No. 2982.
Maandag 14 Maart 1898.
22ste Jaargang
Een noodzakelijk verband.
B 0IT15JNLAS D.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem.
feuilleton.
DE TWEE WEEZEN.
Italië.
Engeland.
Frankrijk.
Duitschland.
HfragBlaó voor «S%oorè- on SEuió'dCollanó
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1,40
Voor het baitenland 2,80
Afzonderlijke nummers 0,03
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
llNUEKMUr
AGITE MA NON AGITATE
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 16 regels.
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Con tvat.
Hoojdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale Publicité Etrangen
j. DAUBE 8f Co. JOHN., F.JONES Succ., Pans 3lbis Faubourg Montmartre
Veel is reeds gesproken en geschreven
over de noodzakelijkheid der reorganisatie
onzer levende strijdkrachten. Ookhet aan-
hangig wetsontwerp tot afschaffing der
dienstverranging en nummerverwisseling
heet bestemd te zijn om die reorganisa
tie voor te bereiden. De Regeering acht
zelfs den persoonlijken dienstplicht nood
zakelijk, eer men kan overgaan tot eene
hervorming van ons leger.
Wanneer wjj nu aannemen, gelijk de
Regeering doet, dat-de bedoelde reorga
nisatie een eisch is voor de weerbaarheid
van ons land en zij vraagt om ook uit
dat oogpunt goedkeuring te schenken aan
het thans aanhangig ontwerp, dan kan
men het toch niet te veel gevergd ach
ten, als de leden der Kamer wenschen in
gelicht te zijn omtrent de wijze, waarop
de Regeering de reorganisatie zich voor
stelt.
Het spreekt immers van zelf, dat de Re
geering omtrent de door haar noodzake
lijk geoordeelde legerhervorming haar ge
dachten heeft. Niet slechts kan men van
den Minister van Oorlog, die zijn porte
feuille eenmaal heeft aanvaard, verwachten
dat hij gevestigde denkbeelden bezit om
trent de legerorganisatie, maar in het bij
zonder kan men van hem eischen, dat hij
voor zich zelf een idee heeft ontworpen
omtrent de sterkte en inrichting van bet
leger, wanneer hij door het indienen van
een voorstel aan de wetgevende macht
toont, dat hij zich met den bestaanden toe
stand in dit opzicht niet kan vereenigen.
En waar dus alle gegevens zijn om aan
te nemen, dat de Minister van Oorlog, lij
het dan ook niet in alle onderdeden uit
gewerkt, toch in hoofdtrekken een over
zicht kan geven van de maatregelen, die
bij noodig keurt tot verhooging van de
weerbaarheid van het leger, zou het zeker
een plichtverzuim van de Kamer wezen,
wanneer zij bij de behandeling van het
voorstel tot invoering van den persoon
lijken dienstplicht geen nadere inlichtin
gen van den Minister eischte omtrent zijn
inzichten met betrekking tot de reorga
nisatie onzer levende strijdkrachten.
Onder de voorstanders van den per
soonlijken dienstplicht vindt men er, die
de invoering daarvan wenschelijk achten
zelfs zonder te letten op de legerhervor
ming. Onafhankelijk van elk ander motief
verlangen zij de afschaffing van plaats
vervanging en nummerverwisseling uit
sluitend op grond van de zoogenaamde
rechtvaardigheid, die er aan ten grondslag
zou liggen.
61
{Vervolg.
//Zou zij werkelijk met een vrooljjk hart
zich daarin kunnen schikken Is zjj dan niet
bij Doriat weggejaagd Wanneer zjj mjj be
driegt, kost het haar sleohls één woord om
weder in genade bij haar pleegmoeder te wor
den aangenomen
//Wat weerhoudt haar? Wie zal mjj de
waarheid doen kennen
//Laatst, toen ik droomde, heeft zjj mjj be
luisterd. Ik heb toen gesproken. Daarom zins-
fepeelt zjj op mijn berouw
//En niets, niets op dit marmeren gelaat,
waardoor ik achter de waarheid kan komen!//
Montmayeur zweeg, doch hoeveel plannen en
gedachten gingen er niet in hem om!
Drie gevoelens kregen beurtelings de over
hand.
