N I E W E
lEagBlaó voor <3ïooró*> an
Brusselsehe Brieven.
No. 2979
Dinsdag 10 Mei 1898.
23ste Jaargang.
Per 3 maanden voor Haarlem 1,10
Voor de overige in plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland2,80
Afzonderlijke nummers<0.08
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer7'/i
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Van oneen Belgischen Correspondent.)
XXXIX.
De 1ste Mei-dag is hier heel kalmpjes,
en ik mag wel zeggen, heel koeltjes atge-
loopen. Natuurljjk was er wel een heele
stoet, vooral uit schoolkinderen en vrouwen
bestaande, wel waren er nog vlaggen, cartels
en de geheele mise-en-scène die bij zulke
betoogingen hoort, maar 't was toch niet
meer dan dat. Men gevoelt en bemerkt
zoo dat 't nieuwtje er af en de fut er uit
is en alleen de gehoorzaamheid, of beter
gezegd, de vrees voor de aanvoerders, de
kopstukken, is genoeg om een zeker aan
tal personen te noodzaken tot manifestee
ren. Zonder dien dwang zou er van ge
heel de eerste-Mei-betooging bitter weinig
overblijven.
Of dat een teeken van verval van 't socia
lisme is? In zekeren zin wel.
De volksmenigte is altijd wispelturig en
weinig geneigd om zich lange jaren door
theorieën en beloften te laten vangen, zonder
van eenig merkbaar voordeel iets te be
speuren. Tegen teleurgestelde verwacntin-
gen zijn maar weinig menschen bestand
en hoe hooger men zijn hoop had geplaatst,
des te dieper is de val en des te zwaarder
de moedeloosheid. En dat ondervinden de
socialisten in België maar al te zeer; van
daar dan ook die talrjjke voorbeelden van
afval. Niet alleen zjjn de stoffelijke voor-
deelen die het socialisme beloofde, uitge
bleven, maar ook in menig ander opzicht
heeft het socialisme getoond, dat de werken
niet strooken met de leer en dat zelfs de
zoo hoog geprezen persoonlijke vrjjbeid en
de vrijmaking van de werklieden niet meer
zjjn dan een doode letter zoodra d® hoofden
der partp zeiven in 't spel komen. De
tirannie en de knechtschap tierden nooit
weelderiger onder een despotieke regeering
of onder een heerschzuchtig patroon, dan
nu onder den knoet van het socialisme.
Wat er een paar jaar geleden te Gent met
Vooruit is geschied, de onthullingen van
Pol De Witte, het proces van Ben-
noni van Huffel tegen datzelfde Voor
uit, de veel besproken afval van Alice
Bron, de strgd door de Batailleeen
socialistisch orgaan uit het Walenland tegen
Ja Peuple en Vooruit, met hunne patroons
en woordvoerders, zgn als zoodanige ver-
fepilleton.
DE TWEE WEEZEN.
(Vervolg.)
George zat naast het bed van Claudine; hij had
geen acht op dit onderhoud geslagen. Hij hield de
eene hand van Claudine in de zijne en van tijd
tot tjjd bracht hij ze vooriichtig aan zijne lippen.
Geruimen tijd beschouwde Lucienne de gewon
de, het was alsof zjj bij zichzelf de antwoorden
van den Duitschen doktor herhaalde.
Montmayeur had hem niet geroepen.
Waarom niet?
Omdat de dood van Claudine hem van een
drukkende zorg zou bevrijden. Lucienne vermoed
de zulks. Van daar haar afschuw.
Daarom boog zij zich over Claudine heen om
haar nogmaals te omhelzen, en fluisterde zjj
bijna onhoorbaar
//Wees gerust, ik zal over u waken.//
VII.
Tegen acht uur in den morgen hoorde Lu
cienne geweerschoten.
Zij vermoedde niet, dat Gauthier Boureille zich
zoo dicht in hare nabijheid bevond, worstelend
met Montmayeur en door dezen geplaatst tusschen
de keuze van zjjn vader op te offeren of voor
een verrader, een lafaard te worden gehouden.
