BUIT MLAND,
BINNENLAND.
Spanje.
Amerika.
Koloniën.
GEMENGDE BERICHTEN.
De sociaal-democratische partij heelt zich 1
in den laatsten tijd zeer sterk in Spanje
ontwikkeld. Bij de laatste verkiezingen
kregen voor de Cortes de socialisten 20,000
stemmen tegen 5000 in 1891. Behalve het
centraal-orgaan Sozialista, te Madrid ver
schonend, komen er nog 8 socialistische
bladen in Spanje uit.
De oorlog met Amerika werkt het
socialisme in de handnu de industrie
een gevoelige knak wordt toegebracht en
de voedingsmiddelen altijd door in prijs
stijgen. In de steden Mataro en Bilbao,
waar socialisten in den gemeenteraad zit
ting hebben, is door de socialistische ge
meente-raadsleden voorgesteldstedelijke
bakkerijen en openbare gaarkeukens op te
richten, waar brood en levensmiddelen te
gen inkooopsprijs verkrijgbaar zouden moe
ten worden gesteld.
Uit San Francisco wordt bericht dat in
het kamp van generaal M e r r i t de maze
len epidemisch heerschen. Vijftig gevallen
zijn reeds bekend geworden, en dagelijks
komen een aantal nieuwe gevallen voor.
De doktoren nemen energische maatrege
len om de epidemie te onderdrukken.
Nog een veel gevaarlijker vijand is on
der de Amerikaansche troepen komen op
dagen n. 1. de gele koorts. Op de vloot
van admiraal Sampson en onder de
troepen die op Cuba zijn geland, heeft deze
vefschrikkeljjke vijand zich vertoond.
De Amerikanen, die alles bp elkaar
misschien nog geen 20 man verloren heb
ben in den oorlog, zullen nu wellicht hun
strijdmacht gedecimeerd zien door den ge
len vijand, tegen wien het vrij wat moei-
1 jjker is zich te verdedigen dan tegen
Spaansche kanonnen en geweren.
Bjj onze Regeering te 'sGravenhage is
het volgende telegram ontvangen
«Bij het oprukken naar het gebied van
Toekoe Bintara (Keumangan) is de vijand
in de versterkingen Kota Poetos en nabij
Panglkawon aangevallen en verdreven, ach
terlatende een-en-zeventig dooden. Onzer
zijds gesneuveld vjjf inlandsche militaren en
licht gewond zeven militairen beneden den
rang van officier. Licht gewond een officier,
die dienst bljjft doen.»
Nader verneemt het Handelsblad van
haren correspondent te Batavia nog het
volgende
«De Selimoen-kolonne, thans voortruk-
kende in de richting van Segli naar Kemala,
en de oostelijk daarvan oprukkende kolonne-
Y a n H e u t s zbereikten gisteren de vij
andelijke versterkingen, Bambi werd stor
menderhand door de marechaussee geno
men, waarbij de luitenant Lams ter licht
gewond werd en acht minderen sneuvel
den. Door den vijand werden op de plaats,
waar het gevecht geleverd is, vier dooden
achtergelaten.»
Bjj de expeditie Daar en door Pedir
is gesneuveld de Europeesche sergeant
Ariaan Scholte uit Groningen die in-
dertjjd ook deelnam aan de Lombok-expe
ditie.
Spanje en Amerika.
Een voor Spanje zeer treurig bericht is zeker
wel wat aan de Herald uit Washington wordt
geseind, n. 1., dat Manilla zich heeft overge
geven.
De val van Manilla is voor een groot deel
te wijten aan den trouweloozen aanvoerder der
opstandelingen Aguinaldo, die deed alsof
hij tot inkeer was gekomen en de wjjk nam
naar Hongkong, vanwaar hij zelfs telegrammen
zond naar Madrid om zjjn hulde te betuigen
aan de Koningin-Regentes en aan den gouver
neur der Philippijnen, generaal Primo d e R i-
v i e r a
Had deze afgetreden Gouverneur reeds om
versterkingen gevraagd, de nieuwe gouverneur
der Philippijnen generaal A u g u s t izond
optimistische tjjdingeD, maar al was hij nog zoo
flink en dapper, wonderen doen kon hij niet.
