N 1 K IJ W E
HbagBlaó voor cföooró- en Zuiè-CCollanè.
De Katholieke Pers
No. 3029
Dinsdag 12 Juli 1898.
23ste Jaargang.
Bedrogen geluk.
BUITKJNLAN D.
Per 3 maanden voor Haarlem ƒ1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland2,80
Afzonderlijke nummers0.03
Dit blad verschijnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
B U B E A U St. JanBtraat Haarlem.
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer
77.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Voor eenige weken geleden trad een
aanzienlijk burger uit Milaan het bureau
binnen van een pas opgericht, Katholiek
blad, getiteli 11 Popoio en legde op tafel
de geldsom, die benoodigd was om bet blad,
twee maanden lang, gratis toe te zenden
aan duizend personen.
Met volle recht wordt deze grootmoedige
daad van den Miiaanschen burger luide
geprezen en hoogeljjk gevierd als een bij
uitstek groote weldaad. Maar bet ware
te wenschen, dat dit edele voorbeeld van
dezen Miiaanschen burger onder de aan
zienlijke Katholieken ook ten onzent
overvloedige navolging vond. Ja, wij roe
pen het hun toe, met het woord der H.
Schriftuur: «Ga heen en doe insgelijks* in
uwe stad, in uw land
Doch, zoo zal men zeggen, niet iedereen
is bjj machte om zoo iets te doen ter on
dersteuning van een Katholiek blad dat
waarlijk zyue roeping vervult en inderdaad
de goede zaak dient; want niet iedereen
bezit geld genoeg om aan duizend perso
nen goede lectuur te verschaffen.
Op deze tegenwerping antwoorden wy
Menig aanzienlijk Katholiek, hetzij man,
hetzij vrouw, kon dit edele voorbeeld toch
wel eenigszins van verre navolgen, door
bijv. voor eenige personen, die te arm zjjn
om zelf zich te abonneeren op een goed
blad, op zijne kosten een abonnement op
een deugdeljjk Katholiek blad te nemen.
Doch daar is meer. Bjjna iedereen kan
ter verbreiding van de Katholieke pers op
machtige wijze medewerken. En hoe?
Ten eerste: Door zelf een abonnement
te nemen.
Ten tweedeIndien men het niet alléén
kan nemen 't abonnement op een of ander
goed blad, dan ten minste met een of twee
andere personen zich daarop te abonneeren.
Ten derde: Door dat blad bjj voorko
mende gelegenheden aan anderen aan te
hevelen.
FEUILLETON.
11. Vervolg.)
Dit bezorgde Else wel somtijds kommervolle
oogenblikken, maar zjj rekende op het alvermo
gen der liefde en zou haar tockomstigen echt-
genoot wel tot God terugbrengen. Hij zeil had
haar immers eens verklaard, dat hij haar en
niemand anders dan haar als zjjne leermeesteres
in godsdienstzaken wilde hebben Op zulk
een los gezegde bouwde zij hare hoop.
Langzamerhand wist zich ook mevrouw Von
Reicbenau in het onvermijdelijke te schikken,
dat haar man reeds een //geluk// noemde.
Zoo werd de verloving eene beslotene zaak,
en Wolfgang Edelheim ontving joorlof, zich het
jawoord van Else te komen halen.
VI.
Te laat.
De tijd der bruiloftsvreugd is kort.
Smits.
Widerom waren eenige dagen heengavloden
langzaam schreed Else door den tuin, die zich
achter het heerenhuis uitstrekte. Het was winter
geworden en een dunne laag sneeuw bedekte de
twijgen der vruohtboomen. Toch had een vrien
delijk zonnetje de nevelen deze morgen vaneen-
gescheurd en thans deed het de sneeuw-kristallen
flonkeren als schitterende robijnen.
Ten vierdeDoor dat blad aan anderen
ter lezing aan te bieden.
Ten vijfdeDoor dat blad, wanneer het
niet rechtstreeks aan anderen kan ter hand
gesteld worden, als emballage de woning
van anderen binnen te voeren.
