No. 3005.
Maandae i3 Juni 1898.
3ste Jaargang.
S)ag6laó voor *3fSooró* on SCuió-dCollanó
Aan de Kiezers van Haarlem.
Raadselachtig
BUIT!'JLAN Dj
i
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem.
Jhr. Mr. J. W. ff- Boreel van Hogelanden,
Mr. W. A. 'tHooft,
Mr.W. S. J. Van Waterschoot van der Gracht.
België.
Frankrijk.
Op den heer B ris son werden 277
stemmen uitgebracht.
Spanje.
Amerika.
r
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het baitenland
Afzonderlijke nummers
1,10
1,40
2,80
0,08
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Redacteu r-U i t g e v e r, W. KÜPPERS.
f
M .USi-lKMiK.l
a
AGITE MA NON AGITATE
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 1G i-egels50 Cents
Elke regel meer 7lltt
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Con tant.
Hoofdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale Publicité Etrangèrc
G Ij. DA UBE 4' Co. JOHN., F JONES Succ., l'a-'xs 31 bis Faubourg Mon'martre
Wij richten ditmaal uitsluitend het
woord tot de kiezers van Haarlem. Zij
hebben over enkele dagen een plicht te
vervullen, een plicht van vaderlandsliefde,
maar ook een plicht van dankbaarheid
Geljjk aan onze kiezers bekend is, wor
den zjj Dinsdag 14 dezer uitgenoodigd zich
naar een der stembureelen te begeven, ten
einde hun stem uit te brengen voor drie
candidaten, die den 7en dezer zijn gesteld
voor de vervulling van het lidmaatschap
der Provinciale Staten in dit district.
Deze verkiezing moet geschieden we
gens het periodiek altreden van de heeren
jhr. mr. J. W. G. Boreel vanHoge-
1 an den, mr. W. A. 't Hooit en mr.
W. S. J. Van Waterschoot van der
Gracht, terwiji sommigen gemeend heb
ben niet alle drie altreïenden voor eene
herkiezing te mogen aanbevelen. Waren
er geen andere candidaten dan deze drie
altredenden gesteld, dan zou aan de kie
zers in Haarlem een gang naar de stem
bus zijn gespaard.
Nu er andere namen werden opgegeven,
eischt de dubbele plicht van vaderlands
liefde en dankbaarheid, dat Haarlem's kie
zers op genoemden dag aan de tot hen
gerichte oproeping gehoor geven, en dat
wel om de herkiezing der altredende leden
te verzekeren.
De Roomscli Katholieke Kiesvereeniging
heelt de drie aftredenden opnieuw candi-
daat gesteld, omdat het haar overtuiging
was, dat allen hun mandaat met eere heb
ben vervuld en er geen aannemelijke re
den kon worden opgegeven om een van
hen uit te werpen.
De liberale kiesvereeniging Vooruitgang
dacht er anders over. Zij is haar regle
ment gaan raadplegen en heeft daarin een
artikel gevonden, 't welk bepaalt, dat zij
nimmer een Katholiek candidaat mag stel
len voor de verkiezing tot lid van de
Tweede Kamer of de Provinciale Staten.
Daar nu de heer Mr. W. S. J. V an
Waterschoot van der Gracht een
overtuigd, geloovig Katholiek is, mag
Vooruitgang hem niet steunen bij de aan
staande verkiezing.
Wij kunnen toch niet aannemen het
argument, dat Vooruitgang den heer V a n
Waterschoot van der Gracht niet
Waardig zou keuren om Haarlem langer
te vertegenwoordigen, wjjl hij niet in
Haarlem woonachtig is. Als dat argument
opging, dan zou Vooruitgang ook de hee
ren Mr. J. F. T. Valkenburg te Am
sterdam en Jhr. J. B. van Merlen te
Heemstede niet meer candidaat mogen
stellen, indien zij periodiek moeten altre-
FE P ILL ET O N.
(Vervolg en Slot).
