No. 3058.
Maandag 15 Augustus 1808.
23ste Jaargang.
k
HbagBlaó voor cftooró- on SCuió-dCollanó
mms
De Priester-Wijdelingen.
De Inhuldigingsfeesten.
Bedrogen geluk,
BUITENLAND,
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem.
België.
Spanje.
Denemarken.
Frankrijk.
a
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlemf 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post1,40
Voor het baitenland 2,80
Afzonderlijke nummers 0,03
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 16 regels
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
a
50 Cents.
7%»
lAX^TJENl)jU?r
AGITS MA NON AGITATE
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Con tant.
Hoojdagenten voor het BuitenlandCompagnie Générale Puhlicitè Etrangèrt
G. L. DA UBE fy Co. JOHN., F.JONES Succ., Paus 31 hie Faubourg Montmartre
Wegens den Jeestdag van Maria
Hemelvaart op a. s. Maan
dagte vieren als Zondagzal de N1EU WE
HA 4RLEMSCHE COURANT dien dag
niet verschijnen.
Maandag zien wij hen hier in St. Bavo's
stede, in St. Bavo's nieuwen dom om te
vernemen van 's grijzen Bisschops lippen
«Tu es sacerdos, gij zijt priester
Zij zijn nu men hun elven.
Voor een tien-, twaalltal jaren kwamen
zjj bijeen, als knapen, van hier en ginds
nit het lage land aan zee.
Toen waren zij veel meerderen in aantal.
Geroepen geloofden zij zich allen door
dezelfde stem, welke sprak tot den jonge
ling, die droomend gezien had een ladder
van Engelen, op- en afgaand van de aarde
tot den Hemel en van den Hemel tot de
aarde: «Surge et egredere de terra hac,
sta op en verlaat dit land!»
En zjj verlieten hun huis en familie,
meedragend op hunne wijs het eerstge
boorterecht, den voorrang boven huns ge-
ljjken, maar niet ontstolen dit recht door
list, maar gegeven zoo gretig door harten
die dweepten met de hoop te zullen be
zitten eenmaal een verkorenen broeder, een
uitgelezenen zoon.
Zij ontmoetten elkander in het Semi
narie, die plaats, waarvan de wereld niet
weet, hoe frisch daar de lucht is, hoe zon
nig het leven, maar waarvan zij evenmin
mag bevroeden, hoe daar wordt gestreden
en geworsteld door jeugdige zielen, door
de eene meer dan door de andere, maar
toch door alle met den Engel der beproe
ving.
Die Engel was soms geweldig en me
nigeen moest deinzen voor de kracht zij uer
grepen en verlaten het oord, waar langer
te wjjlen zjjn roeping niet bleek. Doch
dat geweld kwam van Boven en was geen
vernietiging: de slaande Engel van gis
teren wacht heden weer buiten het heilig
dom om te leiden en te bemoedigen ben,
die heengaan gehoorzaam, zoo God hen
elders wil.
Maar de door den Hemel geroepenen,
zjj strjjdeD met dien Engel, geljjk Jacob
weleer, tot den morgen. En, als hjj, laten
zjj den sterken worstelaar niet los, maar
fier en heldhaftig door 'tbewustzjjn huu-
ner uitverkiezing klinkt hun schoone uit
daging: «Non dimittam te, nisi benedixe-
ris mihi, gaan laat ik u niet, voor gjj rnjj
gezegend hebt
Dien zegevierenden kamp hebben vol-
streden deze elven, zjj hebben geworsteld
FE V ILL ET O N.
usque manetot den morgen, en nu is het
de morgen hunner zegening, de verruk
kelijke morgen hunner wjjding tot priester.
Dit is de morgen, waarop zjj mogen zien
de glorie des Heeren, nu mogen zjj afroe
pen het Hemelsche Manna eu Hetuitdee-
len met zegenende hand aan de honge
rende scharen
40.
Vervolg.)
„Hebt ge reeds geboord, dat baron Osten
van zijn reis terug is
Schoon deze vraag zeer algemeen was gesteld,
trof ze niemand zoo als Wolfgang. //Dat is een
Verrassend nieuws,// riep hij uit.
//Inderdaad, en niet moeieljjk te bewjjzen.
Ziedaar den Baron in eigen persoon in de salons
pratende en lachende.#
Wolfgang wendde den blik en daar stond
Osten in levenden lijve.
