N I E W E
2>agBlaó voor éftooró* en k&uió-dffollanó.
Kerkvervolgers aan 'twerk.
No. 2998
Vrijdag 3 Juni 1898.
23ste Jaargang.
Raadselachtig
B UIT K S h A N D.
Per 3 maanden voor Haarlem 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland2,80
Afzonderlijke nummers«0.03
Dit blad verschijnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU.: St. Janstraat Haarlem.
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer
77,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteu r-U it g e v e r, W. K P P E R S.
Onder de Italiaansche vrijheidshelden is
er een die zich meer nog dan de anderen
doet kennen als een gezworen vijand van
de geestelijkheid. Het is de minister
Zan ar del li, die wegens zijn hevig op
treden een ministerieele crisis heeft doen
ontstaan. Dit heerschap, een vriend van
den ex-premier Crispi en heftig anti-cle-
ricaal, beschuldigt den Kardinaal-Aartsbis»
schop van Milaan Mgr. Ferrari, tijdens
de onlusten, zjjn post te zjjn ontvlucht, en
eiseht niettegenstaande die beschuldiging
is gebleken valsch te zijn, dat de Prelaat
het reeds vroeger verkregen exequaturzal
worden onthouden. (Het exequatur is de
koninklpke erkenning, en weigering daar
van brengt mede, dat de titularis versto
ken bljjft van zijn inkomsten.)
Zanardelli heeft in den Ministerraad
voorgesteld in den vorm van een wetsont
werp de Regeering te machtigen het exe
quatur in te trekken van alle Bisschoppen
wier houding der Regeering onbetamelijk
voorkomt. Zoo wil deze Kerkvervolger de
Italiaansche Bisschoppen brengen in de
macht van politieke drjjvers van een libe
raal despotisme, dat de Prinsen der Kerk
zou willen gebruiken om den afgrond te
graven, waarin de vrijheid, stoffelijk en ze
delijk, reddeloos verloren gaat.
Steeds woester klinkt in Italië de kreet:
«Non Serviam«Ik zal niet dienen
Meer en meer bereikt de heidengeest zjjn
schrikwekkend ideaal. In bedwelming en
bekrompenheid wordt het volk verdrukt,
en de jongste oproeren hebben de dwinge
landen die zich hebben meester gemaakt
van de macht, niets geleerd.
De heer Visconti Venosta, minister
van Buitenl. Zaken, heeft zich dan ook,
meerdere moeieljjkheden vreezende, verzet
tegen het werk van Zanardelli. Hp
dreigde met zjjn ontslag, maar de overige
ministers kozen de partjj van Zanardelli,
FEUILLETON.
2. Vervolf.)
//Dat komt uit het hooi. God beware ons.
Een hooi of stroobrand ziet er heel anders uit;
daarbjj stijgt er plotseling een dikke rookzuil
in de lucht. Ik heb dat tweemaal bijgewoond
den eersten keer bjj Dimmocks en de tweede
maal bij de Denneboomenlaan. Deze rook komt
uit een schoorsteen ga daar maar recht op af,
dan kunt ge niet missen. Om elf uur veertien
komt er een goederentrein aananders zou ik
u tot aan de brug vergezellen. Zeker is er
wear wat gebeurd, want voor niet-met-al is
mjjnheer Treddock niet thuis gebleven.
Ik nam nu afscheid van den praatzieken
stationschef, die mjj beloofde, mijne bagage te
laten bezorgen, zoodra de goederentrein vertrok
ken zou zijn. Zijne berichten hadden mjj natuurlijk
niet weinig verontrust, en ik haastte mij het
pad op, dat mij langs welige landerijen voerde,
tot dat ik den heuvel bereikte, waarop de
hooistapels stonden. Aan mijne voeten zag ik
nu het groote, uit baksteen opgetrokken huis.
Vóór dat ik daar aaDkwam, moest ik over een
plein gaan omringd door gebouwen voor het
boerenbedrijf ingericht.
//Weêr drie kapot, waaronder het oude moe
derschaap, Helene. Hans heeft ze daar zoo even
uit de weide gebracht.// Dit waren de eerste
woorden, die ik bjj mijn binnentreden vernam;
om woest los te stormen op de geestelijkheid.
