N 1 B U WE ibagBlaó voor éfëooró' en Suió-eXollanó. Spanje's huidige toestand. No. 2999 Zaterdag 4 Juni 1898, Jaargarg. BUITENLAND. Per 3 maanden voor Haarlem Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. Voor het buitenland Afzonderlijke nummers Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen. BÜBEAÏÏ: St. Janstraat Haarlem; /1,10 «1,40 «2,80 «0.03 Van 16 regels50 Cent Elke regel meer 71/. Grooto letters worden berekend naar plaatsruimte. Dieostaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant Redacteu r-U itgever, W. K P P E R S. De tegenwoordige toestand van Spanje is zeker nooit zóó treffend geschilderd ge worden, als in het herderlijk schrijven, dat de Aartsbisschop van Valladolid, Kardinaal Cascajares, aan zjjne diocesanen, d. i. aan de geloovigen van zijn bisdom, heeft ge richt. Bedoelde brief van den Aartsbisschop- Kardinaal heeft, wegens zijn onverbloemde waarheid, de grootste ontevredenheid ver wekt in de Regeeringskringen. Het is eene diep treurige waarheid aldus schrijft o.a. de Aartsbisschop dat in onze koloniën een doodeljjke oorlog woedt, die de bloeiende jongelingschap van Spanje roemloos wegraaptdat wij ons zien bedreigd door Internationale verwik kelingen, die een verderen, nog ongeluk kiger oorlog in het verschiet stellendat onze financiën worden geruïneerd, onze po litiek onzeker en wankelend is; dat onze industrie met den dood worstelt en onze landbouw kwjjnt tengevolge van bloedar moede dat ons volk, welks energie, welks bloed en rijkdom door een onvrachtbaren strijd wordt uitgeput, het vertrouwen in de leiders der regeering heeft verloren en ter prooi is aan de vertwijfeling, de ver schrikkelijke voorloopster van den dag, waarop door een of andere omstandigheid (waaraan onze kritieke toestand zóó rijk is) de zenuwen van het volk zullen wor den geschokt, zoodat het volk zjjn gram schap luide zal uitspreken. Allen moeten wjj erkennen zoo zegt de Kardinaal verder dat de tegenwoor dige toestand van Spanje de meest kritieke is, welken ons vaderland onder het tegen woordig levend geslacht doorleeft en alleen vergeleken kan worden met den toestand, die den Franschen aanval bjj het begin dezer eeuw voorafging. Allen erkennen wjj, dat vanbuiten een storm rondom ons woedt en vanbinnen een vulkaan onder onze voeten gloeit. Twee rampzalige oorlogen hebben ons FEUILLETON. llAADSELACHTIG. 3. Vervolg.) In den loop van het gesprek vernam ik, dat de aanrandingen waarvan sprake was, den avond van den dag waarop de uitnoodiging aan mij gericht was, begonnen en sedert dien tjjd voort gezet waren. Het kwaad bedrjjf was daarmee aangevangen, dat er drie of vier ganzen dood in den tuin werden gevonden, wier koppen ge heel of gedeeltelijk waren afgesneden, even als of men hun den hals met een stomp instrument had willen doorsnijden. Den volgenden namid dag was het den fraaien kettinghond, die aan het einde van het huis zjjn hok had, eveneens gegaanhjj lag, toen men het wan bedrjjf ont dekte, met vastgehechten ketting erbarmeljjk verminkt, aan de toegebrachte wonde, te sterven. Eenigen tjjd te voren had men hem twee of drie maal een kermend geluid hooren geven, en door het voorgevallene met de ganzen ge waarschuwd, werd er dadeljjk iemand afgezon den, om te zien wat er te doen was hit meisje dat er mede belast was, had zeker geen acht geslagen op het hondenhok, en eerst een half uur later werd een koetsier het arme dier gewaar, dat in zjjn bloed badend nog kermde en steunde. Men schoot hem om zijn ljjden