kDagêlaó voor iSfiooró*
Vloeibare lucht.
No. 3048
Woensdag 3 Augustus 1898e
23ste Ja&rgang
Bedrogen geluk
BUIT B m L A N i)
Spanje.
Italië.
Zwitserland.
Duitschland.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
1,10
1,40
2,80
«0.03
AGITÏÏ MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Van 16 regels50 Cenv
Elke regel meer71/,
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
--h^as^fsaSrK
It e d a c t e u r- U i t g e v e r, W. KüPPERS.
Aan een Amerikaanscb blad ontleenen
wjj bet volgende
De Amerikaanscbe scheikundige Char
les T r i p 1 e r heelt eene bewonderenswaar
dige ontdekking gedaan.
Deze geleerde zou het middel gevonden
hebben langs scheikundigen weg vloeibare
lucht te maken. Trip Ier is wel is waar
de eerste niet, die dit groote vraagstuk tot
oploss ng brengt, doch het resultaat tot nu
toe verkregen, had schier niets te beduiden
de hoeveelheid bedroeg niet meer dan een
enkel druppeltje, en de productiekosten ste
gen tot 1000.
Genoemde Amerikaan nu heeft eene me
thode gevonden, die hem in staat stelt vloei
bare lucht voort te brengen tegen 10 cents
per quart, en hg hoult zich overtuigd, dat
dit bedrag spoedig nog zal verminderen.
Wat dit te beduiden heeft
O, zeer veel
Men hoore maar eens.
Mijne uitvinding, zegt Tripier, is ge
roepen om eene groote omwenteling te
brengen in het hedendaagsche leven, meer
nog dan stoom en electriciteit gedaan
hebben.
Vloeibare lucht is de gewone lucht, die
ons omgeeft op 1781 atmosfeeren saamge-
perst en verkoeld op eene temperatuur van
320 graden onder nul-
De uitzettingskracht van dit product, is
honderd maal grooter dan die van den
stoom. Zoo kan vloeibare lucht de grootste
beweegkracht worden die er bestaat, heel
wat grooter dan saamgeperste lucht, stroom,
electriciteit, dan alle bekende krachten.
Vloeibare lucht zal bewegingstoestellen
in werking kunnen brengen, bommen wer
pen in oorlogstijd, met eene tot nu onbe
kende kracht, zonder gebruik van steen
kool of buskruit.
Vloeibare lucht zal niet alleen licht en
warmte geven, maar ook kunnen dienen
om de grootste koude te verwekken.
FEUILLETON.
31.
Vervolg
Hij stond voor een beeld en bestudeerde het;
naast hem rustten beitel en hamer, rondom hem
lagen gipsafdrukken, vormen en marmerblokken
in grillige wanorde dooreen. De jonge beeld
houwer was verdiept in zjjne studiën hjj vergat
de gansche wereld rondom hem zelfs de luid
ruchtige stemmen van zijne zuster en Leo scheen
hjj met te bemerken.
Daar vloog plotseling een kleine lauriertak
door het open venster vlak voor de voeten van
den ontstelden kunstenaar.
Deze herstelde zich terstond en zijn vermoe
den aan een grap van den steeds vrooljjken stu
dent werd dra bevestigd, toen Lea met veel ge
raas de deur openwierp en zjjne lachende blik
ken nieuwsgierig door het kleine vertrek vlogen.
//Hoeveel dooden geesten bebt ge reeds in
uwe beeldenijnieuw leven irigsgoten, onvermoei
de vroeg hij schertsend. //Ik dacht, dat ge
in plaats van al te vljjtig leven in marmer te
houwen, eerst wat beter aan uw eigen kostbaar
leven zondt denken.
//Kom met ons, schud het stof uit uwe kleeren
en ga mee in de frissche natuur. Waarlijk, uwe
wangen bezitten reeds die bekoorlijke bleekheid,
Welke passen bij blonde, met lauwerkransen ge
sierde haren.*
Hij had den lauriertak van den grond geno-
De warmte van het ijs is nog zoo groot,
vergeleken bij de koude der vloeibare lucht,
dat deze in kokenden toestand geraakt,
wanneer men ze op een stuk ijs uitgiet.