Toen de Amerikaansche admiraal Dewey
voor Cavite de Spaansche vloot vernietigd hail
keerde Aguinaldo terug en door de Ame-
rikaunsche landingstroepen en vloot gesteund,
trok hij met zjjn strijders opnieuw tegen de
Spanjaarden op. Of de overgave van Manilla
aan 1) e w e y of aan de opstandelingen geschied
de, is nog niet bekend.
Het volgende telegram van de Dauntless,
de persboot, die bjj Guantanamo ligt, werd
Zondag-avond te New-York ontvangen via Mo
le St. Nicolas. Het was gedateerd Zondag-och
tend.
De zeesoldaten, die Vrijdag aan land gingen
zijn sedert drie uur gisteren slaags. Zjj sloegen
in den avond een aanval af van Spaansche ge
regelde troepen. Een guerilla wordt al bijna
dertien uren achtereen gevoerd De kruiser
Marblehead heeft versterkingen aan land gezet.
Vier Amerikanen werden gedood en één gewond
Omtrent het lot der uitgezette wachten verkeert
men in het onzekere. De verliezen der Spanjaar-
den zjjn onbekend. Men gelooft, dat het gevecht
zeer hevig was.
De Regeering te Washington heeft berich^
ontvangen, dat het Spaansche reserve eskader
te Oadix niet in staat werd bevonden om zee
te kunnen kiezen.
Onmiddellijk werden nu bevelen gegeven om
de expeditie naar het eiland Ouba te laten ver
trekken. Zij omvat uitsluitend geregelde troepen,
met uitzondering van eenige vrijwilligers-corp-
sen en bestaat uit bereden- en niet bereden
infanterie, cavalerie, batterijen lichte-en vesting
artillerie
De Spanjaarden maken het de op Cuba ge
lande Amerikanen zeer warm.
De Amerikaansche mariniers wierpen aan
drie zijden in het vierkant wallen op, om hun
kamp te omringen. De Spanjaarden hielden zich
eenigen tijd schuil in het bosch, vauwaar zjj op
de Amerikanen vuurden. Een boot van de Mar
blehead met een kanon bewapend kwam na-r
voren. Deze bestreek in een rechte lijn de stel
ling der Spanjaarden.
Een zeer hevige aanval werd spoedig na mid
dernacht door de Spanjaarden gedaan. Zij richt
ten zich tegen de wallen aan de zuid-westzijde,
doch werden door musketsalvo's terug gedreven.
De Spanjaarden hernieuwden verscheidene malen
den aanval gedurende het verdere gedeelte van
den nacht, doch telkens zonder eerig resultaat.
De Amerikanen prjjzen den moed door de Span
jaarden betoond. Nieuwe hulptroepen werden
door de Marblehead aan land gezet.
Kolonel Huntington heeft besloten de
positie, die de Amerikanen eerst ingenomen had
den, te verlaten, daar het kampement tengevolge
van het uitbljjven der troepenversterkingen en
het bekend worden dat de Spanjaarden grootere
strjjdkrachten in de nabijheid haddenmoest
worden verplaatst naar den kant van den heuvel
nabij de haven welke door oorlogsschepen wordt
beschermd. Ondertusschen houden de Ameri
kaansche matrozen nog batterijen met revolver
kanonnen op den heuvelkam bezet.
De Toekomst. Het valt niet te ontkennen, dat
de toekomst in ons land er alles behalve roos
kleurig uitziet. De uiterste partjjen winnen meer
en meer veld, de middelpartjjen verliezen gaan
deweg terrein, om ten slotte geheel te verdwij
nen, evenals de conservatieve, waarvan alleen
nog de naam en de herinnering voortleeft. Het
ongeloof neemt hand over hand toe, en zjj, die
met ons nog in den Christus gelooven, zjjn toch
zoo politiek-bang voor de katholieken, dat ze
eerder hun stem op een atheïst of vrjjmetselaar
uitbrengen dan op een Roomsche.
