zelfs de jonge. La-
j dy zjjne dochter niet over het minste te be
schikken heeft. Wat heeft dit alias te beteeke-
nen, Mr. Blootworth Ik moet u met ronde
woorden zeggen, dat dit alles op uwe rekening
wordt gezet.//
F,en en ander v.erd gezegd met het vuur
en de drift de' nee "aardiging, en dit was
juist het plan al dat hjj in het geheel
niet ber^gai^^ i. Hu was met allen spoed
de rechters, die in deze zaak uitspraak
hebben gedaan. Het was een geregeld ge
organiseerde veldtocht tegen de rechter
lijke beslissing en als gevolg daarvan ook
tegen de geheele inrichting onzer justitie.
Men kan ons dan ook niet wijsmaken,
dat de sociaal-democraten, hoe gematigd
enkele hunner woordvoerders zich thans
in de Kamers gedragen, er iets toe zullen
bgdragen om hervormingen van blijvenden
aard op sociaal gebied tot stand te bren
gen. Zjj kweeken verbittering, breken af
zonder op te bouwen en leggen de schen
dende hand aan hetgeen anderen heilig
en eerbiedwaardig is.
Op hun medewerking moet men dan
ook bg de ontwerpen op het gebied der
sociale wetgeving maar niet te veel reke
nen. De sociaal-democraten worden wel
eens gerekend de stuwkracht te geven tot
het breken met verkeerde instellingen en
het invoeren van hervormingen, maar wij
zijn er vast van overtuigd, dat deze stuw
kracht bg de toenemende ontwikkeling
op elk gebied en het beter doorwerken
van het rechtvaardigheidsbegrip als ge
volg van eene helderder opvatting van de
beginselen van het Christendom, volstrekt
onnoodig is geworden. Z^lfs meenen wg,
dat daardoor vaak het doel wor< i voor
bijgestreefd en dat men onder de pressie
van de ontevredenen iü de samenleving
dikwerf verder gaat dan eene geleidelijke
ontwikkeling der maatschappelijke toestan
den en verhoudingen veroorlooft.
In ieder geval heeft men thans uit de
houding der sociaal-democraten weder kun
nen nagaan, in welke richting zij zich bg
voorkeur bewegen. Zij zijn obstructionis-
ten in tegengestelden zin, doordien zij door
hun overijling, door hun breken met his
torisch gevormde toestanden en rechten,
verhinderen, dat de werke'.gke mannen van
den vooruitgang hun volle kracht ont
plooien en dienstbaar maken ten algemee-
nen nutte.
Waar door alle Kamerleden de nieuw
aaugevangen parlementaire periode be
schouwd wordt als een tijdperk van krach
tige werkzaamheid op sociaal gebied, daar
hopen wij, dat samenwerking van aHe staat
kundige richtingen zooveel mogelijk wordt
gezocht en bevorderd. Maar wjj zouden
wel wenschen te waarschuwen tegen te
overdreven verwachtingen omtrent de hulp
der sociaal-democraten, omdat zij steeds
hebben getoond, dat het algemeen belang
door hen wordt dienstbaar gemaakt aan
hun partij-belangen, in plaats van dat de
richting, die zij voorstaan, zoekt te han
delen in het algemeen belang.
teruggereden, en had onderweg met zictizelven
geraadpleegd wat wel de beste wjjze van han
delen met den rentmeester zoude zjjn om ach
ter het geheim te komen. //Ik moet het bedaard
met hem aanleggen,// zeide hij tot zichzelven,
gcene beschuldigingen doen, geen lucht ge»en
aan kwade vermoedsnsen hjj was reeds ge
reed met de inleiding zijner rede maar het
gezicht van Blootworth, met zjjn door woedende
hartstochten gloeien 1 gelaat, er njjna even zoo
uitziend» als Marjory hem beschreven had ge
durende zjjn laatste bezotk bjj zir Valany, had
hem alles weder doen vergeten, en al zijue
schoon» beslui'en in rook doen vervliegen. De
rentmeester gevoelde al het voordeel sjjner stel
ling, en antwoo dde eenigszius gemeljjk n Us
sir Valany eenige klachten over hem had,
wenschte hij die liefst van he»a z-dven te hoo
ren hjj was aan niemand anders verantwoor
ding «cbuldig en wat dn huishoudcljjke uit
gaven betrof, daarmede had hij niets te maken;
intusschen was sir Valany niet de eenige rijke
man op de wereld, die liever verkoo» te leven
alsof hij arm ware het was echter in geenen
deele zijn plicht zieh in zulke zaken te mengen,
hjj veronderstelde dat sir Valany het recht had
zjjn geld te verkwiste», of te besparen, zonder
daarvan aan iemand rekenschap rerschuldigd
te zijn. t
//Nu, nu,// zeide de dokter, die boos op zich
zeiven was over zjjne drift,// ik sprak misschien
een weinig haastigmaar gij moet weten,
Blootworth, dat gjj het praatje zjjt van het ge
heele graafschap, en dat de lieden u beschou
wen als zulk een invloed over sir Valany te
En wat in de allereerste plaats noodig
isvertrouwen in eens anders bedoelin
gen en motieven, wij vinden dat bg de
sociaal-democraten niet en voorspellen
daarom niets dan teleurstellingen aan henf
die van het optreden der sociaal-demo
cratie voor ons Vaderland iets goeds ver
wachten.
