N I E U
VV E
Kiezers van Haarlem
Mr. W. S. i. Vin Waterschoot
van der Gracht.
So. 3014
Donderdag 23 Jimi 1898.
23ste Jaargang.
Zonder Bloemen,
B U 1 '1' J'l A b A A p
r
Engeland.
Duitschland.
HimEMSC
ffragSlaó voor <3Vooró- en Stuiè-éCoüanè.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem ƒ1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland 2,80
Afzonderljjke nummers<0.03
Dit blad verschjjnt
dagelijksbehalve Zon- «n Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
PRIJS DESK ADVERTENTIEN.
Van 1—6 regels50 Cent
Elke regel meer7'/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
AGITE MA WOW AGITATE.
Redacteur-Uitgever, W. K P P E R S.
De uitslag der verkiezing voor de Pro
vinciale Staten van Noord-Holland in het
district Haarlem is een teleurstelling voor
ons geweest. Wij verhelen zulks niet, om
dat wjj ons zeiven niets te verwijten heb
ben en de teleurstelling ons enkel werd
bereid door hen, wier politieke eu kerke
lijke hartstochten sterker zijn dan hun plicht
van dankbaarheid en vaderlandsliefde.
De beide aftredende liberale leden der
Staten, de heeren Boreel van Hoge-
landen en 't H o o f t, werden dadelijk her
kozen, maar het kaiholieke aftredende lid,
d< heer mr. W. S. J. Van Waterschoot
van der Gracht, werd door een deel der
kiezers niet waardig gekeurd om zijn man
daat te zien hernieuwd.
Wij herhalen het, dat dit voor ons een
groote teleurstelling was, niet enkel om
de plaats, die de heer Van Water
schoot van der Gracht een reeks van
jaren met eere in de Staten van Noord-
Holland heeft vervuld, maar ook om den
persoon, die op deze wijze dreigt te wor
den uitgestooten.
Het zon eigenljjk niet meer dan billjjk
ejjn geweest, wanneer de liberalen in Haar
lem, uit overweging dat door ons twee af
tredende liberale leden dadelijk opnieuw
werden gesteund, van hun kant het Ka
tholieke aftredende lid hun steun hadden
geschonken. Zjj zouden dan voldoening
hebben gegeven aan de rechtmatige eischen
van de minderheden en getoond hebben,
dat het hun niet te doen i* om verkrach
ting van het recht van hen, die numeriek
minder sterk zjjn dan zjj.
De liberalen zagen de kans schoon om
een waardig katholiek lid uit te werpen en
hebben niet geaarzeld daarvoor in de plaats
te stellen een man, die, in verschillende
opzichten, toch zeker de vlag moet strijken
voor mr. Van Waterschoot van der
Gracht, die als lid van de Staten reeds
langen tjjdgeleden zijn sporen heeft verdiend.
Hadden wij gehoopt op het gezonde ver
stand van de meerderheid van Haarlem's
kiezers, op hun rechtvaardigheidszin en hun
vaderlandsliefde, het feit, dat mr. Van
Waterschoot van derGracht-een on
voldoend aantal stemmen verkreeg, en dus
met zjjn liberalen tegencandidaat in her
stemming kwam, bewjjst dat wjj ons daarin
hebben vergist.
FEUILLETON.
DOOB
ELISE VAN ESCH.
8. Vervolg.)
En de Chrysanthemum, die niet waardig ge
keurd was in de verzameling van dezen of ge -
nen liefaebber te prjjken, kreeg een eereplaats
in de woning van denkleinen arme. Zjj werd
voor bet jonkske zjjn //sterrebloem//, zooals hjj
baar bewonderend gedoopt had, en zjj vervroo-
ljjkte zjjn armoedig leven evenals de sterren
flonkeren en flikkeren aan den donkeren hemel.
