No. 3069
Maandag 29 Augustus 1898.
23ste Jaargang
HbagBlaö voor «SGoorè' on
Bij ons is het zoo niet
Bedrogen geluk,
B U IT K N L A J¥ IX
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het baitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem.
f 1,10
1,40
2,80
0,03
Van 16 regels
Elke regel meer
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
50 Cents.
Vlt»
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie k Con tant.
Eoojdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale Publicité Etrangère
AGITE MA NON AGITATE Q. L. DAUBE fy Co. JOHN.F.JONES Succ., Paris 31 its Faubourg Montmartrt
Toen onze Heer Jezus aan Zijn disci
pelen de gelijkenis vertelde van den fa-
rizeer en den tollenaar, zeide Hij dat de
eerste in het gevoel van zijn braafheid en
volmaaktheid God dankte, dat hij niet zoo
slecht was als de verachte tollenaar.
Deze gelijkenis kwam ons in gedachten,
toen wij een hoofdartikel lazen van de
N. Rolt. Ct. onder het opschiift«Bjj ons
is het zoo niet.» In dat artikel betoogde
het blad, dat er landen zjjn, waar de le
den der Vertegenwoordiging zich genood
zaakt zien op tal van openbare werken,
spoorwegen, tram- en andere wegen, in
richtingen van onderwjjs en vakopleiding
enz. enz. aan te dringen en er hun stem
vóór te geven, alleen om hun lastige kie
zers te bevredigen. Er zjjn nog andere
landen, vertelt het blad, waar de Afgevaar
digde bij alle benoemingen tot openbare
ambten of betrekkingen, hooge en lage,
althans binnen de grenzen van zjjn district,
zjjn invloed moet doen gelden. Komt daar
een plaats open van burgemeester, nota
ris, rechterlik ambtenaar, rijksveldwach
ter, inspecteur of welke andere openbare
betrekking bg eenig departement van al
gemeen bestuur, dan wordt hjj bestormd
door de solliciteerende politieke geestver
wanten met hun familie en vrienden. En
er zjjn ook nog landen, waar, volgens de
N. Rott. Ct. Afgevaardigden optreden als
vertegenwoordigers van den landbouw
van de arbeiders of van welk ander bjj-
zonder bedrijf of welke andere klasse van
ingezetenen.
Wat zjjn er toch verschrikkelijk slechte
landen wordt men geneigd uit te roepen
bjj het lezen van dit artikel. En wat moet
men zich dan gelukkig gevoelen, als men
verder leest, dat het bij ons zoo niet is
Neen, gelukkig nieten wjj hebben hoop,
dat het hier nooit zoo zal worden, gaat
het blad voort. «Daartegen kunnen onze
Vertegenwoordigers waken, en wellicht
meer nog de leiders onzer kiezers en onze
pers. Ongetwjjfeld, in de Vertegenwoor
diging behooren alle staatkundige denk
beelden en richtingen, die er leven in het
volk, zoo zuiver mogelijk uitdrukking te
vinden; maar een kampplaats voor klasse-
belangen mag zjj niet worden. Een mo-
reele band tu9schen kiezers en gekozenen
is noodzakelijk, maar bjj de laatsten niet
minder zelfstandigheid van oordeel en
stem bjj de behandeling der algemeene
zaak. De gekozene is niet geroepen ter be
vordering der belangen van een klasse,
noch van de belangen van zjjn district,
noch van die zjjner politieke geestverwan-
feuilleton.
5l. (Vervolg.)
Om deze te bevredigen moest bet geld der
Edelhiemers dienen. En werkeljjk diende het
mjj om de eerste sport van de thans beklom
men ladder te beklimmen. Eerst hielp het toe-
Val me weinig. Ik toog naar Londen en Parjjs,
doch verdiende een tijd lang juist genoeg om
te leven. Eindeljjk begunstigde mjj Fortuna.
Ik vond een betrekking in een huis te Pa: jjs,
ia een brillante zaak. Ik heb het tot iets ge
bracht, zooals ge straks zult zien. Doch eerst
moet 'k u nader met onze zaak in kennis stel
len. Monsieur Dufaux was de bezitter, en
madame, eene charmante, lieve en intelligente
d»me, de ziel van het gansche établissement.
