Hbagèlaö voor tSfZooró^ en &uió*3Collanó.
Waarom trouwen ze niet
No. 2945
Woensdag 30 Maart 1898.
22ste Jaargang.
BOITËJNLAUD.
50 Cent
71/.
DB TWEE WEEZEN.
Engeland.
Griekenland.
ilRLEH
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige in plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers.
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
1,10
1,40
«2,80
«0.03
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
o icamera o
AGÏTE MA NON AGITATE.
Van 16 regels
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Deze vraag wordt zeer dikwijls gesteld
het antwoord ligt voor de hand, door
fat de zucht naar weelde haar grillig spel
'peelt in de samenleving, waaraan de man
tnaar zelden kan voldoen. Daarbij komt
log, dat het aantal jonge meisjes die niet
trouwen en jonge weduwendie geen
tweede huwelijk aangaan, van jaar tot jaar
Spooter wordt, omdat in alle kringen het
a&utal der mannen die ongehuwd blijven,
toeneemt. Men bljjft ongetrouwd door de
zucht naar gemak en vermaak, het ken
merk van onzen tijd.
Maar aan de jonge mannen is niet alleen
te wijten, dat zooveel meisjes ongetrouwd
bljjven. Wie durft ze aan die modepoppen
röet veren op de hoeden en geen linnegoed
in de kast. Nu kan de jonge man zorge
loos de bevrediging van al zijn wenschen
zich veroorloven, maar hoe zal t zijn als
hï) getrouwd is.
«Kunt gij trouwen?» vragen zij zich af.
«Kunt gij voldoen aan de grootere aan
braken, die u dan gesteld zullen worden
2ij rekenen uit wat eene huishouding kost
en misschien met een bezwaard hart,
geven zij de gedachte aan een huwelijk op.
Nu, zou men kunnen zeggen, is dat niet
wat heel radicaal Kunnen jongelui hun
huishouding dan niet inrichten overeen,
komstig hun bescheiden middelen En
daarbij heelt de man het immers geheel
in de hand den maatstaf vast te stellen
naar zijn inkomsten.
Theoretisch volkomen waar «De man
is het hoofd der echtvereeniging», zegt de
Wet. «Maar» voegt het spraakgebruik er-
Mji «de vrouw is de hals, waarop het
hoofd draait». Het-gebeurt wel meer, dat
de werkelijkheid anders is dan de theorie
Zegt. Wel is waar verschaft de man de
middelen tot instandhouding van het gezin,
Haar de vrouw bestuurt de huishouding
e& heeft op dit punt natuurlijk nogal wat
fa te brengen. Nu komt het er voorna-
F EU ILL ET O N.
74.
(Vemolg.)
Maria sprong, als door een adder gebeten,
«idderend achteruit. Een oogenblik zweeg zij
met starende oogen de handen voor het hoofd,
<fa om hare gedachten te verzamelen; daarna
keerde zjj zich plotseling tot de beide offieieren,
die op gedempten toon met 1' ranz Schuller
'ionden te praten.
Zij wendde zich tot. dengene, die zooeven
gesproken had en die nog altijd dood bedaard
zijn sigaar rookte.
«Luister/' zeide zij met heescbe stem, «naar
hetgeen ik u te zeggen heb. Laat geen mijner
^oorden u ontgaan, opdat zij u op den dag
der vergelding alle voor den geest komen."
«Spreek op, vrouw.»
"Gij zult Duitscbland nimmer wederzien."
«Zoo, zoo, wat een voorspelling 1»
//Docb gij zult den dood niet op bet slag
veld vinden. Gjj zult ziek sterven in een hos
pitaal, schandelijk, zooals de zwakken.»
De officier werd een weinig bleek. Werktuig
lijk bracht bij de hand aan zijn revolver, doch
de andere weerhield bem zeggende
„Laat haar begaan, zjj is krankzinnig."