Vloeibare lucht geraakt langzaam in gas-
achtigen toestand. Wanneer men eene kleine
hoeveelheid in een bakje met ijs giet, ver
dampt deze lucht langzaam en onderhoudt
gedurende vier-en-twintig uren in het ver
trek, waar deze handeling plaats grijpt,
een temperatuur, die met het vriespunt ge
lijk staat.
De beweegkracht van vloeibare lucht, op
een enkelen dynamo haven invloed uitoe
fenend, is voldoende om geheel een huis
te verlichten en de verschillende vertrek
ken te verwarmen.
Op het gebied van geneeskunde en ge
zondheidsleer zal haar invloed niet gerin
ger zijn.
Wordt de lucht in vloeibaren toestand
gebracht, dan wordt zij zoo rein mogeljjk
gezuiverd. De verdamping zal dus in zie
kenkamers zeer nuttig kunnen werken, in
hospitalen en overal, waar zieken verblijven.
In tropische landen zal men gemakke
lijk eene zeer lage temperatuur kunnen ver
krijgen en op deze wijze in staat gesteld
worden met goed succes de gele koorts te
bestrijden. Doktoren weten reeds, dat de
vloeibare lucht eene groote heelingskracht
bezit en dat het gebruik daarvan bij kan
ker wellicht verrassende gevolgen zal op
leveren.
De heete koorts, het asthma en de te
ring misschien ook al, zullen door het ge
bruik dezer reine en afkoelende lucht kun
nen genezen worden.
Als beweegkracht zal de vloeibare lucht
de meest onverwachte uitkomsten opleve
ren. De schepen zulien door de uitzettings
kracht dier lucht bewogen worden zij zul
len geen kolen meer hebben in te nemen,
en daar de kracht der vloeibare lucht
sterker is dan die van den stoom zullen
de schepen nog veel sneller loopeu en van
40 tot 50 knoopen in het uur maken.
men en toonde hem den jongen vriend //Ziet
ge dat de kransen voor u nog slechts gevloch-
i ten behoeven te worden.//
//En voor u bloeien de rozen,// gaf Jozff la
chend ten antwoord, terwijl hij zich van zijn ar-
beid afwendde en zijn blik een klein rozeknopje
I ontdekte, waarmede de levenslustige student co-
j quel het knoopsgat had versierd. Er speelde eea
ondeugend lachje om des jongelings lippen,
toen hij verder vroeg:
I ,/Deze //rose en rose" schijnt u een lievelings
kleur, sedert de schoone onbekende van het
Heidelberger slot ze in de mode heeft gebracht.//
Een licht rood, dat werkelijk op meisjes-
I wangen beter zou gepast hebben, overtoog het
gelaat van den jongeling. Maar slechts voor
een oogenblik, want dan lachte hjj//Zeker, ik
hield er steeds van, kleur te bekennen en hoe
zou ik nu de kleur mijner dame kunnen ver
loochenen
1 //O, zijn we reeds zoover,// antwoordde Jozef,
terwijl hij een doek hing over het nog onvol
tooide beeld, //heeft de jonkvrouw uit het slot u
reeds aangenomen tot haar ridder Hij wilde
verder stekelen, doch bemerkte aan Leo's gelaat
dat dezen de scherts begon ta verdrieten. Leo
was namelijk opvallend ijverig de gereedschap
pen van Jozef gaan bezichtigen.
//Laat gij dat alles hier of neemt ge het mee
naar de stad,// vroeg hij daarna op heel ande
ren loon.
//Het meeste bljjft hier, ik ga nog heden met
u, Gerty heeft me toch reeds langor opgehouden
dan mijn tijd het veroorloofde. De volgende
maand reeds moet mjjn arbeid worden afgeleverd
't Is te verwachten, dat op deze wijze
ook voor goed het moeilijke vraagstuk der
luchtvaart zal worden opgelost.