Zal ik u thans beschrjjven het lijden der moe
der bjj de langdurige ziekte van haar kind
U schetsen hoe bjj het inkrimpen der verdiens
ten de huur van het nette vertrekje onmogeljjk
kon worden voldaan en zjj dus haar lieveling
in dekens gewikkeld naar boven droeg, naar
het zolderkamertje, waarvan de huur zoo gering
is, dat de huisbaas somwjjlen uit medelijden
vergeet er haar het geld voor te vragen. Maar
wat giert hier de wind door scheuren en reten;
hoe fel is de koude, die altjjd maar aanhoudt
en altjjd maar toeneemt. Ternauwernood kan ze
den kleinen zieken genoegzaam verwarmen, en
zjj zelve Och I wat heeft ze noodig als haar
kind maar geneest. Nog werkt ze, maar voort
durend moet zjj den arbeid onderbreken om den
kleine het brandend hoofdje af te koelen of
Dit valt te betreuren, maar wjj moeten
er ons in schikken. Toch geeft ons dit geen
aanleiding om moedeloos te wezen en niet
te hopen, dat de aanstaande herstemming
uitspraak zal doen ten gunste van den heer
VanWaterschoot van der Gracht.
Wjj weten, dat vele kiezers bjj de eerste
stemming geen gebruik hebben gemaakt
van hun kiesrecht, waarschijnlijk omdat de
meesten van hen wel de overtuiging had
den, dat de aftredende Statenleden allen
zouden worden herkozen. Ook is het ons
bekend, dat de anti-revolutionnaire kiezers
in Haarlem zjjn thuis gebleven.
Zij zullen, naar wij hopen, big de her
stemming op morgen, Donderdag, goed ma
ken, wat door hen bjj eerste stemming is
verzuimd.
De Haarlemsche anti-revolutionnairen
zullen begrijpen, dat het ook iu hst belang
van hun richting is om mr. Van W a ter-
schoot van der Gracht te steunen,
daar door zjjn verkiezing de Staten van
Noord-Holland bljjven bewaard voor een
anti-liberale kracht van niet geringe be-
teekenis.
Spraken wjj in ons artikel vóór de stem
ming de hoop uit, dat ook de rechtvaardige
liberalen den heer Van Waterschoot
van der G r ach t niet in den steek zouden
laten, wjj doen ook thans nogmaals een
beroep op hun gevoel voor recht en billijk
heid om, ondanks de politieke en godsdiens
tige overtuiging van onzen candidaat, hem
bjj de herstemming toch te steunen. Te
genover een man als den heer VanWa
terschoot van der Gracht is men
zelfs niet geheel vrjj in zjjn keus en heb
ben de kiezers de zedeljjke verplichting het
mandaat, dat hjj opnieuw wenscht te aan
vaarden, hem weder op te dragen, daar
hjj zich dit door zijn nauwgezetheid en
toewjjdiug ten volle heeft waardig gemaakt.
En wat de Katholieke kiezers van Haar
lem betreft, wjj achten het eigenljjk onnoo-
dig hen op het gewicht der stemmiug van
morgen, Donderdag, te wjjzen. Zij zjjn het
aan zich zeiven verplicht om tot den laat-
sten maa op te komen en aau den heer
Van Waterschoot van derGracht
de zegepraal te verzekeren.
Wjj zouden alle kiezers, zoowel libera
len als anti-liberalen, nogmaals kunnen
spreken van de werkeljjke verdiensten van
den lieer Van Waterschoot vander
j Gracht, maar achten dit onnoodig. De
hem spoedig weer te beschutten tegen de njj-
pende koude, wanneer hjj in de hitte der koorts
het dek van zich afslant of ijlend om moeder
J roept en niet tot bedaren wil gebracht worden.
Is het wonder, dat de verdiensten schier geheel
ophouden? Is het wonder dat zij o GoJ! zij
j de welgestelde, de nij ere I den weg leert
kennen naar de Bank van Leening? Vraag niet
wat die gang haar kost 't Is voor haar kind
maar daarom ook alleen is 't haar mogeljjk.
I Daar komt een straaltje van hoop Janus is
weer bjj kennis en moeder zit bij zjjn kribbe,
zjjn handjes in de hare en praat met haar lie
veling, als hadde zjj nieta andera te doen.
//Moeder zou 't gauw zomer zjjn?./
't Ia pas Januari, maar toch zegt ze: „Ja vent
je al heel gauw als Janus maar eerst weer be
ter is.//
Gewis dan zal 'i zomer zjjn in 't moederhart,
al staan ook als thans slechts jjsbloemen op 't
zolderraam.
Janus ziet rond naar zijn sterrebloem.
