N 1 E W E
voor
en Suuió-éCollanè.
agute ma non agitate
Het Eucharistisch
Congres te Brussel.
So, 3038
Vrijdag 22 Juli 18^8
23ste Jaargang.
Bedrogen geluk,
B U IT iï S L A IN 1).
Frankrijk.
ABONNBMBNTSPBIJS
Per 3 maanden voor Haarlem ƒ1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenlandc 2,80
Afzonderlijke nummers0.03
Dit blad verschjjnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
(Ill RUT.
PBIJS DEB ADVEBTENTIEN.
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer71/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteu r-U itgever, W. KüPPERS.
Een eenigszins volledig resumé van al
het gesprokene en de volle beteekenis van
dit Congres te geven, zou meer dan een
nummer van dit blad vulleu, alleen een
stenographisch verslag zou kunnen voldoen
om al hetgeen verhandeld is, te vertolken
wat kleur en beweging betreft, om den wa
ren stempel op het gesproken woord te
drnkken.
Beroemde redenaars hebben het woord
gevoerd, maar wie vermag de bekoorlijk
heid weer te geven van eene redevoering,
sermoen of onderrichting b.v.b. van eenMgr.
Cartuyvels, van een Verspyen, wie
de goed vertolker van een professor K u r t h
om maar een drietal namen te noemen.
Geen opsomming van sprekers, geen kleur
loos brokstuk hier en daar uit eene schitte
rende redevoering, maar een weergeven
van de groote leering en de algemeene
strekking van dit Eucharistisch Congres, dat
in alle opzichten de vorige in luister en
grootschheid evenaarde, zoo niet overtrof.
Het doel van het Eucharistische Congres
is, zooals Z. E. de Kardinaal-aartsbis
schop van Mechelen het in zijne toespraak
zeide, in de eerste en voornaamste plaats,
God vereeren in zijn Hoogwaardig Sacra
ment, en den eerbied daarvoor meer en
meer verspreiden maar naast dit hooge
doel is er nog een tweede, datZ.E. aldus
omschreef: «Het tegenwoordige geslacht
en dat is zjjn hoofdmisdaad beweert
het zondef God te kunnen stellen. Men
heeft God gebannen uit de wetenschap, de
kunst, de geschiedenis, men wil Hem alle
macht ontnemen in de samenstelling, het
bestuur, de regeling der maatschappij. Trots
op haren stoffeljjken vooruitgang, over hare
wetenschappelijke overwinningen, over de
algemeene verspreiding van het onderwijs,
vertrouwende op het geweld harer leger
scharen, de volmaaktheid van haar maat
schappelijke inrichting, wil de moderne we
reld alleen van zich-zelf afhangen, slechts
raadplegen met de rede, slechts leven door
haar eigen en natuurlijke hulpbronnen.»
Tegen dezen materialistischen en rationa-
listischen geest der eeuw wil het Eucha
ristisch Congres een dam stellen, door alle
eer en glorie te geven aan God, die in het
H. Sacrament waarljjk en waarachtig op
FEUILLETON.
20. (Vervolg.)
Wolfgang was ter zijde gegaan met een on
verschillig lachje zag hjj toe, doch den triomf,
welken zijn glad gelaat verborg, vierde hij in
sjjne gedachte. Hjj had zjjnen vrienden en bij
zonder baron Von Osten getoond, wat hij ver
mocht. Deze steenen, die hij hier geschonken
had, konden gerust wedijveren met de Ostenro-
der 'familiejuweelen. Dit bevredigde zijne jjdel-
heid.
Evenals zijne ouders het hoogste genot gevon
den hadden in het bijeenschrapen van schatten,
zoo was het zjjn grootste vreugde uit te schit
teren door zjjn rijkdom. Daarom ook bewees hjj
aan zjjn hooge, adellijke vrouw deze opmerk
zaamheid, uit dit oogpunt alleen, niet uit ware,
trouwe liefde.
Else had reeds in de laatste jareü deze bittere
ervaring opgedaan. Ook nu beving haar eene
ijzige koude, toen zij, zich vol dankbaarheid
tot Wolfgang willende wenden, slechts een on
verschilligen blik ontmoette, die haar aanmaande,
Voor de oogen van vreemden deze zaak niet
zoo hoog op te vatten. Onwillekeurig bestierven
de hartelijke woorden op hare lippen. In de eerste
verrassing had Else de bloeiende bloemen naast
de schitterende edelsteenen neergelegd, en nu
kaar blik weder over bet geschonkene gleed,
lachten de geurige lenteboden haar zoo herin-
zichtbare maar verborgen wijze als Heer
en Koning van al het geschapene onder
ons vertoeft, tot Wien, als bron en oor
sprong van a'les, ook alles moet wederkee-
ren en aan wien alle eer en alle heerlijk
heid toekomt.