Het gebruik der vloeibare lucht cijfert
heel wat moeilijkheden uit den weg.
Geen steenkool meer in te nemen
Geen ontploffing meer te vreezen 1
Men zal zich van aluminium kunnen be
dienen, waardoor het gewicht van hetgeen
men bij de luchtvaart heeft naar boven te
voeren, tot een klein minimum zal herleid
worden.
Aldus het vreemde blad, waaraan wij
deze regels ontleenen.
De vooruitgang der wetenschap is bui
tengewoon groot.
De gedachte staat voor niets stil.
Het menschelijk vernuft durft alles.
Voor niets meer heeft men het recht
verbaasd te staan.
De jeugdige Koning van Spanje is onder
de liefdevolle zorgen zijner moeder de Ko
ningin-Regentes aan de beterhandde
koorts heeft hem verlaten en zijn slaap is
rustig.
In Italië heeft zich een syndicaat gevormd
tot verdediging van de rechten der geeste
lijkheid. Als er jegens een geesteljjke on
recht wordt gepleegd, treedt het syndicaat
besehermend op.
Gelden worden ingezameld en men tracht
de 25.000 geestelijken van het gebeele land
tot onderlingen steun in het syndicaat te
doen opnemen.
De totstandkomiug van het syndicaat is
noodzakelijk geworden wegens de aanran
dingen en vervolgingen waaraan de Ita-
liaansche priesters zijn prijsgegeven.
In Genève, het protestantsche Rome,
waar Calvijn zijn schrikbewind uitoefende,
gaat de Katholieke bevolking meer en meer
vooruit en heeft de protestantsche reeds
in getalsterkte overtroffen. In 1843 telde
en een flink stuk werk staat nog voor de deur.
//Ik heb hier mjjne krachten verzameld en ga
weer frisch aan den arbeid.//
#Het verheugt mij zeer, dat ge mjj vergezel
len zult,// antwoordde Leo en schudde hem de
hand. //Eu denkt ge lang bij ons te bljjven
„O neen, het land mijner idealen staat voor
mjj open. Nog een opdracht als deze en ik be
zit de middeltn erheen te reizen.//
Leo beschouwde zijnen vriend met welbehagen, I
een geestdriftig verlangen naar het land zijaer
droomen blonk uit zijne diepe oogen. //Wel zjjt
ge vast van wil, waar het lang beraamde plan
nen geldt,// sprak hij langzaam. //Ik herinner
mjj nog, hoe lang ge reeds hunkerdet naar dit
tijdstip.//
//Ja,// hervatte Jozef met vuur, //dit verlangen
heb ik altoos gekoesterd, en gestreeld, deze vu
rige wenseh is één met mij opgegroeid gij, aan
het geluk verwend, besef; niet, hoeveel voldoe
ning wjj smaken als eigen, noeste vljjt lang ge
koesterde wenschen vervult. Gij gaat slechts op
eft'ene en gebaande wegen ik zelf moet mjjn
weg breken. Van af miju kindsheid heb ik dit
niet anders geleerd liefderjjk prentte mjjoe
goede moeder het in mijn hart, onverbiddelijk
bevestigden het de naastbestaanden, die mij
later hebben opgevoed. Ik ben hun echter recht
dankbaar. Ik ben met mijn lot volkomen tevre
den.//
Het scheen echter niet volkomen waar te zjjn,
wat hij sprak, want de geestdrift, die straks schit
terde in zijn oog, toen hjj van het land zjjner
dreomen sprak, was geweken. Ernstig, bijna
ontevreden blikte hjj door zijn venster naar den
het kanton 34.254 protestanten tegen 27.507
I katholieken. In 1860 was de verhouding
42.009 katholieken tegen 40.069 protes
tanten maar in 1897 waren de cijfers
62.566 katholieken tegen 56.505 protes
tanten.