Ten zesdeDoor dat blad in gezelschap
pen nu en dan eens te noemen en zich te
beroepen op bepaalde artikelen uit dat blad.
Ten zevendeDoor dat blad in ruil te
zenden voor een ander blad, hetwelk geen
goeden geest ademtten einde aldus lang
zamerhand bij den lezer belangstelling en
smaak op te wekken voor een Katholiek
blad. Het slechte of onverschillige blad
legt men dan ter zjjde.
Ten achtste: Door dat blad in proef
nummers aan zijue vrienden bekend te
maken.
Ten negendeDoor dat blad hier en
daar op publieke plaatsen (ziekenhuizen,
spoorstations, spoorwaggons, enz.) te laten
liggen.
Ten tiende: Door dat blad bjj winkeliers,
ter kennismaking voor het in dien winkel
komend publiek, op wmkelbank of andere
in 't oog loopeude plaats neer te leggen.
Ten elfdeVoor andere personen gaarne
de bestelling van dat blad overnemen.
Ten twaalfde: Aan de Redactie van dat
blad meedeelen, wat aan de lezers van be
lang of op bijzondere wijze bevallen is of
bun beeft mishaagd. Als op dit punt wat
meer plichtsbetrachting in beoefening werd
gebracht zou reeds veel gewonnen zjjn.
Tot besluit deelen we hier drie stellin
gen meê, die wèl waard zjjn van buiten
geleerd te worden.
«Wie goede lectuur helpt verspreiden,
is een apostel. Katholieke geschriften
koopen en lezen en ter lezing geven is een
allerverdienstelijkst werk van godsvrucht of
barmhartigheid, en beden ten dage één
van de grootste plichten der Katholieken.
Wie tegenwoordig geen belang stelt in
de Katholieke pers, mag ook geen aanspraak
maken op den titel van een goed Katholiek.»
Een zalig gevoel had Else sinds geruimen tijd
overmeesterd. Zacht neuriede zjj een liedeken,
schoon geen gevederde zangers in het struikge
was meer rondhuppelden, om als voorheen hare
heldere stem te begeleiden, de vogelen waren
heengetogen, ver weg, naar warmere streken
Else dacht aan de toekomst, de gelukkige, rei-
zige toekomst, die haar in bruidskleeren zoude
getooid zien.
Plotseling werd haar gedachtenloop gestremd;
vlak achter haar hoorde zij voetstappen weer
klinken. Haastig wendde zij zich om, Bru
no Von Osten stond voor haar. Zij schrok in
wendig. Waarom verscheen hjj zoo plotseling
hier? En hoe was hij in den tuin doorgedron-
den Had hjj gebruik gemaakt van zjjn voorrecht
als Else's speelgenoot uit hare kinderjaren, en
was bij de tuinpoort binnengetreden Al ware
dit zoo, dan nog mocht het iets ongewoons be-
teekenen, want sinds langen, langen tijd had hij
dat voorrecht onbenut gelaten
Evenals vroeger stak hij Else hartelijk zijne
rechterhand toe. De jonge dame betoonde zich
tegenover hem uiterst koel. Osten echter liet
zieh hierdoor niet afschrikken. Meermalen had
hij haar in den laatsten tijd opgezocht, en haar
met veelsoortig slag van hoffelijkheden vervolgd.
Ook nu weer begon hij uit te weiden over zjjne
vriendschap, ja, zijne genegenheid voor haar
Al liet Else hare wederliefde niet blijken,
zoo meende hjj, toch was hjj haar niet g«n-
scheljjk onverschillig. Hoe zou dat ook mogelijk
wezen! Hjj de schoone erfheer Von Osten-
rodeNeen, met Julius Caesar meende ook hjj
en met volle gerustheid te mogen zeggen: Veni,
De eerste stelling is van den beroemden
Pater Jezuïet Roh. De tweede stelling is
van een hoogwaardigen Duitschen Bisschop.
En de derde stelling is van niemand min
der dan den onvergetelyken Bisschop van
Ments, Mgr. Ketteler.