Zjj meende, dat hij na hun kort nachtelijk
schgnselen die een verval aantoonen en
misschien den ondergang voorspellen. Na
tuurlek stellen de Van der Velles,
Defuisseaux's, Demblon's, Smeet s',
D e f n e t 's en hoe zg allen heeten mogen,
alles in 't werk om het karretje in 't spoor
te houden, omdat een zetel in de Kamer
met 4000 frcs. vergoeding daaraan ver
bonden zgu, maar vroeg of laat moet de
groote massa gaan inzien wat reeds enke
len nu bespeuren, nl. dat het socialisme
alleen voordeel aanbrengt aan hen die het
roer in handen hebben en de vriendjes, dat
wil zeggen, de slipdragers, van die hoof
den zgn, en dat het volk alleen goed is
om te betalen. Nooit waren onder het
ancien regime de lieden meer taillables en
corviables dan nu het socialistische volk
het is onder de regeering der Anseele's
en consorten. Op alle mogelgke wgze klopt
men de werklieden de centen uit den zak.
Nu is het de strgdpenning, dan is het voor
de verkiezingenook worden honderd
duizenden franks besteel voor prachtge-
bouwen en dat daarbg niet altgd de noo-
dige omzichtigheid voorzitbewgst het
groote Volkshuis dat men nu hier ter stede
opricht. Wanneer men de straks genoemde
Bataille mag gelooven, zou dat gebouw
niet meer of minder dan elf-honderd-dui
zend franks kosten, eer het gereed is, en
met eenige honderdduizenden de beraming
overtreffen.
Een half millioen guldens voor een Volks
huis! 't Kan nog al schikken. En naar
't zich laat aanzien, zal men daarvoor een
gebouw hebben, dat al zeer weinig artis
tieks aan zich heeft. Ik ben een paar dagen
geleden eens naar dat gebouw gaan zien
en ik geloof dat er waarlgk niet veel
moois van terecht kan komen. Een weinig
hardsteen van onderen en verder een reus
achtig geraamte van gzer. IJzer wat men
ziet en men kan zich moeielgk voorstellen
dat daaruit iets kan voortkomen wat aan
de geringste eischen der esthetiek kan be
antwoorden. Een waar afbeeldsel van de
IJzeren eeuw, die het socialisme, mocht
het de overwinning behalen, opnieuw over
Europa zou brengen.
De Kamerzittingen der laatste dagen heb
ben weer prachtige staaltjes opgeleverd van
het toekomst-parlementarisme. De tegen-
onderhoud weder naar het Fransche legerkamp
was teruggekeerd. Toen zjj hoorte schieten, werd
zjj bang, haar hart kromp ineen, doek tevens
maakten zich ook andere gewaarwordingen van
haar meester. Trots en hoop op de toekomst.
Doch wat duurde die dag langl Verscheidene
malen was Claudine uit hare verdooving ont
waakt en beproefde zich dan op te richten, om
beter te luisteren.
„Van waar komt dat geluid?// vroeg zij dan.
Doch zij wachtte het antwoord niet af. Ver
moeid door deze inspanning viel zjj achterover
in de kussens neder, en sloot de oogen,
Lucienne was voor het bed nedergeknield om
te bidden.
George had de oogen gesloten en scheen
evenals Claudine te slapen. Doch hij was er
verre van zulks werkeljjk te doen Hij
verwenschte zijne ziekte, zijn zwakte. Hoe gaarne
was hjj naar hen toegesneld naar die mannen,
welke zoo moedig streden en een roemrijken
dood vonden 1 Zijne machteloosheid bracht hem
tot wanhoop, den armen ziekelijken man.
Den ganschen dag verliet hjj niet het vertrek,
waarin Claudine zich bevond. Montmayeur ver
scheen dien avond niet. Hij wachtte den afloop
van het gevecht af en hoewel hjj nu in het be
zit was van den door Gauthier onderteekeuden
brief, hoopte hjj toch, daf de wisselvalligheden
van den strijd hem van Gauthier zouden bevrij
den en dat hij nimmer meer van hem zou hooren
spreken.
