NIEUWE
Ïïaa6laó voor <5fiooró- on SCuió-dColland.
„Lucifer" van Vondel.
No, 2953
Vrijdag 8 April 1898,
23 ste Jaargang.
BUITKNLAN D»
Per 3 maanden voor Haarlem 1,10
Voor de overige in plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland 2,80
Afzonderlijke nummers0.03
Dit blad verschjjnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BÏÏEEAÏÏ: St. Janstraat Haarlem.
Van 16 regels
Elke regel meer
50 Cent
77,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Een eigenaardig gevoel bebeerscbt ons,
als wij onze Nederlandscbe dichters ter
hand nemen in het Engelsch vertaald, eene
vertaling van een werk, dat van onze jon-
gelingsdagen af indruk, diepen indruk op
ons gemaakt heeft. Ieder mensch, die in de
Kerk, Staat of Maatschappij, een roemrijke
plaats heeft ingenomenheeft een eigen
aardige geschiedenis, waarmee het nage
slacht zich gaarne bezighoudt en waaruit
zeer veel te leeren is. In den regel zijn er
van zulke mannen een aantal anecdoten
bewaard gebleven, die ons in staat stellen
een blik te werpen in het gezelschap, waar-
5ö<| mee zjj hebben verkeerd, in het genot, wat
zjj hebben nagejaagd, en in de plaats die
zij hebben bekleed. Ook van V o n d e 1 zijn
een groot aantal anecdoten bekend, die hem
doen kennen als puntig dichter en strij
der die uitnemend leer om leer wist te
geven. Maar bovenal is Vondel doorzijn
heerljjke verzem beroemd, en door het nage
slacht nog gewaardeerd.
Gewaardeerd! Zeker! Is de verschijning
van «Lucifer» van Vondel niet op nieuw
weer het welsprekendste bswps, dat Von
del niet vergeten is bij de kinderen van
dit geslacht. Is een van zjjn dieptreffend-
ste tooneelstukken als «Lucifer» niet weer
opnieuw een versch gestrooide lauwer op
zijn graf in de Nieuwe Kerk te Amster
dam, nu er eene Engelsche overzetting van
is verschenen, die onder de fraaist uitge
voerde werken van dezen tjjd gerangschikt
kan worden?
Mr. L. C. Van Noppen heeft eer van
zijne vertaling voor de Continental Publis-
hing Co. te New-York, terwjjl Mr. Aart
een woord van lof toekomt voor zjjne heer-
ljjk schoone teekeningen die hjj bij den
tekst heeft gemaakt.
In de laatste jaren is er veel geschrijf
en gewrjjf geweest voor Vondels' invloed
op Milt o a tot deze «Het Verheven Pa
radijs» schreef. Welnu, nu er eene verta-
F EU 1L LET O N.
DE TWEE WEEZEN.
83. {Vervolg.)
Dan bepaalde hjj zjjn keuze uit al hetgeen er
te huur was met de flauwe hoop, dat eindelijk
het buitenkansje, waarvan hij ioo vaak gedroomd
had, hem zou ten deel vallen.
Eens had bjj, door, uiterst zuinig te leveD,
in een jaar eenige honderden franks bij elkan
der gespaard.
„Nu is het er door, vrouwlief, zeide hjj, ik zal
een maand verlof vragen en wij gaan naar een
afgelegen plaatsje, waar ik gedurende dien tijd
mjjn hart eens kan ophalen en visschen.//
Op het laatste oogenblik was echter een der
kinderen ziek geworden en de ziekte had de
spaarpenningen grootendeels verslonden.
Van het overige geld huurde hij een klein
kamertje te Asnières. Het raam zag uit op een
goed onderhouden plaats, waar nooit een dor
blaadje op den grond bleef liggen. Verder was
zjj beplant met een rij lindeboomen, welke steeds
zorgvuldig gesnoeid werden.
Dit was alles, wat Oourlande dat jaar van
het buitenleven genoot. Overigens bleet het ook
bjj deze enkele poging om in practijk te bren
gen wat hem in theorie zoozeer aanlokte.
