N I E U W E
voor éiïooró- on Suió-eXollanè.
Amsterdamsche Brieven.
No. 2947
Yrijdag 1 April 1898
23ste Jaargang.
BUITENLAND,
77.
DE TWEE WEEZEN.
Spanje.
Amerika.
Engeland.
Italië.
België.
Oostenrijk-Hongarije.
LIMS(HE
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem 1,10
Voor de overige in plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland2,80
Afzonderlijke nummers0.03
Dit blad verschijnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUEEAÏÏ: St. Janstraat Haarlem.
PRIJS DEE ADVERTENTIEN.
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
AGITE KA N£m AGITATE.
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
XXVIII.
Ik heb mijn vriend begraven In de
volle kracht zijn levens, drie en veertig
jaar. Voor veertien dagen zat hjj nog
bij ons, vroolijk, opgewekt, plannen ma
kend voor de toekomst. Nu is bi] dood.
Zaterdag-morgen, een weinig ongesteld. Za
terdag-avond ziek, Dinsdag-avond dood.
Influenza, longontsteking, pleuritis, dood.
Heden morgen hebben wij hem begraven
op het kerkhof, «de Liefde.» Met nog een
vriend van hem reed ik achter den lijk
stoet. Nog een veertigtal kennissen en
vrienden hadden zich op het kerkhof ver
zameld rondom zjjn graf. Zij keken in den
zwarten kuil, zjj keken elkander aan, zij
fluisterden een woord tot elkander of bleven
8tom. Velen hadden moeite om hunne tra-
Den te bedwingeo, anderen lieten ze den
vrijen loop, toen een van ons een woord
van afscheid toeriep aan den ontslapene en
zelf nauwelijks zijne droefheid kon beheer-
schen. Hij was ook zoo'n goede kerel,
wij hielden allen veel yan hem en wij
zullen hem nog dikwijls gedenken. Mis
schien nog wel een maand lang. God weet,
misschien nog wel een ha'f jaar. Maar
dan, ach, er is zooveel, dat afluidt. Er
gebeurt zooveel in een half jaar, en
een standbeeld of eene fontein of zoo
iets, wordt niet voor hem opgericht. Bij
was een eenvoudig, braaf man, die stil zijn
plicht vervulde, wèl deed, zooveel in zijn
vermogen was en vergeten wordt.
Maar éene zal hem niet vergeten, in lange
niet. Hij laat eene jeugdige weduwe achter,
met twee kleine kinderen, van welke de
oudste zes jaar is. Hij laat ze achter,bijna
onverzorgd hij werkte hard, zijne zaak
begon te floreeren, dit jaar had hij kans
6a goede vooruitzichten op vrij groote ver
diensten. Maar nu is hij dood, alle lucht-
kasteelen zijn ingestort en zijne weduwe
v.at deed het zeer hare sprakelooze droef
heid te zien, toen zijn lijk werd weggedra-
F EV 11 LET O JV.
16. Vervolg.)
Gerechte hemel! het waren Pascal en Henri,
hare broeders! Weldra blijft haar geen twijfel
omtrent hun lot over. Men geleidt hen naar
den muur. Sergeant Schuller bindt hen een
gevouwen zakdoek voor de oogen.
'/Pascal Henri deze kreet ontsnapt haar
ondanks zichzelf. Zij vouwt de handen samen,
als tot een gebed doch zij kan daartoe hare
gedachten niet bepalen.
De beide jongelieden hebben intusschen
haar uitroep gehoord. Zij heffen het hoofd
°p kijken naar de fabriek. Daar, aan dat
venster bespeuren zij een bekend gelaat
doodsbleek.
Op hetzelfde oogenblik vaart hun eene sidde
ring van woede en afkeer door de leden. Pas
cal roept haar met luider stemme toe
"Ga heen, ellendige, laat uw aanschjjn ons
niet bedroeven op het oogenblik dat wij moe
ten sterven!#
Henri voegt daarbij
"Gij zjjt niet meer waardig onze moeder te
troosten.//
Zjj slaat de handen voor het gelaat en treedt
Van het venster terug.
