N 1 E U VY E
fDagêlaó voor c TSooró^
Arm Frankrijk.
No. 2941
Donderdag 24 Maart 1898.
22ste Jaargang.
BUITENLAND.
70
DE TWEE WEEZEN.
Rusland.
Amerika.
België.
Duitschland.
URIEHSf
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige in plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verscbjjnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
/1,10
<1,40
<2,80
«0.03
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER AD VERTE NTIEN.
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer7ys
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
(Slot.)
Pour de plus heureux jours je garde
l'espérance 1
Chanson populaire.
Het was in 1872. In eene mij bevriende
familie woonde ik een muziekavondje bjj.
Er was een gast, een Elzasser van
Franschen oorsprong, die onder Mac-Ma-
hon had gestreden in 1870. Hij was een
stil en bedaard man, van een dertig jaren,
met zeer beschaafde manieren en goed ont
wikkeld. Wij praatten over van alles,
ook over den ongelukkigen oorlog. Hij zeide
niet heel veel daarvan, maar wat hij zeide
toonde diep leed. De gastvrouw, eene
Fran^aise, wilde een einde maken aan dat
pijnlijke thema en zeide: «Cousir, veuillez
chanter un morceau, vous chautez si bien
En hij, met die courtoisie, die zich niet
bidden laat, stond op, begaf zich naar de
piano, preludeerde eenige oogenblikken en
toen zong hij met eene zeer schoone stem,
met veel talent en met eene uitdrukking,
die door de ziel sneed de bittere klacht van
het kind van den Elzas, «qu'ils avaient
Vendue,» vil troupeau, que l'on chasse»,
die eindigt met de woorden, welke ik
boven dit artikel schreef. Ik heb nooit
de herinnering aan dat lied vergeten, nooit
de uitdrukking vergeten van verlangen,
van biddend smeeken en van kommervol
vertrouwen, waarmede hij die laatste woor
den zong.
En nu ik dit derde artikel ging schrij
ven, kwamen mij die woorden weder voor
den geest: <Wie wird das enden?» Zul
len zjj voor Frankrijk komen, die geluk
kige dagen Zal Frankrijk zich opheffen
uit den modderpoel, waarin men het doet
wégzinken en wil verstikken, of zal het
nog dieper dalen en eindelijk geheel ten
gronde gaan?
Wat kracht in Frankrijk schuilt, heeft
het getoond na den verschrikkelijken val in
1870. Men meende dat Frankrijk verplet-
FE U1LLET ON.
Vervolg.)
«Neen maar, dat ia sterk mompelde bij.
De deur scheen aan te staaD, een weinig
maanlicht scheen door de kier, en zulks had
ïjjn aandacht getrokken.
Hjj kwam naderbij om beter te kunnen sien,
niet welende of hij waakte of droomde.
//Het is toch zoo 1 Ik droom niat
Zacht maakte hjj de deur verder open in de
verwachting, dat er een soldaat zal binnenko
men om hem ter strafplaats te geleiden.
Hjj toeft een oogenblik zjjn hart klopt hoor
baar. Bjj deze hoop op behoud beeft hjj als een
kiDd.
Na geruimen tjjd gewacht te hebban, verkeert
de hoop in zekerheid.
//Komaan,/»zegt hjj in zichzelf, „de deur
staat open; ik moet gebruik van deze gelegen
heid maken./»
Op dit uur worden echter de schildwachten
afgelost, daarom wacht bij nog eenigen tijd,
gaat zelfs voor het venster staan, opdat de
nieuwe wachten hem zouden zien, wanneer zij
zich bij geval wilden overtuigen, dat hun ge
vangene zich nog steeds in zjjn vertrek bevond.
Daarop sluipt hij naar het binnenplaatsje.
De sleutel steekt op de deur hjj sluit
baar weder, neemt den sleutel mede opent
terd, vernietigd was. De Duitsche Rijks
kanselier vergiste zich in de grootte van
het herstellingsvermogen der natie, anders
bad hij het «saigner a. blane,» wel wat
beter en op meer afdoende wijze toegepast.