De konstabel nam in de ziel vergenoegd
afscheid, en Treddock en zijne vrouw en ik
zetten ons in de beste stemming aan den och-
tenddisch. Wij praatten van de jacht van den
vorigen dag er waren echter nog geen tien
minuten verstreken, toen vlak onder het ven
ster waaraan wij zaten, uit den hof een gegil
*erd gehoord, en van buiten een morsige hand
met zulk een kracht tegen da ronde venstcriuiten
sloeg, dat eenige daarvan uit het lood weken
^n rinkelend op den bodem vielen Mevrouw
Treddock begon luidkeels te schreeuwen cn
dnkte haar kind krampachtig aan de borst.
"Hei, meesterhei, meesterriep de ver
schrikte stem van een boerenknecht, toen
Treddock het venster opensloeg, "de konstabel
*8 kapot afgemaakt achter de boonenschuur.//
Dat was vreeselijk. Treddock en ik «nel-
den naar buiten en vonden niet verre van het
i. „>.ot den armen ouden konstabel uitge
strekt ter aariL Ü2gö» zijn hoofd en schouders
Waren met hoed fc en zjjn mager gezicht
Was nuar boven ge. - kortom, hjj zag er
Werkelijk uit, alsof hij dood was. Toen wjj hem
echter poogden op te richten, ontwaarden wjj
dat hij nog ademde. Zjjne kwetsuren schenen
evenwel ernstig genoeg, ja zrja leven in ge-
'*m te verkeeren. - Vooral.de hoofdwonden
den. Eu wij durven nu wel reeds te ver
klaren, dat, wanneer deze heeren aan de
beurt vau aftreding zijn, zij zich toch in
de gunst van Vooruitgang zullen mogen
verheugen.
De heer VanWaterschootvander
Gracht wordt dus uitgeworpen, wijl hij
Katholiek is. Mea kan niets anders tegen
hem aanvoeren dan dit. Ilij heeft op niet
minder verdienstelijke wijze zijn mandaat
vervuld dan de beide andere aftredenden
de heeren Boreel en 't II o o f t. Men kan
hem niet ten laste leggen, dat bij minder
ijver en bekwaamheid bezit, of dat hij op
eenigerlei wijze is te kort geschoten in
de plichten, die hij op zich heeft geno
men. Hij heelt steeds den grootsten ernst
gemaakt met de gewichtige taak, die het
vertrouwen der kiezers hem heeft opge
dragen, en gedurende een reeks van jaren
behartigde hij de belangen der Provincie
naar zijn beste vermogen.
Wij noemen het stuitend, om geen er
ger woord te bezigen, dat de liberale kies
vereeniging Vooruitgang dit verdienstelijk
Statenlid niet wil herkozen zien, even goed
als wij het van onzen kant wenschelijk
achten de herkiezing van de liberale hee
ren Boreel en 't Hoof t te bevorderen.
Stonden wij hiervoor eene vacature in
het Staten-college, waarbij het aftredend
lid zich niet herkiesbaar stelde, dan zou
den wij het ons van de liberalen begrij
pen, dat zjj trachten den zetel te behouden
of te veroveren. Dat zou iu zulk een ge
val ook van onze zjjde gebeuren. Maar
de heer Van Waterschoot van der
Gracht heeft zich weder beschikbaar
gesteld voor een mandaat. Hij wenscht
zijn door hem met zooveel toewjjding ver
vuld mandaat weder opnieuw te aanvaar
den, indien de kiezers het hem toever
trouwen. Er bestaat derhalve geen enkele
grond om hem niet, tegelijk met de an
dere aftredende leden, te herkiezen.
Het is te hopen, dat de Haarlemsche
kiezers er anders over zullen denken dan
de leden van de kiesvereeniging Vooruit
gang. Zij hebben indertjjd den heer van
Waterschoot van der Gracht ge
kozen in het vertrouwen, dat hij hun
belangen in het college der Provinciale
Staten zou behartigen. Dat vertrouwen
heelt hij niet beschaamd. Integendeel heelt
hij telkens getoond meer te willen doen
dan zjjn plicht eischte. Nimmer heeft men
aehoord, dat het hem te veel was om de
D
gewichtige werkzaamheden als Statenlid
te verrichter), maar wel bleek herhaalde
lijk hoe hij allengs een onmisbaar ele
ment in genoemd college is geworden.