Daarop richtte Maria Doriat zich tot den
anderen officier
«Luister ook gij* voegde zjj hem toe, «gij
melrjk op aan, welke voorstelling zij heeft
van wat noodig en gepast is, en als deze
voorstelling een beetje te ruim is, dan
helpen de mooiste en meest juiste grond
regels niets.
Als wij nu eens de levensbeschouwing
van de vrouwen uit de gegoede klassen
nagaan, dan moeten wij bekennen, dat vele
meisjes zeer hooge eischen aan het huwe
lijk stellen, en niet in het oog houden,
dat deze in het minst niet in evenredigheid
zijn met de omstandigheden.
Reeds bij het koopen van het uitzet wordt
vaak op zijn minst de maatstaf gebruikt
van het ouderlijk buis, waar natuurlijk alles
in den loop van den tijd, en naarmate van
verbetering in de positie, zóo is ingericht.
Een salon moet er noodzakelijk wezen. Niet
alleen kost een salon-ameublement met al
wat erbij behoort veel van aankoop en on
derhoud, maar bet houden van een vertrek,
bepaald voor salon bestemd en waarvoor
natuurlijk de grootste en elegantste kamer
wordt afgezonderd, verhoogt de huur ook
aanmerkelijk.
Dit heeft alweer tengevolge, dat een
jongmensch, op de gewone wijze de kosten
van eene huishouding berekenende door de
huurwaarde met vijf of zes te vermenig
vuldigen tot de slotsom komt, dat trouwen
voor hem eene onmogelijkheid is.
Bij het kiezen van het uitzet komen ook
andere, nog veel onredelijker, maar daarom
niet minder afdoende factoren in het spel.
Eene vriendin,die reeds vroeger getrouwd is,
heeft dit en dat meegekregen en men wil
toch voor haar niet onderdoen De andere,
nog ongetrouwde vriendinnen, zullen erover
praten, enz.
Dit alles is nu wel te begrijpen, maar
van meisjes, die eeue goede opvoeding ge
noten hebben, zou men toch mogen ver
wachten, dat zij bjj zulk een gewichtige zaak
als het oprichten van eene huishouding, al
die uitwendige drangredenen terzjjde zou
den stellen en alleen rekening houden met
hetgeen de toekomstige huisvader zich kan
zult evenmin uw vaderland wederzien, doch,
gelukkiger dan uw vriend, zult gjj op het slag
veld sterven//.
«Dank u, goede vrouw.//
«Ook gij,« zeide zjj tot Eranz Schuller, zult
gedood worden. door een kogel in het
hart.//
Eranz Schuller poogde te glimlachen, doeh
't ging niet van harte. Plotseling kwam de
gedachte bij hem op, dat hij, wanneer die vrouw,
die moeder, de waarheid sprak, dat lij; dan
nooit meer zjjne goede vrouw Katherina, noch
een van zjjne zoo zeer beminde kinderen zou
kunnen omhelzen En hjj is maar een
eenvoudig mensch hij gelooft! en
vreest
«Bevende, als bjj ingeving herhaalt Maria
Doriat terwijl zij de hand uitstrekt.
«Denkt daar om I denkt daar om
Na komt de officier tussckenbeide.
«Kom, dwaas dien gjj zjjt, wanneer gij niets
anders te vertellen hebt, kunt gjj weggaan. Wjj
hebben bier uwe ongeluksvoorspellingen niet
noodig
„Denkt er aan herhaalde Maria steeds, met
een wanhopende beweging. Een der soldaten
wilde baar bjj den schouder grjjpen, dcoh zjj
bood weerstand.
«Neen, neen, ik wil niet heengaan. Wanneer
gjj mjjne kinderen wilt dooden, doe het dan in
mijDe tegenwoordigheid. Ik wil eens zien, of
gjj daartoe den moed bezit. Gij zult ze in mjjn
bijzijn dooden, lafaards, ellendelingen, en ik zal
hen zegenen terwijl ik u vervloek.//
«Wjj eischen slechts het leven van den eenen.
veroorloven. Bij het koopen van meube
len, enz. wordt gewoonlijk de bruidegom
niet geraadpleegd, al heeft hij ook soms
veel meer ervaring en begrip van hetgeen
voor zijn huishouding noodzakelijk is.