Deze gedachte vormde de grondslag voor
meer dan eene schitterende redevoering.
Een der groote fouten van onze eeuw is het
egoïsme, dat van hoog tot laag alle rangen
der maatschappij als met een zuurdeesem
doortrokken heeft, dat voorzit in de Kabi
netten der regeeringen der machtige rijken,
dat de rijken ongevoelig en de armen af
gunstig en oproerig maakt. Dit laatste
thema was het onderwerp van een der
schitterendste redevoeringen in het open
baar gehouden, nl. die van den Z. E. p.
Coubé, van Parijs. «Nooit, zoo zeide de
redenaar, heeft men meer gepraat van
broederlijkheid en nooit werden de harten
door diepereu afgrond gescheiden. Overal
haakt men naar vrede en nergens wordt
hij gevonden;» en in treffende en met le
vendige kleuren schildert hjj dat egoïsme,
hetwelk hij den geesel van onzen tjjd noemt
en de bron en de eenige reden van den
socialen strijd van onze dagen.
Maar ook hier is de Eucharistie het
eenige geneesmiddel; zij alleen geeft de ware
maatschappelijke gelijkheid. De redenaar
herinnert er aan dat Turenne en zijn
knecht elkander eens bjj de H. Tafel ont
moetten. De dienaar wilde achteruitgaan,
en zeide: «Ga voor, Monseigneur.»
Maar deze antwoordde «Ga gij voorhier
is noch meester, noch knechtwjj zijn voor
Jesus-Christus allen gelijk.» Ziedaar de
groote leering welke het H. Sacrament
omgeeft op sociaal gebied.
In de verschillende secties werd vooral
gesproken over hetgeen reeds gedaan is
en wat nog gedaan kan en moet worden
om den eerbied en de vereering tot het
H. Sacrament te doen toenemen en door
die vereering en dien eerbied de wereld
terug te brengen tot God en hare instel
lingen, werken, wetenschappen en regeering
te doortrekken van den geest van God en
den geest van het Christendom, zonder
welken geen maatschappij, hoe verlicht,
hoe sterk, hoe geleerd ook, den tnensch kan
brengen tot zijn waar en eenig levensdoel.
En wanneer wij dan uit de verslagen
van een groot aantal prelaten, geesteljjke
en wereldljjke personen vernemen wat reeds
neringsvol tegen, dat de glana der juweelen
daarvoor doofde. Snel wendde de jonge vrouw
zich af en met een tact, welken haar echtgenoot
sieeds in haar bewonderde, noodigde zij hare
gasten aan tafel in het aangrenzend vertrek.
Het waarlijk vorateljjk feestmaal werd alle eer
aangedaan, en men werd hoe langer hoe meer
opgewekt.
Leo en Edith waren reeds lang naar hunne
bedjes gebracht. De lichten aan den Kerstboom
waren uitgedoofd, Diets herinnerde meer aan
het heugeljjk feest, dat men dien dag gevierd
had. Niemand der aanwezigen had ook maar
een oogenblik gedacht aan de Geheimen, die in
elk Christelijk huisgezin vrede en vreugde brach
ten. Toch was er een, die des morgens aandach
tig de knie gebogen had in de kerk en gebeden
voor het welzjju zijner dierbaren. Het was Rap
hael, die te midden dezer wereldmanoen gelijk
was aan een slanken palm, omringd van struik
gewas. De reine uitdrukking in zijne geestrijke
trekken, de vriendelijke glimlach om den edelen
mond duidden op zielegrootheid en zielen
adel. Hjj verloor geen oogenblik zjjne zelfbeheer-
sching, ook toen de van den wjjn verhitte man
nen gedachten uitten, welke in een voornaam
gezelschap niet thuis belmoren. Steeds bleef hjj
rustig, kalm, eene verheven tegenstelling met de
hoogroode, door drank verhitte hoofden.