Op dit oogenblik, waarop wij Courlande ten
tooneele voeren, was hjj met zjjne vrouw en zjjn
jongsten zoon te Bourges gevestigd de beide
ling van «Lucifer» iskan het Engelsch
publiek zelf Vondel lezen, en beoordee-
len hoeveel Milton geïnspireerd is geweest
door Vondel's «Lucifer» toen hij «Het
Verloren Paradijs» schreef. Milton ver
stond de Nederlandscbe taal vrij goed. Wij
voorzien dat de strijd over Vondel en
Milton over «Lucifer» en «Paradise Lost»
opnieuw zal ontbranden, maar wij als Ne
derlanders kunnen niet anders dan met het
grootste genoegen dien strijd gadeslaan,
omdat wij toch weten, dat niemand een der
aureolen, om het hoofd van Vondel ge
vlochten, zal doen tanen.
Wat wij wenschen te constateeren is dit,
dat de vreemdelingen meer en meer onze
historieonze beschavingsgeschiedenis be
oefenen. Een Rembrandt wordt hoog
geacht en met duizenden guldens betaald,
een Vondel wordt vertaald om in het
Engelsch genoten te kunnen worden. Een
leven van M. A. de Ruyter is in den
afgeloopen zomer verschenen te New-York.
AI te gaar teekenen dat Holland hoog opge
voerd wordt in de vaart der volken.
De gedichten van den kousenkoopman
Vondel uit de Amsterdamsche Warmoes
straat bljjven waarde behouden voor alle
volken en voor alle eeuwen.
Zoo, zoo vonkelt onverdoofd
Van 't Zuiden tot het Noorden
't Schitteren van den stralenbondel
Die u vlamt om 't hoofd,
Eenige Vondel.
Amerika.
De leden van het Congres te Washing
ton waaronder zeer oorlogszuchtige neigin
gen tegenover Spanje heerschen, hebben
een twintigtal telegrammen van bankiers
huizen en vereenigingen gekregen, waarin
hun verzocht wordt eene wijze vredespoli
tiek te volgen. Mc Kin ley heeft gelijke
telegrammen ontvangen. De Engelsche ge
zant Sir J. Pauncefote heeft een lang
onderhoud met den Franschen gezant Cam-
bon gehad. Men weet aan de gezantschap-
andere hadden hun plicht willen doen en had
den dienst in het leger genomen hoewel zij
daartoe nog niet den vollen ouderdom bereikt
hadden.
Sedert Doriat in een der gevangenissen te
Bourges was opgesloten, had Courlande menig
maal over deze zaak nagedacht.
Hij kende er de voornaamste punten uit, door
't lezen der rubriek //Rechtzaken// in eenige
dagbladen, waarin het proces indertijd was me
degedeeld, en door hetgeen hij er zijne ambtge-
nooten op het bureau van had hooreu ver
tellen
Aanvankelijk had hjj, evenals de anderen,
aan een gewonen moordaanslag gedacht, waarvan
diefstal de drijfveer was, doch de geschiedenis
van de terechtstelling, welke op het laatste
oogenblik nog verdaagd was, kon hjj maar niet
van zich zetten.
//Daar steekt wat achter, dat het publiek niet
weet,// zeide hjj in zich zelf //iets geheimzin
nigs, stellig iets geheimzinnigs.//
En zjjne verbeelding, die toch al zoo levendig
was, werkte daarop zonder hem rust te laten.
//Waarom dat uitstel Eenigen zeggen tenge
volge van den oorlog de Keizer zou op zjjn
hesluit zjjn teruggekomen, hij zou genade heb
ben geschonken, opdat hem zulks geluk aan
zou brengen anderen beweren dat de justitie
niet met de gebeele waarheid bekend is. Waar
om dat Dat is de hoofdzaak eD ik moet trach
ten daaromtrent inlichtingen te verkrjjgen."