De Italiaansche premier D i R u d i n i
trachtte het conflict te bezweren, maar te
vergeefs. Zanardelli stond op zijn stuk,
zoodat Di Rudini het ontslag van het
geheele Kabinet den Koning aanbood. Ko
ning Dmberto, bevreesd voor ernstiger
moeieljjkheden over de Romeinsche quaes-
tie, nam het ontslag aan, en belastte Di
Rudini onmiddellijk met de vorming van
een nieuw ministerie, waarin Zanardelli
geen plaats zou krjjgen.
Het nieuwe ministerie is samengesteld
uit:
Di Rudini, premier en binnenlandsche
zaken; Ca peil i, buitenlandsche zaken;
generaal San Marsano, oorlog; Bo-
nacci, justitie; generaal Afandi Rivers,
openbare werken; Luzatti, schatkist;
Branca, financiën; Canavaro, marine;
senator Cremona, onderwijsF r y 1 a, post
en telegraphiesenator Serena, landbouw.
Zal D i Rudini nu den kerkvervolger
Zanardelli het hoofd kunnen bieden,
hp, die zelf zich heeft schuldig gemaakt
aan daden tegen de Kerk, die hem rang
schikken onder de vervolgers van de Bruid
des Heeren En zal hp den storm kunnen
bezweren die ook elders opsteekt, nu ook
eenige generaals, niet alleen de commandant
van Milaan, maar ook zekere generaal
Heusch te Florence, heeft gemeend zich
verdienstelijk te maken voor het vaderland
met volkomen naar den zin van den anti-
clericalen Minister te handelen.
Wp weten niet of deze Generaal zijn
sabel wel goed in de vuist kan houden,
maar wp weten wel dat het meer dan
schandelpk is, dat zoo'n bevelhebber in
plaats van zich met zjjn soldaatjes te bemoei
en, gebruik gemaakt heeft van den Staat van
belegom de Unila Cattolica en het ka
tholiek tijdschrift 11 Ritveglio te Arezzo te
schorsen. Nog meer heldenfeiten heeft hp
verricht door alle Katholieke Vereenigingen
in de provincies Florence, Arezzo, Lucca
en Siena ontbonden te verklaren. Zelfs ge-
ofschoon de woorden op knorrigen toon werd e n
gesproken, herkende ik daarin toch de stem van
mijn ouden vriend.
Toen ik den hoek van eene schuur omging,
werd ik een kleine groep gewaar, in wier mid -
den zich de rjjzige gestalte van Tom Treddock
verhief. Naast hem stond eene kleine, eenigszins
zwaarlijvige vrouw, waarin ik dadelijk Helena
Treddock herkende, en om haar heen verdron
gen zich, met verschillende uitdrukkingen van
verbazing en schrik, een pachtersknecht, een
jongen en eene dienstmaagd. Allen zagen met
te veel belangstelling naar één punt in een
soort van schuur, om op mij te letten, en toen
ik onopgemerkt langzaam nader trad, zag ik,
dat in de schuur naast elkander drie doode
schapen lagen. //Het is juist dezelfde soort
slag, als bjj de anderen, vlak in den nek,// zei-
de een tweede knecht, dien ik voor het eerst
gewaar werd hij knielde naast de doode scha
pen neder en veegde juist zjjn, door het onder
zoek der dieren, met bloed bevlekten vinger aan
de wol af. //Is er weder een nieuwe schur
kenstreek uitgevoerd?// vroeg ik, terwijl ik de
groep naderde. //Wel, zjjt gij het Ik moest
mjj schamen, dat ik niemand heb gezonden om
u af te halen,// zeide Treddock, terwjjl hij mjjne
hand als in eene schroef klemde en, ondanks
zjjn verdriet en woede, een vriendelijken glim
lach voor mjj overhad. //Het spijt mjj, dat
gjj ons in zulk een toestand aantreft, mjjnheer
Newcome," zeide zjjne vrouw, terwjjl zjj heime-
ljjk hare tranen afwisohte en mjj toen even harte-
ljjk verwelkomde, ofschoon zjj van tjjd tot tjjd
een opkomenden zenuwtrek niet onderdrukken
heel kerkelijke vereenigingen in de stad
Florence laat hp geen rust.