Te New-York zal eene nieuwe kathedraal
gebouwd worden die een millioen dollars
zal kosten.
De nationale rgkdom van Amerika
bedroeg 6 billioen dollars in 1850. Heden
wordt die op 68 billioen dollars geschat,
en toch zijn er tegenwoordig, in New-
York alleen, meer nocdlgd""der dan toen
in geheel het land.
De Engelschen zjjn niet op hun gemak
nu de Duitschers vasten voet op Chineesch
grondgebied hebben genomen. Men zag
te Londen al verlangend uit naar Parijs
en St. Petersburg maar van daar zag zuster
Anna niets komen. En de raad door En
geland aan China gegeven om >uitschland
zeer ruime genoegdoening te bieden, heeft
de Duitschers niet kunnen bewegen hunne
schepen weder op te zoeken.
De Chineezen hebben eenvoudig de ne
derzetting der Duitschers te beschouwen
als het honorarium voor de Duifsche be
middeling, na de overwinning der Japan
ners. V on Bis marek noemt het nemen
van het Chineesche grondgebied «bet loon
voor den eerlijken makelaar.»
Wie zou zich ook durven verzetten tegen
het nemen van eens andermans eigendom
door de Duitschers in China. Onder een
huichelachtig preekea der rechtvaardig
heidsbetrachting wordt imme-s in onze
dagen in het groot en in het klein on
recht gepleegd. Roofden de Russen niet
te Vladivostock, de Engelschen te Hong
kong en de Franschen te Hanoï en te
Saignon?
De kolendragers aan de Theems te
Londen, duizenden in getal, hebben het
werk gestaakt. De werkstaking dreigt uit
te breken bg geheel het kolendragersgilde
van R'chmond tot Chatham.
Een der grootste opruiers bij de werk
stakingen John Burns, heeft nu de
dubbeltjes door de wekelgksche contri
butie bespaard, door de werkstakende ma
chinewerkers zjjn verteerd, hun den raad
gegeven weder aan het werk te gaan,
indien zjj niet de zekerheid hebben van
een wekeljjksch inkomen van 15000 p.st.
gedurende een half jaar.
De Fransche Regeering heeft maatre
gelen genomen om vier kruisers naar de
Chineesche zeeën te zenden, om daar het
evenwicht tusschen de Fransche en Duit-
sche vloten te herstellen.
hebben, dat gij hem in alle» kunt doen toe
stemmen, en daarom worden al de harde maat
regelen tegen de pachters, en zjjne karige wjj
ze van leven, aan u toegeschreven.//
Blootworth haalde de schouders op. //Ik be
kommer mjj nooit veel om hetgeen de liede»
van mij zeggen," antwoordde hjj.
//Zeer goed," zeide de dokter//het is eene
schoone zaak een zuiver geweten te hebben
maar, wat ik verlang te weten is, waarom uwe
bezoeken hem in den laatsten tjjd op zoo zon
derlinge wjjze geschokt hebben?//
Na een korte poos, zeide Blootworth, die al
dien tjjd met zjjne oogen naar den grond ge
slagen had gestaan, en ze nu ook nauweljjk»
opsloeg: //Sir Valany is inden laatsten tjjd veel
veranderd; dingen daar hjj vroeger niet om gaf,
brengen hem nu in eene kwade luim; de zaak
die ik verplicht was, hem mede te deelen,
maakte hem woedend, dat is mijne schuld niet.»
Maar uw eigen gedr.ig de laatste maal dat
gjj bjj hem waart P// hernam de dokter, op een
toor. die duideljjk deed bemerken dat Bloot
worth's woorden niet zonder eenige uitwerking
gebleven waren.
„Welaan, ik had ongeljjk, eu ik kom er
voor uit; ik ben tegenwoordig slecht geluimd;
ik ontmoet overal tegenkantinger is geen
pachter die mij niet gaarne zou doodschieten,
als hjj maar durfde de lieden uit het huis
haten mij erger dan de pest: de Squire vaal
geen naam erg genoeg voor mjj eultk
alles omdat ik sir Valany's bevelen volvoeren
dan, als ik tot hem ga en hem verhaal al wat
ik gedaan h»b, en zie dat hjj alles afkeurt,