Met het oog op dit alles is, willen wjj ons
land niet reddeloos aan de partjjen van het on
geloof overleveren, eenheid onder de katholie
ken meer dan ooit dringend geboden. En wjj
kunnen zoo gemakkelijk,J wjj moeten éen zijn.
Verschil van inzicht op ondergeschikte pun
ten, in detail-zaken is geoorloofd, kan soms zelfs
wenscheljjk zjjn, ten einde voor slaafsch en
gedachteloos napraten en ja-knikken te behoe
den. Maar in zaken van aanbelang en daar
onder rekenen wjj o. a. den leerplicht en den
dienstplicht moeten wjj één lijn trekken,
willen wjj niet den band, die ons verbindt,
langzamerhand losmaken.
Wat ons ontbreekt, dat is een deugdelijke,
krachtige organisatie, 't Is waar, wij hebben
geen centraal lichaam, zooals de liberalen dat
hebben in de Liberale Unie, de radicalen in den
Radicalen Bond, de anti-revolutionnairen in hun
Centraal Comité en Deputaten-vergadering. Meer
dan ooit zjjn Katholiekendagen onmisbaar, en
nog bljjven wjj het betreuren, dat de katholieke
Kamerclub die kwestie op de lange baan, of
liever van de baan geschoven heeft.
Wjj hebben het een groote fout gevonden en
bljjven het nog een fout noemen om het al of
niet tot stand komen van Katholiekendagen af
hankelijk te stellen van de grillen der Katho
lieke Kamerclub die in korten tjjd haar Pro
gramma reeds tweemaal door een harer leden
zag verscheuren.
Meer vertrouwen en zekerheid tot het beko
men van Katholiekendagen stellen wjj in de
Katholieke Kiesvereenigingen. Van deze licha
men toch gaat uit en moet uitgaan de zending
van mannen naar het Binnenhof te 's Graven-
hage, die door plichtsbetrachting moeten weten
te vereenigen en niet mogen verdeelen. Het zjjn
juist de Katholiekendagen, die programma en
richting voor de toekomst ontvouwen, waarin
moet worden gestuurd.
Heerlijk leeren ons dat de Duitsche Katho
liekendagen waarvan een kracht uitgaat tot he
den hier te lande nog niet in beoefening ge
bracht.
Leiden, 13 Juni. Het belastbaar inkomen
der ingezetenen wordt over 1898 geraamd op
f 6,826 584 tegen f6,777,972 in 1897. Het aan
tal aanslagen bedraagt 7638. Wijl op de be
grooting voor 1898 wegens plaatseljjke directe
belasting is uitgetrokken een bedrag van f192,000
bjj primitief kohier, waarbij gevoegd 5 pCt.
voor kwade posten, zal de heffing bedragen
f201,600.
Het percentage zou derhalve kunnen worden
bepaald op 2.963 pet. Ter vereenvoudiging der
berekening van de aanslagen stellen Burg. en
Weth. den Raad voor tot eene heffing van 3
pet. te besluiten.
Houtrijk en Polanen, 13 Juni. In dit
dorp zal met den bouw eener Christeljjke school
begonnen worden. Men hoopt er reeds in No
vember a. s. mede gereed te zjjn.
's-Gravenhage, 13 Juni. Op het sportter
rein alhier zal op Zondag 26 dezer een bloe
mencorso worden gehouden, benevens ringsteken
met paard en sjees, te paard en kopsteken te
paard.
Het bloemencorso is geplitst in een voor par
ticulieren, een voor handelaren en een voor
kinderen, met sportkarren en bokkewagens.
Krommenie, 13 Juni. In deze gemeente
zijn de opcenten op de personeele belasting dit
jaar met 2()0/0 verhoogd en van 80 op 100 ge
bracht. De gemeeute, zoo meldt men ons, gaat
zeer in bloei vooruit en telt bjjkans 3000 in
woners.