En dan Z. H. LeoXIII, de Groo
te Man in de wetenschappen onzer eeuw,
wjjst hij niet by elke gelegenheid op de
verheven zending der Katholieke dagblad
pers in het verkondigen der waarheid voor
vrijheid en recht 1
Frankrijk.
Keizer Wilhelm die met zijn yacht,
de Hohenzollërn te Odessa in Noorwegen
is, heeft een telegram van deelneming
over het verongelukken van het stoomschip
Bourgogne gezonden aan den President der
Fransche Republiek.
Het telegram van Keizer Wilhelm
luidt als volgt:
«Zooeyen vernam ik de verschrikkelijke
ramp die Frankryk heeft getroffen door
het verlies van de Bourgogne. Ik verzoek
u, mijnheer de president, overtuigd te wil
len zijn van myn diepe sympathie. Ik
wenschte dat de diepte van dit gevoel in
staat zou zijn de tranen der ongelukkigen
te troosten die zulk een zwaar verlies heb
ben geleden, maar God alleen heeft de macht
de harten op te heffen.»
Ook hebben van hun deelneming in de
vreeselijke ramp doen blyken de Czaar
van Rusland, koningin Victoria, de Ko
ning en de Prinsessen van Denemarken.
De Belgische Gezant te Parijs baron d'A n e-
than heeft namens koning Leopold,
den beer Fa ure, deelname betuigd.
België.
De luitenant Dubois, tot de expeditie
Dhanis behoorende, is in den Congo door
oproerige soldaten vermoord. Zyn soldaten
lieten hem by den eersten aanval van den
vijand in den steek. Twee uur dwaalde hij
alleen door het hooge gras en ontdekte de
lafaards.
De muiters, door deze stoutmoedigheid
verbluft, kwamen bjjeen, gingen in positie
staan engroetten hem. Zij waren bang!...
vidi, vici ik kwam, ik zag, ik overwon
Wjj weten bereids waarom hjj niet vroeger
voor den dag kwam met zijn huwelijks aanzoek,
en waarom hij telkens daarmede bleef drnleD.
Zjjn berekend oveTleg was krachtiger dan zjjne
liefde voor Else. Dit zagen wjj bjj zijn gesprek
met Reckling. Maar juist de opmerkingen van
dezen laatsten hadden hem dieper getroffen, dan
hjj aanvankelijk vermoedde. Inderdaad, hjj kon
zich geene geschiktere meesteres op Ostenrode
denken dan de schoone erfgename Von Reichenau.
Daarenboven trad weldra een tweede element
in gistiDg, de jjverzocht. Osten was ook op
'het concert geweest, waar Jenny Lind gezongen
had. Daar had hjj de Reichenau's en de Edel-
heims te zamen zien binnenkomen, te zamen j
zien zitten, praten, schertsen en lachen. Reeds
spoedig begreep de helderziende Osten, welke
netten de oude Edelheim had uitgeworpen Tot
op dat oogenblik had hij er nimmer aan ge
dacht dat een ander hem voor kon wezen en
het bloeiende hoideroosje plukken. Nu eerst, op
het punt staande Else voor goed te verliezen,
voelde hjj zijn liefde, aangewakkerd door hevige
jjverzucht, ontwaken.
In de verste verte vermoedde hjj niet, dat
Else Von ReicbenBU voor hem reeds verloren
was. Daarom had hjj zich dezen morgen vroeg
tijdig op weg begeven om haar jawoord te gaan
vragen. Dit liet hij Else dm ook weldra duide-
ljjk bemerken.
Een oogenblik stond het meisje daar in spra-
kelooze verbazing. Zjj vroeg zich af, wat zjj op
Ostens aanzoek zou antwoord hebbes, eenige
weken geleden, toen zij nog vrjj was. Misschien
Had Dubois gewild, by ware geredzyn
moed had den vyand overwonnen. Doch
hy weigerde de redding. «Uw groet wil
ik niet, nep hy uitgy zyt geene sol
daten, maar eene bende bandietenEn
zyn geweer nemende schoot hy een der
muiters dood.