Hjj herinnerde zich, dat de Rechter, die met
het onderzoek was belast geweest, de heer De
Moraines, van het parket van Versailles, was.
pen te Washington, dat Frankrijk en Oos
tenrijk de grootste moeite doen om een
grondslag te vinden voor een gezamenlijk
optreden van de Mogendheden ten gunste
van den vrede.
- Z. H. Leo XIII heeft kardinaal
Gibbons en Mgr. Ireland verzocht hun
best te doen voor bet behoud van den vrede
en deze Kerkvorsten hebben een onderhoud
gehad met president Mc Kin ley. De
aartsbisschop Mgr. Ireland heeft giste
ren ook eeu bezoek gebracht bij den on
derstaatssecretaris.
De oorlogsvloot der Yereenigde Sta
ten bestaat uit 82 schepen met 12.261
koppen en voorzien van 556 kanonnen. De
marine telt 12.000 manschappen, die tot
allerlei naties behooren; het gehalte dier
mannen moet in de verste verte niet op
wegen tegen dat der Spaansche marine.
De handelsvloot telt 6595 stoomschepen
met een inhoud van 2.307.208 ton.
Het landleger bestaat geheel uit vrij
willigers. Tot de militie der afzonderlijke
staten behooren alle burgers, die de wapens
kunneu dragen, van hun 18e tot hun 45e
jaar. Het aantal dezer militieplichtige bur
gers bedraagt 10 millioende georgani
seerde militie daarentegen telt slechts
125.000 man; het staande leger in tijd van
vrede niet meer dan 28.000 man.
Spanje.
Omtrent de tusschenkomst van Z. H.
den Paus in het geschil tusschen de Yer
eenigde Staten en Spanje zijn de telegram
men zeer onduidelijk. Spanje schijnt alle
hoop op den H. Vader gevestigd te heb
ben, terwijl men zich te Washington in het
Huis van Afgevaardigden er vrij onver
schillig over toont, althans zoo'n houding
neemt een groot aantal Amerikaansche
Staatslieden aan.
Spanje beschikt over een oorlogsvloot
van 46 schepen met 9264 man en 682
kanonnen. De handelsvloot gaf in 1896
aan: 427 stoomschepen meteen inhoud van
313,178 ton. De Spaansche marine en het
aantal schepen is kleiner in getal dan van
Amerika, maar het verschil in sterkte wordt
ingekrompen door de deugdelijkheid van
de Spaansche tegenover de marine van de
Vereenigde Staten.
Het Spaansche leger is verdeeld in 8
legercorpsen en is in tijd van vrede 100.000,
in tijd van oorlog 200.000 man sterk. Wel
Mogelijk kon deze hem wel die kos bare in
lichtingen verstrekken.
//O, als ik mjj maar naar Versadles kon he
geven mompelde Courlande, daar niemand te
Bourges den heer De Moraines kende daar zou
ik wel te weten komen waar ik hem vinden
kan
Eindeljjk besloot hjj verlof te vragen om de
reis te ondernemen, kreeg een vrijgeleide, kwam
ODgehinderd door Orleans, dat reeds in handen
der vjjanden was gevallen, en bereikte Ver
sailles.
Na lang zoeken vernam hij, dat de familie
van den heer De Moraines Versailles een'ge
dagen voor de komst der Pruisen verlaten had
en naar België was uitgeweken. Men gaf hem
zelfs een adres op te Brussel.
Hjj aarzelde geen oogenblik, doch begaf zich
terstond op reis naar deze stad, waar hij vijf
dagen later, na veel wederwaardigheden, aan
kwam.
De familie van De Moraines wachtte wel is
waar het einde van den oorlog in België af,
doch de Rechter van instructie zelf was in Frank
rijk gebleven.
Hij had juist een brief gezonden uit Beau-
gency waar zich met bet 16e legerkorps een
companie schutterij bevond, waarbjj hjj was in
gedeeld.
Courlande keerde naar Frankrijk terug, voor
zien van de noodige aanwjjzin6en, om den
ambtenaar te vinden.
In de eerste dagen van December bereikte hjj
eindeljjk na veel heen en weder reizen, waardoor
veel tjjd verloren ging, het leger van Chanzy,
is waar bestaal de algemeene weerplicht,
maar voor 500 peso's kan men zich vrij-
koopen en ook de plaatsvervanging is toe
gestaan.
