N I E U W E
TDagBlaó voor eSïooró- en SCuió-éCoilanó.
Een laatste woord.
Havana, Cuba's hoofdstad,
No. 3007
Woensdag 15 Jnni 1898,
23ste Jaargang,
Mislukte opvoeding,
Jhr. Mr. J. W. G, Boreel van
Hogelanden
Mr W. A. 't Hooft
Mr, W. 8. J, Van Waterschoot
van der Gracht.
77,
feuilleton.
ElURLEIfSI
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
/1,10
<1,40
<2,80
<0.03
PRIJS DER ADVERTENTIEN,
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer
AGITE MA NON AGITATE
Grooto letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteur-Uitgever, W. K u P P E R S.
Nu enkele leden der liberale Kiesveree-
niging Vooruitgangzich schamen over
de trouwelooze daad die hun Kiesvereeni-
ging heeft gepleegd tegenover Mr. W. S.
J. V anWaterschoot van derGracht
door hem uit de Staten onzer Provincie te
willen verwijderen torn geloojswillernee-
nen zy er een draai aan te kunnen geven,
door er op te wyzen dat Mr. Van Wa
terschoot vanderGracht geen Haar
lemmer maar een Amsterdammer is. Zoo'n
argument is nieuw en uitgevonden waar
godsdiensthaat met de vrijzinnige liberale
vlag van Vooruitgangmoet worden gedekt.
Toch nemen wij acte van deze verkla
ring, daar deze Kiesvereeniging zich nu
voor't feit plaatst, om over een paar jaar
Jhr. Van Merlen van Heemstede en Mr.
Van Valkenburg van Amsterdam te
moeten uitwerpen. Voelen de Kiezers niet,
dat zoo'n argument slechts moet dienen om de
Kiezers een rad voor de oogen te draaien.
Wjj richten dan ook nu nog een woord
tot da Kiezers in Haarlem, die een beteren
dunk hebben van liberaliteit dan de Voor
uitgang-mannen*En inzonderheid richten
wjj ons tot de Katholieke Kiezers die op
't uur, dat hun dit blad in handen komt,
nog niet ter stembus zijn geweest.
Wilt gij, zoo roepen wij hun toe, u door
de Vooruitgang-mannenuwe politieke
rechten als Katholieke Staatsburgers laten
ontnemen, en u onbevoegd laten verklaren,
Mr. W. J. S. Waterschoot van der
Gracht in de Staten onzer Provincie te
behouden, blijft dan heden t'huis van de
stembus.
Maar wilt gy Mr. Van Waterschoot
van der Gracht, die sedert jaren in de
Staten onzer Proviucie, met eere zitting
heeft, herkozen zien, komt dan nog heden
met ons ter stembus.
Wilt gy met ons den liberalen uitxter-
pers van Vooruitgangtoonen, dat wij
trouw aan het geloof onzer vaderen, ouze
2
DOOR
JULIUS.
Vervolg
Het ware lang zoo schoon niet geweest in
haar oogen, wanneer in plaats van het wild
opschietende gras, in plaats van wilde bloemen
en braamstruiken, onderhouden blbembedden en
geregelde paden in den tuin waren aangelegd.
Zij schepte er behagen in, de takjes van de
oude linde te breken en de dauw van zjjne
bladeren te drinken, de zoete, zoete dauw
En wanneer ook de zanglessen van vader
menigmaal te ongelegener tijd kwamen, zoo was
2ij toch bevrijd vsn de kluisters der school,
waarin de andere kinderen zuchtten en wanneer
aij zeer goed gezongen had, dan sloot de vader
als belooning den grooten, eikenbouten koffer
open, die in zijne slaapkamer stond, en waarin
een fabelachtige pracht, zorgvuldig samengevou
wen, sluimerde. Koode, witte, blauwe, goudge-
stikte gazen en satijnen japonnen, bonte bloemen
lvnge paarlensnoeren, waaiers, zijden schoenen,
Veelkleurige sluiers eene zoo groote pracht
en heerlijkheid, dat de kleine in luid gejubel
uitbrak en er hare grootste vreugde in vond,
zichzelf daarmede te tooieD, waartoe zjj een
uitnemend talent bezat.
