BINNENLAND,
m e n t i n ede Graaf en de Gravin van
Vlaanderen en prins A1 b e r t zullen tegen
dien tijd in Brussel zjjn en de gasten ont
vangen.
Spanje en Amerika.
Nu Cuba voor Spanje verloren is, verdiept
men zich in beschouwingen over de schuld die
op het eiland drukt. De vraag wordt gedaan
Zal de schuld van het eiland worden overgeno
men door de Vereenigde Staten of mag die
worden gelegd op de schouders van Spanje
Het is toch niet meer dan billjjk dat de
nieuwe bezitter de lusten maar ook de lasten
overneemt. Dit is niet meer dan rechtvaardig,
hoewel er soms tegen dit beginsel gezondigd
is, o. a. toen eenige kleine staten, die vroeger
deel uitmaakten van het Turksche Rijk, zich
van dat rijk losrukten. Toen is wel bepaald,
dat elk dier staten een deel der Turksche schuld
op zich moest nemen, maar aan die verplichting
is niet voldaan, noch door Bulgarije, noch door
Servië, noch door Griekenland. Alleen Egypte
en Oost-Roemelië betalen nog de behoorlijke
schatting.
Met de Cubaansche schuld is het toch wel iets
anders gesteld dan met genoemde landen. Er
bestaat een speciale Cubaansche schuld, waarvoor
Spanje wel is waar als borg is opgetreden, doch
die borgstelling heeft weinig te beteekenen. De
ware schuldenaar is Cubade ware Cubaansche
schuld bljjft dus aan het eiland gehecht en de
Mogendheid, welke dit eiland tot zich trekt,
zal ook de Cubaansche schuld moeten overnemen.
Niet is dit het geval met de leeniogen die
Spanje heeft aangegaan tot het onderdrukken
van den Cubaanschen opstand. Deze leeniDg is
geen Cubaansche schuld, wel één die het gan-
sche rijk aanginghet geld werd niet geleend
ten voordeele van Cuba, maar alleen om de
Spanjaarden in de gelegenheid te stellen de
Cubaansche opstandelingen en later de Ameri
kanen te bestrijden.
Deze fitiancieele quaestie zullen de diplomaten
wel uitvechten.
Het vredesprotocol waarop de vrede tus-
schen de twee landen zal moeten tot stand ko
men, luidt als volgt:
//Artikel I. Spanje zal van alle aanspra
ken op souvereiniteit over, en van al zijn rech
ten op het eiland Cuba afstand doen.
//Artikel II. Spanje zal aan de Vereenigde
Staten afstaan het eiland Portorico en de an
dere eilanden die tegenwoordig onder Spaansch
gezag staan in de Antillen, en evenzoo een ei
land in den archipel der Ladrones, naar keuze
van de Vereenigde Staten.
„Artikel III. De Vereenigde Staten zul
len de stad, baai en haven van Manila bezetten
en bezet houden, in afwachting van het sluiten
van een vredesverdrag, dat het gezag over, en
den aard van het bestuur van de Filippijnen
zal bepalen.
„Artikel IV. Spanje zal onverwijld Cuba, Por
torico en de andere, thans onder Spaansch gezag
staande eilanden in de Antillen ontruimen. Daar
toe zal elk van de beide regeeringen commis
sarissen benoemen binnen tien dagen na de on-
derteekening van dit protocol, en die commis
sarissen zullen bijeenkomen te Havana binnen
dertig dagen na de onderteekening van dit pro
tocol, ten einde tot overeenstemming te geraken
over de uitvoering der bijzonderheden van de
voornoemde ontruiming van Cuba endeSpaansche
eilanden in de wateren van Cuba, en elk van
de beide regeeringen zal evenzoo binnen tien
dagen na de onderteekening van dit protocol
andere commissarissen benoemen, die te San
Juan de Puerto-Rico zullen bijeenkomen binnen
dertig dagen na de onderteekening van dit pro
tocol, ten einde tot overeenstemming te geraken
over de bijzonderheden der ontruiming van Por
torico en de ardere eilanden thans onder Spaansch
gezag staande, m de Antillen.
