N 1 E W E
€d)ag6laó voor *9J/ooró"
Het Romeinsche Vraagstuk.
No, 2946
Donderdag 31 Maart 1898.
22ste Jaargang.
B 0 I T JN li A N I)
71,10
<1,40
<2,80
<0.03
DE TWEE WEEZEN.
ÖuitBChland.
Engeland.
Amerika.
Frankrijk.
AlBlIMStBEMt
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige in plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers-..»»»
Dit blad verschpnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer71/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteur-Uitgever, W. KiiPPERS.
Sedert 20 jaren zetelt Z. H. Leo XIII
op den Pauseljjken Stoel, maar ook sinds
20 jaren is bjj een Gevangene, wel niet in
een engen en vunzigen kerkermaar een
Gevangene in een groot paleis, een Gevan
gene in een schitterenden kerker de Paus
is een Gevangene in zijn eigen huisde
Gevangene van het Vaticaan.
Men zegt zeer dikwijlsmaar het ligt
aan den Paus zeiven, dat hjj een gevan
gene is! Maar zij die aldus spreken ge
denken niet de gebeurtenissen die plaats
Hebben gehad, toen het stoffelijk overschot
Tan den onvergetelyken Paus P i u s IX
werd begraven. Het schandaal wat toen
Heeft plaats gehad, heeft duidelijk te ken
nen gegeven, wat den levenden Paus zou
te wachten staan, indien hjj het Vaitcaan
Terliet en zich op de straten van Rome
Tertoonde. Waar geen eerbied is voor de
dooden, daar is zeker geen eerbied voor
<ie levenden.
De Paus moet noodzakelijk vrij zijn te
Home. Wanneer Z. H. de Kerk in vrjjheid
Wil regeeren en besturen, kan hjj ook geen
onderdaan wezen van wien dan ook. Der-
Halve moet de Paussouverein, oppermach
tig vorBt, geheel onafhankelijk koning zjjn.
De Paus kan on mogelyk afhankelijk we
zen van den wil van ar deren en evenmin
afbankelyk wezen van schoone waarborgen.
Als Opperhoofd van de Katholieken der
geheele wereld, kan hy niet afhangen van
de Italiaansche Regeering.
Men zegt: de wereldgeschiedenis laat zich
"iet terugdringen de Kerkelijke Staat heeft
zich zelve overleefd. Maar de rechten en
de eigendom van den Paus behooren toe
aan de geheele Katholieke wereld, en daar-
0[n kan de Paus nooit of te nimmer af
stand doen van deze rechten. Dynastieën
®n vorstengeslachten komen en gaan, ver
azen en verdwijnen, maar do onsterfelijke,
de eeuwige Stichting Gods, de Katholieke
Kerk, komt en gaat niet. Zij blyft tot het
FE U1LLET ON.
75.
{Vervolg.)
Onder het slaken van een vreeselijken kreet
'pringt zij vooruit, roepende:
"Mijne kinderen! mijne kinderen! zij hebben
toijne kinderen weggevoerd
Intusschen was het dag geworden.
Zij gaat het huis uit. Lieden die haar tegcn-
HomeD, roepen uit:
"O, arme vrouwarme vrouw1" doch Maria
Traagt hun met doffe stem
"Waar zijn zjj? waar zÜa zïdie ellende
lingen?//
"Daar, daar, zij hebben hen medegenomen
11 aar den kant van de fabriek der Montma-
yeurs.//
Zjj loopt voort, zoo snel haar beenen haar
dragen kunnen. //Pascal moet sterven, laat ik
dan ten minste Henri redden.//
Zjj gaat het dorp door, doch bespeurt niets
v«n het geleide, dat baar zoons met zich voert
«n een vooisprong heeft van ettelijke minuten.
Zjj staat stil en luistert.
Nu kan zjj den regelmatigen tred der solda
ten op den bevroren grond hooren
•Ik moet hen inhalen," en met deze gedachte
Hezield, jjlt zjj nog sneller voort.