De vader Btond dan zwijgend tegen den muur
geleund, met verrukte oogen het kindbeschou-
politieke rechten gehandhaafd willen zieu,
gaat dan nog heden met de 11. K. Kies
vereeniging alhier den weg der verdraag
zaamheid op en ter stembus, om aldaar uw
stem uit te brengen op de twee periodiek
aftredende liberale heeren:
en op het Katholiek periodiek aftredend lid
der Staten den heer
De stembureaux zijn geopend van
des voormiddags acht tot des namiddags
vijf uur.
II.
(Slot.)
In onafzienbare dubbele rjjen rijden dan
de volantes. De te voet gaande wandelaars
vormen in de verschillende lanen als 't ware
eene omheining en beschouwen met welge
vallen de voorbijrijdende gezelschappen.
De lichte, schilderachtige, maar door zijn
lengte eenigszins lastige wagen schittert
van het verzilverd garnituur. De neger op
het zadel van het paard heeft zijn schoonste,
met gouden en zilveren boorden rijk ver
sierde wambuis aan. Zijne booge, nauw
sluitende, met zilver beslagen rijlaarzen
hebben een sehilderachtigen vorm, welke
nog afkomstig is uit de Spaansche Middel-
eeuwsche mole. De dames zijn gezeten in
de opengeslagen rjjtuigen, gewoonlijk drie
aan drie in pyramidale groepeering. De
jongste en schoonste sennorita vormt de
spits van deze pyramide. Men beeft ook
wel op andere plaatsen de gelegenheid om
de schoonen der stad in grooten getale bijeen
te zieD, byv. in den schouwburg of op het
bal. Maar zóo gunstig, zóo grootsch en
wende, zijne bevende banden gevouwen.
„God, laat dit keer mijn wensch in vervulling
gaan!// smeekte hjj vurig, zonder na te denken,
welk eene dwaze bede bij tot God, den verach
ter van alle aardscbe ijdelhedec, richtte.
Treffend was de opoffering van den ouden
man voor de kleine; terwijl hij zelf het nood
zakelijkste ontbeerde, bracht hij voor haar
allerlei lekkernijen naar huis; terwijl zjjn gel
delijke middelen inkrompen en zjjn eigen klee-
di' g wegens de opvallende kaalheid het mik
punt van spot zijner leerlingen werd, smukte hg
het kind met allen denkbaren opschik. Het vorm
de inderdaad een zeldzaam contrast, het elegante,
fgn gebouwde meisje 'met het lieve gezichtje
in het met ruwe meubelstukken behoeftig ge
meubeld vertrek naast den onden musicus
te zien staan, wanneer bij, om de gloedvolle Ita-
liaansche lied aren en kunstige trillers van zij
ne scboone doenter te begeltiden, aan het ge
brekkige instrument de laatste kracht der tonen
ontlokte.
De tgd vlood voorbijbet verval van het
huis werd altijd bedroevender, maar vader noch
dochter hadden er oogeu voor. Wie let op
de schaduw, die voor ons op den grond valt,
wanneer het oog gericht is op een lichtende
sterre, die ons tegenblinkt in de verte
De oude musicus werd van dag tot dag ouder
en de takken van den linde voor zijne vensters
forscher en grooter. Wanneer de wind ze des
avonds uit elkander woei, dan ontdekte de
voorbijganger tusschen de bladeren af en toe
het door gouden lokken omraamd gezicht van
een meisje voor den tuinmuur verzamelde zich
eigenaardig is hun verschijning nergens,
als des Zondags op hun rijtoer, wanneer
er aan sieraden en juweelen, aan wonder-
schoone bloemen en fladderende linten in
de hoofdharen, aan ruischende zijden klee
deren in de meest schitterende kleuren, een
toiletten-pracht wordt ten toon gespreid,
welke zelfs op de boulevards der wereld
stad Parijs baars gelijke niet vindt.