Eindelijk schenen de heeren er genoeg van te
hebben. Men nam afscheid. Slechts de gastheer
en zjjn schoonbroeder bleven achter. Toen deze
zich ook na het vertrek van den laatsten gast
naar zijne kamer wilde begeven, verzocht Wolf
gang hem nog een wjjle te bljjven.
in de laatste jaren in België om ons
alleen tot dit land te bepalen gedaan
is, dan voorzeker biedt het geheel van die
werken ons een troostrijk schouwspel aan
en geeft het de schoonste verwachtingen
voor de toekomst. En wat vooral bemoe
digend, opbeurend is, groote verwachtin
gen voor de toekomst geeft, is, dat in dat
werk tot verheffing van de maatschappij
tot God, tot herovering der wereld op het-
moderne heidendom, tot kerstening van het
volk vooral ook deelgenomen wordt door
leeken en door de jeugd. Dit bleek uit de
rapporten door een der studenten van de
hoogeschool van Leuven en een lid van
de vereeniging der Katholieke studenten
aan de hoogeschool van Brussel over de
werken door de studeerende jeugd gedaan
ter verheerlijking van God, tot uitbreiding
van den eerbied voor het H. Sacrament
en tot welzijn der maatschappij, die zeker
niet tot de minst verblijdende vruchten van
dit Eucharistisch Congres behoorden. Wjj
vernemen daar o. a. dat de Katholieke
studenten van Brussel hunne Zondagen be
steden om aan de kinderen der vólks
klassen de Catechismus te onderwijzen.
Ook de vrouwen wjjden zich met veel
opoffering aan deze edele taak zoodat jaar
lijks meer dan 7000 kinderen die de zoo
genaamde «neutrale» scholen bezoeken,
door deze vrouwen onderwezen worden in de
waarheden des geloofs. Machtiger werk
om de volksklassen, die veelal door den
dwang der omstandigheden genoodzaakt
worden hunne kindereu naar de «neutrale»
openbare scholen te zenden, aan de gods
dienstloosheid te ontrukken, is wel niet
denkbaar.
Waar het godsdienstloos onderwjjs de
zaden van godsdienst en geloof nog niet
geheel heeft uitgedoofd, komt gewoonljjk
het kazerneleven ter hulp om de laatste
sprankels ervan te doen verstikken. Ook
hier openbaart zich een heerlijk streven om
de zielen voor God te bewaren. Onder de
leugenachtige leuze van vrijheid van ge
weten heeft men de militaire missen af
geschaft en de jeugdige soldaat, aan zich
zeiven overgelaten, die, wjjkende soms voor
den spot zijner makkers of zwichtende voor
de hinderpalen hem in den weg gelegd
om zjjne godsdienstplichten te vervullen,
maar al te spoedig den weg naar de kerk
vergeet en na een jaar of drie in de ka
zerne te hebben doorgebracht, keert hij in
«Laat ons te zamen nog een sigaar rooken en
wat praten, Raphael, ik moet je bepaald spre
ken I»
Dienstvaardig als altijd keerde hjj terug en
eene havana uit een hem aangeboden kistje ne
mend, zette hjj zich in een fauteuil neder.
Wolfgangs verzoek een glas champagne of een
kop koffie te drinken, werd afgeslagen.
//Goed,# meende de andere in een opgewon
den stemming. „Gij wilt het genot der havana
onvermengd genieten ge hebt geljjk, daarbjj
kan men het best praten."
Men kon het den gastheer aanzien, dat hjj
het gesprek niet goed vermoeht te beginnen,
want haast verlegen stootte hij aan de asch der
nauwelijks opgestoken sigaar. Raphael was eenigs
zins nieuwsgierig geworden, door deze herhaalde
inleiding. Hjj was geheel onvoorbereid op de
onverwachte zwenking in het gesprek toen
Wolfgang begon
„Waarljjk, Else's aangename mededeeling, dat
gij, beste jongen, eindeljjk vaarwel hebt gezegd
aan het domme plan, dat gjj eens hadt opgevat,
heeft niet weinig bijgedragen tot mjjn goed hu
meur van heden. Openhartig gesproken, bad ik
niets anders van u verwacht. Gjj zjjt toeh te
verstandig, om bjj den ljjdenden toestand van
Gerhard niet in te zien wat uw plicht is.//
Verwonderd blikte Raphael zjjn schoonbroe
der aan.
a Ik begrijp u niet, Wolfgang, en ik weet
niet wat Else u kan gezegd hebben. Gerhard is
wel ziekelijk denkt gij dat zjjn toestand beden
kelijk is
De bankier haalde de schouders op.
den schoot zijner familie terug, geheel ver
vreemd van godsdienst en geloof en dat
misschien voor geheel het volgend leven.