Artikel V. Spanje en de Vereenigde Staten
zullen ten hoogste vijf commissarissen voor ieder
land aanwijzen voor het vredesverdrag. De com
missarissen zullen te Parijs bijeenkomen, uiter
lijk op den eersten October, om over den vrede
te onderhandelen en het verdrag te sluiten. Dat
verdrag zal geratifiëerd worden overeenkomstig
de constitutioneele wetten van elk der twee
landen.
„Artikel VI. Zoodra dit protocol opge
maakt is en geteekend, zullen de vijandelijkhe
den opgeschort worden, en daartoe zullen in de
twee lauden door de regeeringen zoo spoedig
mogelijk bevelen gegeven worden aan de bevel
hebbers van de krijgsmacht te land en ter zee.
„Tweevoudig opgemaakt te Washington in
het Fransch en in het Engelsch door de onder-
geteekenden, die aan den voet van het stuk hun
onderteekening en zegel zetten.
z/12 Augustus 1898.//
Toen het vredesprotocol geteekend was,eiechte
admiraal D e w e y de overgave der stad Ma
nila op. De Spaansche bevelhebber generaal
Augusti weigerde. Dewey liet hem één
uur tijd, waarna de stad door het Amerikaan-
sche eskader werd gebombardeerd. De Span
jaarden heschen de witte vlag, waarop Augusti
dadelijk op een Duitsche sloep stapte, welke
aldaar lag te wachten en waarin hij naar het
Duitsche oorlogsschip Kaiserin Augusta werd
vervoerd, welk schip, voor tot het bombarde
ment was besloten, was weggestoomd.
Op het eiland Cuba is 'maarschalk Blanco
niet tevreden met de vredesvoorwaarden. Hjj
heeft aan de inwoners van Havana verklaard,
dat hij, nadat Spanje tot den vrede besloten
heeft, zjjn zending voor geëindigd beschouwd
en zijn ontslag heeft aangevraagd.
Hjj kon geen vrede goedkeuren, nadat hjj
eerst onlangs de voortzetting van den oorlog
heeft aanbevolen.
Loontje komt om zijn boontje. Dat de werk
lieden in het timmervak te Amsterdam bedro
gen uitkomen nu zjj naar de opruiërs hebben
geluisterd, staat vast.
Men riep een strijdpenning in 't levenmen
toog uit om bijdragen te verzamelen, men hield
redevoeringen om de arme broeders die niet
werken wilden, bij te staan.
Aan oproerige redevoeringen geen gebrek en
aan opgewondenheid mankeerde het niet. Want
dat zaakje deugde niet en daar waren werklie
den die er den brui van gaven en bleven door
werken. Zjj behielden hun loon en 't vertrouwen
ran hun meesters.
Ea de stakers Velen vinden geen werk meer
en ze staan moedeloos voor het karwei, waaraan
zjj voor eenige weken nog in staat waren brood
voor hun gezin te verdienen.
Toen Zaterdag besloten verd om de staking
door te voeren, waren er toch reeds een massa
werklieden die begrepen dat de strjjd onvermij
delijk verloren was. Het werd daarom Maandag
morgen, ofschoon de staking nog niet officieel
opgeheven waseen algemeen sauve qui peut.
Bjj tientallen trok men weer aan den arbeid.
Toen de leiders begrepen welk een mal figuur
zjj maakten, belegden zij, om te voorkomen dat
aan de werklieden die bleven staken geheel en
al de pas zou worden afgesneden om weerwerk
te krjjgen, reeds Maandag-middag eene verga
dering, waar, zooals men weet, tot opheffing der
staking besloten werd en in draf ging het naar
de werkgevers. Velen kregen werk, doch ook
velen kregen het niet, omdat anderen reeds hun
plaats hadden ingenomen.
En dan durven de leiders dezer ongelukkige
werkstaking, die velen groote schade hebben be
rokkend en anderen broodeloos hebben gemaakt,
nog dreigementen doen hooren om later hunnen
eisch door te voeren.