De dienst duurt 3 jaar in de linie, 3 jaar
in de eerste eu 3 jaar in de tweede reserve
maar door den oorlog op Cuba heeft thans
het leger ic Spanje zelf weinig meer te
beteekenen, omdat sedert het uitbreken van
den opstand ongeveer 200.000 manschap
pen naar Cuba zijn gezonden, waar zulk
eene groote menigte door ziekten of an
derszins buiten dienst is gesteld, dat men
daar nog slechts op een leger kan rekenen
van niet meer dan 80,000 flinke mannen.
Italië.
Eene zeer drukke wisseling van telegram
men heeft plaats met het Yatieaan tus
schen de Regeeringen te Madrid en Was
hington over den vorm van den wapen
stilstand op het eiland Cuba.
De stad Milaan zit in het donker.
Dinsdag hebben 250 stokers en werklieden
van de gasfabriek den arbeid gestaakt. Bij
de staking was nog maar voor een dag
gas voorhanden.
Zwitserland.
Eenige Zwitsersche natuurkundigen zul
len een tocht maken per ballon over de
Alpen. Deze tocht zal geschieden onder
leiding van den beer Spelterini.
Bij het Urner Lock aan den St. Goft-
hard, in de nabijheid van Andermath, zijn
door eene lawine tien personen bedolven.
Twee daarvan zijn gedood, vier nog niet
te voorschijn gehaald. Het postverkeer is
onderbroken.
Frankrijk.
Heden komt de Krijgsraad, betrokken in
de Zo la-zaak ingevolge eene beslissing
van den Franschen Minister van Oorlog en
generaal Zurlinden, Gouverneur van
Parijs, bijeen. De zitting wordt gehouden
in de Cherche-Midi.
De heer J u d e t stelt in het Petit
Journal voor, Z o 1 a het officierskruis van
het Legioen van Eer te ontnemen. Deze
straf lijkt Judet zekerder en minder be-
driegel jjker toe dan eeue nieuwe vervolging
door een Hof van Assisen. Meerdere Fran
schen waaronder de heer Gaston Joli-
vet ia de Gaulois vereenigen zich met
dit denkbeeld.
het tweede Loire-leger, op het oogenblik, dat
het door de vjjandelflke troepen werd terugge
drongen en aftrok in de richting van Vendöme,
Eindelijk werd zjjn moeite en volharding be
loond en terstond begaf hjj zich naar het ba-
taillon, waarbjj De Moraines als gewoon schut
ter diende.
De soldaten waren bezig boven een groot
vuur te midden van sneeuw en jjs, hun eten te
koken, toen Courlande zich bij de voorposten
aanmeldde. Hier ward hem een vrijwilliger
medegegeven, die hem naar een officier bracht,
aan wien hjj het verlangen te kennen gaf, den
heer De Moraines te spreken.
Deze toonde hem een klein boscb, bov^n op
een heuvel gelegen, van waar de wachtvuren
hem tegenflikkerden, zeggende
//De Moraines moet zich daar bevinden, men
zal u naar hem toe brengen,// en toen Cour
lande zich gereed maakte om in die richting
te verdwijnen, voegde hjj erbjj
//Als ik u een raad mag geven, bljjf dan
niet in het Fransche kamp en maak maar, dat
gij morgen ver van hier zjjt, want dan zal de
dans beginnen
Courlande richtte het hoofd op.
vlk ken dien dans reeds sedert lang, luitè-
nant,// antwoordde hjj, „want ik had hem reeds
verscheidene keeren mede uitgevoerd, toen u
daar nog veel te jong toe waart. Wanneer ik
geen vrouw en kinderen had, zou ik ook nu
nog, niettegenstaande mjjne grijze haren, van de
partjj zjjn geweest
Wordt vervolgd.)
H14R1EMSCHE (I0DR4IT.
ABONNEMENTSPRIJS
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
AGITE MA NON AGITATE.