He zakeD, die we in het kantoor afhandelden,
werden in een salon begonnen. Met bewon
derenswaardige hulpvaardigheid wordt ieder
geholpen. Wie schulden heeft te betalen, wed
denschappen verloren, hjj wendt zich tot ma
dame Amélie. Zij wept altijd raad, zjj helpt als
"•en Vyii toevlucht neemt tot de
tas des rentf'<> _-s of de cassa zjjner zaak.
Men geeft dan slechts de familiejuweelen ofwel
een nieuw sieraad de»;oiiM'. inniggeliefde gade
aan Amélie in bewaring. Deze overhandigt ze
aau het kantoor en dan begint onze werkzaam
heid. Wjj bezorgen dezelfde gouden sieraden,
doch met onechte spenen. En ik zeg u, de
ten en kiezers. Zoolang het juiste begrip
wordt gehandhaafd van de voorschriften
onzer Grondwet: «De Staten-Generaal ver
tegenwoordigen het geheele Nederlandsche
volk» en «De leden stemmen zonder last
van of ruggespraak met hen die benoe
men zullen wjj op deu goeden weg
bljjven.»
De redeneering van het hoofdorgaan der
liberalen hier te lande hebben wjj eenigs-
zins uitvoerig weergegeven om onze lezers
toch goed te doen gevoelen, welke zege
ningen wjj bjj ons genieten in tegenstel
ling met de menschen in andere landen,
om te doen uitkomen, hoe dankbaar wjj
behooren te zjjn aan de liberalen, waar
aan we toch al dat geluk te danken heb
ben om er de les uit te trekken, dat wjj
ook voor de toekomst maar niet anders
moeten wenschen dan de handhaving en
den bloei der liberale beginselen
Wjj spraken hierboven van het gebed
van de farizeeren zonder nu dit lee-
lijke woord, dat bjj ons veel ongunstiger
klank heeft dan ten tijde van Jezus' rond
wandeling op de aarde, te willen toepassen
op het blad, waaraan wjj bovenstaande
beschouwingen ontleenden, moeten wjj toch
verklaren, dat de woorden«Bjj ons is
het zoo niet» en de uitlegging dier woor
den ons voor den geest brachten de zelf
genoegzame houding van den farizeer,
aan wien toch nog zoo veel ontbrak.
Ja, er ontbreekt nog veel aan onze Ver
tegenwoordiging. En dat is niet te bedek
ken door naar andere landen te zien, daar
de verkeerde dingen op te zoeken en dan
te zeggen, dat het gelukkig bjj ons zoo
niet is. Er is bovendien niemand, die vol
kan houden, dat ook bjj de behandeling
der Nederlandsche Staatsbegrooting, als
het Hoofdstuk Waterstaat, Handel en Njj-
verheid aan de orde is, nimmer leden der
Kamer zjjn opgetreden om het woord te
voeren ter behartiging van districtsbelan-
gen. Immers ieder jaar hoort men de klacht:
chacun prêche pour sa paroisse.
En evenmin zal men kunnen volhouden,
dat bjj benoemingen het liberalisme altjjd
strikt onpartjjdig is geweest, en nimmer
heeft gevraagd naar da politieke kleur van
den candidaat. Wjj wenschen geen namen
te noemen en hebben thans ook geen bjj-
zonder feit op het oog, maar, als de li
beralen meenen zoo geheel «van alle smet
ten vrjj» te wezen, dan achten wjj het
onzen plicht om de waarheid niet te ver
bloemen.
Al geven wjj toe, dat die leeljjke dingen
bjj ons te lande misschien minder voor
komen dan in sommige andere Staten, wjj
mogen niet voorbjjzien, dat er bjj ons toch
imitatie geljjkt zoo treffend, dat reeds meDige
voorname dame met onechte steenen, in hare
salons heeft gebrilleerd, zonder te weten welk
bedrog men jegens haar gepleegd had. Ja,
menige dame heeft in kleine verlegenheid ma-
dame's Amélie's bemiddeling ingeroepen. Zjj
is de bescheidenheid en discretie zelf, zij doet
slechts zaken.
