No. 2873.
Maandag 3 Januari 1898.
22 ste Jaargang
f
Onze wenschen.
Parijsche Brieven.
BUITEN L A N D.
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1,40
Voor het baitenland 2,80
Afzonderljjke nummers 0,03
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem.
Van 16 regels.
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
50 Cents,
Vlt»
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Con tant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale Publicitè EtrangCrt
G. L. DA UBE <f- Co. JOHJV., F.JONES Succ., Pans Slbis Faubourg Montmartre.
Wederom is een jaar met al zijn lief en
^e<f) met al zijn rust en onrust, met al
z9a kalme en rumoerige oogenblikken ver*
"Lvenen.
Wat eene bonte mengeling van indruk-
Lin en gevoelens trilt ons door de ziel
huneer wjj terugzien op het verleden.
Laten wij het gordijn niet verscheuren
daarachter zeer veel verdriet en teleur-
8foilingen verborgen zijn. Maar brengen
di) onze wenschen voor het jaar 1898 met
*fo hoop, dat alles beter zal worden in een
echt Christeljjken zin.
Wjj zeggen niet alleen gelukkig Nieuw-
Jaar, maar zalig Nieuwjaar, hetgeen wil
Zeggen: gelukkig naar lichaam en naar ziel.
Zalig Nieuwjaar wenschen wij onzen le-
Zer8, eendracht en vrede in de familie zij
Lun aller deel. Voorspoed in hun zaken,
een goede oogst voor den boer, goede ver-
Loop voor winkeliers en handelaren, goede
dinst voor werklieden, vrede en huiselijk
geluk.
Zalig Nieuwjaar, wij bedoelen dat het jaar
1898 een goed jaar moge wezen voor Kerk
®n Vaderland, dat de vrede heersche zoowel
lQ het Binnen- als in het Buitenland, en
'Ld de oor logs wolken die zich dreigend
aan den Staatkundigen horizont samenpak
ken, verdwjjnen mogen door eene minne-
^ÜLe slechting der bestaande geschillen.
Onzen besten dank aan allen die ons
delwillende medewerking verleenden. Ons
test niets anders, dan te werken, te wach-
foo» te hopen en te vertrouwen op God.
Li die hoop en in dat vertrouwen is het
fondament gelegen, waarop wjj bouwen,
°m met Gods genade de woelingen van
Let stormenrijke leven te trotseeren.
Moge het jaar 1898 voor vriend en
Vljand een gelukkig jaar zjjn. Ziedaar den
dilgemeenden wenschdien wij op dezen dag
fot allen richten.
Redactie.
I
PARIJS, 26 December 1897.
Geachte Hoofdredacteur
Overeenkomstig mijne aan u gedane be-
fofte, wil ik uwen lezers van uit Frank-
'Üb's hoofdstad een en ander mededeelen.
Lwe courant besprak reeds uitvoerig de
Beide treurige zaken, die tegenwoordig de
Pransche hoofden op hol en de Fiansche
Pannen in beweging brengen, te weten het
B r e y f u s-proces en het tweede bedrijf van
Lit Panama schandaal, Over het eerste valt
niets nieuws te zeggen dan alleen, dat meer
FEUILLETON.
DE TWEE WEEZEN.
2 EERSTE DEEL.
Vervolg.)
- Mr.Landaia nam wederom op zijn bank plaats.
1 deze gerechtzaal van het Paleis te Versailles
Hïschte een diepe stilte, slechts afgebroken
°or Je gesmoorde, doffe weeklagende zuchten
"h den beschuldigde Doriat een langdurige
'lilt©.
Het was alsof de President vin het hof, in
a^ne hooge onpartijdigheid, aan de laatstge-
jproken woorden des verdedigers den tijd wilde
len hunne uitwerking op de gezworenen te
°iu om hen tot toegeeflijkheid te bewegen.
Kei- 1 Zaten Z'' balm, de twaalf uit het volk
8 sozen gezworenen, welke de wet, eiken mis-
adiger toevoegtbehoorende tot a]le standen
ma&'9Cbappij, industriëelen, renteniers; han-
od&T)U' bi^tenaars. Daar zaten zjj, de oogen
da -- givestigd. zijn geweten onderzoeken-
waarheid achter zijne
fcken.
ft tot hun
kJean De
voort
en meer de overtuiging veld wint, dat het
een storm zal zijn in een glas water en
het na alles toch weer zal blijken, dat
Dreyfus de ware schuldige wel is. Ook
bespraakt gij reeds de rol die èn de sena
tor Sell eu r er-K es tn eren vooral E mi -
le Zola in deze zaak spelen en die voor
de laatste, hoe ridderljjk zijne bedoeling
ook zij, wij dienen het te erkennen, niets
dan ellende na zich kan sleepen.