Hjj, die anders voor niets bevreesd is, ge
voelt zich door onrust aangegrepen, wanneer
dat dit vastberaden meisje zijn vjj-
zjjn.
en daarin bestaat de
r hem bezit.
hem meès-
ver-
ehqel
Voor hen bestaat, derhalve niet de nood
zakelijkheid om bekend te wezen met de
Regeeringspiannen voor de toekomst van
ons leger. Zij meenen, dat in elk stelsel
het beginsel van den persoonlijken dienst
plicht moet passen, zoodat zij zich omtrent
de verdere beginselen der legerorganisatie
niet bekommeren.
Maar volgens de meeste voorstanders en
alle tegenstandeis van den persoonlijken
dienstplicht bestaat er een onverbreekbaar
verband tusschen dit principe en de leger
hervorming, en wordt derhalve door het
aanhangig voorstel gepraejudicieerd op de
aanstaande reorganisatie.
Dit verband bleek ten duidelijkste bij
het vorig ontwerp van den minister B e r-
g a n s i u s. Deze wilde ook de invoering
van den persoonlijken dienstplicht en te
vens wenschte hij het jaarlijksch contin
gent van de militie te verhoogen van
11.000 op 16,300 man. Deze verhooging
zou, indien zij ware ingevoerd, ten gevolge
gehad hebben, dat behalve degenen, die
om verschillende redenen waren vrijgesteld,
slechts ruim 300 personen zouden kunnen
vrijloten. Deze 300 gelukkigen per jaar
tegenover de 16,000, die zouden moeteD
dienen, konden gerust het beweren recht
vaardigen, dat in plaats van persoonlijken
dienstplicht, algemeene dienstplicht zou
zijn ingevoerd. Ware derhalve het ont-
werp-Be rgansi us goedgekeurd, dan zou
men met recht van algemeenen dienstplicht
hebben kunnen spreken.
Nu weet men van den minister Eland
nog volstrekt niet, op welk cijfer hij het
jaarlijksch contingent wil gesteld hebben.
Hij wenscht de weerbaarheid van ons le
ger te verhoogen en zal dus zeker wel
eischen, dat in de toekomst meer dan 11000
man voor den militairen dienst per jaar
worden aangewezen. Wij zouden wel haast
durven verzekeren, dat hij in dit opzicht
niet voor den minister Be r gansi us wil
onderdoen. Yoegt men hier nu bij de af
schaffing van de plaatsvervanging en num
merverwisseling, dan kan men wel aan
nemen, dat een ieder, die geen reden van
vrijstelling heeft en in de loting is geval
len, ook dienen moet.
In dat geval verkrjjgt het voorstel van
den Minister, dat bij de Kamer in onder
zoek is, een nog afkeurenswaardiger ka
rakter. Dan is de druk der militaire las
ten, welke op de ingezetenen gelegd zal
worden, nog veel zwaarder. Dan kunnen
bovendien de dienstplichtigen spreken van
ongelijken druk, omdat men hen wel in
lijft zonder eenige kans op vrijloten, ter
wijl er zoovelen worden vrijgesteld (o. a.
de eenige zoons), die toch niet allen
te moeten opofferen, de positie, welke hij zich
door een misdaad verworven heeft, waarvoor
hij elk gevoel van medeljjden tot zwijgen ge
bracht heeft, in de waagschaal te stellen Door
eene vrouw te worden gestuit, teruggedrongen,
ten val gebracht misschien, nu hjj bjjna zeker
is vai) de zegepraal
Na woede en vrees gevoelt hij smart.
Ja, deze nietswaardige is nog vatbaar voor
droefheid
Hjj bemint hartstochtelijk en meende, dat
zjjne liefde beantwoord werd. Plotseling werd
hij op wreede wijze ontnuchterdj nu hjj bespeurt,
dat men met hem gespeeld heeft, dat men hem
nooit heeft lief gehad dat hetgeen bij
inboezemde geen teederheid of liefde, doch
afkeer was dat Lucienne nooit gedacht
had aan het geluk van eene vereeniging, welke
uit wederzjjdsche genegenheid was voortgespro
ten, waarbij eerzucht, werk, ellende of roem
gedeeld zou worden doch dat zjj slechts peins
de over de straf van eeu moordenaar dien zjj
aan de verachting der menschen prijs wjjde
geven.
Welk eene teleurstelling
En niettegenstaande dit alles kwam hem
het beeld van Lucienne betooverend, machtiger
dan ooit voor oogen.
Wanneer hjj zich niet vergiste en alles waar
bleek te zjjn. zou hjj in haar de voldoening
van zijn wraak zoeken en hij was zeker, deze
te zullen vinden.
Ondanks al de martelingen, welke hjj door
stond, bleef hem nog een straal van hoop
j over.