De handelsraad werd ascbgrauw, hjj vertrouw
de blijkbaar zijne oogen niethij was verrast
een fijne opmerker had kunnen zien, dat
deze verrassing niet zeer aangenaam was. Nie
mand van het gezelschap echter bemerkte
fculks en Wolfgang, zjjne kalmte herkrjjgende,
zeide:
//Dat verwondert me zeer, de Baron zou toch
den gansehen winter uitblijven.//
//Da's waar, het was zijn plan, doch plotse-
1 dat reizen en zwerven hem tegen
en is bii Tai, oorspronkeljjk plan a'gewe-
ken.#
//Ik kan het me goed begrjjpen. Zoo
jarenlang zonder bepaald plan in de wereld
rond te zwerven, begint spoedig te vervelen.
Ik voor mjj bad het nooit zoo laug volgehou
den.#
Straks heeft St. Bavo's nieuwe tempel
nieuwe wijding verkregen door luinne wjj
ding en gaan zjj naar hier en ginds in
't lage land aan zee om de geloovigen te
leiden op de geheimzinnige genaden-lad
der, die ten Hemel voert
En in hun leven zijn geen daagsche da
gen meer, dat leven is eeu aaneenschake
ling van wondere hooggetijden.
Dageljjks vieren zjj de vreugde van hun
doorgestane worsteling met den Engel der
loutering en dageljjks spreekt huu ziel,
met oneindig hóóger zin, het zegepralend
woord van Jacob na
«Ik heb God gezien van aanscbjjn tot
aanschjjn en mjjne ziel is gelukkig
C. R. DE KLERK.
Haaei.em, Maria Hemelvaart 1898.
(Van den schrijver der Amsterdamsche Brieven//)
II.
Zachtjes aan begint men op verschil
lende punten der stad de eerste hand te
slaan aan de aan te brengen versieringen
van pleinen, bruggen en straten. De
weg, dien Hare Majesteit zal volgen bij
haren plechtigen intocht op Maandag 5
September ligt natuurlijk het eerst aan de
beurt. In de nabjjheid van het station aan
de Weesperpoort is eene vrij groote tri
bune gebouwd voor toeschouwers, het Am-
stel hotel bouwde er een, voor zjjn logé's
waarscbjjnljjk, op het Frederiksplein
staat eene derde, zéér groote, en eene vier
de, tegen het Paleis voor Volksvljjt, recht
tegenover de Sarphati-straat. Van af deze
tribune overziet men de geheele straat en
dan ook den geheelen stoet bij zjjne aan
komst. Zonder twjjfel zal dat een heerlijk
gezicht opleveren, maar zonder twijfel ook
zullen de plaatsen op deze tribune's peper
duur worden. Voor een veertien dagen
geleden, vertelde men al, dat alle plaatsen
reeds voor 10-, 15 a 25 gld. verhuurd
waren het blijkt thans echter, dat dit in
de verste verte niet waar is en dat er nog
volop en zelfs voor wat minder geld, op ver
schillende tribune's plaatsen te krjjgen
zjjn. Want niet alleen daar, maar ook op
verschillende andere punten der stad, waai
de stoet voorbijkomt, verrjjzen ze, zooals
Op deze wjjze werd de zaak nog lang en
breed besproken, totdat het souper werd aan
gekondigd en de partij werd afgesproken.
Na de tafelvreugde had de oude Excellentie
weinig lust meer tot spelen Wolfgang scheen
dit vooruit te weten, want hjj verdween bijtijds.
Hjj ging tchter niet meer naar zjjn club. Tot
verbazing des portiers keerde hij buitengewoou
vroeg naar huis. Deze ontstelde zoo bevig dat
hij verschrikt aan de bel der bedienden trok,
schoon Martin rustig naast hem zat achter
een flesch. Martin had echter spoedig zjjnen
meester herkend fluks wipte hjj door een zjj-
deur langs den bediendentrap naar boven om
op de kamer vsn zjjn heer de lichten te ont
steken.
Door zijne vlugheid en de orde, die steeds in
alle vertrekken heerschte, was het werk na eenige
oogenblikken verrichtvrij en onbeschroomd
trad hjj nu zjjnen heer tegemoet. Deze ging
regelrecht naar zjjn privaat-vertrekken, Martin
sprong vooruit, opende de deur cn hield de
zwaar damasten gordjjnen terug totdat zjjn heer
was binnengetreden. Deuren en gordijnen vielen
toe de handelsraad was alleen. Nauwelijks was
hjj zich hiervan bewust, of de man veranderde
geheelzjjn hooge gestalte zonk alt gebroken
in een der fauteuils, de trekken van dat kou
de, geblaseerde gekat trokken zich krampach-
tig' samen, en op zijne lippen beefden onsamen
hangende woorden. Na eenige oogenblikken
sprong hjj gejaagd weder op, trad naar zjjn
schrijfbureau en haalde een gevouwen papier
uit zjju borstzak. Het was een telegram, in den
namiddag ontvangen. Hjj beproefde nog een-
in de Radshuisstraat, een zeer aanbeve
lingswaardig punt om den intocht te zien.