Gruweljjk gruwelijk 1 Zij gaan sterven met
de gedachte, dat zjj schuldig, onwaardig, laag
hartig is.
gen zit daar met bare twee kindertjes
en denkt met angst aan de toekomst.
Kan er niets voor haar gedaan worden?
We) zeker. En dat zal ook gebeuren.
Gij, niet waar, en ik en hij en wij allen.
Zeker, wij zullen baar helpen, baar steu
nen, zedelijk en ook financieel, als het
moet, zooveel in onze macht staat. Hoe
lang? Wel een half jaar, wel een jaar?
En dan Wij hebben dezen morgen
onzen vriend begraven en dat was eene
treurige geschiedenis.
Maar dit is toch niets bijzonders, dat men
een vriend begraaft, en natuurlijk is zoo'n
begrafenis gewoonlijk treurig. En dat zoo'n
weduwe in druk en lijden achterblijft, on
verzorgd dat is ook heel treurig, maar
toch niets buitengewoons. Juist en dat
zulks niets buitengewoons is, is zoo treu
rig. Hoe velen zijn er, die hunne betrek
kingen onverzorgd achterlaten, wauneer zij
meer ot minder onverwacht uit het leven
worden weggeroepen. Hij was eerst 43
jaar en in de vrucht zijns levens velen
gaan nog vroeger, nog meer onverwacht.
En uu is het wel waar, dat God de we
duwen en weezen niet verlaat, maar waar
is ook: help u zeiven en God zal u helpen.
Wat ik dus zeggen wilde«Er zijn
zoo gemakkelijke middelen om te zorgen,
dat die na ons blijven, niet geheel hulpe
loos en onverzorgd daar staan. Zij zullen
zoo dankbaar zijn en zoo gelukkigdat
zij niet geheel alhankelijk zijn van het me
delijden van anderen. Men zorge dus bij tijds,
als men kan, want het kan zoo gauw be
slist zijn, de dood komt zoo onverwacht eu
het medelijden der menschen is vaak
zoo kort.
De Minister Sagas ta, wien een verslag
gever vroeg wat de uitkomst van zijn on
derhoud met Woodford geweest was, zei-
de Wood ford verklaarde op deze ge
legenheid gewacht te hebben om de wen-
Nu gaat zjj wederom voor het raam staan.
Men heeft de beiden geblinddoekt. Zij staan
tegen den muur aan, trotsch en fier, met op
gericht hoofd.
Te zamen roepen zjj
//Leve Frankrjjken voordat de geweren
afgaan, heeft Lucienne nog den tijd om ta
roepen
//Pascal! Henri! ik heb u lief! ik heb u
liefhet geluid wordt overstemd door de ge
weren, welke de broeders ter aarde doen stor
ten. Zjj ziet hoe Pascal in elkander zinkt en
op den rug valt, terwijl Henri in zijn volle
lengte voorover stort; daarop wankelt zjj zelf,
alsof de kogels ook haar getroffen hadden, en
valt met van afschuw verwrongen gelaatstrek
ken op haar bed neer, terwjjl zjj het aange
zicht met de handen bedekte.
Toen zjj wederom eenigszins tot bedaren ge
komen was, boog zjj zich uit het venster voor
over.
In de verte wordt zjj het zonderlinge schouw
spel gewaar, dat Maria Doriat oplevert, die de
beide ljjken op haar schoot in slaap wiegt.
Aarzelend gaat zij naar benedeD, doch bene
den gekomen, jjlt zij op Maria toe, die intus
schen door Franz Schuller wordt aangemaand
zich te verwjjderen.
Naderbjjgekomen, heeft Maria het bewustzijn
verloren en Lucienne Beemt haar nu op bare
beurt met onuitsprekelijke teederheid in de
armen.