Nu wordt de woning ingericht «volgens
den stand» der jonggehuwden. Wat moet
daaronder verstaan worden Bij hoogere
ambtenaren en lieden, die «representeden»
moeten, is dit vrij gemakkelijk te bepalen,
doch niet bij jonggehuwden, al staat de
man ook misschien aan het begin van zijn
ambtenaarsloopbaan. Het spreekt vanzelf,
dat er een zekere harmonie moet heerschen
tusschen iemands positie en zijn levenswijze,
doch even zeker is het, dat deze nooit op
disharmonie met deportemonnaie mag ge
grond ziju. Waarom kan een jong paar met
bescheiden middelen het niet stellen met
eene bescheiden woning, en moeten zij er
absoluut een salon en eene aparte eetkamer
bjj hebben Dat heet dan ter wille van het
gezellig verkeer!
Niemand zal natuurljjk verlangen, dat een
paar jonge menschen, vatbaar voor vriend
schap en genot, afstand zullen doen van
alle gezelligheid. Doch het gezelschap, dat
hun het best past en het meeste genot zal
schenken, is dat van goede, trouwe, op
geruimde vrienden, en daarvoor heeft men
geen salons noodig. Die zoeken hen nog
veel liever op in hun eenvoudige huiska
mer. De salons ziju voor de gezelligheid,
die eindelijk geen gezelligheid is.
Als een jong paar van dergelijke «gezel
ligheid» afziet, zal niemand het hun kwa
lijk nemenmaar wel, wanneer zij, hetzij
door de ijdelheid van den man, of door de
overdreven eischen der vrouw, hun midde
len te buiten gaan.
Eene vrouw behoort zich smaakvol te klee.
den, zekermaar daarom behoeft zij nog
lang niet alle modegrillen op te volgen.
Zjj behoort den moed te hebben, om te
zeggen «Dit of dat doe ik niet, omdat ik
niet kan en niet wil.»
Eene bescheiden inrichting dus, beschei-
Kies bem zelf
«Kan ik zulks doen? Weet ik, wat gij van
mjj vraagt Staat het aan mij cm u inlichtin
gen te verstrekken, waarvan het leven van een
mjjner kinderen afhangt
«Nu, mij goed,// zeide de officier, dan moe
ten zjj beiden sterven.//
«Q, maar dat is onmogelijk! lafaards! gjj zijt
geen soldaten. Gij zjjt beulen; neen, gjj ver
dient niet, dat gij overwinnaars zjjt. De dag
zal komen, waarop Frankrjjk uwe zonen zal
behandelen zooals gij de zijne gedaan hebt.//
Henri, lieve Henri," zeide Pasc.il, herroep
uw edelmoedige leugen. Gjj hebt het recht niet
in mjjne plaats te sterven. Beschouw onze moe
der vriend heb deernis met baar
wanhoop.
«Laat mij alleen sterven ik smeek er u
om I"
«Waarom wilt gjj gedood worden, Pascal?
Zij zochten en achtervolgden toch mjj.//
Nu wendde Pascal zich tot Maria Doriat:
«Gij kent de waarheid, moeder,// zeide hij,
«gij weet dat Henri mij niet vergezellen kon,
omdat hij zich hier bevond en den nacht bij u
heeft doorgebracht. Verzet u tegen deze nood
lottige opoffering moeder; als een van ons bei
den sterven moet, eisch dan Henri op 1 eisch
Henri op!'
De arme vrouw is zoo ontdaan, dat zjj nau
welijks de woorden kan verstaan, die Pascal
tot haar richtte.