De volksgeest wordt in dezen het best
gekenschetst door een plaatje, dat op de
boulevards druk gecolporteerd wordt. Op
het plaatje zit een ouwe Israëliet, aan
handen en voeten vastgeklonken en die,
als men een draadje in beweging brengt
voortdurend op akelige wjjze de tong uit
steekt. Deze reclame wordt smakelijk ge
maakt door kreten als«c'est lui, c'est
le traitre Achetez le traitre! Vingt-cinq
centimes Nog typischer is het protest
tegen Z o la 's geschrijf. Met luider stemme
toch wordt er een blad gevent tie Cy
clone* genaamd, waarin op de eerste blad
zijde met groote letters staat gedrukt
«a la potenee, Zola.»
Ook de studenten razen en tieren nog
steeds tegen den romanschrijver en zeker
ware het voor dezen laatsten beter ge
weest, zoo hij zich niet in dit wespennest
had gestoken.
Het onderzoek in zake de Panamahis
torie gaat intusschen rustig zijn gang. Yan
den eenen kant Art on, die, schijut het,
iedereen in zijn boekje heeft en van den
anderen iedereen, die protesteert niets met
A r t on's boekje te maken te hebben. Ver
makelijk vooral is het geval van den dich-
ter-afgevaardigde Clovis-Hugues, die,
door den President der rechtbank gevraagd
hoe het kwam, dat ook zjjn naam Clo vis
voorkomt in het beruchte zakboekje, ant
woordt, dat het de naam is van den eer
sten Christen koning der Franken en dat
hij dus reden had te vermoeden dat A r t o n
zich destijds met studiën over het Me-
rovingische tijdperk onledig hield.
Hartverheffender is het zeker naast deze
overgroote misère eens het godsdienstig
leven te Parijs na te gaan, want, hoezeer
de moderne geest zich ook meer en meer
meester maakt van de gemoederen onzer
Fransche naburen, toch is het een feit,
dat de prachtige kerken van Parijs nog
altijd drommen geloovigen tot zich trek
ken. Vooral met Kerstmis was de toeloop
verbazend. Heerljjk klonken de gewijde
tonen van geheele orkesten door de go-
thieke of romaansche gewelven der eeuwen
oude tempels. Bij dergelijke feesten wordt
men gewaar dat Frankrjjk nog altijd is
«la fille ainée de 1' Eglise» en dat er geen
mayeur verreweg de aanzienlijkste onder de
gezworenen.
Hij had eene groote, bevallige, sterkgebouw
de gestalte en zijn door een zwarten baard
omgeven gelaat was schoon, maar hard. Al
deze trekken, het breede, vierkante voorhoofd,
de sterkgebogen neus, de vastbesloten kring om
den mond, de vooruitstekende kin toonden
wilskracht aan, maar vooral sprak die uit de
oogen, waarin een vaste, harde uitdrukking lag.
Op dit oogenblik waren zjjn blikken op de
tafel gericht, welke bedekt was met stukken
papier, waarop hjj aauteekeningen had gemaakt.
Hij was zeer bleek. Tusschenbeide was zijn
blik verward. De gloed daarin verdoofde. Her
haaldelijk kuchte hij en bracht dan zijn zakdoek
aan den mond; maar was dit wel om het ze
nuwachtige hoesten tegen te gaan, of om de
klamme handen af te vegen?
Had de advocaat hem door zjjn warm, tref
fend pleidooi overtuigd, of wel kwam de ont
roering, welke hij tevergeefs trachtte te ver
bergen, voort uit de besluiteloosheid, waarin
hjj nog verkeerde?
Geloofde hjj Doriat nog schuldig en schrikte
hjj terug voor de enorme verantwoordelijkheid,
die op hem ruettc?
De President nam in eenige zeer duidelijke,
korte woorden |de verschillende debatten samen
//Heeren gezworenen, volgens mjjnheer den
procureur des Keizers, steunende op de acte
van beschuldiging, welke men u heeft voor
gelezen, heeft Doriat in den nacht van 5 op
6 Mei den zich noemenden Boureille, te zjjnen
huize, op de hoeve der Benadettes, vermoord;
onrecht is gepleegd toen het genoemd werdt
«le plus beau royaumeaprès celui du ciel.»