te verkorten, voor goed dood, en men vermoedde, dat hjj zoo verminkt was geworden, toen hjj het eerst het kermende geluid liet hooren. Men bloed, onzeu rijkdom, ja zelfs de aangeboren energie van het Spaansche karakter ver teerd. Hos zou anders het edele en fiere Hispania zich hebben kunnen verlagen, om met een handvol Indianen te onderhande len omtrent vredesvoorwaarden voor de Phi- lippijnen Den laffen, verraderlijken vijand op Cuba, wiens taktiek hierin bestaat: te vluchten voor onze troepen, matigt men, door een groot deel van onze souvereine rechten, welke hij ons voor de voeten werpt, aan hem af te staan. Een natie, welke zegt met ons bevriend te zjjn, duldt dat wij door hare pers en in hare Kamers dagelijks wor den beschimpt. Diezelfde natie voedt en on derhoudt den opstand, door dien opstand met wapenen en geld te steunen. Diezelfde natie erkent de rebellen, door onze troepen ge vangen genomen, als hare onderdanen, al zjjn die rebellen ook brandstichters en dy- namitards; en op dergelijke praktjjken plaatst zjj de kroon, door schepen te zenden naar onze kolonie. En de leiding van onze Regeering laat zich dit alles welgevallen, omdat wjj geen geld hebben, omdat wij geen schepen hebben, en omdat wjj zeer spoedig ook geen gevoel meer zullen hebben Een misdadige hand, door een andere hand n. 1. het anarchisme, gewapend, dat reeds zoovele slachtoffers in Liceo en Barcelona heeft geëischt, vermoordde een der talent volste, belangrjjkste en meest energieke van onze politici (Canovas.) Daardoor werd een innerljjke toestand geschapen, waartegen de tegenwoordige regeering niet opgewas sen is. Sedert de euveldaad van Santa Agueda heeft de Spaansehe politiek, welke noch in deze eeuw, noch voorheen, door hare gestadigheid en zekerheid heeft uit geblonken, haar stuurroer verloren, zonder hetwelk zjj zich zelve niet kan hervinden. Van de beide partyen, die afwisselend het Staatsroer in handen hadden, bleef de con servatieve party verdeeld, zonder dat het tot dusverre mogelijk was om de verschil lende elementen wederom te vereenigen. De liberale partjj, verzwakt door vroege- begrjjpt, dat een tweede zoo buitengewoon voor val, dat in zoo korten tjjd op bet eerste volgde den argwaan van het gezin opwekte. Treddock en een knecht bleven dus den geheelen nacht wakker, want het dooden van den huishond deed vermoeden dat men van plan was in te breken en te stelen. Daartoe werd echter geen poging gedaan, en met het aanbreken van den dag legde de huisheer zich te bed, om de verzuim de nachtrust in te halen. Hjj had echter nog geen uur geslapen, toen hjj weder gewekt werd door het onaangename bericht; dat er een van de koeien vreeselijk verminkt op de weide lag, wier voor- en ach terpoot beide aan dezelfde zjjde, waren afgebro ken. Dit moest zeker in verband staan met de andere onverklaarbaie gebeurtenissen, want ner gens was er een gat of een kuil te zien, waarin de koe op deze wijze haar pooten had kunnen breken; ook zi" men nergens builen en men moest daaruit opmaken, dat de verwonding was toegebracht door slagen van buiten af. Van herstel was natuurlijk geen sprake en de koe moest geslacht worden. Men zocht naar voet sporen en andere middelen ter ontdekking ook deed men navraag op de naburige pachthoeven en in het dorp, of men geen verdachte personen in den omtrek had gezien maar nergens kreeg men de minste aanwjjzing de geheim zinnige voorvallen bleven onopgehelderd.