Wormerveer, 13 Juni. Het polderbestuur
van Wormer heeft voor een jaar concessie ver
leend aan de heeren T. Sanders te Amster
dam en H. Zwaardemaker te Zaandam
voor den aanleg en de exploitatie eener stoom
tram van Purmerend naar Wormerveer.
Zaterdag vertrekt van hier naar Oost-Indië per
stoomschip M'erapi een detachement aanvul-
lingstroepen ter sterkte van 77 onderofficieren
en minderen, onder bevel van den van verlof
terugkeerenden le luit. der inf. G. A. Eeekes
en onder medegeleide van den 2e luit.-kwartm.
E. J. G. Janssen.
Uit Renkum meldt men dat de vrouw van
den tolgaarder J. W., die de vorige week bjjna
verdronken in een waterput bjj haar woning is
gevonden, bij tusschenpoozen tot bewustzjjn be
gint te komen. Zjj weet zich bljjkbaar Diets ie
herinneren, want in heldere oogenblikken heeft
zjj naar haren man gevraagd en hare verwonde
ring te kennen gegeven, dat hij haar niet komt
bezoeken.
Tot heden is de vrouw, met het oog op ha
ren toestand, nog niet met het voorgevallene
in kennis gesteld kunnen worden.
Naar uit Den Haag gemeld wordt is spoedig
eene gunstige beschikking te wachten op de
aanvrage voor den aanleg van eene rechtstreek-
sche spoorwegverbinding tusschen Rotterdam en
Scheveningen via Den Haag.
Waarschijnlijk zal op deze lijn, evenals op de
aan te leggen ljju AmsterdamHaarlem, van
electrische trekkracht worden gebruik gemaakt.
Men rekent den afstand binnen 20 minuten af
te leggen.
Het drukkerspersoneel van het ütrechtsch
Nieuwsblad heeft, op enkele gezellen na, het
werk gestaakt. Zij eischen ontslag van den mees
terknecht, door wien zjj meenen onrechtvaardig
behandeld te worden, en weder indienststelling
van een ontslagen gezel.
Te 's-Gravenhage is de loodgieter Van Djjk,
die verdacht wordt zjjne vrouw zoodanig te
hebben mishandeld, dat zjj een paar dagen later
in het Ziekenhuis is overleden, naar het Huis
van Bewaring aldaar overgebracht. De 16-jarige
dochter, die eveneens van mishandeling werd
verdacht, is op vrjje voeten gesteld.
Hoe dikwjjls de menschen ook gewaarschuwd
worden, toch loopen er nog in, zoo ook Zondag
namiddag een heer in den trein tusschen Haar
lem en Halfweg, waar twee valsche kaartspelers
hem ruim 1 25 afhandig wisten te maken. Een
hunner, die het geld had, koos te Halfweg het
hazenpad, terwjjl de andere door de opmerk
zaamheid van den conducteur riet meer weg
kon. De politie te Amsterdam, per 'elegraaf
gewaarschuwd, is het gelukt den andere bjj
aankomst van den trein aldaar aan te houden
en in arrest te stellen.
Levensmoede en dat wel op 14-jarigen ouder
dom heeft' een jongen te Deventer zich door
ophanging van het leven willen berooven. Hjj
werd nog intijds losgemaakt, waarna terstond
de hulp van een geneeskundige werd ingeroe
pen, zoodat de jongen weer geheel hersteld is.
Al» reden voor zijn wanhopige daad gaf hjj op,
dat zjjne moeder zoo tegen hem gek-.ord had,
en dat hjj niet genoeg kermiscenten naar zjjn
zin kreeg.
Naar wij vernemen heeft de giftmenger Van
Kampen te SaBsenheim, berust in zjjn veroor
deeling tot levenslange gevangenisstraf.