De vrouwen van Havana hebben mees
tendeels een zier rijken overvloed van glan
zend zwart, prachtig haar, scboone zwarte
oogen, een edel voorhoofd, een fijnen mond
en een koloriet, hetwelk met behulp van
de kunst meestal verblindend wit zich ver
toont. Waar door den invloed van het kli
maat de tint een geelachtige kleur heeft
aangenomen, daar weet een fijne stof, de
cascarilla de merida, raad te verschaffen.
Deze stof wordt in Havana in aanmet Le
lijke menigte gebruikt. De profielen zijn
weliswaar niet altijd onberispelijk, maar
herinneren toch aanmerkelijk aan de edele
Castilische of Andalusische afkomst. De
overwegende trek van kalmte in de ge
laatstrekken verhoogt de schoonheid, hoe
wel hij de uitdrukking van schanderheid
en bekoorlijkheid terugdringt.
De levensgewoonten der vrouwen van
Havana zyn eene gelijkvormigheid, welke
bij die van het beschaafde Noorden treurig
afsteekt. De jonge meisjes ontvangen slechts
de meest noodzakelijke vorming. Huiselijke
bezigheden worden voor eene aanzienlijke
dame als onwaardig beschouwd en zijn
schier uitsluitend overgelaten aan de zwarte
of gekleurde dienstboden. Men leert eenigs
zins lezen en schrijven, een weinig bor
duren, een weinig Fransch en muziek. Het
lezen zelis van nuttige boeken is schier
geheel en al vaa den dagelijkschen arbeid
der vrouwen uitgesloten, dewijl boeken te
Havana beschouwd worden als de meest
overtollige weelde. Men trett daar minstens
200 goed gesorteerde mode-magazjjnen aan
tegen één enkelen, armzalig gesorteerden
boekwinkel.
meermalen een kring van aandachtige hoorders,
naderbij gelokt door de stem, die uit den lin
deboom scheen te komen.
Het was eene stem, //die alles overheeracht,//
zooals de menschen zeiden. Zjj droeg een macht
in zioh, welke tot weenen kon stemmen en de
kunst verstond op te wekken tot het hoogste
menscheljjk geluk. De droom van den ouden man
scheen der werkelijkheid nabjj. Spoedig verkreeg
deze stem eene zekere beroemdheid, die over
de grenzen van het stadje schreed.
Eens kwam zelfs een voornaam, deftig heer,
direc eur van den schouwburg der residentie
en beloofde den oude een e rijk loonende verbin
tenis voor diens dochter. Deze ontving den gast
in de armoedige kamer en bood hem een defec
ten stoelhet schoone kind echter, dat vol
verwachting bij de piano stond, beval hg, de
kamer te verlaten. Toen nu de vreemdeling,
vol bewondering bet blondlokkig, schoone meisje
uit de kamer naoogde en zgn aanbod gedaan
bad, antwoordde de grjjsaard met afgemeten
hoffelijkheid </Ik dank u, mijnheer, mijne doch
ter zal haar debuut in Parijs vieren Parijs
is de eenig passende plaats voor eea grootsch
talent. Wij zullen er over eenige maanden heen
gaan."
De bezoeker vertrok en de oude verlustigde
zich reeds nu in den triomf van zgn kleinood.
Weder gir gen dagen en weken voorbij de
oude begon zijn klein kapitaal, dat hij voor
deze reis naar Parijs had weggelegd, aan te spre
ken. Hjj liet een kleermaker uit de residentie
komen ter vervaardiging van eeD nieuw kostuum,
dat ook zonder reisvoornemens tot de onvermjj-
Indrukwekkende hou ling, maj-stueusen
J gang en deftige manieren leggen de vrou
wen van Havana aan den dag overal, waar
zij in 't openbaar verschijnen, zoowel in
de kerk als in den schouwburg, zoowel in
de balzaal als in het circus bij de stieren
gevechten. Maar er ligt in deze gratie iets
kunstmatigs, iets gemaakts. Gratie des
geestes is hun volkomen vreemd; en waar
God hun die gratie des geestes heeft ge
geven, daar wordt zij door den verslappen-
den invloed der opvoeding, der gewoonte
en der omgeving verstikt.