De Haarlemsche kiezers hebben uit dat
oogpunt beschouwd een plicht der vader-
wekten onze bezorgdhdd op, die, gelijk in de
vroegere gevallen, door een stomp werktuig
schenen te zijn toegebracht. Treddock liet da-
deljjk een leunstoel halen, ten einde wij den
ouden man beter konden vervoeren, en tot dat
die stoel werd gebracht, poogden wij hem, zoo
goed wij konden, in een zittende houding ie
doen blijven. Terwijl wij daar zoo bij kniel
den, bemerkte ik dat Treddocks oogen over
mijne schouders been naar een voorwerp uit
staarden.
„Kijk eens," sprak hjj me half fluisterend toe;
vonze vos heelt het mede aangezien. Hij weet,
hoe 't gebeurd is. O als hij een ruenscli ware!"
It keek om en zag aan anderen kant den
kop van den vos, die den hals nu uitstrekte,
zijne neusga'eu waren opgeblazen en zijne oogen
schoten een woest vuur; zoo veel wij door de
staketsels henen onderscheiden konden, beefde
het verschrikte dier door alle leden. In
het volgend oogenblik was het gansche gezin
rondom ons verzameld. Geen wonder dat de
vrouwen schreeuwden eu weeklaagdende
mannen bleek als ljjken er bij stouden, terwjjl
men den van zjjne bezinning beroofden kon
stabel, die nog weinige oogenblikken te voren
friscli en gezond in hun midden had verkeerd,
tusschen hen wegdroeg. Een jongen moest
dadelijk het paard van zijn heer bestijgen, om
(den naastbij wonendeo heelmeester te halen, die
slechts op een paar mijlen afstands woonde.
Wij legden den armen ouden man in het keu-
kenvertrek, ondersteunden hem met kussens en
i poogden met doeken het bloed te stelpen.
//Helena, gjj moogt met den kleine geen uur
lancDliefde en der dankbaarheid te ver
vullen. De heer Van Waterschoot,
van der Gracht moet door hen voor
de Provinciale Staten van Noord-Holland
behouden blijven, omdat zijn vervanging
in ieder geval, zelfs al ware het door den
bekwaamsten man, ten nadeele zal strek
ken van de belangen, die de Staten heb
ben te behartigen.
Wig betreuren het, dat sommigen bij deze
verkiezing weder specnleeren op de kerke
lijke hartstochten. Omdat de heer Van
Waterschoot van der GrachtAfa-
tholiek is, achten zij hem niet geschikt lan
ger het lidmaatschap der Staten le vervul
len. Maar heeft zijn Katholiciteit hem belet
in vollen nadruk tot de bekwaamste leden
van de Staten te behooren Was hij daar
door minder ijverig of nauwgezet? Heelt
hij ten gevolge daarvan medegewerkt tot
maatregelen, die niet in het welbegrepen
belang waren der Provincie? De Haarlem
sche kiezers weten wel beter. De heer Van
Waterschoot van der Gracht heelt
zich terecht een eervollen naam verworven.
Hjj heelt door zijn optreden de achting en
dankbaarheid van Haarlem's kiezers ver
diend en zijn medeleden in de Staten stellen
zijn advies op hoogen prijs.
In plaats van den raad van Vooruitgang
op te volgen, gelooven wij dat ook de
liberale kiezers van Haarlem geen daad van
oprechter en gezonder liberaliteit zouden
kunnen verrichten dan door naast de heeren
Boreel en 't Hooft, hun stem te geven
ook aan den heer Van Waterschoot
van der Gracht.
