N 1 E U W E
HDagËlaó voor <3ïooró- on
Brusselsche Brieven.
No. 2967
Dinsdag 26 April 1898
23ste Jaargang.
!5 U IT f; A' L, A N D.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige in plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschpnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUBEAÏÏ: St. Janstraat Haarlem;
/1,10
1,40
<2,80
«0.03
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer
77.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Van oneen Belgischen Correspondent.)
XXXVIII.
Zooals ik bet reeds in mpn laatsten brief
voorzien had, is de wet op de Vlaarusche
taal ook door Oen Senaat aangenomen en
deze taai-kwestie dus voorloopig van de
baan. Ik zeg «voorloopig,» want het is
te voorzien, dat het verzoekschrift der
Duitsche - Belgen wel een volksvertegen
woordiger zal vinden, die er voor zal zorgen
dat de zaak in behandeling komt en het
zal zeer moeielijk zjjn aan de Duitschers
te weigeren wat men aan de Vlamingen
heeft toegestaan. Mijn opinie over deze
zaak heb ik in mijn laatsten brief toege
licht, wij zullen zien in hoeverre zij reden
van bestaan had. Dat de aanneming der
wet grooten geestdrift J'bij de Vlaamsche
bevolking heeft verwekt en tot betoogingen
heeft aanleiding gegeven, was te verwachten
en lag geheel in den aard der zaak.
Een der warmste verdedigers van het
Vlaamsch in de Kamer, de heer Helle-
putte, volksvertegenwoordiger van Maes-
eyck, is benoemd tot voorzitter van het
Davids-fonds, in vervanging van den on
langs overledenen professor W i 11 e m s.
Het Davids-fonds heeft zeker eene goede
keuze gedaanniet alleen spreekt en schrijft
de heer Hel lep ut te een zeer zuiver
Vlaamsch, nl. een taal die zoo weinig
mogelijk gelijkt op het Vlaamsch, dat ons
in de meeste Vlaamsche werken wordt
aangeboden, maar hp is ook een man van
zeer veel talent en werkzaamheid, aan wien
men alleen zou kunnen ten laste leggen
dat hij te veel op zijne schouders neemt
om het, trots al zijne groote gaven en werk
kracht, naar behooren waar te nemen. Hp
is een der meest invloedrijke en meest
geziene leden van de Kamer van Volksver
tegenwoordigers, een uitstekend redenaar en
zeer slagvaardig en bekwaam polemist;
hoogleeraar aan de Leuvensche hoogeschool;
ingenieur van naam; en bovendien lid,
voorzitter of wat dies meer zjj van een
aantal instellingen, vereenigingen enz. enz.
en op zijn tijd journalist en nog veel meer.
Afgezien van zpne onmiskenbare bekwaam
heid en werkkracht, heeft de groote steun,
dien zpn woord aan de Vlaamsche zaak
gegeven heeft, hem als 't ware aangewezen
om aan het hoofd te staan van de door
FEUILLETON.
DE TWEE WEEZEN.
98. (Vervolg.)
Zeg eens, mijn Waarde, zjjt gij rijk
//Ik? Loop heen! Bij ons te Verzy-Verzenay
kunnen »jj wel rondkomen, maar de Pruisen
hebben mij van alles beroofd.
//Ik heb niets meer over.//
„Waar letft gj van te Garches
//Van niet veel. Tusschen ons gezegd en ge
bleven, ik breng somtjjds brieven voor de sol
daten naar Rueil of nog verder. Dat brengt mjj
nog al iets op.//
//En wanneer gjj eens een buitenkansje hadt,
zoudt gij dat aannemen?//
//Een buitenkansje Dat zal ervan afhangen,
want ik ben een fatsoenlijk man.//
„Ook wil ik niet uw geweten in opstand bren
gen.//
//Nu, dan zal het ervan afhangen. Ik zou
eerst moeten weten
„Twee stukken van twintig franks bijvoor
beeld
//Die zijn zeldzaam in den tegenwoordigen
tijd.//
„Hier zjjn ze.//
//Goed, maar het is voor mjj niet de hoofd
zaak, ze in mijn zak te steken, doch meer te
weten wat ik doen moet om ze te verdienen.//
//Ik zal het u openhartig vertellen.//
professor David opgerichte letterkundig
gezelschap dat men het Davids-f mds noemt
en dat over geheel het land zijne vertak
kingen heeft en een zeer aanzienlijk getal
Vlaamsche werken in 't licht heeft gegeven.