Eigenaardig is het de kerk te bezoe
ken van den H. Severinus, die door het
gouvernement aan de katholieke Grieken
is gegeven en waarin dezen dan ook ge
trouwelijk hun godsdienstplichten komen
vieren. Ieder katholiek kan volstaan met
hier de H. Mis bij te wonen, aangezien
deze geestelijken bij de Katholieke Kerk
zijn aangesloten en er alleen verschil be
staat in den vorm. Zoo geschiedt b. v. de
consecratie met het gezicht naar de ge
loovigen en communieeeren deze laatsten
onder tweeërlei gedaante. De ciborie be
vindt zich ook niet op het hoöfdaltaar,
maar op een kleine dito daarneven. Ook
zingt de officiant in het Grieksch, wat
voorzeker een vreemden indruk maakt op
den bezoeker. Evenwel zijn het uitsluitend
leden der Grieksche Kolonie, die hier ter
kerke komen: priesters mei lange baarden
gevolgd van wel honderd kleine Griekjes met
den gebruikelijken rooden fez op het hoofd.
Dien rooden fez van eenigszins breeder
model, dragen ook de witte paters van
wijlen kardinaal Lavigerie, die hier
in de Rue Cassette hun procuratiehuis
hebben en met een van wie ik genoegen
had dezer dagen kennis te maken.
ZEw. sprak met zeer veel lof over de
Hollandsche paters, die in hun orde zijn
opgenomen en toonde mij zelfs eene pho-
tographie van hun huis te Boxtel in Noord-
Brabant. Met de beminnelijkheid den Fran-
schen priester eigen, schonk hij mij bij
het afscheid zijn portret en een souvenir
uit Jeruzalem, waar hij ook eenigen tijd
had vertoefd. Overigens verlangde de brave
geestelijke van harte naar het moederhuis
te Algiers terug. Daar, zeide ZEw. met
ongekunstelde bewondering, is de lucht
altijd blauw en heerscht eene eeuwige lente.
De menschen zjjn er niet bedorven gelijk
hier en hebben al den reinen eenvoud be
waard, die ze bij hunne geboorte hebben
gekregen. Ook prees ZEw. zeer de ijverige
propaganda, die voor hun missiewerk in
Holland werd gemaakt door de goede
broeders van Oudenbosch en herhaaldelijk
kwam de naam van Frère Bernardin
in zijne gesprekkeu terug. Met spijt nam
ik van mjjnen beminnelijken metgezel af
scheid en zeker zal ik niet in gebreke
blijven binnenkort andermaal mijn schre
den te richten naar de Rue Cassette, ten
einde uwen lezers nog meer bijzonderhe
den mee te kunnen deelen aangaande de
witte paters van Algiers. Aanvaard intus
schen, geachte Hoofdredacteur, mijne wel
gemeende en vriendschappelijke groeten.
Salvator.
met het doel om hem te berooven. Volgens
Mr. Landa s zijn weisprekenden verdediger, is
de hek'aagde niet schuldig aan dien moord,
noch aan de diefstallen. Bovendien hebt ge
gehoord, dat de beklaagde ontkent en zjjn on
schuld staande houdt.
De vragen waarop gjj, heeren gezworenen,
hebt te antwoorden, zijn de volgende:
le. Is beklaagde schuldig aan den moord,
den 5 Mei te Garches met voorbedachten rade
gepleegd op den persoon van genoemden Bou
reille
2e. Bovendien denzelfdcn dag, op dezelfde
plaats, ten nadeele van zijn slachtoffer, voor
of na den moord, diefstal te hebben gepleegd
van waarden, bankpapier en stapels goud
Ik moet u doen opmerken, heeren gezwo
renen, dat, wanneer gij, na beklaagde schuldig
bevonden te hebbenvan oordeel zjjt dat
er ten zijne voordeele verzachtende omstandig
heden kunnen in aanmerking genomen worden,
gij er aldus de verklaring van moet afleggen
//Ja, volgens de meerderheid bestaan er ver
zachtende omstandigheden ten gunste van den
beklaagde.
//Weest zoo goed, heeren gezworenen, u in
uwe raadkamer te begeven. Gendarmen, brengt
den beschuldigde weg!//
De beraadslaging der gezworenen duurde tien
minuten. Het geluid van een schel kondigde
aan dat zjj geëindigd waren.
Het Hof trad wederom binr-~
De Preside)
Engeland.
Dinsdag is de stad Lynn (Norfolk) door
een vreeselijke ramp geteisterd. Een ge
heel kwartier werd eene prooi der vlam
men. De aangerichte schale wordt op
150,000 pond sterling geschat. De brand
ontstond in een handelsgebouw, waarin ver
schillende kantoren gevestigd waren en
sloeg over op een confectiewinkel, een
kruidenierswinkel, een schoenwinkel, een
boekwinkel en een slagerswinkel. Al deze
gebouwen met eenige er tusschen gelegen
huizen door particulieren bewoond gingen,
op de naakte muren na, in de vlammen
op. Persoonljjke ongelukken hebben niet
plaats gehad.