Het zou eene schande wezen voor Haar
lem's kiezers, indien zij naast de beide libe
rale aftredenden niet den Katholieken af
tredende herkozen. Zijn uitwerpen uit de
Staten van Noord-Holland zon als eene
daad van geloofshaat gebrandmerkt moeten
worden en zou zeker voor ons een reden
wezen om nimmer meer aan een liberaal,
hij zij dan veidienstelijk of niet, onzen steun
te verleenen.
Thans bevelen wij, naast den Katholiek,
twee liberalen aan, omdat wij de overtuiging
hebben, dat de drie aftredenden, ieder in
het bijzonder, hun verdiensten bezitten.
Maar wij meenen het recht te hebben van
de werkelijke liberalen te eischen, dat zij
zich bij deze verkiezing op geljjk stand
punt plaatsen, en dus voor den heer Van
Waterschoot van der Gracht geen
plaatsvervanger steunen.
Alleen dus uit het oogpunt van recht
vaardigheid zou deze candidaat alle aan
beveling waardig zijn. Maar gelijk wij
reeds hebben aangetoond, zijn er nog vele
andere gronlen voor zijn herkiezing aan
te voeren, zoodat wij volstrekt niet veel
meer in huis blijven,// sprak Treddock terwijl
hij zich naar zijne vrouw wendde, vüs plaats
is betooverd, en u kan ook eens wat kwaads
overkomen. Ga en houd u gereed,// voegde
hij er dringend, met bevende stem bij. "Wij
zullen spoedig de politie van het graafschap
hier hebben, want wanneer 't het leven van men-
schen geldt, is het een veel ernstiger zaak,
dan wanneer slechts ko ien, schapen en hon
den wo'dcü doodgeslagen. Steittde oude man,
dau komt de corouer met zjjn heelen staf.//
Mevrouw Treddock drukts, terwijl zg zich I
over den gekwetsten man henenboog, het kind
aan haar hart en verklaarde, dat zij niet van
de plaats zou gaan, wanneer haar echtgenoot
haar niet vergezelde was het voor niemand
meer hier uit te houden, dan moesten ook
allen samengaan en de plaats aan zich zeiven
overlaten. De bedienden hadden ten deule reeds
naar dien wenk gehandeld en sleepten hunne
goederen de trappen af. Het verschrikkelijk
voorval, dat op klaarlichten dag voorgevallen
was, had eene algemeene ontsteltenis en moede
loosheid voortgebracht, en er heerschte in het
gansche huis de grootste verwarring. Niemand
vertrouwde zich ook maar een oogenblik alleen
of durfde van de eene in de andere kamer te
gaan. Intusschen bleef de konstabel ademhalen
met hoe veel inspanning het ook g-paard ging;
nu en dan greep hjj met de armen rond zich
heen, doch bleef steeds buiten kennis. Aldra
kwamen ook lieden uit het dorp aangeschoten
daar de naar den heelmeester gezonden bode
alarm gemaakt had en het huis was spoedig
vol menschen. Ik stelde voor, uit de hoofd-
eischend moeten heeten, wanneer wij ook
van de liberalen in Haarlem verlangen,
datzjjdecandidatuur-Van Waterschoot
van der Gracht steunen.
Kiezers van HaarlemLaat u ditmaal
niet door eenzijdige voorlichting verleiden
om een verdienstelijk Statenlid uit te wer
pen, maar brengt eenparig op 14 Juni uw
stem uit op de drie aftredende leden, de
heeren
en
In navolging van Engeland heeft de
Belgische Minister van Spoorwegen enz.
het voorneme i opgevat om bijkantoren
voor de postergen te vestigen in verschil
lende wickels, bij kruideniers, boekhan
delaars, sigarenwinkels e. d. Deze maat
regel bestaat in Engeland reeds lang en
werkt uitstekend. De bijkantoren zijn
niet alleen gemachtigd tot den verkoop
van postzegels, maar nemen ook brieven
ter verzending aan, betalen postbewjjzen
uit, nemen inschrijvingen op spaarbank
boekjes aan en doen ook terugbetalingen.
Minister Vandenpeereboom heeft
reeds een postbeambte naar Engeland ge
zonden om daar de organisatie der sub-
o/fices te bestndeeren.