Nu bevindt zij zich niet meer in het dorp.
2jj volgt den weg, langs de kerk, naar het
einde der tijden, en daarom kuunen wij,
Katholieken, onmogelijk afstand doen van
eene oplossing der Romeinsche qeaestie.
Lieden, die buiten de Kerk staan, zijdie
de verklaarde vijanden zijn der Katholieke
Kerk, mogen de quaestie bespreken, ze op
lossen zonder teruggaaf van het gestolen
goed der Kerk, kunnen zij het Romeinsche
Vraagstuk niet. De H. Vader alleen en met
hem de vereenigde Bisschoppen, zij alleen
kunnen beslissen, welke oplossing aanne
melijk is.
De souvereiniteit van den Paus is niet,
zooals ergens anders, zelfdoelmaar de sou
vereiniteit van den Paus is noodzakelijk
voor het Bestuur van de Kerk.
Welke maat van vryheid noodzakelijk
is, daarover kan en mag eu behoort de Paus
te beslissen. En hieromtrent hebben de
Pausen dikwjjls genoeg en tea duidelijkste
hun meening uitgesproken.
Zelfs graaf Kalnoky verklaarde in de
Oostenryksch-Hongaarsche Kamers, dat in
deze aangelegenheid de Paus alleen hoor
de te beslissen. De Paus beeft dan ook bij
herhaling en nog onlangs de herstelling
van den vroegeren toestand als noodzake-
kelyk aangeduid eu het is eene schande voor
Neêrland's Katholieken dat zjj de kracht en
energie schijnen te missen tot herstel van
den NederlandscheD Gezant bij den H. Stoel.
De Paus moet vrij kunnen heerschen en
regeeren te Rome eu dat moeten wij im
mer eischen en vorderen zoolang er bloed
in onze aderen stroomt, tot onzen laatsten
ademtocht toe.
Onze tegenstanders durven beweren, dat
wij met dezen eisch den oorlog willen, maar
niets is minder waar dan dat. Die bewe
ring is een leugen Neen, wij willen geen
oorlog! Wij willen hetgeen rechtvaardig
iswij willen datgene, waarop geheel de
Katholieke wereld het volste recht heeft.
Wij eischen terug wat ons wederrechtelijk
is ontnomen wij eischen terug, wat wy
honderden van jaren lang, rechtmatig en
rechtvaardig hebben bezeten.
kerkhof, door bouwland, dat nu echter geheel
verwoest is door het trekken der troepen door
de cavalerie en artillerie, doch eertijds beplant
was met wijnstokken, vruchtboomen, en waar
het koren welig opschoot.
Beneden in het dal ligt de fabriek.
Nu verneemt zjj niet meer de voetstappen
der soldaten. Ongetwijfeld hebben zjj de plaats
bereikt, doch ook zjj is in het gezicht der fabriek
gekomen.
Zij is schier buiten adem, maar toch ver
haast zjj den pas nog.
Zjj krjjgt een prikkelend gevoel in de longen,
datveroorzaakt wordt door den scherpen mor
genwind, dien zjj te snel inademt, doch zjj telt
het niet. Het leven van haar kinderen staat op
het spel.
Voor de fabriek ziet zjj slechts enkele sol
daten, die al rookende met elkaar staan te
praten.
Geen enkele sombere groep, geen gevangenen.
//Ben zal ik er ten minste redden,// zeide
zij tot zichzelf.
Weldra heeft zij de eerste gebouwen bereikt.
„Gelukkig 1# zegt zjj met een zeuwachtigen
laeh, //het is nog niet te laat. Arme Pas
cal, arme Pascal, zulk een goed werkman en
tevens zoo zacht van aard 1 Henri rest mjj ten
minste nog Al sprekende heeft zij den hoek
van de fabriek bereikt.
Plotseling hoort zij een vreeseljjken slag, dien
haar hart weerkaatstzij uit een vreeseljjken
kreet en wandelt nog eenige schreden voort. Nu
kan zjj zien.