Vooral niet in de gegoede kringen
als kostwinners behoeven aangemerkt te
worden.
Men ziet, dat tusschen het Regeerings-
voorstel en de verdere plannen omtrent de
legerorganisatie een niet te loochenen ver
band bestaat, en dat de thans voorgestelde
wijzigingen in artikelen der Mililiewet niet
kunnen worden losgemaakt van andere
artikelen, waaromtrent de Minister nog
volstrekt geen voorstel heeft gedaan.
Omtrent de gevolgen der aanneming
van het ontwerp tast men nog geheel in
het duister. Men kan van een abstract
standpunt de aanneming er vanbetoogen,
maar de practijk kan leiden tot toestan
den, die men op dit oogenblik juist tracht
te vermijden. Dit komt alleen hierdoor,
dat de Minister goedgevonden heeft tot
nog toe het zwijgen te bewaren omtrent
zijn voornemens betreffende de regeling
onzer levende strijdkrachten.
Van die regeling maakt de persoonlijke
dienstplicht wel degelijk een voornaam
onderdeel uit. Men kan zelfs zeggen, dat
de afschaffing van de plaatsvervangingen
de nummerverwisseling de basis vormt voor
alle verdere maatregelen.' En nu vragen
wijhoe de Kamer de voorgestelde wet
kan beoordeelen zonder verder iets om
trent 's Ministers plannen te weten
Men kan nu wel met de voorstanders
quand même gaan zeggen, dat in elk stel
sel van legerinriehting de persoonlijke
dienstplicht noodzakelijk is, maar er kun
nen zich gevallen voordoen, dat zelfs de
voorstanders van thans in tegenstanders
veranderen. En zou meu, indien de leger
hervorming van den Minister niet werd
goedgekeurdden eenmaal ingevoerden
persoonlijken dienstplicht dan weer gaan
afschaffen 1
Ons dunkt, dit is niet mogelijk. Maar
dan ook moet zoo reel te meer geaarzeld
worden om den Minister van Oorlog de
wijziging der Militiewet te schenken, die
door hem wordt gevraagd.
Wij zijn principieele tegenstanders van
den persoonlijken dienstplicht en keuren
hem in elk geval af, maar dit neemt niet
weg, dat wij het recht bezitten om de
voorstanders er van te waarschuwen tegen
mogelijke, ja waarschijnlijke gevolgen der
aanhangige wet. Vooral nu de Regeering
zoo vrijgevig is met haar vrijstellingenten
opzichte van den geestelijken stand, moet
gewaarschuwd worden tegen het zich aan
haar overgeven in zake den persoonlijken
dienstplicht, want vermeerdering der vrij
stellingen, gevoegd bij verhooging van het
jaarlijksch contingent, maakt den persoon
lijken tot algemeenen dienstplicht. En is
Mogelijk had de Duitscher haar verkeerd
verstaan
//Ik zal het spoedig te weten komen,"
mompelde hjj.
Van nu af aan stelde hij inderdaad alle mo
gelijke pogingen in het werk om zich zeker
heid te verschaffen, en Lucienne, die haar ge
heim goed bewaard achtte, dacht er zelf niet
aan, dat hij hare gangen bespiedde en dat voor
taan de geringste onvoorzichtigheid haar in de
handen van Montmayeur zou overleveren en
Doriat in het verderf kon storten.
Vaker dan ooit vroeg hjj haar telkens
//Hebt gjj mij lief, Lucienne?//
//Twijfelt gij daaraan
Nimmer gaf zjj een rechtstreeksch antwoord,
want dat kon zjj niet van zich verkrjjgen, dezen
man te verklaren dat zij hem beminde. Zij had
een gevoel of zoodoende een gedeelte van Bou-
reilles bloed op haar hoofd zou neerkomen.
//Ik twijfel daar niet aan maar
//Nu
//Waarom moet ik u zulks altjjd vragen, en
komt dat zoete woord nimmer vanzelf over
uwe lippen
//Omdat ik het niet noodig vind u steeds te
verklaren dat ik u liefheb,// zeide zij
met eene haperende stem, «want mjjn tegenwoor
digheid in uw huis bewjjst zulks genoeg.//
//Neen,// antwoordde hij eensklaps, //zulks
bewjjst niets
Doch hjj zweeg, op het punt zijnde zich te
verraden.