Bij de laatste verkiezing voor een Pre
sident der Kamer van Afgevaardigden in
de Fransche Republiek is de heer D e -
schanel met 287 stemmen definitief
gekozen.
Het Fransche Ministerie zal naar
aanleiding van den uitslag der verkiezingen
en de gebeurtenissen in de Kamer eene
wijziging ondergaan, door opening van
een paar leden der linkerzijde. Ouder de
te vervangen Ministers moeten generaal
Billot, de Minister van Oorlog en de
heer Turrel, Minister van Openbare
Werken, bovenaan staan.
De Fransche Gezant te Peking heeft
van het Chineesche gouvernement naar
aanleiding van het vermoorden van Père
Berth ollet in K wang-si zjjn zin ge
kregen.
De eisch van den Gezant was nog al
kras n. 1: het terechtstellen van de schul
digen, het straffen der autoriteiten, eene
schadeloosstelling van 10,0000 franks en
het oprichten vaa een kapel op de plaats
waar de moord werd gepleegd. Bovendien
heeft de Chineesche Regeering Frankrijk
concessie verleend tot het leggen van een
spoorweg tusschen de haven Pah-hoi in
de provincie Kwantung met de vallei van
de West-Rivier te Nanning-fu.
Volgens de Matin moet het gerucht,
dat Oostenrijk en Frankrijk opnieuw in 't
plaats van 't graafschap politie te doen komen,
en Treddock stemde daarin toe. Een tweeden
knecht werd nu gelast den vos te zadelen cn
naar N. te rijden, waarbij ik hem toefluisterde
dat hij de vos toch niet aan de oorea komen
zou daar hij anders licht op den grond zou
kunnen worden geworpen Eenige mirmteu later
riep de knecht, door de 'keukendeur heen. dat
vos was losgeraakt eu ginds op het open veld
rende, eu hjj zieh niet wilde laten vangen.
Daarop bekwam hij het ietwat wrevelige ant
woord, dat hij dan maar een wagenpaard moest
nemen.
De tijd viel ons verschrikkelijk lang, tot einde-
ljjk de heelmeester aankwam; uit zijne schou
wing bleek, dat de verivonde op twee plaatsen
des schedels een beenderbreuk had geleden.
Op eene vraag van Treddock gaf hij ten ant
woord, dat, voor zoo veel hij opmaken kon,
de kwetsuren door een stomp metalen werk
tuig moesten zjjn toegebracht. Op de aanwij
zingen van den arts werd Je ljjder naar een
ander vertrek, dat men tegen indringers af-
sluiten kan, in een bed gelegd want de buren
hadden intusschen het geheele huis bemach
tigd zonder dat Treddoek noch zijne vrouw
eenige bedenkingen daartegen lieten verne
men wel'.icht oordeelde men zich door die
omstanders beter tegen gevaar beveiligd.
Mjjn vriend, een man krachtig als een booni,
stond met zijn doodsbleek gezicht onder de
boeren, terwijl zjjne gade het middenpunt van
een luid jammerend groepje vrouwen uitmaakte.
Nu en dan wendde Treddock zich werktui-
geljjk tot mjj met de vraag, of ik niet geloofde,
belang van Spanje pogingen tot het ver
krijgen van den vrede hebben aangewend,
van allen grond ontbloot ziju.
Groote onrust heeft het besluit van
Mc Kin ley gebracht te Madrid. De Pre
sident der Vereenigde Staten heeft beve
len gegeven aan admiraal Sampson, om,
zoodra de krijgsverrichtingen in West-In-
dië zijn afgeloopen,den Atlantischen Oceaan
over te steken en de Spaansche haven
sleden aan te vallen, indien Spanje het
noodelooze verzet op Cuba en de Philip,
pijnen blijft voortzetten.