Twee mannen liggen uitgestrekt aan den voet
De herstelling van de wereldlijke macht
van den H. Stoel is onze vaste hoop, onze
onwankelbare verwachting, want wij heb
ban de onfeilbare belofte: «De poorten der
hel zullen haar niet overweldigen.»
De oude bruggen van Rome liggen in
puin, maar de Rots van Petrus staat on-
verwrikt, zij staat onwankelbaar en heeft
de zwaarste stormen getrotseerd, zoowel
wereldlijke als geestelijke stormorkanen.
Ja, wij hopen op eene gelukkige vreed
zame oplossing van het Romrinsche Vraag
stuk wij hopen dat God de dagen der
beproeving indien het mogelijk is, zal ver
korten en wie weet, hoe spoedig de
eind-oplossing een voldongen feit zal zijn,
misschien wel op eene wijze, die niemand
verwacht had.
Met levendige bravo's werd in den Duit-
schen Rijksdag bij de laatste stemming
over de Marine-wet den uitslag der defi
nitieve aanneming vernomen.
In den Pruisischen Landdag is een
wetsontwerp ingediend, waarin negen mil-
lioen Mark wordt gevraagd voor de ver
hooging der jaarwedden van de geestelijk
heid.
Voor de Protestantsche Predikanten zijn
bestemd zes en voor da Roomsch-Katho-
lieke Priesters drie millioen.
In het Engelsch Lagerhuis, deelde de
minister Curzon mede, dat Oostenrijk
officieel kennis heeft gegeven van zijn
voornemen om ziju eskader en zijne troe
pen den 15u Maart het eiland Kreta te
doen verlaten. Wat Engeland zou doen,
zeide de Minister niet.
Een telegram van den Eugelschen Gezant
te Peking, dat Rusland en China een over
eenkomst hebben geteekend en 2000 Rus
sen te Port-Arthur zijn geland, maakte
een minder aangenameu indruk op de
Britten. Voor de vacaDtie, vertelde de mi
nister Harcour t, zal de Regeering eene
verklaring afleggen betreffende haar staat
kunde in het verre Oosten.
vaa den muur, die den tuin van Montmayeur
omringt.
Een peloton Duitscbe soldaten werpen hunne
nog rookende geweren over den schouder, een
kort commando volgt, waarop zjj zich allen om-
keeren.
Met een kreet ah van eene leeuwin, wier wel
pen men geroofd heeft, vliegt zij op hen aan.
„Ha! gij vervloekten 1 gjj vervloekten!//
Een sergeant, Franz Schuller, nadert de beide
lichamen.
Hjj zal hun het genadeschot geven, wanneeT
zulks noodig mocht zija, doch dese marteling is
overbodig. Zij zjjn dood. Daarna verwjjdert hij
zich en Maria Doriat is met hare zonen alleen.
Zij heft het hoofd van Henri op een kbine straal
bloed stroomt tusschen de lippen door.
Pascal ligt kalm glimlachend alsof hij sliep.
Zij weent niet want op dit oogenblikis
haar brein beneveld. Zjj zjjn naast elkander
neergevallen. Zjj licht de zware lichamen op,
gaat bij hen op den grond zitten, neemt hunne
vaalbleeke hoofden op haar schoot en tuurt er
geruimen tijd op.
„Slaapt, slaapt, 1 leveling m en zjj gaat hen
wiegen, zooals zij deed, toen zij nog heel klein
waren, en zjj hen in slaap wilde maken.
Zij streelt hen over voorhoofd en haar; ziet
om zieh heen, doch zonder dat zjj zich van
hetgeen zjj aanschouwt bewust is.
Plotseling legt iemand de hand op haren
schouder, en een stem zegt
//Gjj moet hier vandaan gaan, goede vrouw.//
Het is een Pruisische sergeant, Franz Schuller.