Voortaan konden Lucienne en Olaudineniet
meer samen praten, of zjj ontmoeten den on-
1 het eenmaal zoover dan is er niet veel
noodig om de vrijstellingen geschrapt te
krijgen en bezitten ook wij het gehate
stelsel van Frankrijk en andere landen f
waar ook de geestelijken genoodzaakt zijn
het zwaard te dragen.
Er staat hier een groot belang op het
spel. Door deze wet goed te keuren, geeft
de Kamer aan de Regeering volmacht om
de militaire lasten van ons volk aanzien
lijk te verzwaren. Geen goedgezinde Re
geering zal later, wanneer de legerinrieh
ting eenmaal is vastgesteld, en ingevoerd,
op den gedanen stap kunnen terugkeeren.
En, waar onze niet-militaire natie tot nog
toe met sympathie het leger heeft be
schouwd zal er een tijd komendat de
betrekkelijke populariteit onzer soldaten
verdwijnt en tevens de weerbaarheid, die
men thans tracht te verhoogen, op beden
kelijke wijze vermindert.
Onze wensch is daarom, dat de Tweede
Kamer het verband tusschen den persoon
lijken dienstplicht en de reorganisatie on
zer levende strijdkrachten niet uit het oog
zal verliezen en zij, alvorens eenige be
slissing te nemen, van den Minister eene
nadere verklaring vraagt omtrent zijn denk-
deelden betreffende de legerhervorming.
Groote eer is niet alleen te Rome bij
de laatste reis naar het station, maar ook
te Milaan bij de begrafenis aan Caval-
lotti's lijk bewezen. De gesneuvelde
duellant had niet voor het eerst gevoch
ten. Het moet nu reeds de 35ste keer zijn,
dat hij duelleerde, maar nu had hij in
den redacteur Macola zijn man gevon
den die hem naar de eeuwigheid heeft
geholpen. De redacteur Macola, moet
ook een eerste vechtersbaas zijn, reeds 20
duels heet hjj achter den rug hebben.
Gelijktijdig met Felice Caval-
lotti is Zaterdag te Trapani ook nog
een luitenant der infanterie in een duel
gedood. Deze had een pistoolschot in de
zijde ontvangen en stierf nog denzelfden
avond.
In het Engelsch Parlement heeft de
minister Cpirzou den toestand in Oost-
Azië besproken. Hij deelde mede, dat Rus
land met China onderhandelt over het
sluiten van een pacht-contract omtrent
'Port-Arthur en Ta-liën-wan, en tot het
bouwen van een spoorweg naar een dezer
plaatsen.
Rusland, zei de Minister verder, heeft
niet de souvereine rechten over die havens
gevraagd en evenmin gedreigd met het
zenden van troepen naar Mantsjoerije.
De Russische minister van Buitenland-
sche Zaken graaf Moerawjófheeft ver
klaard, dat Ta-liën-wan evenals de andere
derzoekenden blik van den ellendeling welke
nog voordurend in vrees en twijfel verkeerde.
Lucienne schreef echter zijne neerslachtigheid
toe aan wroeging en zijne onrustige nachten.
Sedert 6enige dagen had er eeue groote troe
penbeweging om Garches plaats gehad De
huzaren, die tot nog toe op de fabriek inge
kwartierd waren geweest, waren naar Versailles
opgetrokken en men verwachtte nu de dragonders.
Het was de dag na het bloedige gevecht
vau Bourges. Het gerucht der verschillende
slagen verspreidde zich spoedig, de Pruisen
zorgden daar wel voor, en de ambulances namen
trouwens overal de gewonden op. De vorige
dagen had men weer kanongebulder gehoord
en des avonds na den slag heerschte er meer
levendigheid onder de vijandeljjke soldaten.
De herbergen wareu steeds stampvol, woeste
en tierende benden trokken door de straten,
sabels rinkelden over de door ruiterjj en kanon
nen ongeljjk gemaakte steenen en de nachte
lijke stilte werd verbroken door liederen, welke
vijandelijke dichters op het overwonnen Frank
rijk gemaakt hadden.
Den 31 October verspreidde zich als een
loopend vuur de mare:
Metz heeft zich overgegeven.
Van alle zijden weerklonken vreugdekreten,
de muziek speelde nationale liederen.
D8 Duitschers hadden wijn laten halen en
dronken in de groote zaal van de fabriek, om
zoodoende tegeljjkertjjd de overwinning te
Bourges en de overgave van Metz te vieren.
Als gewoonlijk zonge^giLMdrinkende, lie -
deren uit hun land
Cbineesche havens voor den vreemden
handel zal worden geopend, wanneer Rus
land zulk een contract verkrijgt.