Sedert den noodlottigen oorlog heeft Frank
rijk alles voor bet leger over gehad. Geene
opofferingen waren te groot om het in
zijne kracht te herstellen. De Ministers van
Oorlog hadden een onbeperkt crediet. Hoe
grcot de sommen waren, die men vroeg,
zij werden zonder tegenspraak, voetstoots
toegestaan. Op dat leger nu, is door hen
die de Dreyfus-zaak oprakelden, m. i.
een verwoeden en wel overwogen aanval
gedaan, en Zo la bood hun daarbij de hel
pende hand. Vooral tegen de hoofd-officie
ren was de aanval gericht.
Velen van hen zijn mannen, die in 1870
nog jong met moed en toewijding ten strijde
trokken om, zooals zij meenden te deelen
in den roem der Fransche legers; later,
om hun leven te wagen teneinde Frankrijk
voor algeheelen ondergang te bewaren en
die nu arbeiden en streven om het leger
op te heffen en weder op te voeren tot
zijne oude kracht, zijn ouden roem. Ve
len van hen zijn gesproten uit de élite van
het Fransche volk (niet velen zijn als
Esterhazy of Dreyfus, maar zjjn
dat wel Franschen velen nog trouw
aan de oude traditiën van eer en van ge
loof, adelijk en edel, Frankrijk bemin
nend en de Kerk, nog knielend ook voor
den God der heerscharen. Tegen hen was
de slag gericht. Zola vrijgesproken,
Dreyfus onschuldig, dat was de veroor
deeling dier mannen, dat was een slag
in het aangezicht van de hoofden van het
leger. Maar de bom sprong verkeerd.
Die ze wierpen, werden zeiven getroffen.
<Leve het legerriep het Fransche volk en
<Weg met de joden,» antwoordde de echo.
Voelt het Fransche volk, wie het ten
verderve voert? Zal het ontwaken, zal het
zich oprichten uit den modderpoel? O,
er is nog zooveel goeds in dat volk, nog
de glazen deur van de groote zaal der fabriek
zoo zaeht mogelijk en bevindt zich te mid
den der Duitsche soldaten, die nog steeds vast
doorslapen en snorken. Hjj durft niet verd-r,
maar houdt een oogenblik stil om zjjne oogen
aan het halfduister te gewennen, dat om hem
heerscht. Hjj kan zeer goed al die op hetstroo
uitgestrekte gedaanten onderscheiden en hij
vreest, dat hjj bjj den eersten pasop een arm
of been zal treden.
Doch hjj kan niet langer bij de deur bljjven
staan. Hjj gaat vooruit, doch nauweljjks heeft
hjj twee schreden gedaan of hjj stoot reeds te
gen de voeten van een der manschappen.
De soldaat geeft geen geluid, hjj richt zich
een weinig op, draait zich eens om en trekt zijn
knieën wat op.
Eindeijjk komt Gauthier ongehinderd aan
den uitgang. Ook hier is de deur slechts met
een knip gesloten, hij behoeft die slechts te
verwijderen, doch dit geeft een gerekt, klagend
geluid.
Twee, drie Duitschers richten zich half over-
eimd, en op hetzelfde oogenblik verlicht de maan
Gauthier's gansche gestalte.
„Werda klinkt het, doch Gauthier wacht
zich wel antwoord te geven.
Met een sprong is hjj de deur uit en loopt
zoo hard hij kan het veld in, terwijl hjj zich
voorover buigt om zoo mi* mogeljjk kans tot
raken te geven aan de kogels, die weldra om
hem heen zullen fluiten.
„Te wapeuroept Franz Schuller.
Het berouwt hem reeds, dat hij een oogenblik
de inspraak van zjjn hart gevolgd heeftde
zooveel kracht, zooveel spaarzaamheid, zoo
veel arbeidzaamheid, zooveel edelmoed, zoo
veel kinderlijk geloof nog, niettegenstaande
allerlei afdwalingen!