Toen de avond begon te vallen, zeide Lucienne
tot George
//Verwjjder u onder geei voorwendsel van
woordige regeling van bet Kiesstelsel bevalt
den heeren socialisten maar matigjes. Het
een-, twee- en driestemmig systeem onttrekt
de stembus aan de brutale macht van de
groote menigte, zoodat de socialisten geen
kans zien om eene meerderheid in het wet
gevend lichaam te verwerven; zonder welke
meerderheid zg natuurlgk niet den baas
kunnen spelen en hun omverwerpingsplan
nen volvoeren. Daarom maar weer tegen
de Grondwet te velde getrokken en het
algemeen stemrecht gevraagd en kiesbevoegd
heid van af het 21ste jaar. Met zulk een
kiesstelsel hopen zij spoedig hun doel te
kunnen bereiken. Natuurlgk werd hun eisch
van de hand gewezen en het voorstel van
Defuissaux werd verworpen met stem
ming van rechtsch tegen linksch. Allesn
de abbé Da ens stemde met de socialisten.
Tjjdens de discussie vond S m e e t s gelegen
heid opnieuw door onbeschoftheid uit te
munten, zoodat hg tot driemaal toe tot de
orde werd geroepen en ten slotte de cen
suur op hem werd toegepast. De socialis
ten misbruiken de parlementaire onschend
baarheid op gruwelgke wijze om naar het
hoofd van de uitstekendste onder hunne te
genstanders de grofste beleedigingen en in
sinuaties te slingeren.
In de zitting van Donderdag heeft de
Soc. afgevaardigde Furnémont tot den
Minister een vraag gericht over de uitwg-
zing van den ex-abbé Charbonnel, waar
van de Nieuwe fJaarlemsche Courant mel
ding maakte. Ziehier wat er van die zaak
aan is, zooals mg reeds bekend was en nu
door den Minister is bevestigd. Charbon
nel is niet over de grenzen ge/.et, maar
heeft de grenzen geplaatst tusschen zich
en eene vervolging die hem te wachten stond,
wegens een aanklacht van mishandeling.
Sedert eenigen tijd wordt Charbonnel
door socialisten en liberalen rondgeleid om
tegen de Bisschoppenden Paus en de
Staatsinstellingen van België te agee-
ren. 't Gaat tegen de verkiezingen en zoo'n
geestelijke, die de kap over de haag heeft
geworpen, is altijd een voorwerp van cu
riositeit en trekt de aandacht. Dat is
al wat zgn impressario1 s verlangen. Eenige
dagen geleden was de oud-apostel van de
leer der godsdiensten te Dinant en de re
dacteur van een katholiek bladL Union
de Dinant, had den apostaat ongezouten
de waarheid gezegd. Dat kon deze zon
derlinge apostel niet verdragen en verge-
Claudine, voordat ik terugkom, belooft gij mij
dat ten stelligste?//
//Zeker, maar
//Zult gij haar niet alleen laten
//Dat beloof ik u. Maar waar gaat gij heen,
Lucienne
//Ik kan niet langer meer hier bljjven, ik ga.//
Zjj zweeg, daar zjj George haar vermoeden niet
wilde mededeelcn of wilde zeggen, wat zij ging
ondernemen.
//Er heeft heden een gevecht plaats gehad in
Garchea. Er zjjn huizen afgebrand en cr kan
vrouw Doriat een ongeluk zijn overkomen. Ik
zal terugkomen, zoodra ik haar gezien heb.//
Zij zeide hem niet de waarheid, want zij wilde
zich niet slechts overtuigen of Maria Doriat
nog in leven was, maar wenachte voornamelijk
te weten wat er van Gauthier was geworden.
Zjj snelde naar de Duitsche en Fransche ambu
lances. Zij zou eindeljjk wel vernemen....
Zonder er zelfs aan te denken een mantel om
te slaan, verliet zij het huis. Het was nu geheel
donker geworden. Zjj begaf zich naar het slag
veld en daalde in de vallei af.
Bjj iedere schrede stiet zij op een lichaam.
Het waren zoowel Duitsche als Fiansche gesneu
velden.
De ziekenverplegers doorkruisten met hunne
draagbaren het veld, gewonden vervoerende. In
hunne witte kielen geleken zjj wel spooksels,
die zich langzaam in de duisternis voortbewo
gen. Lucienne liep van den een naar den ander.