Zji geeft naar gelang de waarde der stee
nen een verlangde som en bewaart de eehte
steenen als pand tot een bepaalden termjjn.
Worden deze dan niet ingelostdan verval
len ze aan onze zaak, in elk ander geval ver
genoegen wjj ons met procenten.
Deze procenten geeft men natuurlijk zeer
gaarne, als men slechts uit een momenteele
verlegenheid is gered, welke bjj de voornaamste
heeren geene zeldzaamheid meer is, vooral
wanneer deze een zekere liefhebberij bezit b. v.
tot het spel.
En dit is een zekere waarheid, ik zag bij
madame Amélie een uitgelezen gezelschap van
edele heeren eens had ik het geluk een lands
man en ouden bekende te ontdekken, uw
gemaal, mevrouw. Waarljjk, ik herkende mjjn-
heer Wolfgang terstond, schoon ik vrij ver van
hem verwijderd in een zijvertrek stond. Hjj zag
mjj niet, maar ik hem des te beter en later
bemerkte ik ook uwe prachtige, en rjjkejuwee-
len, waarvoor mjjnheer uw gemaal een moderner
model wenschte, en onze hulp inriep. Niet
waar, we leveren prachtig werk, mevrouw
ge herinnert u misschien nog, het was voor
twee jaar in den winter?/'
De arme Else herinnerde het zich zeer nauw-
ook nog wel wat te verbeteren valt. Is
in andere landen de Vertegenwoordiging
des volks eene bespotting van hetgeen ze
zjjn moet, dan is dit voor ons nog geen
reden om onze fouten niet te willen zien
en de oogen te sluiten voor veel, dat drin
gend verandering eischt.
Om slechts iets te noemen, wjjzeu wjj
op de woorden van de N. Rott. Ct., waar
zij zegt, dat in de Vertegenwoordiging alle
staatkundige denkbeelden en richtingen
zoo zuiver mogelyk hun uitdrukking moe
ten vinden. Deze woorden noemen wij vol
komen in strjjd met de werkelijkheid, wan
neer we bedenken, dat op dit oogenblik
de Katholieke Staatspartij in de Tweede
Kamer vertegenwoordigd is door een 25-
tal leden, waar er, in overeenstemming met
het bevolkingscjjfer, een 40 leden behoor
den te zitten. Dan ook strijdt de bestaande
toestand met de mooie woorden van bet
liberaal orgaan, waar in hetzelfde Staats
lichaam door verschillende samenwerkende
oorzaken de liberalen de meerderheid be
zit'en, terwijl de algemeene verkiezingen
in de gezamenljjke stemmencjjfers hebben
uitgemaakt, dat er meer stemmen op an
ti-liberalen dan op liberalen werden uit
gebracht.
Het is dus heel fraai om te zeggen,hoe
het behoort, maar het blad had daar on-
middelljjk moeten bjjvoegen, dat het in de
werkelijkheid toch nog wel eenigszins an
ders is.
Dan moet ons nog iets van het hart.
In hetzelfde artikel van de N. R. Ct.
werd Frankrjjk genoemd als een der lan
den, waar de leden der Vertegenwoordi
ging zooveel moeite moeten doen om hun
lastige kiezers te bevredigen. Wjj spreken
dit niet tegen, maar vragen naar aanlei
ding daarvan, of zulk een toestand nu een
der gevolgen is van het zoo hoog geloof
de algemeen stemrecht Wjj vragen dit
speciaal met betrekking tot Frankrjjk, om
dat men altjjd heeft beweerd dat van daar
alle wjjsheiden dus ook de politieke
moest komen. Frankrjjk, de democratische
Republiekdie gebroken heeft met alle
monarchale begrippen en waar de radicale
theorieën tot volle ontwikkeling kunnen
komen, datzelfde Frankrjjk moet nu door
de liberalen hier te lande worden aange
haald als een bewjjs voor de verdorven
heid van zjjn Vertegenwoordiging
Zouden de liberalen bij ons eindelijk tot
inkeer komen en de overtuiging krjjgen,
dat die geheele kiesrechtuitbreiding eigen-
Ijjk maar een wassen neus is geweest om
het volk wat wijs te maken en het door
fraaie beloften te paaien Wjj zouden het
haast gaan denken, maar kunnen het toch
keurig. Doodsbleek had ze de woordeurjjke
verklaringen van baren gruwzamen pjjniger tot
nu gevolgd. In de gestadige vrees, dat eind>
ljjk de slag zou treffen, had ze het niet gewaagd,
hem te onderbreken. Ook nu nog staarde ze
hem sprakeloos aan.