Al kunnen al die uitgaven ook niet op
even groote letterkundige verdiensten bogen,
zeker is het evenwel dat zp voor de be
oefenaars der Vlaamsche letterkunde van
groot nut is en een machtigen dam heeft op
geworpen tegen de vaak verderfelijke
werken door het liberale en anti-katholieke
Willem-fonds in de wereld gezonden.
Ik las dezer dagen in een der Nederl.
Katholieke bladen eene waa-schuwing te
gen de prospectussen van zoogenaamde
wetenschappelijke of geneeskundige werken
die in de bussen der woningen worden ge
stoken en die, in handen komende van dienst
boden of kinderen, veel zedelijk onheil kun
nen stichten. Met het oog hierop wil ik
verwijzen op een proces dat op het oogen-
blik te Antwerpen aanhangig is. Eenige
Katholieke huisvaders, verontwaardigd over
een zelfde feit, hebben tegen den uitgever
of drukker van die prospectussen een pro
ces ingespannen, dat reeds voor de recht
bank is behandeld geworden, maar waarin
het vonnis nog niet gewezen is. Voor zoo
ver ik uit de voorloopige behandeling heb
kunnen opmaken, lijdt het geen twijfel of
de verspreider dier zedelooze prospectussen
zal veroordeeld worden, waarna de eischers
hem nog een civiel proces kunnen aandoen.
De uitslag dezer procedure hoop ik later te
kunnen mededeelen; ik wijs nu alleen op
het feit en dit zal, geloof ik voldoende zijn,
om de Katholieke huisraSers te Amsterdam
aan te sporen daar te doen wat men in
Antwerpen heeft onderstaan. Een paar ver
oordeelingen zouden zeker aan die corruptie
een einde maken.
De serres van het Koninklijk paleis te
Laken hebben eene Europeesche vermaard
heid, zelfs bij de bloemenliefhebbers en
kweekers van naam, en niets is inderdaad
verrukkelijker dan eene wandeling door die
lange glazen kamers en gangen, die van
den grond tot aan het dak met de fraaiste
en zeldzaamste bloemen en planten zjjn
opgevuld. Telken jare worden deze vorste
lijke verzamelingen voor het publiek open
gesteld en duizenden bezoekers maken van
de vorstelijke welwillendheid gebruik om
Daar zoudt gij bjj winnen, omdat ik een eer
lijk man ben, ik herhaal het u. Geloof bovendien
maar gerust, dat ik niet dom ben.//
//Ik heb er belang bjj den inhoud van den
brief te kennen, dien gij aan Glaudine brengt.//
Courlaude bekeek den brief met nieuwsgie
rige blikken, alsof de woorden van Montmayeur
er plotseling meer gewicht aan gegeven hadden
Hij scheen na te denken wat daar wel voor bjj-
zonders aan kon zjjn.
//Wel,// zeide hjj, //om te weten wat er in
dien brief staat,// zoudt gij het aan juffrouw
Glaudine moeten vragen, is het niet zoo
//Er bestaat nog een ander middel.//
„Ha 1 Welk
//Hem openen en daarna opnieuw verzegelen.//
nO 1 o 1 Zjjt gjj er wel zeker van dat dit
heelemaal eerljjk is?//
//Het is toch geen diefstal
//Stil, brieven zijn heilig
„Het is alleen maar een weinig te ver gedre
ven nieuwsgierigheid. Let wel, dat ik slechts
den brief wil lezen, en dat gjj hem daarna aan
Claudine kunt geven alsof er niets gebeurd
was.//
//Dat weet ik wel, dat weet ik wel, maar dat
komt op hetzelfde neer, het is niet zooals het
behoort en voor twee stukken van twintig
franks.//
//Laat dat u niet weerhouden, hier hebt gij
er vijf.//
//Duivels, honderd franks! Gjj zjjt er dus erg
op gesteld
//Ik zal u zeggen waarom, mjjn waarde, er is
liefde in het spel.//
zich te verlustigen in den aanblik van die
tooverachtige zalen, een waar paleis van
Flora.