-Den derden dag, tegen den middag, werden uit eene kudde, die in een van de weiden graasde, vijf schapen vermist en eindeljjk in een kuil gevon den. Zjj behoefden niet meer geslacht te worden, want zjj waren allen dood, zoo als het scheen ren strjjd, onder leiding van een veelbe duidend man, die aan het vaderland groote diensten in de hacheljjkste oogenblikken heeft bewezen, maar door physische krank heden en moreele verzwakkingen verlamd, ontbeert op het huidig oogenblik de zóo noodwendige energie, is het volslagen mis- crediet dicht nabjj en bezit noch de kracht noch do bekwaamheid om een uitweg te vinden. Het gevaar bestaat, dat zjjne po litiek wellicht spoedig zal vergaan. Sommigen spreken van een nationaal ministerie. Dit echter zou slechts een oogen- blikkeljjke oplossing kunnen zjjn voor het gevaldat het vaderland door een groot onmiddelljjk gevaar werd bedreigd, in welk geval alle patriottenzonder onderscheid tot welke partjj zjj behooren, zich zouden vereenigen om het vaderland te redden. Echter zou dit toch slechts eene voorbij- gaande oplossing zijn. De rampen van den tegenwoordigen toestand zjjn groot; die rampen uit den weg te ruimen zal uiterst moeiljjk vallen en langen tjjd duren en vast opgebouwde politieke organismen drin gend vereischen. En welke zouden deze politieke organis men kunnen zjjn leder volgens persoon- lyke neigingen, vertrouwen sommigen de redding toe aan de Republiek, anderen aan het Carlisme. Maar Spanje bewaart een on zalige herinnering van de Republiek en aan de Katholieken kan de Republiek geen vertrouwen inboezemen, zoolang velen harer leiders geen enkele gelegenheid laten voor- bjjgaan om anti-katholieke manifestatie's in het leven te roepen, en terwjjl zij door middel van hunne pers schier dageljjks het Katholicisme vol woede aanvallen. Yan den anderen kant behoeden ons hunne talrijke oneenigheden voor hun triomf en verster ken ons in het vertrouwen, dat niet de Repu bliek daartoe is uitverkoren om met krach tige hand de brandende vraagstukken, welke ons bezighouden, op te lossen. Daarente gen ontbreekt aan het Carlisme noch de kracht, noch het inzichtnoch het geloof ten gevolge van een slag met een stomp werk tuig, waarmede zjj achter tegen den kop waren geslagen. Op den dag mijner aankomst had men, zoo als ik reeds verhaald heb, drie andere schapen op een nabijgelegen veld gevonden zjj waren op dezelfde wjjze gedood; endenzelfden mórgen was het gezin verschrikt, doordien het halve venster, waarvan ik nog de glasscherven op den grond zag liggen, werd ingeslagen. /ris dat niet eene schandelijke boosheid zeide mevrouw Treddock, toen zjj en Tom met hun verhaal klaar waren en de laatste zich nog eens moeite gaf om zich met een glimlach van de zaak af te maken. //Wjj hebben ons zoo vriendeljjk als wjj slechts konden jegens iedereen gedragen. Thomas krjjgt het hoogste loon mijnheer Jenkins van de Denneboomen zegt, wjj geven te veelen verleden Kerstmis liet ik tien gallons soep voor de armen van de plaats koken. De geroomde melk krjjgt iedereen die er om komt, en nooit hebben wjj een bedelaar zonder gift, of als hjj jong en krachtig was, zonder werk van ons laten gaan.