Maandag-namiddag te half vjjf bracht Hare
Majesteit koningin Wilhelmina, vergezeld
van eene hofdame, een kort bezoek aan mevrouw
H a r t s e n-v an Lennep, dame du palais,
(douairière Jhr. C. Hsrtsen,) wonende in het
Ministerpark te Hilversum.
Een talrjjke menigte had zich voor het bui
tengoed verzameld. Bjj het vertrek van onze
jeugdige Vorstin zongen een aantal meisjes
H. M. een lied toe en de menigte deed luide
toejuichingen hooren.
Botterdam, 16 Augustus. Op verschillende
plaatsen alhier is men heden van particuliere
zijde begonnen met het nemen van voorberei
dende maatregelen tot het aanbrengen van ver
sieringen enz.
De verschillende tribunes en tenten die van
gemeentewege worden opgericht, naderen reeds
hare voltooiing.
Amsterdam, 16 Augustus. Op het kabelnet
van Electra werd dezer dagen aangesloten het
gebouw der R. K. kerk //De Krjjtberg", aan
den Singel bij het Koningsplein alhier. Dit is
het eerste kerkgebouw in Nederland, dat elec-
trisch wordt verlicht.
Tjjdens de Inhuldigingsfeesten alhier, zul
len gedurende drie dagen in de richting Haar
lem van 's avonds 11 uur tot 's nachts 3 uur,
17 extra treinen loopen.
Velsen, 16 Augustus. Het vischwater van
de Delft en de Jan-Gjjzevaart is dit jaar ver
pacht voor f 15.
Helder, 16 Augustus. Tot lid van den,Raad
dezer gemeente is gekozen de heer S. K r jj n e n
(lib.) met 242 van de 453 geldige stemmen.
Bennebroek, 16 Augustus. In het hotel
„de Nieuwe Geleerde Man// alhier is afgestapt
om eenige dagen te verblijven de minister van
financiën de heer N. G. Piers on en zjjne
Echtgenoote.
Hillegom, 16 Augustus. De rekening dezer
gemeente over 1897 bedraagt in ontvaDgst
f 32695.925 en in uitgaaf f30540.625, dus sluit
met een batig saldo van f 2154.40.
GEMENGDE BERICHTEN.
Sedert Dinsdag van de vorige week wordt te
Njjmegen de schilder H. T. oud 36 jaren, ver
mist.
In het Weekblad voor de Burgerlijke Adminis
tratie komt een eerste artikel voor met het
opschrift//Vrijwilligers voor de militie in ver
band met den persoonlijken dienstplicht.// Daar
uit bljjkt reeds, dat dit blad het plan-Coolen
niet onwettig acht.
//De wettigheid van het middel, om vanwege
en op kosten ook van belanghebbende of belang
stellende ingezetenen, de militie in haar geheel
(tot een maximum van 11,000 man per jaar),
of voor het aandeel van eene of meer gemeen
ten samen te doen stellen uit vrijwilligers, kan
o. i. niet op goede gronden worden betwist,
zoolang de vigeerende militiewet in het hier
bedoeld opzicht geen verandering heeft onder
gaan.//
Op 31 Aug. a.s. zal te Arnhem worden ge
houden een optocht van vak- en andere vereeni-
gingen daaraan zullen o. a. deelnemen //Pa
trimonium//, Werkmansvereeniging Arnhem,
Tuinlieden-vereeniging //Flora en Pomona",
Typografische vereenigingR. K. Volksbond,
Metaalbewerkersvereeniging //St. Eloy//, Timmer
lieden-vereeniging „St. Jozef// en het //Kruis-
verbond//.
Uit Enschede wordt gemeld
De afdeeling Enschede van den Wevers-en
Spinnersbond, den neutralen Katoenbewerkers-
bond, de Stucadoorsvereeniging, de Schilders-
vereeniging Steunt elkander, de Socialistenboni
en de Soc.-dem. Arbeiderspartij hebben zich
hier tot een ondersteuningscommissie gevormd
voor de Amsterdamsche stakende timmerlieden.
Gisteren zjjn giften voor dit doel ingezameld.