Men vreest dat het geschil met Lippe
en keizer Wilhelm nog een staartje zal
hebben. In Beieren althans komen de bla
den tegen het optreden van Duitschlands
Keizer in verzet.
De Neue Bayrische Landes Zeitung kon
digt een artikel aan dat a'dus besluit:
«Wij Beierschen laten ons niet muilbanden!>
Prinses Dorothea van Coburg en her
tog Ernst Günther treden in het hu
welijk buiten de Katholieke kerk.
De Roomsch Katholieke Kerk eischt voor
de gemengde huwelijkenI. dat noch de
vrouw noch de man mag gedwongen wor
den afstand te doen van hun geloof; II.
dat al de kinderen uit zoo'n huwelijk ge
sproten, gedoopt en in het Roomsche ge
loof opgevoed wordenIII. dat het pro
testantsche huwelijk noch voor noch na de
Katholieke plechtigheid zou plaatshebben.
Hertog Ernst Günther, de broeder
van Duitschlands Keizerin, heeft geweigerd
art. 2 en 3 aan te nemen. Bijgevolg zal
de kleindochter van koning Leopold van
België, waarover reeds veel in de bladen
is geschreven, ten slotte niet trouwen vol
gens den Katholieken ritus.
De Duitsche bladen zijn vol uitwjj-
dingen over den overleden prins V on
Bismarck. Hjj was dan ook een groot
man die Pruisen ten koste van tranen en
bloed gemaakt heeft wat het thans is.
Voor ons was Yon Bismarck geen
sympathieke figuur. Een kerkvervolger kun
nen wij niet liefhebben al erkennen wij
gaarnedat hij een warm vaderlander en
een ijverig dienaar van zijn vorst is geweest.
Hij was een politicus met alles omvatten-
den blik.
Maar de reus was ook klein; toen hij bij
keizer Wilhelm II in ongenade gevallen
was, wreekte hij zich in zjjn Hamburger
Nachrichten, met schending van het ambts
geheim, eene daad, welke hjj in anderen
steeds zoo verbazend streng beoordeeld en
gestraft heeft.
Von Bismarck, bleef dus in al zijn
grootheid toch ook mensch en keizer W i 1-
tuin, //Daar komen mjjn zwager en Gerty,//zeide
hjj, „laten we hem niet doen wachten.// Leo,
die, terwijl hij sprak, verschillende vormen had
betast en bekeken, alsof hjj niet luisterde naar
Jozefs woorden, nam gretig de gelegenheid waar,
schoof zjjn arm in dien vau zijnen vriend en
ging met hem naar buiten.
Te zamen verlieten de beide jonge mannen
des avonds Gerty's gastvrjj huis en gingen met
den sneltrein naar de stad. Aan het per/on
wachtte het rijtuig der Edelheims en hun bedien
de. //Thuis alles wel, Bernhard
De dienaar antwoordde bevestigend. Leo keer
de zich snel tot Jozef
„Laat Bernhard toch uw koffer dragen, vent.
Hjj bezorgt hem goed.//
//Dank u,// verklaarde Jozef, //ik ben gewoon
zelf mjja pakken te dragen.//
//Maar ge gaat toch met ons rijtuig. Ik breng
u tot bij uw woning.//
//Dank u, ik heb nog een boodschap onder
weg. Laat u niet ophouden. Salut.//
Hjj sprak op zulk een beslisten toon, dat
Leo niet verder aandrong, Jozef liarteljjk de
band reikte en hem recht vriendeljjk „tot mor
gen,// toevoegde „we verwachten u stel
lig.// Dan schreed hjj met lichten tred op
het rjjtuig toe. Met welbehagen zonk hjj in de
gemakkelijke kussens, de paarden hinnikten
vrooljjk, in lichten draf ging het naar het ouder-
ljjk huis. Daar wachtte in het gezellige woon
vertrek Else op haren zoon.
(Wordt vetyolgd.)