Wanneer zij de uniform van een liniesoldaat,
een zouaaf, een artillerist of Fransch ruiter her
kende, liep zjj weder verder.
zeld van tweesocialistische kornuiters trok
hij naar het huis van den heer Gerard,
uitgever van genoemd blad, en eischte dat
deze hem den naam van den schrgver van
bewust artikel zou zeggen. Daar de heer
Gerard weigerde, ging de zachtmoedige
apostel tot handtastelijkheden over en be
gon den heer Gerard oorvijgen te geven,
hij kwam evenwel van een slechte markt
thuis en moest, tegenover den kloeken te
genstand van den heer Gerard, met zjjn
beide kornuiters het hazenpad kiezen. De
heer Gerard diende nu een klacht tegen
Charbonnel in wegens huisvredebreuk
en mishandeling.
Woensdagavond hield Charbonnel
met de socialisten een meeting te Rausart,
bg Charleroi, toen de commissaris van
politie, vergezeld van den burgemeester,
de zaal binnen kwam en den ex-abbé ver
zocht hem te volgen. Deze gehoorzaamde,
maar buiten zgnde, wist hg, geholpen door
de hem omgevende socialisten, te ontsnap
pen. Alle nasporingen om hem terug te
vinden waren vruchteloos, hg had de grenzen
tusschen zich en zgne vervolgers geplaatst.
Zgne aanhouding stond volstrekt niet in
verband met een bevel tot uitzetting, maar
alleen met een bevel van aanhouding, door
het parket van Dinant uitgevaardigd, we
gens het met voorbedachte rade toebren
gen van slagen aan den heer Gérard,
zooals ik hierboven zeide.
De heer Furnémont verklaarde zich
dan ook voldaan over de inlichtingen door
den Minister gegeven. Trouwens een uit
zetting uit het land zou genoegzaam ge
rechtvaardigd zijn doorzooa's de Minis
ter opmerkte, de ex-abbé revolutionnaire
redevoeringen hield en de instellingen van
het lard aantastte.
De groote Belgische bedevaart naar
Lourdes, waaraan door meer dan 3000
personen werd deelgenomen, heeft een schit
terend verloop gehad. Men meldt meer dan
eene wonderdadige genezing of groote ver
betering bij ongeneeslijk geachte ziekten.
Alle bgzonderheden ziju nog niet bekend
en daarom zal ik er nu nog niet over spre
ken, ofschoon zij wel verdienen meer al
gemeen bekend te worden.
Het overigden van baron Prospe de
Haulleville is u bekend. Met hem is
een kloek, geleerd en overtuigd Katholiek
ten grave gedaald, die lange jaren hoofd-
Zjj zocht slechts de donkere Weeding der
francs-tireurs.
Verscheidenen liggen daar uitgestrekt op het
veld van eer.
Zij bekjjkt hen bjj het schijnsel der lantaarns,
welke de hospitaalsoldaten droegen.
Telkens krimpt haar hart pjjnljjk ineen, wan
neer zjj er een aantreft. Doch nog altjjd vindt zjj
niet dengene, dien zij zocht en dan slaakt zjj
een zucht van verlichting.
Tusschenbeide verstoort een hartverscheurende
kreet van een gewonde de diepe stilte van dezen
treurigen nacht.
Den ganschen dag heeft de Fransche ambu
lance zeer regelmatig gewerkt, doch de verple
gers zjjn tegen den avond naar Parjjs terugge
keerd, zoodat de gewonden als het ware opge
hoopt liggen in de drie hospitalen van Garches
en in het gemeentehuis. Men legt matrassen
tusschen de bedden.
Lucienne gaat tot Beuil. Gauthier is daar
niet, evenmin kan zij hem in de hospitalen vin
den, doch zjjn bataillon heeft zware verliezen
geleden. Overal liggen francs-tireurs.
Zjj wendt zich tot een hunner, die men pas
heeft opgenomen en die ten volle bjj zjjn be-
wustzjjn is.
//Kent gjj Gauthier Boureille?
//Ja, zeer goed.//
//Wat is er van hem geworden Is hjj gewond
of gesneuveld
(Wordt vervolgd.)
H tK LEUSCH t: ('01RUT.
ABONNEMENTSPRIJS
AG-ITU MA NOU AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
118.