En vrees voor inzakken behoeft men uiet
te ke'obeu, want naar het uiterlijk te oor-
deelen getuigen zij weder van de oude
Hollandsche degelijkheid en zullen aan heel
wat gedrang en gewicht kunnen wêerstaaD.
Gisteren eene wandeling doende door
de stad, zag ik hoe men op verschillende
punten reeds bezig was eerepoorten op te
richten, palen in den grond te plaatsen,
houtwerk aan te brengen, voor de versie
ringen en de verlichting. Zoo was er al
eene heele drukte in de St. Antonius-
breestraat, bjj het Waterloo-pleinen in
de Weesperstraat, waar reeds een viertal
eerebogen onder handen warenin de
Sarphatistraat verhieven zich langs het
grootste gedeelte der lengte reeds hemel-
hooge, versierde palen, op enkele punten
der Heeren- en Keizersgrachten zag men
in het water palen in schuinsche richting,
die een denkbeeld moesten geven van de
wjjza waarop deze grachten worden ver
sierd én verlicht.
In de Kalverstraat is men druk bezig
langs de huizen het houten geraamte aan
te brengen voor de versiering, ik hoorde
zeggendat dit niet door timmerlieden,
maar door meubelmakers geschied, en
zoo is men op verschillende plaatsen reeds
ijverig in de weer, opdat men op tijd klaar
kome, niettegenstaande de werkstaking
der timmerlieden.
Die akelige werkstaking, wat een
wanklank brengt die in de feestvreugde,
waartoe wjj ons voorbereiden. Werkelijk,
indien de timmerlieden ooit een slecht mo
ment hadden kunnen kiezen voor eene
werkstakingdan was het diten het is
zeer natuurlijk, dat de stakers nü zeker
niet veel sympathie voor bun'ontijdig eu
onhebbelijk optreden zullen vinden, nóch
bij het bestuur der stad, nóch bij de po
litie, nóch bij het weldenkend publiek.
«Aan wie is de schuld der werkstaking?»
vraagt het publiek. Niet«wat is daarvan
de oorzaak Het publiek keurt de werk
staking ten zeerste af, en daarom vraagt
het: «aan wie de schuldEn dan ant
woorden de werkstakers:® Aan de patroons;»
en dan zeggen de patroons: «aan de
werklieden,» en nu begint het publiek
zoo zoetjes aan te zeggen «aan de socia
listen,» die de eerste opstekers geweest
zijn, en aan enkele raddraaiers onder de
werklieden, die zich hebben laten opzwee-
pen, en op hunne beurt anderen verleidden
en opzweepten, ten einde ter wille der so
cialisten, moeielijkheden op te werpen ten
aanzien der aanstaande kroningsfeesten,
kon het zijn, ze te doen mislukken.»
maal het open te maken, doch zjjn vingers
sidderden dermate, dat het stukje papier weer
aan zjjne handen ontviel. Het viel op de tafel.
Met groote tchreden, welke echter door de
zware tapijten onhoorbaar werden gemaakt, door
liep hjj meermalen het vertrek dan trok hij
aan de schel. Schril klonk de schelle toon door
de holle vertrekken. Intusschen nam hij een
Havana, en terwjjl hjj met een zilveren mesje
de punt wegnam, trad de bediende binnen.
//Een flescb Bourgogne, Martin.//
Koud en rustig klonk zjjn stem weer als
altijd, en toen de bediende na eenige oogen
blikken weer terugkwam, den wijn op een zil
veren blaadje in een rjjk geslepen karaf dragend,
door welke de donkere gloed van den kostba
ren drank flikkerde, lag de handelsraad oogen-
schjjnljjk kalm en rustig in een chaise longua
en blies blauwe rookwolken voor zich uit. De
bediende plaatste glas en flesch op een aanzet-
tafeltje. Daar hjj na eenig wachten geen verder
bevel ontving, verdween bjj even zacht als hjj
gekomen was.
Dan verhief zich Wolfgangde nauweljjks
aangestoken sigaar wierp hjj op een zilveren
blaadje, schonk een glas vol tot aan den rand
en ledigde het gejaagd in één teug. Nu keer
de hjj naar zjjne schrjjftafel terug, nam het
telegram, las es herlas het, tot het aan zjjne
handen opnieuw ontviel. Star staat zjjn blik,
verwrongen is zjjn kleurloos gelaat.