Alweer een huweljjks-candidaat voor onze
Koningin
De Figaro beweert, dat Koningin Wilhelmina
in het huweljjk zal treden met prins Bernard
Heinrich van Saksen-Weimar.
De hew York Herald (Parjjsche uitgave)
neemt dit bericht over, zet er een portret der
Koningin met Friesche kap bjj, vertelt dat de
Prins thans logeert op Softjjk (zeker Soestdjjk),
en geeft eene korte levensbeschrijving van onze
loekomstigen wprins-consott//.
De bekendmaking van het huwelijk zal, zegt
de Figaro, na de kroning geschieden.
Te Alleveer, gem. Onstwedde, is zekere A.
T. door zjjn medearbeiders bjj het kanaalgraven
bijna doodgesneden. De daders zjjn gevat.
In de schoenenfabriek van den heer M. op
het Goirle te Tilburg heeft wegens de concur
rentie een loonsverlaging plaats gehad. Die het
niet beviel kon heengaan.
Men schrijft uit Zeeuwsch-Vlaanderen, Oost-
deel, aan de Telegraaf
Dat het voor de kikvorschen tegenwoordig
geen al te gunstige tijd is, kan men wel nagaan,
als men bedenkt, dat er van de exportslagerjj
te Kapellebrug sedert het voorjaar, toen men
begon met kikvorschen te vangen, ruim 36000
K. G. kikvorschenbilletjes naar Parjjs zijn ver
zonden. Er zjjn weken geweest, dat za ruim
45000 van die diertjes machtig werden.
Des morgens om 7 a 8 uur ziet men kerels,
12 a 16 in getal, het veld uittrekken, gewapend
met een stok en op den rug een baal. Op elke
sloot en elk stuk land, waar zjj denken kikkers
te vinden, wordt door hen met den stok in de
hand gedurig tegen den grond slaande om de
kikvorschen te doen springen, afgegaan. Dik-
wjjls ziet men ze dan s avonds geladen thuis
komen. De kikvorschen worden dan in 2 of 3
groote putten geworpen en 's morgens om 3 a
4 uur worden ze door de [gezamenlijke vangers
gestroopt en ter verzending verder bereid.
De billetjes worden op stokjes geregen, op
ieder stokje 12 stuks, verder worden ze netjes
in gesloten manden verpakt en naar hun plaats
van bestemming verzonden.
Wanneer zal er toch eens paal en perk gesteld
worden aan deze onmenscheljjke slachting van
zoo bjj uitstek nuttige diertjes
Leest men, dat op sommige plaatsen pogin
gen aangewend worden om een tram of spoor
te krjjgen, in de gemeente Ooststellingwerf heeft
men die pogingen al jaren lang in 't werk
gesteld, maar nog steeds zonder vrucht.
Thans is daar, naast een reeds bestaanden,
nog een trekschuitendienst geopend van Hau-
lerwjjk naar Assen.
De justitie uit Middelburg is gisteren-namid
dag, vergezeld van een arts, naar Ierseke ver
trokken tot het instellen van een onderzoek
naar een vermoedelijk gepleegden kindermoord.
Dat in het Geestmer-Ambacht, N.-H., de
rattenjacht nog steeds met goed gevolg gedreven
wordt, bljjkt ons hieruit, dat, ondanks het groote
getal gevangen ratten, in de maand Juli nog
1343 stuks werden ingeleverd alleen bjj de com
missie te Zuid-Scharwoude. Deze commissie be
taalde reeds f 600 aan rattenpremies.
Te Zwolle heeft de Gemeenteraad besloten den
prjjs van het gas met de feesten te berekenen
tegen 4Vs cent voor illuminatie.
Een vreeselijk geval. Te Leyton-Marthes,
Engeland, heeft een vader zjjne vier kinderen
gedood, twee jongens van 11 en 13 jaren en
twee meisjes van 18 maanden en 4 jaren. De
70-jarige moordenaar geeft gebrek, gevolg van
werkloosheid, als reden op.
Ingestort. Te Marosillye in Hongarjje is
een R. K. Kerk in aanbouw ingestort. Twee
werklieden werden gedood, vjjf doodeljjk en
velen minder zwaar gewond. De bouwheer is in
hechtenis genomen.