De Engelsche gezant te Peking weet
niets van een ultimatum, of dat er een
vaste tijd was vastgesteld voor een ant
woord; evenmin is door hem bericht ont
vangen, dat Rusland het sluiten eener
leening door Engelsche en Duitsche Ban
ken bestrijdt, doch hij verneemt dat de
leening op het punt van uitgifte staat.
Wij hebben, zegt de heer Curzon,
geen enkel bericht ontvangen, waarin het
afslaan van Deer-eiland aan Rusland wordt
bevestigd.
In Algiers is weer eene anti-joodsche
betooging gehouden. Toen de redactenr
van het dagblad L'Anti-JuiJ uit Parijs te
Algiers terugkeerdewaren niet minder
dan 20.000 personen bij de aanlegplaats
verzameld om hem toe te juichen.
De Israëlieten hadden hunne winkels
gesloten. Er hebben gelukkig geen on
geregeldheden plaats gehad.
Te Dijon voegde een gepensionneerd
kapitein G u i g n o t zich bij een paar
kennissen aan een tafeltje voor een kof
fiehuis. En eene met papier omwikkelde
flesch ziende staan schonk hij een glas in.
ledigde het in één teug en viel als dood
ter aarde. Een in allerijl ontboden genees
heer beproefde nog iets te doen, maar
een oogenblik later blies de ongelukkige
den adem uit. Hij had een mengsel van
bromium-potassium en nitras argenti in-
gezwolgen.
f"* **-
Op de laatste reis van keizer Wi1
naar Bremerhaven is Z. M. aan een gr
gevaar ontsnapt.
De Keizer was aan boord van het oor
logsschip Kurfüst Friedrich Wilhelm ge
weest en keerde naar den wal terug op
een stoombarkas. Toen de barkas om het
oorlogsschip stoomde, had het weinig ge
scheeld of zij was in botsing gekomen met
een visscherspink die langs de andere zijde
van het schip zeilde en dus van de bar
kas niet was gezien. De schipper van de
pink wierp zjjn roer geheel over en de
gezagvoerder van de barkas gaf tegenstoom.
De botsing, die onvermijdelijk scheen, bleef
dientengevolge achterwegemaar beide
vaartuigen gingen rakelings langs elkander.
Berlijn had in't eind van 1897 niet
minder dan 7840 openbare gelegenheden,
waar dorstige kelen gelaafd konden wor
den, bijna 300 meer dan een jaar te vo
ren. Daaronder waren 897 lokalen (70
meer) waar enkel bier, thee en chocolade
geschonken werd, en 1731 (140 meer)
waar geen sterke drank mocht worden
verstrekt. Het getal gelegenheden, waar
enkel sterke drank getapt werd, was 5q 1
(24 minder)er waren 6893 volkjbi°rtu:
zen, 947 <hoogere> bierhuizen en 278
waar vooral wijn gebruikt wordt.
Spanje.
Reeds lang broeit er iets tusschen Ma
drid en Washington en gevaar voor een
Het was elf uur in den avondde nacht
was donker. De post op de fabriek bestond
uit een twintig manschappen, onder aanvoe
ring van Schuller, en kon zich door een keten
van schildwachten bjjna onmiddelljjk met de
bezetting van Garches vereenigen.
In dien hoek der vallei zou een drama
worden afgespeeld.
Die duistere, regenachtige nacht, het huis
der Montmayeurs, eenzaam in de nabjjheid der
bosschen gelegen, alles leende zich ertoe een
kloeken slag te slaan.
Tegen elf uur waren de Pruisen iets minder
op hun hoede gewordenalles was stil, ter
wijl voortdurend een fjjne motregen neerviel.
Op de open plaatsen in het bosch konden de
wachten geen twee passen voor zich uitzien,
zoodat de Duitsche onderofficieren, die de
posten kwamen aflossen, genoodzaakt waren
driemaal in de handen te klappen.
De schildwacht antwoordde op dezelfde
wjjze, waarop dan het wachtwoord en het
consigne gewisseld werden.
Ware de nacht minder donker geweest en
had de maan, al was het maar door de wol
ken heen, het woud verlicht, dan hadden de
soldaten gezien, dat verscheidene gedaante
zich onder de struiken voortbewogen vau twin
tig verschillende kanten komende, tussehe
posten doorsluipende, in de richting d
muren van Montmayeur.
In de fabriek gingen Fran2
soldaten nog steeds met
voort. Enkelen speelden
in een dikken nevel