Maria komt tot zichzelf. Zjj springt met
De laatste stormen hebben in Enge
land en op de kust veel ongelukken ver
oorzaakt. Te Birmingham is o. a. eene
fabriek ingestort waardoor vier werklieden
werden gedood en velen gewond.
De voorstellen van den President der Ver
eenigde Stateu aan Spanje, om een wapen
stilstand tot October voor Cuba te doen in
gaan, heeft de Madridsche Regeering aan
genomen. In dat tijdsverloop wil de Regee
ring te Washington in de nouddrutt op
het eiland Voorzien.
Het J/ariig-rapport heelt het Congres
bereikt, met een boodschap van Mac Kin-
ley, waarin deze, na eene recapitulatie van
wat er gebeurd en van wat onderzocht is,
mededeelt orders gpgeven te hebbenop
dat de beslissing der enquete-commissie
en de meeniDg dienaangaande van de re-
geering der Vereenigde Staten ter kennisse
gebracht worde van de regeertug van
H. M. de Koningin-Regentes van Spanje. De
President verklaart er niet aan te twjjfelen
of het rechtsgevoel der Spaansche natie
zal den weg aanwijzen dien de eer en de
vriendschappelijke betrekkingen van beide
regeeringen gebieden te vo'gen De uitslag
zal aan het Congres worden meegedeeld.
In afwachting noodigt de President het
Congres uit tot eene voorzichtige beraad
slaging.
Zonder beraadslaging hebben Senaat en
Kamer beide de Boodschap met het Rap
port aan hunne commissiën voor builen-
landsche zaken verzonden.
In de Société des gens de lettres te Parijs
hebben twee Z o 1 a-vrienden heel wat op
schudding teweeg gebracht. Het waren
de heeren Paul Alexis en Ar mand
Charpentier die meenden, dat de So
ciété Z o 1 a moest lofprijzen voor zijn op
treden iu het Dreyf u s-schandaal.
De voorzitter, de heer Henry Hous-
s ay e ontnam den Z o 1 a-vrienden het woord
en een storm van verontwaardiging barstte
los. Een groot aantal der aanwezigen ver
lieten de zaal.
De Fransche minister van oorlog
generaal Billot, heeft aan de comman
danten der legercorpsen een ciculaire ge
richt, waarin den officieren wordt verboden
woest rollende oogen overeind. "Waarcn. jaagt
gjj mjj heen?" roept zjj uit. //Waarom belet gjj
mjj bij ben te blijven? Behooren zij mjj niet
toe, nu zjj dood zjjn?//
„Zjj moeten begraven worden.//
//Nu reeds 1"
Zij doet eeuige Echreden achteruit; daarop de
soldaten ziende, die de straf voltrokken hadden,
en welke zich nu in de verte laogs den weg
naar Garches verwijderden, riep zij nogmaals:
//Ellendelingen, hun bloed zal op uw hoofd
neerkomen
Eindeljjk ontspannen zich haar zenuwen
zjj barst in hevig snikken uit plotseling
verliest zij het evenwicht en de wanhoop van
de arme vrouw, die reeds door zooveel vreese»
ljjke en onverdiende slagen van het noodlot
getroffen was, was zoo groot, dat zjj de gebalde
vuist ten hemel hief en in een vlaag van ver
standsverbijstering allerlei wartaal, voor het
grootste deel onbepaalde veiwenschingen en
vervloekingen, uitsloeg.
Daarop viel zjj in zwjjm.
Geruimen tjjd bleef zjj zoo liggenEen meisje
was de fabriek uitgekomen: het was Lucienne:
Zij heeft alles gezien, is van dit vreeselijk too-
neel getuige geweest. Eerst had zjj de soldaten
gehoord, daarna, in de verte, de uitroepen Ivan
eenige boeren. Toen zjj het venster opende, werd
zjj twee mannen gewaar, die, met de armen op
den rug gehouden, tusschen de üuitschers
voortschreden. Twee gevangenen das, twee ver
oordeelden!
Wordt vervolgd