//Moeder!// roept zjj, "moeder!//
Maria ontwaakt niet uit haar verdooving. Zij
ligt daar, alsof zjj dood was. Eindelijk open
schen van zijn regeering over de Spaauscbe
quaestie mede tedeelen Sa gast a besprak
toen methemeenige punten van deze quaes
tie, en beloofde verder de quaestie te on
derzoeken en haar aan de Kouingiu-regen-
tes en den Ministerraad voor te leggen,
opdat de Regeering een besluit kan nemen.
Te oorlogskreet tegenover Spauje doet
zich weder in het wetgevend lichaam te
Washington krachtig gevoelen. Bij het Con
gres der Vereenigde Staten zijn verscheidene
voorstellen ingediend, waarin tusschenkomst
op Cuba dringend wordt verlaDgd.
De Britten zijn over den toestand in
China niet op hun gemak nu Rusland door
zijn gezant te Londen heeft kennis gege
ven van het teekenen van een verdrag,
waarbij China aan Rusland het gebruik
van Port Arthur en Ta-liën-wan met het
aangrenzende gebied afstaat De kennisge
ving vermeldt niet de juiste bepalingen van
het verdrag.
De Engelscben zijn door de Russen voor
een vo'dongen feit gesteld nu de troepen
van den Czaar ten getalle van ruim twee
duizend man het afgestane gebied reeds
hebben bezet.
Volgens een telegram te Londen ont
vangen, vielen de Egyptische t roepen aan
boord van kanonnèerbooten den 26en dezer
Shendy aan en vernietigden de forten.
De voorraad graan, vee en ammunitie
viel in hunne handen.
600 slaven, voor het meereudeel kleur
lingen, werden bevrijd.
De Derwischen die uiteengeslagen wer
den, verloren 100 man, terwijl de Egyp
tische troepen bijna geen verliezen leden.
De jaarlijksche statistiek Gerarchia cat-
tolicawelke pas te Rome is verschenen,
geeft het volgende verslag der bisschoppe
lijke hierarchiëBehalve den Paus en het
college der kardinalen telde de R. K. Kerk
op den len Januari van het jaar 1898
1285 hoogwaardigheidsbekleders, waarvan
Paus Leo XIII heeft opgericht: 2 patri
archaten (dat vau Oost-Iudië eu dat van
Alexandrië in Egypte); 30 aartsbisdommen
(13 nieuwe en 17 van bisdommen veran-
zjj de oogen. Nieuwsgierig ziet zjj Lucienne aan,
zonder haar aanvankelijk te htrkenDen. Blijk
baar weet zjj niet wat er is voorgevallen.
Doch weldra komen de Pruisen terug, nemen
de lichamen op, en dit schenkt der arme vrouw
het geheugen terug.
„Mijne kinderenmijne arme kinderen
roept zjj uit.
Daarna herkent zij Lucienne.
„Gij gij 1 wat vermeet gij u roept zjj ach
teruit deinzende.
"Moeder, ik bid u, moeder
//Ga heen, ik heb niets gemeen met u."
"O, moeder, wat zijt gij wreed!"
»Ik wil u niet zien, zeg ik u gij doet mjj
blozen ik wil met mjjne tranen alleen
zjjn en op de lijken wjjzende, die men
wegvoerde, vervolgde zjj
"Beschouw hen gij hebt hen zien sterven."
»Ja, moeder.//
"Hebben zij u ook gezien
"Ja, moeder.//
„Dan hebben zij ook hun afkeer van u te
kennen gegeven."
//Ja moeder, maar terwjjl zij hun afkeer van
mjj betuigden heb ik hun ^toegeroepen »ik heb
u liefen deze woorden hebben zij in het
graf medegenomen."
//Welnu," zeide Maria, »ik wil mijn afkeer
bij dien mijner zo»en voegen, en wenseh dat
gij u nw gansche leven dien blijft herinneren:
Ik verafschuw u Lucienne, in dezelfde mate
als degeDeD, die Pascal en Henri vermoord
hebben."