// De goede vrouw besloot deze verzekering door haar zak doek tegen hare oogen te drukken en geen wonder, want ook ik was bij hare mededeeling alreeds van woede vervuld en zjj had alles zelve moeten ondervinden. //Een aangenaam onderhoud vindt ge hier, beste vriend,// zeide Tom //maar ik hoop dat er nog wel een ander in ons midden zjjn zal. Alle hazen zjjn toch niet doodgeslagen, en hier en daar treft men ook nog wel eene vlucht veldhoenders aan." //Hebt ge wellicht stroopers tot uwe vjjanden?" vroeg ik naar aanleiding zjjner laatste woorden. aan zjjne idealen. Maar om deze idealen tot werkelykheid te brengen, bljjft slechts één middel overde krijg, de verschikke- lpke burgerkryg, die reeds drie malen ons land verwoestte. De krijg, waarvan de af loop twijfelachtig is. Een burgerkrijg zou den kritieken toestand van Spanje nog ver ergeren zijne financiën ten volle ruïnee ren, het land dermate met puinhoopen be zaaien, dat de triomf, zelfs wanneer deze ten slotte werd behaald, nutteloos blij ken zou. Als eeuig reddingsmiddel geeft vervol gens de Kardinaal aande vorming van eene groote Katholieke partij, die in een verheven ideaal, in eene grootsche aspiratie alle mannen vereenigde, die van goeden wil zjjn, die den godsdienst, het koning schap, de zedenleer, de maatschappij en het huisgezin beminnen, die de groote instel lingen, welke de geest van het Christen dom heeft voortgebracht en ontwikkeld, hooghouden. Frankrijk. Te Bethune daalde de 18-jarige zoon van den landbouwer Jules Delarre in een beerput neder om deze op te ruimen. Nauwelijks was hij beneden of hij viel be wusteloos op den grond. Zijn vader, een 50-jarig en krachtig man, sprong zijn on- gelukkigen zoon ter hulp en onderging het zelfde lot. De vrouw en moeder van de slachtoffers van het geval getuigen, riepen om hulp en een vijftal mannen kwamen toe- loopen om de twee slachtoffers naar boven te halen. De zoon was reeds dood en de vader ademde nog, maar gaf eenige oogen blikken later den geest. Ed. Drumont iB van zijn reis naar Algiers in Parijs teruggekeerd zijn uit- en naar huis-reis was een zegetocht, hij werd op ontzettende manier ten spijt van zjjn tegenstanders bjj zijn terugkomst in Parijs gehuldigd. In de Fransche Kamer heeft hjj reeds gisteren zijn c Weg met de joden l» doen hoorentoen de eerste zitting werd ge opend. //Is er in den laatsteu tjjd niemand wegens wilddieverjj door u vervolgd vSedert maanden niet,// luidde het antwoord. //Ja, dat maakt het juist nog erger,// viel mevrouw hem in de rede. //In het vervolg zal ik even als de anderen handelen en niets meer door de vingers zien. Ik kan echter niet gelooven, dat het de Baggalens geweest zjjn, en buiten hen is er alleen nog Davis, wiens zoon ik zelf in gemaakte vruchten bracht, toon hij aan het rood vonk lag. Wjj hebben alleen deze drie jagers. voegde hij er hoofdschuddend bjj. //In zulk een geheimzinnig geval als dit,// zeide ik //komt men op allerlei gedachten, waarmede men ech ter vaak de plank mis slaat. Zjjn er niet in het huis zelve, ik meen onder de knechts of dag- looners, verdachte personen Deze vraag werd slechts met een verwjjtenden blik van beide zijden beantwoord en beiden riepen te geljjker tjjd uit: «Ach hemel,neen!" De mogelijkheid van zolk eene ondaukbaarheid kwam zelfs niet bij hen op, zoodat ik mjj schaamde, deze veronderstelling te hebben dur ven uiten. //Wie zou het ook kunnen zjjn vroeg mevrouw Treddock en begon de ljjst van het dienstpersoneel op te sommen, met stellige bewjjren voor hunne goedhartigheid, ongetwij feld om miju kwaad geweten te treffen haar man echter, die mjj niet langer wilde bezig houden met de plagen van zjjn huis, herinner de haar, dat zjj mjj den kleinen jongen nog niet had laten zien. Wordt vervolgd.) HilRLEMSCHMOII ABONNEMENTSPRIJS PRIJS DIER ADVERTENTIEN. AGITE MA WON AGITATE.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1898 | | pagina 1