Frankrijk, ontwaakSchud af de schan
delijke kluisters, die u knellenZie de to
rens der Madeleine, en van l'Eglise du
Sacré Coeur op den Montmartre roepen u
toe: «Ga tot Hem, wiens eer uwe ridder
lijke Lelden in vroegere tijden voerde op
het pad der glorie! Keer weer tot het eer
biedwaardige geloof uwer voorvaderen Ruk
u los uit de omarming van hen, die u om
knellen, huichelend te strijden voor waar
heid en ïecht, maar die u neertrekken,
al langer hoe dieper, in de schandeEcrasez
rinfamie! Werp van u de oneer van die
omhelzing, trap ze in het slijk! Word we
der de vrije, fiere dochter der Kerk, met
het oude geloof keert de oude roem terug!
Pe Russische generaal Ubranowsky
is door den Ozaar belast met een zending
naar Peking. Hij is de overbrenger van
een eigenhaDdigen brief van Nicol aas II.
Bovendien heeft de Czaar, volgens een
bericht uit Odessa, den Generaal de opdracht
gegeven de Chitieesche Regeering te polsen
over baar houding in geval er verwikke
lingen tusschen Rusland en Japan mochten
ontstaan.
Spanje.
De Regeeiingte Madrid zal eindelijk eens
met kracht den opstand op het eiland Cuba
trachten te overwinnen. Drie nieuwe le
gerkorpsen worden georganiseerd, een te
Camaguez onder bevel van generaal Sal
ee do, een ander te Santa Clara onder ge
neraal Aguirre en een derde in het wes
ten onder generaal GonzalesBarrados.
Men is er achter gekomen, dat onder de
Amerikaansche dagbladcorrespondenten ge
heime agenten schuilen van de opstande
lingen.
De betrekkingen tusschen Spanje en de
Vereenigde Staten blijven dan ook steeds
gespannen. Er is beweerd, dat de Secreta
ris der «chatkist te Washington een oorlog
rassenhaat komt weder levendig boven.
In een oogwenk is de wacht op de been.
Toen Ganlhier den bock der fabriek omkwam,
hebben de beide schildwachten hem in het oog
gekregen en op hem geschoten, doch de kogels
zijn hem rakelings langs het hoofd gegaan, zon
der, letsel te veroorzaken.
„Te hoog?// roept hjj, onder het voortspoe-
den.
De post zelf schoot slechts in den blinde.
Lucienne zat nog op en. hoorde al dat leven,
zonder er iets van te begrjjpen. Zou er nog een
aanval plaats hebben Wat gebeurde er toch P
Tegenwoordig werd bijna iederen nacht de stilte
op deze wjjze verbroken. Voor dag en dauw
stond zjj reeds weder voor het venster naar het
doen en laten der Duitschers te turen. Er
heerschte dan ook dien dag meer levendigheid
onder hen dan anders het geval was. Officieren,
die in eene woedende stemming Bchencn te ver-
kecren, ondervroegen Franz Schuller, die, een
weinig bleek, onbeweegljjk luisterde.
Een kapitein, nog meer opgewonden dan de
overigen en die u;t alle macht tierde en vloekte,
ging op hem af en gaf hem, zonder vorm van
proceB, twee hevige slagen in het aangezicht.
Schuller wankelde, zjjn gelaat werd vuurrood,
doch hjj herstelde zich spoedig en zeide geen
woord. De kapitein vcrwjjderde zich. Öchuller
bleef nog geruimen tjjd in dezelfde houding
staan, als wachtte hij of een andere officier hem
nogmaals eene beleediging zou doen ondergaan,
daarna maakte hjj eensklaps, recht en stram,
als op eene parade, rechtsomkeert en begaf zich
naar de fabriek.
met Spanje onvermijdelijk moet hebben ver
klaard, wanneer zou blijken, dat de Maine
met Spaansche hulp in de lucht was ge
vlogen.