De opstandelingen grepen hunne wapens
en 200 geweren antwoordden. Doch hunne
handen beefden en geen kogel trof Du
bois. De luitenant loste een tweede scbot
en wederom viel er een muiter. Eindelyk
door een kogel in den bil gekwetst, viel
Dubois. Doch zich zoo veel mogelyk op
richtende, doodde hy by middel van re
volverschoten nog verscheidene zwarten.
Een hagel van kogels kwam op den blanke
neer en een dezer doorboorde hem de keel.
De moedige officier was dood; zyn lyk
werd door de negers uitgeplunderd en voor
de jakhalzen achtergelaten.
Luitenant Dubois was van Luik af
komstig, waar zyne moeder nog woont met
een anderen zoon.
Rusland.
Een telegram uit St. Petersburg deelt
omtrent den stand van bet graan het vol
gende mede: Langzaam ontwikkelt zich
de bloei van het graan. De stand van
het winterkoren is in Europeesch Rusland
en Cis-Kaukasië voor het meerendeel be
vredigend, of goed, uitgezonderd daar, waar
door droogte een achteruitgang stond.
Slecht staat het winterkoren in de gou
vernementen Samara, Orenburg, Ufa, Ka-
san, de Zuidelyke districten van de gou
vernementen Wjatka en Perm.
Het tweede, niet groote rayon waar de
stand is achteruitgegaan, omvat eenige
districten der gouvernementen Fulas, Orel
en Bessarabië.
De stand van bet zomerkoren is eenigs
zins boter dan die van het winterkoren.
Slecht staat het zomerkoren in eenige dis
tricten van de gouvernementen Samara
middelmatig in de gouvernementen Oren-
burg, Ufa, Perm, Kasan, Wjatka, Wolagda,
Olonez, Archangel. In het genoemde rayon
hangt de oogst af van hef komende weer.
Schadelyke insecten zyn byna nergens op
getreden.
Het grasgewas is nog al verschillend
in verschillende districten van de gouver
nementen in het centrun en in het Zuid-
Westen staat het bevredigend of goed.
hsdde zij destijds niet spoedig een antwoord
gevonden, heden echter was] zjj hiermede on
middellijk gereed. Osten was in hare oogen niets
meer, zelfs geen vriend, want alle vriendschap
had hjj verbeurd door zjjn zonderling gedrag der
laatste maanden.
Een gevoel van trots overmeesterde haar bjj
de gedachte aan haar triomf, ook over deze rnan-
nenziel behaald. Kortweg antwoordde zjj dan ook
Vergeet het verleden, mjjnheer de Baron,
vergeet de woorden, die ge zooeven gesproken
hebt, de wind heeft hun naklank medege
voerd, en bovendien waren ze zonder beteekenis
voor mij, de gelukkige bruid van Wolfgang
Edelheim."
Als verpletterd staarde hjj haar aan. Nauwe
lijks begreep hij de woorden, welke zjjn vonnia
bevatten. Hjj had dus te lang gedraald
Diep, nameloos diep gevoelde hjj zich vernederd.
Maar nu ook bruiste zjjn toorn op, en sissend
klonk het van zijne lippen.
//Nu, dat is ongeloofljjk gauw in zjjn werk
gegaan. Ik had ten minste gedacht, dat er meer
tjjd noodig ware, om een levensverbond te slui
ten. Maar hij wilde zeggenhandelslui
vegen spoedig schoone baan, doch bjj voltooide
den volzin niet. De vastbesloten blik, dien het
meisje op hem richtte, gaf hem daartoe niet
den moed. Met een fijn glimlachje ging hjj daar
na voort
//Mocht ik geen passende woorden voor een
gelukwensch vinden, vergeef het mjj, want
mjjne teleurstelling is groot en te onverwacht.u
(Wordt vervolgd.)
HiiiaLEHSCHE dOORHT.
ABONNEMENTSPRIJS
PBIJS DER ADVERTENTIES.
AGITE MA NON AGITATE