//Moeder, zet ge mijn plantje wel alle dsgen
voor 't venster? 't Kan niet leven zonder licht
of lucht.// En de kleine tuinman steekt het
handje uit naar den bloempot en streelt de
slappe stoffige blaadjes. Moeder had het bjj al
haar zorgen wel een enkelen keer vergeten, maar
belooft nu heilig en plechtig, dat zij het altijd,
altijd doen zal.
//Ook als ik het u niet vraag, ook als ik zoo
ziek ben, dat ik niets van mjju plantje weet
„Ja ventje, ik zal er voor zorgen.//
En toen kort daarna de ijlende koorts met
vernieuwde woede kwam opzetten., gingen er
vorige maal hebben wij enkele zijuer werk
zaamheden en hoedanigheden vermeld en
meenen daarmede te kunnen volstaan om
onze aanbeveling te rechtvaardigen.
Indien wjj meer van hem zeideu, zou
den wij misschien in onnoodige herhalin
gen vervallen en zouden wjj de kracht on
zer argumenten verzwakken. De heer V a n
Waterschoot van der Gracht heelt
een verleden, dat voldoende voor hem pleit
en dat meer zegt, dan de hoogste aanprij
zing van zijn persoon en werk zou kunnen
zeggen.
Ook zouden wij zijn verdiensten tegen
over die van zijn tegencandidaat kunnen
stellen en dan daaruit zonneklaar zijn meer
dere voortreffelijkheid voor het mandaat
van lid der Staten kunnen bewijzen. Maar
ook hiertoe willen wij niet overgaan, om
dat eeu ieder reeds bij voorbaat de over
tuiging moet koesteren, dat in elk opzicht
de heer Van Waterschoot van der
Gracht de voorkeur bezit.
Waarom moet hjj dan uitgeworpen wor
den? Ja, waarom? Kiezers van Haarlem,
liberalen zoowel als anti-revolutionnairen
en Katholieken, allen moet ge de over
tuiging bezitten, dat de zetel van den heer
Van Waterschoot van der Gracht
in de Staten van Noord-Holland aan nie
mand anders toekomt. Allen zult ge ons
toegeven, dat hjj zjjn mandaat met trouw
en ijver gedurende een reeks van jaren
heeft vervuld. Allen moet ge overtuigd
zjjn, dat de heer Van Waterschoot
van der Gracht in de toekomst zjjn
verleden niet zal verloochenen! Waarom
mag bij dan niet worden herkozen
Is het, omdat de heer Van Water
schoot van der Gracht Katholiek is?
Kom er dan rond voor uit, maar bewjjs
ons dan, dat zijn Katholiek-zijn een be
letsel voor hem is om de belangen der
provincie in de Staten krachtig te behar
tigen Bewijs ons dan, dat de Katholieken
geen recht in Nederland hebben, dat zij
niet mogen medespreken, waar het de al-
gemeene landsbelangen geldt en dat de
Katholieken dan ook niet in de Vertegen
woordigende lichamen eene plaats mogen
vervullen
Wie ons dat bewijs kaD geven, hjj moge
zjju stem aau Mr. Van Waterschoot
van der Gracht oath ouden
Maar men kan het niet en daarom ge
voelen wjj ons zoo krachtig ia de verde-
weinig uren voorbjj, waarin de kleine zieke niet
eprak over zjjn lievelingsbloem. //Moeder 't is
zomer. Hoeveel knoppen zjjn er al
Allemaal zilveren sterren 1 Moeder ik kan
ze niet plukken. Ze staan zoo hoog aan den
hemel. Help mij dan, moeder
En het kind richtte zich op met al de kracht
der koortshitte, om spoedig daarna uitgeput
terug te vallen op zijn schamele legerstede.
Rampzalige moeder, wat heeft ze in die da
gen geledenËn toch bjj al de zorgen, die
haar krachten schier te boven giDgen, zou zjj
nu nimmer hebben vergeten de arme, kleine
plant, die Janus zoo liefhad. Was het haar niet
alsof beider leven samenhing
Met bjjgeloovigen angst zag ze iederen mor
gen naar de neerhangende blaadjes. Och wilden
zjj toch maar weer bjjkomen, dan zou Janus
ook wel genezen. Ze had 't hem immers beloofd,
als hjj beter was, zouden er knoppen staan aan
zijn plantje en wat waren ze nog verre
Maar de zon had ook nauweljjks kracht om de
dik bevroren ruit te ontdooien en de vorst
drong zoo fel naar binDen. Telkens alweer viel
een blaadje dof an dor op de aarde in 't potje
en wanneer ze 't hoorde in de stille nachtwake,
weerklonk het geritsel van 't vallende kleine
blad als een hamerslag in de ziel der moeder
en zij haastte zich dit teeken van w gkwijnen
en sterven te vernietigen. Nu z.tte zjj het in
't warmste hoekje dicht bjj de kachel, wel
licht had de koude er kwaad aan gedaan,
dan bracht zij het vlak bjj 't venster, opdat het
meer licht zou hebben. Niets hielp en't plantje
teerde weg als het kind.