«Ja,// zeide zij, met de hand over het voor
hoofd wrijvende «Ja, ik begrijp u wel
Henri, Pascal Henri Omjjn God
den, aangename gezelligheid, het vermijden
van onnoodige dwaze uitgaven, en het
opgeven van onvervulbare eischen, ziedaar
wat de ouders hun dochters moesten inpren
ten. En dat is vooral noodig in onzen tijd;
anders zal de afkeer van het huwelijk steeds
toenemen, wat vooral jammer zou zjju, om
dat de positie van ODgehuwde meisjes uit
den zoogenaamden deitigen stand vaak niet
zeer aangenaam is.
Engeland's groote staatsman de heer
G1 a d s t o n e, ligt nog altijd zeer ernstig .ziek
te Bournemouth. Zjjn geneesheeren zeggen
niet veel van den kranke; vraagt men naar
zjjn toestand, dan trekken zjj hun schou
ders op en zwjjgen. Dr. 8 in i t, een der
geneesheeren van het Sint Bartholomeus
hospitaal, heeft enkel toegestaan, eenige
mededeeüngen te doen over den toestand
van den zieke, als koningin Victoria
daarna beslist laat vragen. Dr. Smit zegt
alleen «Ik kan niet ontkennen, dat de
heer Gladstone zeer ziek is en men
moet niet vergeten, dat hjj 88 jaar oud is.»
Er zal eiken dag een bulletin worden
uitgegeven.
Uit een onderzoek omtrent een dyna-
mietbom gevonden hjj K a r d i t z i, die
een aanslag heeft gepleegd op koning Ge
orge van Griekenland, is gebleken, dat
deze bom bestemd was om den minister
Delyannis te vermoorden.
Als zjjn eerste boos opzet was gelukt,
zou hjj zich naar de woning van dezen
Staatsman hebben begeven om daar de
bom te doen ontbranden. Geen enkele ad
vocaat heeft zich bereid verklaard om den
moordenaar voor het gerecht te verdedigen.
Het parket heeft hem daarop een verdedi
ger toegevoegd. K a r d i t z i zelf acht eene
verdediging onnoodig.
Spanje.
De Kamerverkiezingen in Spanje zijn
ten gunste der Regeering beslist. De Regee
ring kan nu over eene flinke meerdeiheid
beschikken, van de 432 leden waaruit de
Cortes bestaat, beschikt zjj over 300 zetels.
Wat moest v.jj aanvangen. Pascal noemen?
Moest zjj tot deze onverbiddelijke soldateD, zon
der hart, zonder genade, zeggen: «Hier, dezen
moet gij dooden. Het is mijn eigen vleesch en
bloed) mjjn oudste grjjpt hem, bindt hem...
doet hem een band voor de oogen en dan.//
Kon zij dat zeggen Moest zij haar eigen zoon
veroordeelen?
Dat zou afgrjjseljjk zijnen zij zweeg.
„Voorwaarts 1// beval de officier FranzSchuller.
De sergeant gehoorzaamde, eenige manschap
pen sleepten Pascal en Henri voort.
„Henri ik smeek u... Gjj begaat een
heldhaftige dwaasheid, maar het bljjft toch een
dwaasheid heb medeljjden met moeder, onge
lukkige 1"
//Mij moet gij hebben,// zeide Henri tot de
soldaten, en op Pascal wijzende, voegde hjj
erbij
«Spaart hem!//
Doch reeds werden zjj beiden medegesleurd.
Maria Doriat bleef rechtop, onbeweeglijk, als
versteend staan, de armen slap langs het ljjf,
het hoofd op de borst gezonken, treurig om
aan te zien, en wel waard om medeljjden in te
boezemen.
Pascal en Henri waren weggebracht, zonder
dat zij het had waargeworden. Eenige oogen-
blikken verliepen.
Plotseling komt zjj tot bezinning; zij slaat
een blik om zich heen. Niemand bjj haar, nie
mand.
Wordt vervolgd