Tegen den 19-jarigen F. G. B., die, verdacht
van het schrjjven van een dreigbrief aan den
heer v. C., Rapenburg te Leiden eenigen tjjd
geleden door de Leidsche politie aan den Haag-
weg onder Zoeterwoude werd aangehouden en
die toen in het bezit werd gevonden van een
geladen revolver, een dolk en een boksbeugel,
werd door den ambtenaar van het O. M. bjj het
kantongerecht te dier stede, gisteren, wegen»
overtreding der wet op het dragen van wapenen,
een ge'dboete geëischt van t 50 subs. 20 dagen
hechtenis met verbeurdverklaring en vernietiging
dier gevaarlijke voorwerpen. Uitspraak over 8
dagen.
Den 21n dezer wordt H. K. H. Prinses Hein-
riek van Pruisen, vergezeld van 2 zoons en ge
volg, met de nachtboot te Vlissingen verwacht,
om per aansluitendeu sneltrein de reis naar
Duitschland te vervolgen.
Naar wjj vernemen, zal den 1 Juli het R. K.
kerkhof De Liefde te Amsterdam woTden geslo
ten, behalve voor de teraardebestelling van die
ljjken, welke in eigen graven zullen rusten.
Bjj gelegenheid van de kermis te Hom bjj
Roermond werd Th. S., oud 23 jaar, wonende
aldaar, door een messteek ernstig in de borst
verwond. De verdachte zekere H. J., oud 19
jaar, is door de marechaussee aangehouden en
uaar Roermond overgebracht.
Jodenvervolging. Te Algiers is het weer zeer
onrustig. De dochter en de schoonmoeder van
den gouverneur Lépine zijn bjj haar vertrek naar
Frankrjjk door een groote menigte uitgejouwd.
Een kolonel, die een agent een betooger wilde
helpen arresteeren, is aangevallen, bespogen, be-
leedigd en door een hoop grauw tot aan zjjn
huis nageloopen. Y(Oi joodsche winkels staan
fluitende en tierende benden j een joodsch café
is gesteenigd. Toen sommige joden terug-
schreeuwden werden zij mishandeld. De troepen
zjjn geconsigneerd.
Malaria te Berlijn. Prof. Robert Koch heeft
in een lezing over malaria te Berljjn betoogd,
Tot lid van het bestuur van dea polder //de
oude Nes// (N -His benoemd de heer P. Ho-
getoorn, te Upendam.
De stoomtram van 's-Gravenhage naar Sche
veningen vervoerde Zondag ruim 10.000 per
son en.
In de werkplaatsen van de Amsterdamsche
rijtuig-maatschappjj kwam dezer dagen gereed
een Berliner landauer op luchtbanden.
Dit is het eerste rjjtuig van dien aard, dat
voor publiek gebruik bestemd, in Amsterdam
zal loopen. Het rjjdt bjjzonder aangenaam.
Het werd z. g. in hout en ijzer geleverd door
den wagenmaker MuddeSpuistraat aldaar, de
luchtbanden a pl.m. f400 zjjn van O. Engle-
bert Fils Co. te Luik, filiaal V. v. Erp,
Bergharen bij Maastricht. Bekleeding en schil
dering hadden door de Maatschappij plaats.
De groene zjjde is van Bergriven te Parjjs.
Een Delftsche student is door de Rechtbank
te 's Gravenhage tot 10 dagen gevangenisstraf
veroordeeld omdat hjj tjjdens de les met een
flobertbuks door de ramen der Hoogere Bur-
gerschoot te Delft heeft geschoten.
Een der weinige Afrikaansche negers in ons
Indisch leger, Tobey geheeten, had reeds in
Indië den wensch te kennen gegeven om de
Koningin eens te zien. Dezer dagen kon hjj
daartoe in Indië verlof bekomen en vsn Har-
derwjjk kwam hij Zaterdag te Baarn. Al heel
vroeg was Tobey Zondagmorgen in de weer,
poetste zjjn uniform op en spoedde zich naar
Soestdjjk. Daar was men zeker van de komst
en het verlaDgen van Tobey verwittigd, want
de adjudant, jhr. Van Suchtelen van de Haere,
wees Tobey en zjjn geleider, den sergeant Van
Hardinxveld, een plaats aan binnen het hek,
waarlangs de Koningin zou passeeren als HH.