In den gisteren gehouden Spaan-
schen Ministerraad heeft de Minister van
Oorlog den slechten indruk, veroorzaakt
door de jongste telegrammen, weten weg
te nemen door te betwisten dat generaal
Augusti zich in zulk een ongunstige
positie zou bevinden. De Ministerraad
nam voorts eenige radicale maatregelen
ten opzichte van de Philippijnen, welke
echter geheim gehouden worden. De Mi
nister van Marine is gemachtigd om de
verst strekkende maatregelen te nemen,
die bij ten opzichte van genoemde eilan
den noodig zal achten.
De Ministerraad heeft het ontslag aan
genomen vau den heer Duban, kapi
tein-generaal van Madrid; in zijn plaats
erd de vroegere Minister van O/Hog
Chin Chili benoemd.
Sagasta Hat de Itegeering
volstrekt niet voornemens is het initiatief
te nemen tot vredesonderhandelingen en
dat, naar zijn weten, geen enkele Mogend
heid gezind was tot het doen van stap
pen in die richting.
De Minister van financiën der Veree
nigde Staten is voornemens aan het Con
gres machtiging te vragen voor het aan-
munten van den aanwezigen voorraad
baar goud in de schatkist, tot een bedrag
van 97 millioen dollars.
Als een gevolg van den oorlog met
Spanje stjjgeu de Amerikaansche provi-
siën in prijs en de eerste levensbehoeften
worden in de kolonie schrikbarend duur.
Naar de W.-l. verneemt, is in eene ver
gadering van den Raad van Bestuur be
sloten maatregelen te nemen tegen iiet
opdrijven van de prijzen daarvan.
De held vanCavite, admiraal George
Dewey, die de Spanjaarden een verplet
terende nederlaag aldaar heeft bezorgd, is
een vurig katholiek, een bekeerling, die
zijn godsdienst hoog weet te achten en
vele Katholieke officieren en minderen
onder zich heeft.
Van dezen Amerikaanschen zeeheld is
bekend, dat hij van zijn ondergeschikten
eischt, dat zij hun godsdienstige verplich
tingen trouw in beoefening brengen.
Er zija een zeer groot aantal katholieke
officieren die met evenveel getrouwheid
in de vloot en het leger van Oom Sam
dienen, en die slechts op eene gelegeuheid
wachten, om denzelfden geest te betoonen,
met zooveel moed en goed gevolg door
den bevelhebber van het Pacific eskader
dut de politie spoedig komen zou; maar het
«■eheim zou zich zonder hare hulp oplossen
en het toeval wilde, dat ik bij de ontkooping
de hoofdrol speelde. Na herhaalde bemoei
ingen gelukte het eindeljjk den door het koor
van vrouwen ondersteunden Treddock, zjjne
eclitganoote over te halen, d.e landhoeve te
verlaten eu met het kind naar het dorp te
gaan. Met dat oogmerk begaf zij zich naar
haar vertrek, om haar hoed en shawl, alsook
het hoedje van den knaap, te halen zjj keerde
spoedig volkomen aangekleed en uitgerust om
op te breken terug. Een dienstmeisje droeg
Kareitje op den arm, die op het harteljjkst
door zjjnen vader gekust werd, en stapte voor
hare meesteres uit, die nog eenmaal omkeerde,
om aan de bieede borst van haren gade af
scheid te nemen.
//De vos 1 de vos gilden in het volgende
oogenblik twintig verschrikte stemmeD, en
buiten hoorde ik de hoefslagen van een zich
vervvjjderend paard. In hetzelfde oogenblik
vernamen wij een luiden Binartkrcet "Hjj
heeft het kind in den bek!// Onmiddellijk
stormde eeu ieder in de grootste verwarring
de deur uit; doch Treddock, die woedend
rechts en links om zich heen sloeg, liep voor
uit, terwjjl zijn vrouw, die van schrik buiten
zichzelve was, zich aan zjjn jas vasthield on
door hem voortgesleept werd. Guiten gekomen
hield men eensklaps stilscjjf van ontzetting
bleven de ouders staan, en de anderen volgden
hun voorbeeld. Aan ue overzjjde van eeu klei
nen vijver niet ver van het huis, stond het
dier met het kind in den bek, waarmede het