Zoo wordt het Italiaansche volk door eene
eerlooze politiek, die moord, diefstal en
brandstichting in het leven heeft geroepen
tot de uiterste verbittering gebracht. Het
volk, dat te Milaan en elders in opstand
is gekomen, heeft begrepen, dat het ten
prooi is aan verfoeilijke beginselen der on
verlaten, waarvoor het zpn penningen heeft
te offeren tot eigen ondergang.
Dagelijks wordt het Italiaansche volk
overladen met beloften en vindt nooit een
enkele vervuld. De regeerende sekte kent
het volk souvereiniteit toe, en zjj ontneemt
het volk de heerschappp over de beurs door
uitmergelende belastingen en over eigen
persoon door de geheele jongelingschap in
een soldatenpak te steken.
Vreeselpke gevolgen zal de wanregeering
in Italië in het leven roepen, waarvan de
jongste oproeren te Milaan en elders, een
voorspel mogen genoemd worden.
Toen de onlusten te Milaan in vollen
gang waren, liepen een 600-tal Italianen
die in Zwitserland hun brood verdienden
te Luzern bjjeen om naar hun vaderland
terug te kesren, niet om er vrede te stich
ten maar om zich te wreken, over de wan
verhouding in hun vaderland gesticht.
Eenigen vertrokken met den spoortrein,
ruim 500 sloegen de richting van den St.
Gotthard in. Onder militair geleide trok
ken ze van Tessino hun vaderland binnen.
Maar zjj werden opgewacht en in ontvangst
genomen door Italiaansche soldaten en in
preventieve hechtenis gebracht. Oh stella
d'Italia, di dolore ostello, nave sema noc-
chier in gram tempesa! (O ster van Italië,
banier van smarte, schip zonder stuurman
in grooten stormis men geneigd met
Dan te uit te roepen, zegt het Handels
bladwaar het den toestand der Italiaansche
werklieden, die in Zwitserland vertoefden,
bespreekt.
kon. //Kom mede naar huis,// hervatte Treddock,
//terwjjl hjj mjjn arm vatte, en voegde er toen
tot zjjne vrouw bjj//Wjj zullen ons die zaak
niet verder aantrekken. Gjj, John, gaat naar
den slager en zegt hem, dat hjj weêr drie stuks
kan komen halen. Wjj zullen den sehurk toch
wel eens beet krijgen// //Gij liet u zoo even
uit, alsof gjj reeds iets van de zaak gehoord
had,// zeiie mevrouw Treddock met zinspeling
op mijne eerste woorden. „Nu hij er is, is
het de moeite niet waard er verder over te
spreken. Gjj weet wel,// vervolgde mjjn vriend,
terwijl hjj me, om mjj niet over mijne welkome
verschjjniDg in twijfel te lateD, nogmaals de
hand drukte, //dat wjj zeer in onzen schik zjjn
met uw bezoek, al ben ik ook niet aan hei
station gekomen.// „Maar wjj moeten mijn
heer Newcome toch vertellen, hoe het komt,
dat hjj geen antwoord kreeg en niemand hem
aan het station kwam afhalen,// hernam mevrouw
Treddock, voor dat ik iets kon in het midden
brengen. „Gjj hebt geljjk. Ik zal u maar
ronduit zeggen," vervolgde Tom, terwijl hij
midden op het plein staan bleef, //dat wij u
niet verwachtten. Gij zult mij dit niet kwalijk
nemen, wanneer gjj alles gehoord hebt. Helene
dacht, dat gjj niet komen zoudt, als ik niet
terugschreef.// //Maar ge moet hem er ook
de reden van zeggen,// zeide de dame. //Zoo
als gjj de zaak voorstelt, is het alsof ik het
bezoek niet gewenscht had, en dat is volstrekt
het geval niet. Sedert uw schrjjven is er echter
veel voorgevallen en ik dacht, dat het u bjj ons
niet bjjzonder zou bevallen.// „Ja, dat is
zoo," bevestigde Treddock//maar nu kunnen
Italië.