„Voorbjj, voorbij,// knarste hjj achter zijne
tanden. „Ook ik heb va banque gespeeld, alles
met één worp gewaagd en ik verloor. Zie
daar mijn oordeel.#
En wanneer men een van Zutphen
dan zijn onzin hoort verkoopen over het aan
de Koningin verstrekte jaargeld en een
groot aantal der vergaderden die hatelijk
heid hoort applaudiseeren en toejuichen,
dan behoeft men niet te vragen of de so
cialisten mede de hand in het spel heb
ben en of het publiek geen gelijk heeft
hun de schuld aan te wrijven der ontijdige en
grootendeels ongemotiveerde werkstaking.
Maar dan vraagt men zich wel eens af
of het niet jammer is, dat ook afdeelingen
van den R. K. Volksbond, vereenigingen
die onder het patronaat staan van den
Heiligen Timmerman van Nazareth zich
hebben laten bewegen mede te doen aan
dit onsympathieke optreden? Nu reeds
moeten zij publiek opkomen tegen uit
drukkingen als die van van Zutphen,
en tegen besluiten, daden en handelingen
in de laatste dagen der werkstaking ge
nomen en geschied.
Dat gedwongen gedeeltelijk retireeren
zal echter niet beletten, dat zij eenigszins
worden geeerd met wie zjj hebben verkeerd,
en ik kan mij vergissen maar mjj
wil het wel eens voorkomen, dat al dat
samengaan en samendoen van onze katho
lieke werkmausvereenigingen met al die
Bonden en Vereenigingen, die God en Gods
dienst buiten hunne vergaderlokalen slui
ten en die tegenwoordig maar al te vlug
tot dat gewoonlijk heillooze middel van
werkstaking grijpen om hun zin door te
dry ven, bjj vele weldenkende katholieken
weinig sympathie meer vindt.
Werkstakingen zjjn zeer gevaarljjke mid
delen en slechts bij zeer hooge noodza
kelijkheid, in den uitersten nood, wanneer
niets anders meer helpen kan, en de toe
stand onhoudbaar wordt, zjjn zjj te ver
dedigen; maar naar mijn bescheiden
meening, was van een dergeljjken toestand
bjj de timmerlieden geen sprake en was
deze werkstaking op dit tijdstip vrjj on
gemotiveerd en bjjua onmogeljjk goed te
keuren, al zouden enkele grieven der tim-
meilieden gegrond zijn. Maar enkele ge
gronde grieven wettigen nog op lange na
niet het afkondigen eener algemeene werk
staking als thans is geschied, die niet
alleen de timmerlieden treft, onder wie
velen waarschjjuljjk liever werken wilden
maar ook metselaars, schilders, decora
teurs en meerderen, die geene minuut aan
werkstaken hebben gedacht en die zich
nu vrjj groote verdiensten onthouden zien.
De gevolgen dezer onbezonnen werkstaking
vertoonen zich nu reeds en als zij niet
spoedig ophoudt, vrees ik, dat die gevol
gen later zeer onaangenaam en bitter zul
len zjjn.
Hij verkreukelde, daarbjj zenuwachtig liet te
legram.
#Tot het laatst bewaarde ik deu schjju. Deu
val van bat Weener huis kende ik, doch ik
heb me goed gehouden. Wat thaus nog komt,
wil ik niet. Zóó kan ik hier niet leven.#
Afwerend strekte hjj de armen uit j een
verschnkkeljjke angst sprak uit zjjn krampachtig
saamgetrokken irekken, zjjne oogen staarde onop
houdelijk in ééoe richting,zag 'bjj geesten?//
Alle rnogeljjke gestalten doemden voor hem
op ze wenkten en dreigden hem, hij zag men-
scheu, reeds lang gestorven en geruineerd, hjj
hoorde duideljjk woorden, voor langen tijd reed*
vergeten.
Wat wilden ze allen van hem, die akelige
gedaanten van meutchen, welke zijn vader en hij
al voor jaren hadden geruineerd en aan hunne
hebzucht opgeofferd? Waarom donderden juist
nu die vervloekingen en verwenschingen zoo
verschrikkelijk duideljjk in zjjue ooren
Had hjj vroeger er niet om gelachen Hjj
streek zich met bevende handen langs het klam
me voorhoofd.
//Hoe, hoe sprak nog die schurk? Schande
en vloek zouden mijns vaders zoon treffen en
alles zou ia puin verzinken wat hjj had opge
bouwd van eens anders goed P*
//Weg, weg// kreet hjj woest en sprong op
nieuw overeind. Hjj vulde eeu tweede glas en
ledigde het. DaaTop scheen hjj nieuwen moed
te scheppen. Hjj nam een kaars, trad door
door een zijkamer naar een ruim portaal, van
waar een wenteltrap naar zjjn werkkamer voer
de, die met het kantoor in verbinding stond.