De opening wordt gewoonlijk voorafge
gaan door een garden-partij, die de Koning
aan zpne genoodigden aanbiedt en daarna
worden de serres gedurende eenige dagen
voor het publiek toegankelijk gesteld. Ik
verzuim zelden er naar toe te gaan en zoo
heb ik mij dan ook Donderdag, den eersten
dag van den publieken toegang naar het
paleis van Laken begeven. Het is natuur
lek onmogelijk om ook maar eenigermate
eene beschrijving te geven van die grootsche
inrichting en van de wonderbare pracht der
bloemen. Om een enkel voorbeeld slechts
te geven. Een ieder kent de Azalea. In de
koninklijke serres nu, is er een lange zaal
of gang, die bijna niet anders dan Azalea's
bevat, maar men vindt ze daar in alle ver
scheidenheden, in alle kleuren en soms
van reusachtige grootte. Wanneer men bij
het binnentreden den blik over deze heer
lijke bloemen laat weiden, staat men ver
stomd. Honderden en honderden staan er
aan weerskanten in de schoonste groepee
ring bijeen en hunne kLurenverscheiden-
heid spot met elke beschrijving.
Hang- en slingerplanten dalen in sier
lijke guirlandes van de glazen daken af,
winden zich in fantastische kronkelingen
om de kolommen en zuilen; reusachtige
reseda's en bijna boomgroote heliotropen
balsemen de lucht met hunne geuren en
aan de meest gewone bloemen ziet men
hier de meest veredelde typen in de fraaiste
exemplaren. De palmenserre alleen is
het bezoek waard. In eene reusachtige
glazen rotonde, waarvan het eveneens glazen
dak door zware zuilen gedragen wordt,
staan deze tropische gewassen in al hun
grillige vormen, in hun zonderlingen bla
derdos en wonderlijke stammenwaarvan
sommige eene lengte van verscheidene
meters bereiken om dan in een wijd uit-
gestrekten waaierkroon te eindigen. De
serres zpn nog open 24, 26, 28 en 30
April, van l'/3 tot 51/2 uur; mocht een
nwer lezers in die dagen Brussel aandoen,
dan raad ik hem aan den tram naar Laken
te nemen en een bezoek aan deze plan
ten verzameling te brengen; hij zal zich
zijn uitstapje niet beklagen. Het park, dat
het paleis omgeeft, lokt eveneens tot eene
wandeling uit. Lommerrijke dreven met
prachtige boomenbloeiende struiken en
«O, als het niets anders is en hjj reikte
Lucienne's brief aan Montmayeur over. Deze
maakte er zich haastig van meester. Wat zou
hjj bevatten Wat zou hjj vernemen
Ditmaal was de omslag goed gesloten, doch
droeg geen opschrift. Lucienne had slechts tot
Courlsnde gezegd nWilt gij dit aan mjjne zus
ter overhandigen
Montmayeur scheurde de enveloppe met koort
sig ongeduld stuk.
De brief bevatte slechts een enkelen, zeer
korten volzin, doch hoeveel welsprekenheid lag
er niet in deze weinige woorden opgesloten
„Lieve Claudine, ik heb hem lief, ik weet
dat zulks afschuweljjk is, doch het is sterker
dan mijn Wil. Ik heb hem lief, haat mjj niet,
doch beklaag mjj veeleer. Wanneer gij morgen
avond wilt komen zal ik u bjj mij wachten,
doch alles wat gjj mij kunt te zeggen hebben,
heb ik reeds lang bjj mjj zeiven overwogen. Is
het noodig dat er tusschen ons scènes voorko
men, die ons bedroeven Ik heb hem lief en
ben veroordeeld. Ik ben slechts eene rampzali
ge. Vergeef mjj.//
Het is onmogelijk de ontzetting te beschreven,
die zich van Montmayeur meester maakte. Hjj
kon niet [spreken, zjjn keel was als verdroogd
en hjj keek Cjurlande aan als iemand, die plot
seling krankzinnig geworden is. Sedert een uur,
nadat hij den eersten brief dien Courlande ge
bracht had, had gelezen, wist hjj niet of hjj nog
volkomen bjj zijne zinnen was.