Een groot werk viel hier te doen en de
vruchten van dien arbeid zjjn reeds schit
terend. De E. P. VanderStraeten, re
demptorist te Luik, herinnerde er aan hoe
Z. E. kardinaal Goossens er onverwacht
ooggetuige van was dat 1500 soldaten te
Antwerpen hun Christelijke plichten ver
vulden. Iri Antwerpen hielden 2550 solda
ten hun Paschen; te Luik hebben 3/s der
soldaten hun Paaschplicht volbracht.
Dit laatste gegeven spreekt duideljjk; '/s
der soldaten hield geen Paschenhoe zou die
verhouding geweest zjjn zonder het werk van
de kerstening onder de soldaten Wie een
weinig met Belgische toestanden bekend
is, zou mogen verzekeren dat t/i der sol
daten aan zjjn Paaschplicht zou te kort
geschoten zjjn.
Ziedaar eenige hoogst belangrijke en leer
rijke zaken die ons dit Eucharistisch Con
gres heeft geleerdverder uitweiden over
al wat er meer heerlijks en leerrjjks is
besproken en verhandeld zou mij te ver
voeren. De goede vruchten zullen evenwel
overal merkbaar worden. De leden van het
Congres hebben zich wederom verspreid en
ieder heeft zich naar zjjn woon- oi ver
blijfplaats terug begeven, maar allen heb
ben van en door elkander geleerd, en het
goede zaad, dat hier zulke heerlijke vruch
ten heeft opgeleverd, zal elders ook uit
gestrooid worden tot eer en glorie van
God, tot opbeuring der maatschappij en
tot heil der zielen.
De vertegenwoordiger van den Hertog
van Orleans spreekt het bericht tegen
van Le Siècle, als zou de Hertog aan de
onschuld van Dreyfus gelooven.
De heer Anaré Buffet voegt er aan
toe, dat de Hertog van Orleans nooit
zal willen aannemen, dat de republikeinen
die gisteren nog aan het bewind waren of
zjj die thans de regeering in handen heb
ben Dreyfus in ballingschap zouden
laten indien zjj den geringsten twijfel had
den aan schuld.
Na afloop van hetproces-Z o I a voor
het Hof te Versailles, riep de heer Der ou-
lède EmileZolatoe:
//Mjj dunkt, dat is toch duideljjk genoeg,
Gerhard is zieker dan gjj vermoedt. Ik ben
bang dat het hem gaat als Erich. Gjj kunt uwe
oogen voor dit gevaar niet sluiten. Gjj zult wel
dra de eenige stamhouder zjjn van uw huis.
Was het voorheen belachelijk, gevolg te geveu
aan uw dwazen wil, beden zou dit een onrecht
zijn. Gij hebt plichten te vervullen jegens de
uwen. Vervul deze plichten in plaats van u te
begtaven achter de duistere muren van het kloos
ter. Ge moogt hier immers studeeren zooveel
ge verkiest. Zie,# vervolgde Wolfgang met im
mer klimmende levendigheid, //zie ik bied je
alle middelen hiertoe aan op eene broederlijke
wjjze. Studeer, hetgeen ge verkiest, geniet van
het leven, en word heer op Reichenau. Wanneer
het dan bloeit, kunt ge mjj de voorschotten
teruggeven.#
Rustig had Raphael den spreker aangehoord,
doch zijn polsen klopten sneller en zichtbaar
schemerde de blauwe ader aan de blanke slapen
door. Zijne stem klonk kalm, toen hjj na eene
korte poos antwoordde:
//Ik dank n voor uw mild aanbod. Gjj meent
het goed. Nogmaals dank 1 Evenwel is mijn
voornemen onwankelbaar. Ik begrjjp niet hoe
Else mjj kon misverstaan. Overmorgen denk ik
naar Innsbruck te vertrekken.#
//Ik hoop dat gjj tot betere gedachten zult
komen,# zeide WolfgaDg op koelen toon, ter
wijl hij opstond//denk nog eens rjjpeljjk na
over het gesprokene. Het is thans tjjd om te
gaan slapen.#
Wordt vervolgd.)