Amerika.
De Regeering der Vereenigde Staten
van Noord-Amerika heeft aan de Neder-
landsche Regeering kennis gegeven, dat de
Surtaxe voor Hollandsche suiker in begin
sel is aangenomen. Het bedrag daarvan is
Dog niet vastgesteld en zal eerst worden
bepaald, nadat het totaal bedrag onzer sui
kerproductie, resp. dus het bedrag der pre
mie hier, die daarmede in verband staat,
en dus ook het bedrag der surtaxe in Ame
rika, die gelijk moet zijn aan het premie
bedrag hier, over het loopende werkjaar
geschat kan worden.
Te New-York zal een echt Amerikaan-
sche club worden opgericht. Alleen mannen,
die schipbreuk hebben geleden op de zee der
liefde, zullen daartoe behooren. Een groot
aantal jonge mannen, die ongelukkig zijn
geweest in de liefde, zijn op de gedachte
gekomen eene vereeniging te stichten,welke
zal bestaan uitafgewezen minnaars, echt-
genooten, die door hunne vrouwen zjjn ver
laten. De advocaat An drews heeft de op
dracht ontvangen, om de goedkeuring der
Regeering op de statuten te erlangenover
de lokalen, waarin de vergaderingen zul
len plaats hebben, is reeds onderhandeld,
en men wacht slechts op de wettelijke
goedkeuring om het huurcontract te tee
kenen. Tot president dezer zeker zeer ei
genaardige vereeniging wil men een man
kiezen, die bewijzen kan leveren, dat hij
meer dan anderen blauwtjes heeft geloo-
pen of op eene andere wijze ongelukkig
in de liefde is geweest. Men meent be
paald zulk een waardigen voorzitter ont
dekt te hebben in een man, die in wer
kelijkheid door zeven dames éénmaal, door
drie dames tweemaal, door twee dames
driemaal is afgewezen, dus in 't geheel
negentien lceeren een blauwtje heeft ge-
loopen. Voor ondervoorzitter schijnt be
stemd een man, die achtereenvolgens door
vier vrouwen is verlaten.
Turkije.
Volgens La Petite Republique zjjn een
aantal gevangenen, die aan de jongste
samenzwering tegen den Sultan van Tur
kije hebben deelgenomen, uit Konstan-
tinopel weggevoerd en in zee geworpen,
met zware steenen om den hals'.
de te deelen.'' Montmayeur richt zich op, Hij
is nog bleeker dan zooeven. Hij tracht zijn
aandoening te bedwingen, werpt een verwarde
blik om zich heen, op de drie rechters in hun
roode toga's, die hem koel en onverschillig
aanzien. Hjj mompelt eenige onverstaanbare
woorden.
Uit het publiek gaan eenige kreten van ver
wondering op, welke echter spoedig onderdrukt
worden.
//Mijnheer de president der gezworenen,/: zegt
de voorzitter, „wanneer uwe gevoeligheid u be
let het antwoord uwer medeleden voor te lazen,
dan geeft de wet u de vrijheid, zulks aan den
tweeden gezworene uwen buurman, over tc laten//
Maar Montmayeur is reeds zichzelf wederom
meester. Staande, zijn hooge gestalte recht en
stijf, als die van eenen soldaat op de parade,
zegt Montmayeurde hand op het hart met
vaste stem.
//Bij mijn eer en geweten, voor God en de
menschen, de verklaring der jury is
Op de eerste vraag, ja, beklaagde is schuldig.
Op de tweede vraag, ja, beklaagde is schuldig.
Hjj gaat weder zitten, of liever zjjgt neder,
en steunt het voorhoofd op de gevouwen han
den, terwjjl uit het publiek uitroepingen ge
hoord worden.
De jury heeft geen verzachtende omstandig
heden gevonden.
Op moord, gevolgd door diefstal, zonder
verzachtende omstandigheden staat de doodstraf.
-E3M beschuldigde voorkomen,//beveelt
'wederom binnen. Hjj weent
Een Griek moet onder de pjjtiigingen
die men de gevangenen vooraf deed on
dergaan, bezweken zjjn.