Lucienne boog het hoofd en ging heen. Over
derd in aartsbisdommen); 9 nieuwe bis—
j schoppelijke zetelstwee abdijen3 apos
tolische delegaties 59 apostolische vicari
aten (49 nieuwe en tien oude apost. pre
fecturen veranderd tot vicariaten); eindelijk
26 nieuwe apostolische prefecturendus
totaal 218 nieuwe titels, welke wel bewijs
geven van de gelukkige ontwikkeling der
katholieke hiërarchie onder het Pausschap
van onzen roemvolhn en zeer beminden
fl. Vader Leo XIII.
Uit Adelino vernemen wij dat het
broodoproer aldaar een zeer ernstige betee-
kenis heeft. Het volk, door den zwaren Ita-
liaansc'nen belastingdruk tot diepe armoede
en ellende gebracht, trok ten einde raad
met bijlen en stokken gewapend naar het
stadhuis en sloeg de deuren en vensters stuk.
Was de gendarmerie niet spoedig komen
opdagen dan zouden ongetwijfeld het gebouw
en de archieven iu brand zijn gestoken.
Het Katholieke Ministerie wordt op de
vinnigste wijze bestookt en toch gaat het
stilletjes aan zijn gang om weldaden in
het land te verspreiden. Maar dat werk
brengt de tegenstanders in opstand. Juist
op het gebied van onderwijs, het stok
paardje der liberalen, gaat het land flink
onder het tegenwoordige Ministerie vooruit.
Bij Koninklijk besluit is vastgesteld, dat
de jaarwedden der onderwijzers bij de
openbare eu de geadopteerde lagere scho
len voor het einde van elke maand aan de
rechthebbenden moeten worden uitbetaald.
De Gouverneur der provincie onderzoekt
of de jaarwedden aan de onderwijzers ge
regeld elke maand worden uitbetaald. Mocht
dit niet het geval zijn, dan geschiedt zulks
ambtshalve volgens art. 147 der gemeen
tewet van den 30 Maart 1836, gewijzigd
door die van den 7 Mei 1877.
Het moet gezegd zijn, dat het clericale
Ministerie, dat vele belastingen heeft afge
schaft, voortdurend goede wetten uitvaar
digt, welke noch het land noch de ge
meente iets kosten, en toch iu het belang
zijn van hen, die in dienst zijn van de ge
meente, de provincie of het land. Zeer
navolgenswaardig
In het Oostenrijksche Huis van Afge
vaardigden heeft weer een schermutseling
haar gansche lichaam bevende gaat zjj het
kuis binnen, waar zij uauweljjks den tijd heeft
haar bed te bereiken.
Een hevige koorts grijpt haar aan, waarin zjj
reeds dadelijk begint te ijlen.
DEEDE DEEL.
Eer om Eer.
I.
De Montmayeurs hadden Lueienne den ge-
heelen dag niet gezien. Hoewel de terechtstel
ling achter de fabriek Jan in het geheel niet
verbaasd had, was hij er toch zeer door aan
gedaan. Immers, de Doriats waren Lucienne's
broeders, en boe zou het jonsje meisje een
dergelijk onheil te boven komen
Toen Jan het arme kind des avonds nog
niet beneden bad zien komen, had hjj zijne
moeder verzocht eens naar haar te gaan zien.
Bjjna dadelijk dsarop kwam het oudje, geheel
ontdaan de trap af.
#Zjj ligt te bed" zeide zjj, //en verroert zich
niet. Eerst dacht ik dat zij dood was, doch zjj
ademt nog, maar zoo zwak, zoo zwak."
//Van uit het venster heeft zjj de terechtstel
ling der Doriats gezien," zeide George, »de
Duitsche soldaten hebben mij zulks verteld."
{Wordt vervolgdJ