Ook stemt het klimaat van Havana, ge
lijk het klimaat van alle tropische gewes
ten, tot een dolce Jar niente, een behagelyk
niets-doen, tot gedachtenlooze droomerij en
tot eene diepe apathie van de ziel.
Het is eene eigenaardigheid van de bouw
wijze der huizen in Havana, dat men het
leven en de bewegingen van de meeste huis
gezinnen, zelfs vau de straat af, beschou
wen kan, in zekeren zin beschouwen moet.
Men woont namelijk, tengevolge van de
veelvuldig voorkomende aardbevingen, ta
melijk algemeen op den vlakken grond.
De groote, met traliewerk omsloten ven
sterbalkons reiken bijna tot den bodem van
het trottoir, hebben geen glasruiten en zgn
bijna altijd geopend, wegens de frissche
lucht. Wie alzoo aan het gevaar van over
reden te worden zich niet wil blootstellen,
moet op de smalle voetpaden dicht bij de
huizen voortgaan en kan aldus bij alle
bescheidenheid nauwelijks zich onthouden,
om een blik ter zijde te werpen door de
wijdgeopende vensters in de verlichte salons,
alwaar hij geheele familiebeelden gewaar
wordt. Opgetooide sennoras en caballeros,
met de bekoorlijkste kinderen aan hun zijde,
wiegen zich op schommelstoelen en ope
nen slechts zeldeu den mond tot spreken.
Zelfs in hun huis zijn de vrouwen even
sierlijk gekleed, als op de wandeling, en
schijnen nog grooter genot er in te vinden,
om gezien te worden dan om anderen te zien.
o
deljjke noodzakelijkheden behoorde. Voor zjjne
schoone, door hem zoo innig beminde dochter,
kocht hjj kostbare,smaakvolle toi'ett. n, die haar bjj
haar optreden in een gunstig licht moesten plaat
sen. Zijn eigen loopbaan herinnerde hem, hoe
groot de behoeften eener groote dame zgn, hjj
spaarde daarom in dit opzicht nie's. IJ eriger
nog dan vroeger studeerde lig met betkirdde
nieuwste liederen in en tot laat in d> n nacht
klonk de stem met onverminderde fiischheid
door het stille dal.
Op zekeren avond kwam een flink opgegroeide,
gf distirgecd uitziende jODge naait voorbjj den
wanordelijken tuin de dochter van den musicus
zong, en de stem, die zulk een tooverkraebt
bezat, droeg door in zjjne ziel, hem dwingende
stil te staan. Zij ketende hem vast op de plaats,
die bjj op den lagen tuinmuur gekozen had, en
liet hem niet los, tot zjj verstomde, ook nog
dan vervolgde zjj hem en klonk voort in zijne
ziel tot den volgenden avomi, waarop lig weder
dezelfde plaats innam. Zoo ging het vele avon
den voort, tot hem een vurig verlangen over
meesterde, om de zaDgeres te zien en hnar te
bedanken voor het genot, hem verschaft.
Hoe echter toegang te veikrjjgen in hare
strenge eenzaamheid
Een passend voorwendsel is zoo gemakkelijk
gevonden, wanneer men het zoekt. Hjj wilde
den vader verzoeken zgn kleine nicht, die bjj
zjjne ouders logeerde, lessen te geien natuur
lijk zou hjj het persoonljjk doen, wnarbjj zich
hoogstwaarschijnlijk de gelegenheid voordeed
de zangeres te danken.
(Wordt vervolgd.)