Het incident met de Grieksche oorlogs
schepen die bij het verlaten van de golf
van Ambrazia uit het Turksche fort Pre-
visa werden beschoten, is bijgelegd. Toen
de schepen voorbij stoomden, was eerst
met los kruit geschoten. De Grieksche
bodems stoomden rustig voort, maar wel
dra weerklonken twee schoten en floten
twee granaten voorbij den boeg der sche
pen. Daarop draaiden de Grieksche sche
pen bjj.
Van Turksche zijde werd het geval
opgehelderd als een misverstand en aan
de overheid van Previsa bevel gegeven de
Grieksche schepen ongehinderd te laten
passeeren. Daarmede is het incident
gesloten.
Japan.
De militaire partjj in Japan, d: nog
altjjd niet verzoend is met de wijze, waarop
in 1896 de vrede tusschen Japan en China
gesloten is, dringt er op aan om. hande
lend op te treden.
In de tuighuizen en op de werven
heerscht eene groote bedrijvigheid. Verle
den week is uit Nagazaki een escader
naar de Chineesche wateren vertrokken,
en thans wordt een tweede escader ge
reed gemaakt.
Door krachtig op te treden wil thans
markies Ito, de minister die een oorlog
met China heeft gevoerd, trachten de
Japansche partjjen weer bijeen te bren
gen en der oppossitie een wapen tegen
de Regeering uit de hand "te slaan.
Duitsohland.
Er is sprake van een huwelijk van den
Erfprins V o n W i e d met prinses Paulino
van Wurtemberg, de 20-jarige doch
ter uit den eersten echt des Konings met
prinses Marie van Waldeck-Pyr-
mont, zuster onzer Koningin-Regentes.
Prins Yon Bismarck is in den
laatsten tjjd minder wel. Hjj lijdt aan
zenuwpijnen die hem het loopen moeilijk
maken en zjjn nachtrust storeu. Hjj ont
vangt daarom weinig meer en is niet in
staat brieven te beantwoorden.
Frankrijk.
De veiligheidspolitie te Parijs heeft de
hand gelegd op eene dievenbende die de
omstreken onveilig maakte en haar stroop
tochten uitstrekte tot Neuilly en Courbe-
voie. Twee en dertig leden der bende zjjn
aangehouden, beschuldigd van omstreeks
vijftig diefstallen en nachtelijke aanran
dingen te hebben gepleegd. Verder wordt
de bende verdacht menschen vermoord te
hebben daar het opgevallen is, dat in den
laatsten tijd zeer veel ljjken uit de Seine
worden opgevischt.
De Fransche Regeering heeft 1,200,000
frs. ter beschikking gesteld van den Gou
verneur van Algerië, om te gemoet te
komen aan de inlandsche bevolking die
gebrek lijdt ten gevolge van de misluk
king van den oogst.
niet meer, maar rilt over al zijne ledematen.
Door al dié op hem gevestigde blikken in de
war gebracht, groet hjj nederig, zonder te weten
wat hij doet.
De griffier leest hem de verklaring der jury
voor. De procureur des Keizers eischt tegen
hem de toepassing van artt. 296 en 302 van
het strafwetboek (Code Pénal) en te midden
der algemeene ontroering spreekt de President,
na het met de mederechters eens te zjjn ge
worden, zijn barret afnemende:
//Het Hof, gelet op den eisch van den pro
cureur des Keizers; gelet op de artikelen 296
en 302 van het strafwetboek, welke aldus
luideu
Art. 296. Elke doodslag met voorbedachten
rade of in hinderlaag gepleegd, is moord.
Art. 302. Ecu ieder, die zich aan moord
heeft schuldig gemaakt, zal mot den dood
gestraft worden.
Veroordeelt bjjgevolg Michel Doriat ter
dood
„Beschuldigde, gjj hebt drie dagen tyd om
in beroep te komen tegen het vonnis, dat gij
zooeven gehoord hebt. De vergadering is ge
sloten.// Doriat is in lachen uitgebarsten
//De doodstraf 1" zegt hjj, //de doodstraf
Welk een gekheid 1//
Hjj kan het niet gelooveh. Men brengt hem
weg en hij blijft lachen. Hjj is als waanzinnig
Eerst in de gang, welke hij tusschen de ge
rechtsdienaars doorgaat, wordt het weder heidei
in zjjn geest. Hjj staat stil, kjjkt de soldaten
aan, die hem wegbrengen en bjj de armen
vasthouden. Wordt vervolgd.)
I
lllfl
lOtlUÏÏ.
HfragÉlaó voor xffiooró- en Stuiè-éGollanè
ABONNEMENTSPRIJS
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
SM Vist ffi s ph j 7
AGITE MA NON AGITATE
U
j
a