Ook aan den heer Roosevelt, onder
staatssecretaris van de Amerikaansche ma
rine, werden oorlogszuchtige uitlatingen
toegeschreven zij kwamen voor in het
J ournal.
Het onderzoek naar het in de lucht vlie
gen van het Amerikaansche oorlogsschip
Maine in de haven van Havanna, is te New-
York bekend gemaakt en wel in dezen geest,
dat de Commissie met het onderzoek be
last, van oordeel is, dat het onheil te weeg
is gebracht door een torpedo. Dit bericht
heeft dan ook te New-York de grootste
sensatie verwekt en men rreest, dat de
Regeering genoodzaakt zal zijn om aan den
drang van het publiek toe te geven en
aan Spanje den ooi log te verklaren,
De Gazet van Antwerpen deelt mede, dat
Z. Em. den Pauselijken Nuntius te Brussel
uit Rome de lastgeving heeft ontvangen,
den abbé Daens mede te deelen, dat zjjn
beroep tegen het besluit van Z. D. H. Mgr.
Spillemans bisschop van Gent, waarbij
den Abbé verboden wordt een politiek man
daat opnieuw te aanvaarden, is verworpen.
De luitenant-generaal Mare hal heeft
Zaterdag voor het vertrek van het Duitsche
oorlogsschip Stein uit de haven van Ant
werpen, vergezeld van eenige officieren, een
bezoek gebracht aan boord van het oor
logsschip.
De Luitenant-generaal en zijn officieren
werden hoffelijk door de Duitschers ont
vangen. Daar de meeste Belgische officieren
geen Duitsch verstaan en de Duitschers
geen Fransch, was het de Engelsche taal
die het meest gebezigd werd.
's Avonds werden de officieren van de
Stein ontvangen bij den Gouverneur baron
O s y, waar ook minister De Bruyn de
burgemeester Van Rijswjjck, de heer
W i 11 a e r t, generaal der Burgerwacht, en
mijnheer en mevr. de Bary, aanwezig
waren. Het feest was zeer gezellig.
De dochter van den Koning van Wur-
temberg, prinses Paulina, heeft zich
//Mjju God, wat zou dat beteekenen vroeg
Lucienne ziek zelve af, „zou de sergeant aan
mjjn vorzoek voldaan hebbenZouden mijne
gebeden hem geroerd hebben O ik moet het
weten, zoo iets komt mjj al te onwaarschijnlijk
voor
Intusschen begreep zij, dat zjj Schuller noo-
deloos nog meer onaangenaamheden zou berok
kenen, door hem denzelfden morgen mee vragen
lastig te vallen. Het was beter te wachten, tot
dat het toeval hem tot haar zou voeren.
Franz Schuller was juist naar zjjn zolderka
mertje gegaan. .Hjj had zjjn dagboek ter hand
genomen om er nog eenige regels bjj te voegen
//Zooeven heb ik van kapitein Von Graubach
twee hevige slagen in het aangezicht gehad.
Het sehjjnt den Franschen gevangene te zjjn
gelukt te ontsnappen. Men vraagt zich af op
welke wijze hjj daarin geslaagd is, doch ik kan
zulks aan mjjne goede vrouw niet uitleggen.
Mogeljjk wel, als de oorlog gedaan is. Intus
schen is de kapitein Von Graubach erg hard
handig.
//Sedert van morgen is het mij, alsof al de
klokken van den Dom te Keulen in mjjn ooren
geluid worden. Als hjj even hard op den kop
van den Turk geslagen had op de kermis in
ons dorp, zou hjj ongetwijfeld den eersten prjjs
behaald hebbeD.//
Ia den namiddag kwam Montmayeur naar
Lucienne toe. //Gauthier is ontsnapt.//
„Oroept zjj uit, het hart zoo overstelpt
van vreugde, dat zjj er zelfs niet aan denkt die
te verbergen.
(Wordt vervolgd-j