Een goed begin. Te Brussel was het hu
weljjk voltrokken van een brouwersknecht en
een dagbladventster. De bruilofststoet ging naar
Jette, waar men zou middagmalen. Op weg daar
heen kreeg het jonge paar ruzie, de man gaf
de vrouw een klap en de jonge vrouw sprong
in de Senne, die meer modder dan water be
vatte gelukkig. De man sprong haar na en beiden
bleven bijna in den modder steken. Zjj werden
er uitgehaald, men begrijpt in welken toestand.
En de bruiloft werd voortgezet.
Keizer Wilhelm als zandruiter. Keizer
Wilhelm is op Wilhelmshöhe van zjjn paard
gevallen. Er waren twee dames die hem ruikers
wilden aanbieden, maar juist toen de Keizer de
vriendelijke gave wilde aannemen, steigerde zjjn
paard en wierp hem af. De vorst bezeerde zich
niet. Lachend stond hij op en besteeg een an
der ros.
Te hardhandig. Hoe gevaarlijk een oorveeg
kan zjjn, heeft een éénjarig-vrjjwilliger bjj het
regiment kurassiers der garde te Berljjn onder
vonden. Hjj had als oudste der chambrée zjjn
escouade bevel gegeven de kamer schoon te
maken.
Een der manschappen gaf daaraan geen ge
volg, maar ging naar den stal, naar hjj voor
wendde om naar zjjn ziek paard te zien. Toen
hjj terugkwam, vroeg hem de vrijwilliger waarom
hjj zjjn bevel niet had opgevolgd en gaf den
man tevens een geduchte oorveeg. De soldaat
viel met het hoofd tegen een slot, waarin nog
de sleutel stak, en zakte in het volgende oogen-
blik steunend ineen. Hoewel in allerijl een dok
ter werd gehaald, stierf de man na een half
uurtje. De ecnjarig-vrjjwilliger werd in hechte
nis genomen.
Een spoorwegramp in Italië. Bjj den in
gang van den Giovitunnel is een trein uit
Genua komende met een goederentrein in bot
sing gekomen. De achterste machine van den
goederentrein en verscheidene goederenwagens
reden over den personentrein heen en in weinige
oogenblikken was onder een vreeseljjk gekraak
en geschreeuw de weg over een lengte van 200
M. met stukken hout en jjzer bedekt, waar
onder honderden menschen gilden en spartel
den. Van het treinpersoneel waren 9 personen
dadelijk doodgebleven, waaronder drie door
verstikking. Een zekere mevrouw Astengo uit
Savona en baar twaalfjarig zoontje werden ge
heel onkenbaar onder een in elkaar gereden
waggon te voorschjjn gehaald.
Buitengewoon groot is het aantal der zwaar
verwonden waarvan er velen armen of beenen,
of beide verloren hebben. Het juiste getal der
verwonden is nog onbekend, daar een groot
aantal in de omliggende dorpen werd gebracht.
Doch men schat het op 100.
Vermoord. Te Berljjn is een 80-jarige vrouw
Amalie Weinkauf door een 46-jarigen schrijn
werker Frans Golscher vermoord.
Verdachtmaking. Uit Biarritz wordt een
verdachtmakend bericht aan Daily Mail gezon
den dat luidtDon Carlos wacht met bevel
te geven tot een opstand van de Carlisten,tot
dat het Spaansche leger van CuLa terugkeert,
dewjji Don Carlos, die op dat eiland tal van
agenten heeft gehad, verwacht dat het leger
oproerig gezind en rjjp voor een pronunciamento
zal terugkeeren.
Een spoorwegramp in Frankrijk. De
Fransche bladen deelen bijzonderheden mede
over het spoorwegongeluk bij Lisieux dat in
den nacht van Zondag op Maandag heeft plaats
gehad.
In de 19 waggons van den trein waren 1500
reizigers opeengehoopt, veel Zondagsreizigers, een
harmonie, enz. Tegen vier uur in den ochtend,
terwjjl het mistte, had het ongeluk plaats. De
tweede locomotief was op een helling, door een
overigens nog onbekende oorzaak, uit de rails
gewipt, de middelste wagens meesleepend. Twee
rjjtuigen eerste en derde klasse werden geheel
vernielddaar vond men ook de meeste doo-
den en gewonden.