Een papenhater zekere John Adams
heeft in de Indépendance Beige aan Neder
land gedacht nu de Philippijnen aan het
gezag van Spanje ontrukt, aan een der
Europeesche Mogendheden schjjut gege
ven te zullen worden. Hij zegt dat Neder
land er zelfs niets voor behoeft te betalen,
als de eilanden maar behoorljjk worden be
stuurd en de Nederlandsche regeering be
looft de Jezuïeten te zullen verjagen.
De geruchten omtrent Carlistische be
wegingen en het zich in den omtrek van
Barcelona gereed maken tot den strjjd
zjjn overdreven. Don Carlos bevindt
zich rustig te Luzern en hjj verklaart vol
strekt vreemd te zjjn aan elke oproerige
beweging. Indien echter het sluiten van
den vrede eene omwenteling mocht ver
oorzaken zal hjj zich naar Spanje begeven.
In verband met de mogelijkheid van
een oorlog tusschen Engeland en Rusland
worden de forten rondom Kopenhagen in
goeden staat van verdediging gebracht.
De Regeering heeft reeds 500,000 kronen
aan ammunitie be»teed en vraagt bjj het
Parlement nog een crediet aan voor het
zelfde doel.
Woensdag-namiddag heeft zich te Parjjs
de heer F ranch, directeur van La Li-
berté, door pistoolschoten van het leven
beroofd.
Onmiddelljjk schoot men toe en vond
toen de Directeur van het blad met twee
kogels in het hoofd. De dood was onmid
dellijk ingetreden.
Geldelijke moeiljjkheden moeten de aan
leiding zijn geweest tot dit misdrijf.
Donderdag-morgen zjjn aan de «Gare
de 1' Est» (Parijs) twee verzendingen van
de Lustige Blatter in beslag genomen. Aan
leiding daartoe gaf een plaat, waarin Es
ter hazy, in de uniform van een uhlaan,
werd voorgesteld, zittende op de knieën
van eene vrouw Frankrijk.
De afgevaardigde Larie s van het
Fransche Departement Gers, heeft ge
weigerd zjjn belasting te betalen en zelf
aan de Libre Parole medegedeeld dat de
fiscus beslag had laten leggen op zjjn in
boedel. In het telegram waarin hjj deze
mededeeling doet zegt hjj
«Ik zal mij bljjven verzetten, want ik
noem het schandelijk dat men het geld
der ongelukkige landbouwers komt halen,
terwjjl op de fioanciers en de schurken
geen enkele last drukt
In de Petite République zegt de heer
Jaurès, dat hij de onschuld van D r ey-
fus zal bewijzen. Hjj constateert, dat de
eenige wettige bassis der beschuldiging het
bordereau is. Jaurès ontleedt dit bor
dereau en tracht aan te toonen dat de
aard der in dat stuk genoemde documen-
Hjj bleef hier echter niet langer dan noodig
was om de dépêche te bergen in zjjn bureau.
Dan stapte hij verder naar een steenen kelder
onder het kantoor, waarheen een steenen trap
hem gevoerd had. Deze veilige plaats borg de
schatten der familie Edelheim benevens de baar
toevertrouwde gelden en stukken van waarde.
De handelsraad opende het kunstslot van een
der eteenen kasten de metalen deur viel open
en gunde dus den blik in verscheidene vakken.
De meeste vakken, voor papieren en documen
ten bestemd, waren slechts karig gevuld een
ander ruimer kastje echter toonde een rjjken
schat van antieke étuis, meest alle met een
adellijk wapen gesierd, waar'n de familiejuwee-
len van baron Von Osten geborgen waren.
Baron Yon Osten had nooit de handelsbeirek-
king met het huis Edelheim verbrokeD, ook
niet toen hij ophield huisvriend te zjjn van
den bankier. Na het afscheid van Else te B.
verkoelde dra zjjne vriendschap, hij deed geen
poging meer tot toenadering, doch hield een
voudig met zjjne bezoeken op. Met Wolfgaug
onderhield hjj nochtans oude handelsbetrekkin
gen deels, wjjl deze hem van tijd tot tijd
werkeljjke voordeelen aanbood, deels, wjjl het
zijn hoogmoed streelde, den handelsraad met
zjjue vriendschap quasi te protegeeren cn aldus
het verschil van hunnen.'stand duidelijk te doen
bljjken. Daarin vond hij een armzalig genot.
(Wordt vervolgd.)