diging zgner candidatuur. Daarom hebben
wij de vrijmoedigheid zija herkiezing aan
te bevelen aan alle kiezers in het district
Haarle m, van welke staatkundige kleur ook,
mits zij niet verblind zjjn door politieke
of kerkelijke hartstochten.
Nogmaals, kiezers van Haarlem in het
bijzonder zij, die de eerste maal verzuim
den ter stembus op te gaan! denkt er aan
dat ge morgen een plicht hebt te vervul
len tegenover het aftredend lid den heer
V an W aterschootvau derGracht,
maar bovenal een plicht tegenover uw stad
en vaderland, door krachtig mede te wer
ken aan zijn verkiezing.
Laat u niet door valscbe leuzen verleiden
en door listige redeneeriDgen op een dwaal
spoor brengeu, maar verzekert met groote
meerderheid de overwinning aau het aftre
dend lid den heer
Het Kreta vraagstuk is te Londen in
behandeling genomen door de Fransche,
Italiaansche en Russische gezanten.
Er wordt gesproken over de leening ten
behoeve van Krela, over de besluursrege-
ling, het samentrekken van de Turksche
troepen op bepaalde punten, enz. Men
hesft voorgesteld dat het bureau van de
nationale vergadering van Kreta het bin
nenland zou besturen. De benoeming van
eeu Gouverneur is uitgesteld.
Keizer Wilhelm heeft weer eene rede
voering gehouden, nu sprak de Keizer in
den «Lustgarteu» te Potsdam tegen de ver
zamelde regimenten der garde.
De Keizer zeide, dat hij het leger als
de gewichtigste erfenis beschouwde hem
door ziju grootvader en vader nagelaten.
Hij herinnerde aau het jaar 1888, en zeide
Nooit verloor een leger in den loop van
éiu enkel jaar twee zulke groote, met lau
weren eu roem bekroonde legerbevelheb
bers, die tevens de opperste aanvoerders
waren.
Nog eeus hei ft moeder op zjjn verzoek de
reeds versijjvende handjes gevouwen voor bet
avondgebed en het kinJerljjk Onze Vader komt
als een zucht over de blauwende lipjes. Moeder
zegt het hem voor: Onze Vader Die iu den
Hemel zjjt, geheiligd zij Uw naam laat
ons toekomen Uw rjjk Doch het: „Uw w:l
geschiede op aarde als in den Hemel// wordt
door het kind Hlléen gefluisterd.
Waarom bidt moeder niet meer mee P
De groote, strakke oogen schjjnen 't haar te
vragen; dan sluiten ze zieh voor goed .en
't Onze Vader wordt op aarde niet afgebedeD.
In dienzelfden droeven nacht waren de laatste
blaadjes van het doode plantje afgevallen en
bleef Je diep rampzalige moeder alleen achter,
alleen met haar smart wel alleen, want zjj kon
zelfs niet opzien tot God om troost en ze kon
het hoofd niet buigen in onderwerping eu gela
tenheid.
Geen traan ontsnapte aan haar oog het ljjden
had haar dermate verstompt, dat zjj als wezen
loos neerzat en bij vriendelijke troostwoorden
der goedhartige buren slechts schichtig opsproDg.
als hadde zelfs de zachtste aanraking der bloe
dende wonde haar nog eeu ondrnsgljjk ljjden
veroorzaakt.
Arme moeder! Ziet gjj uw kicd niet gekroond
met een diadeem van sterreu? Ziet gij het niet dar
telen met Gods engelen in het eeuwig zonne
licht zijner glorie in de eeuwige lente van zjjn
wondervol Paradjjs O 1 roep uw lieveling niet
terug.
(Wordt vervolgd.)