//liet schijnt u niet naar den zin te zjjn,// zeide
Courlande.
//Neen, integendeel.*
heesters, zachtgroene grasperken, kleine
watervallen en uitgestrekte vijvers geven
telkens nieuwe bekoorlijkheid aan deze
lustwarande. Het park met zpn paleis,
kerk, manege, molen, serres, druivenkassen,
enz. enz. beslaat eene oppervlakte, waarop
men eene kleine stad zou kunnen bouwen
en ligt tegenover het openbare park van
Laken, waar zich, op het hoogste punt,
een sierlpk gothiek tempeltje verheft, met
het levensgroote beeld van koning Leo
pold I. Een uitstapje derwaarts loont zich
dus in elk opzicht.
België.
Volgens de Italiaansche bladen is het
verblijf in Italië aan Don Carlos, die
thans te Brussel vertoeft, ontzegd. In een
interview sprak de Spaansche Kroonpre
tendent de hoop uit, dat de bevolking van
Cuba zich bij de Spanjaarden zal aanslui
ten oin de Amerikarnsche overweldigers te
bestrijden. Hij voegde er bij, dat hij per
soonlijk het bewjjs zijner vaderlandsliefde
zal geven, zoodra het eerste kanonschot
zal weerklinken. Nu Spanje in gevaar is
wil hij het verleden vergeten, vast beslo
ten zijn plicht te doen.
De Koningin van België is lijdende
aan influenza, Hare Majesteit eischt de
grootste zorgen en is bedlegerig.
Spanje.
Alle weerbare mannen van 18 tot 45
jaar zijn op het eiland Cuba onder de wa
pens geroepen. Het garnizoen van Havana
telt thans 28.000 man geregelde troepen
en 15.000 vrijwilligers.
Alle geruchten omtrent een ministe-
rieele crisis zpn ongegrond. De bezoeken,
welke politieke persoonlijkheden bij de
Koningin-Regentes hebben afgelegd, waren
alleen een gevolg van haar wensch om
hun oordeel over den toestand te vernemen.
De Temps deelt mede, dat de nationale
inschrijving voor het versterken der vloot
te Madrid schitterend is geslaagd.
Zij was bepaald op 372 millioen, terwijl
de inschrijvingen uit de provinciën verschei
den millioenen bedragen.
De Koningin-Regentes heeft haar ver
trouwen in het kabinet Sag ast a uitge
sproken de crisis is afgewend.
//Dan is het goed nieuws voor u
//Ja//
//Des te beter. Dat doet mij genoegen. Ik ben
ook verliefd geweest, weet ge, in vroeger tjjd.
Maar zeg eens, gjj hebt de enveloppe verscheurd.
Hoe moet ik het nu aanleggen dit briefje te
bezorgen
//Daar heb ik op gerekend.// Hjj haalde uit
zijn portefeuille eene enveloppe te voorschijn,
liet er den brief in gljjden en verzegelde ze.
//Hier,// zeide hjj, //er was geen adres opge
schreven, zoodat Claudine niet weten kan, dat
ik hem gelezen heb.
Courlande begaf zich vroolijk te moede op
weg naar de Bsrnadettes, terwjjl Montmayeur
met wankelende schreden naar de fabriek terug
keerde.
Daar aangekomen sloot hij zich in zjjn kabi
net op.
//Zjj weet alles,// mompelde hij, //zjj weet alles I
Daarom deinsde zij vroeger achteruit, wan
neer ik haar wilde omhelzen. Ik vergiste mjj
niet. Hare lippen zeide mij toen dat zij mjj lief
had, doch haar blik verried den afkeer, dien
zjj voor mjj gevoelde. Zal ik het ooit durven
wagen haar nog onder de oogen te komen
Den ganschen dag vermeed hjj een ontmoeting.
Hij verliet zijne kamer niet, doch wilde tot el-
ken prijs getuige zijn van de samenkomst van
Lucienne en Claudine. Hjj moest dit onderhoud
afluisteren.
Doch hoe moest hjj dat aanleggen
(Wordt vervolgd.)
ABONNEMENTSPRIJS
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
AGITE MA NON AGITATE.