Gelukkig waren dadeljjk de vereischte signa
len gegeven. Behalve veel reizigers hielpen ook
de soldaten van het garnizoen van Lisieux bjj
het reddingswerk. Het is gebleken dat er zeven
dooden z(jn, vier mannen en drie vrouwen, waar
van er vjjf als Parjjzenaars herkend zjjn, de twee
anderen zjjn werklieden. Gewond vier vrouwen
en een man ernstig, 28 of 30 minder ernstig,
terwjjl nog een aantal andere licht gekwetsten
naar huis gegaan zjjn.
Ongelukken.
Gisteren-avond kreeg in de smederjj van de
Nederlandsche Scheepsbouw-Maatschappjj, te
Amsterdam, een werkman, die bezig was met
de boor-machine, een stuk jjzer tegen het hoofd,
met het noodlottig gevolg, dat hij onmiddellijk
op de plaats dood bleef.
Te Veenhuizen is een verpleegde, die uit
een wjjk wilde drinken, er in gevallen en ver
dronken. Na herhaald zoeken heeft men zjjn
ljjk gevonden.
De 27-jarige H. v. d. Spoel, die een bad
nam in het Pruisische kanaal te Nieuw-Dordrecht,
is in de diepte verdwenen.
In de Makkumer vaart, bjj het Friesche
dorp Exmorra, waren twee jongens aan het
baden. Onverwachts zonk de zoon van R. H.
in de diepte weg en verdronk.
Te Dussen (Munsterkerk) is een 17-jarige
bakkersknecht, G. van Dinteren, bjj hec baden
in de Bleekkil verdronken. Zjjn broeder en twee
vrienden, waren er bjj tegenwoordig, doch kon
den hem niet redden.
De 7 8 jarige heer Maenhoudt heeft te Vlis-
singen een jongen die zich bjj het baden te ver
in zee gewaagd had en reeds in zinkenden staat
verkeerde, gered. Niettegenstaande zjjn hoogen
leeftjjd, sprong de heer Maenhoudt te water en
geholpen door den heer J. D. Peters, bracht hjj
den jongeling in tjjds op het droge, waar wel
dra de levensgeesten van den drenkeling werdan
opgewekt.
Te Kerkdriel is Zaterdag het 12-jarig
zoontje van v. K.dat met andere jongens
buiten weten der ouders was gaan baden in de
Maas, verdronken.
Tusschen Ochten en Leeuwen ie een 18-
jarige jongeling bjj het baden in de Waal ver
dronken.
Diefstallen.
Te Amsterdam is een bejaarden kantoorlooper
een verlakt lederen-portefeuille, inhoudende o.a.
6 bankbiljetten van f 1000, 8 van f 60, 8 van
f 40, 8 van f 25 ontstolen. De man was in de
Raadhuisstraat met drie jongelieden, fantasiehoe-
den dragende, in aanraking geweest. De com
missaris van politie der le sectie te Amsterdam
verzoekt opsporing en bericht. Op de ontdekking
enz. is een goede belooning gesteld.
Het Gerechtshof van Amsterdam bevestig
de heden de vonnissen van de Rechtbank waar-
bjj Proost wegens heling van door de jongens
Pezaro en Sons gestolen goederen werd veroor
deeld tot 8 jaar en J. Harris wegens diefstal
uit een schoenkelder onder het Walenweeshuis
tot 2 jaar gevangenisstraf.
Branden.
Volgens de Ned. Bakkerscourant leden de drie
fabrieken te Wormerveer een gezamenlijke schade
van f 1,000,000. De beide oliemolens zijn bjj de
Onderlinge Oliemakers verzekerd, de meelfabriek
niet zeer hoog.
Van de granen en het meel is niet veel ver
loren gegaan, tenzjj door waterschade.
Bjj den brand, nu 30 jaar geleden, liepen
alle door de fabriek gesloten contracten op de