Te Catana is een man betrapt op het
oogenblik, dat hp eene dynamietbom wilde
plaatsen voor de prefectuur. Hp schoot
op de agenten van politie en 't gelukte
hem te ontsnappen.
Een achttal afgevaardigden, de hee
ren Turati, Bissolati, De Andreis,
Rondani, Costa,Morgari, Pascotti
en Nofri, zullen door den Minister van
Justitie worden vervolg], als deelnemers
aan de jongste onlusten te Milaan en el
ders gepleegd.
Engeland.
Het Engelsche Hof bewpst de familie
Gladstone alle mogeljjke attenties. Ko
ningin Victoria heeft mevrouw Glad
stone doen weten, dat zij met hare ge
dachte steeds bjj haar is. H. M. wjjst de
bedroefde weduwe op den eerbied en droe
fenis die ook de natie aan den dag legde
voor de nagedachtenis van een man, wiens
karakter en gaven hem stempelden tot een
van de eerste staatslieden van Hr. Ms. re-
geeriDg. «Ik zal mij altjjd zijn toewijding
herinneren,» telegrapheerde koningin V i c-
t o r i a, «waar het mijn persoonlijk welvaren
gold en dat van mijn gezin.»
Dat het verbond tusschen Engeland
en de Vereenigde Staten reeds tot stand
gekomen zou zijD, wordt door den corres
pondent van de Daily Chronicle te Was
hington tegengesproken.
Een telegram uit New-York aan de
Times zegt dat er nooit onderhandelingen
zpn gevoerd of van gedachten is gewisseld
tusschen Engeland en de Vereenigde Staten
met het oog op een verbond.
Spanje.
In de Spaansche Cortes is behandeld het
wetsvoorstel, waarbij de uitvoer van zilve
ren munten werd verboden- In antwoord
op de redevoeringen van verschillende spre
kers hield de Minister van Financiën vol,
dat er zilver genoeg is voor de inwisseling.
Hij verklaarde verder, dat de onrustwek
kende berichten waren overdreven, want
dat de Bank zilver genoeg in voorraad
heeft om de biljetten, welke mochten wor
den aangeboden, in te kunnen wisselen.
Het wetsontwerp is aangenomen.
wjj erover lachen, Helene. Wjj zjjn daardoor
nog niet geruïneerd, en mjjn oude vriend moet
zich de zaak maar niet te sterk aantrekken.//
Hjj deed moeite om te lachen. //Nu gjj hier
zjjt, oude jongen, mogen wjj ons niet met die
beuzelingen bazig houden,// vervolgde hjj, terwjjl
hjj mij op den schouder klopte. //Laat ons den
koristen weg door de keuken nemen.//
//Ik heb reeds van de zaak gehoord,// zeide
ik eindeljjk, toen wij het huis binnentraden, in
antwoord op de vooraf gedane vraag van me
vrouw Treddock. //De stationschef vertelde er
mjj iets van, en dus begreep ik dadelijk, waar
om gjj mij niet hebt afgewacht. Is er een on
geluk met het venster gebeurd voegde ik er
onwillekeurig bij want aan het einde van het
lage ouderwetsche vertrek, waarin wij door de
keuken binnentraden, hing een venster, waarvan
de glasruiten voor het meerendeel gebroken wa
ren, naar binnen. //O, dat is slechts een van
de poetsen, die iemand ons hier speelt. Het
klapperde reeds van morgen om zss uur, vóór
dat het nog licht was.// Treddock schopte eeni
ge glasscherven met den voet op zjjde en lachte.
//Maar is het niet schandelik hernam
mevrouw Treddock, die even als alle vrouwen
naar deelneming verlangde. //Wjj hebben toch
niemand een strootje in den weg gelegd.//
«/Denkt gjj dat? Laat mjj maar zekere lieden
betrappen en gij zult zien. Ik zal hun dan met
dezelfde munt betalen, wees daar maar zeker
van.// En Treddock stiet om zjjn gevoel lucht
te geven de deur van het huisvertrek met een
slag van zjjn krachtige vuist open.
Wordt vervolgd.)
HURMMSCHICOC
ABONNEMENTSPRIJS
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
AGITE MA NON AGITATE.