MM. naar de kerk te Soest reden.
Het zwarte gelaat van den neger teekende
vergenoegdheid, toen 3 hofrjjtuigen voorkwamen.
Daar komt de Koningin aan en laat haar rjj
tuig stapvoets rjjden. De Koningin, die waar-
schjjnljjk het verlangen van Tobey kende, groette
hem lachende, en Tobey, die een streng militaire
houding had aangenomen, staarde het rjjtuig
nog een oogenblik na. Wel had hjj zich de
Koningin anders voorgesteld, zooals hjj dat ia
Indië op een plaatje gezi-m had met een kroou
op, doch zoo vond hij de Koningin ook lief.
Van weggaan was geen «prake. Nog eens wilde
hjj de Koningin zien en toen dat gebeurd was,
was hjj tevreden. Spoedig keert hij weer naar
Indië terug en zal aldaar of misschien later iu
zijn vaderland iu het zonnige Liberia, veel te
vertellen hebben van Holland en de lieve Ko
ningin, die Tobey zoo vriendeljjk groette.
De openstelling van den Internationalen telep-
hoondienst tusschen Amsterdam en Brussel is
bepaald op 14 dezer ingang des voormiddags
te 7.40 uur (Greenwichtjjd.)
Bjj het gemeentebestuur van Maasniel is een
verzoek van den heer A. Tevonderen te Roer
mond ingekomen, tot pachting van 38 hectaren
veengronden, ten einde die in cultuur te brengen
voor komkommerteelt.
Telegrammen van vrouwen. Een vrouw en een
enkel woord gaan niet samen
Zjj moest op reis naar Zwitserland en hjj
moest thuis bljjven, maar hjj was vol zorg voor
haar en droeg haar op hem met een enkel
woord te seinen als zjj goed en wel in Frank
fort was. Hjj ontving des avonds het volgende
telegram
„Lieve Karei 1 goed en wel hier aangekomen
kwart na zes. Een heerlijke dag gehad. Ben
niets vermoeid. Alles gaat goed. Pas vooral
goed op het huis. Zorg geen kou te vatten en
denk om hetgeen ik zei van je kousen en hem
den. Vergeet niet de deur te sluiten. Schrjjf
iederen dag. Hoe aardig van je me te laten
gaan. Jammer dat je niet mee kunt.
Voor altijd, de uwe Anna."
Een uur later had Anna een telegram terug
//Sein niet uit Zwitserland. Ik ben anders ge
ruïneerd
Karei.//
Een vrouwenmoordenaar. Het gerechtshof te
Gent heeft De Grjjse, die terecht stond onder
verdenking van zijn vrouw te hebben vergiftigd,
schuldig bevonden en hem ter dood veroordeeld.
Een treurig geval. Te Milspe bjj Hagen heeft
een politie-agent, die het te kwaad had gekre
gen met vjjf dronken Poolsche metselaars, een
van zijn aanvallers doodgeschoten.
In den grond geboord. De Keizer en de Kei
zerin woonden gisteren-middag aan boord van het
stoomjacht Alexandra een zeilwedstrijd bjj op
het Spree bjj Grünau. Een kleine zeilboot met
twee heeren, die bljjkbaar weinig verstand van
zeilen hadden, kwam in het vaarwater van de
Alexandra en werd door deze in den grond ge
boord,ofsehoon de matrozen van de Alexandra het
schuitje aan den mast trachtten vast te houden.
Beide opvarenden werden echter gered en op
de Alexandra gebracht, waar zjj spoedig opknap
ten. De Keizer en Keizerin gaven zich veel moeite
voor hen. De Keizerin gaf hun port te driüken.
Door het eten van rauw spek. Niet minder
dan vjjf tig personen zjjn te Planitz (Saksen)
ziek geworden door trichinose na het gebruik van
rauw varkensvleesch (spek.)