O ja, ze herionerde zich zeer goed, hoe Wolf
gang er op gestaan had, dat hare kostbaresie-
raden zouden veranderd worden om gedeelte
lijk aan Edith te worden geschonken. Zjj had
er zich in berust, doch had nooit het minste
vermoeden gehad van het bedrog. Onechte ju-
weelen I De gedachte alleen, deze in gezelschap
pen te hebben gedragen, joeg haar thans nog het
schaamrood naar de wangen. Doch het zou
erger worden nog. Haar kwelgeest gunde baar
eenigen tijd om des te scherper zjjne mededee-
lingen te vervolgen
»Ge moet ontzettend rjjk zijn geweest aan
juweelen, mevrouw, want zelfs madame Du
faux stond verbaasd over de tweede zending,
welke uw gemaal een jaar later door tusschen-
komst van een vertrouwd persoon ons toezond.
Hjj verpandde ze tot aan dezen herfst en be
stelde volledige imitatie. Hieraan waren groote
bezwaren verbonden, want de sieraden waren
zeer antiek. Gewis een erfenis van uwe voor
ouders, mevrouw Ik dacht het tenminste,
want ik vond in de moderne étuis een stuk
van ouden datum, een adelljjke kroon, door
de schoonste en zuiverste steenen omstraald.//
//Aan het slot van een kostbaren collier ont
dekte ik eveneens die kroon met de bjjgevoegde
initialenS. v. O. Dit stuk was zeker toeval
lig tusschen de familie-juweelen der Ileichenau's
moeiljjk gelooven. De liberalen moeten hun
kracht zoeken in hol'e phrasen en wis
sels op de toekomst. Hun beginsel eischt,
dat zjj voortdurend verder gaan op den
weg, dien zjj bjj andere Staten afkeuren.
Zjj klagen over het toenemend parlemen
tarisme in andere landen, waardoor iedere
Regeering, bjj haar optreden met de beste
bedoelingen bezieldal spoedig ten val
wordt gebracht, en zjj doen hier niet an
ders dan maar steeds het zwaartepunt van
het bestuur over te brengen bjj de Ver
tegenwoordiging.
En wat de N. R. Ct. ten slotte zegt
van de roeping van den gekozene, die niet
mag optreden voor de belangen zijner po
litieke geestverwanten, wjj zouden de voor
beelden voor het grjjpen hebben, indien
wjj wilden aantoonen, hoe de gekozen libe
ralen voor het meerendeel slechts streven
naar de overwinning en den bloei van de
partjj.
Hoe schoon dan ook de verklaring luidt:
«Bjj ons is het zoo niet,» wjj kunnen nog
geen reden vinden om in te stemmen met
den juichtoon van het liberale blad over
de degeljjkheid van onze Vertegenwoordi
ging in vergeljjking met die in andere
landen.
En waar het blad als slot-effect op zoo'n
theatrale wjjze de voorschriften der Grond
wet betreffende de plichten der Staten-Ge
neraal en zjjn leden in herinnering brengt,
daar zouden wjj het oude spreekwoord
willen toepassen «Als de vos de passie
preekt, Boer, pas op je ganzen
Spanje.
De opstandelingen laten de Spanjaarden
op de Visayas-eilanden niet met rust. Er
zjjn gevechten geleverd waarbjj 500 op
standelingen zjjn gedood met geringe ver
liezen van Spaansche zjjde.
Generaal Rios, de Spaansche gouver
neur der eilanden heeft uit inlanders en
Spanjaarden zes bataljons gevormd om in
vallen der opstandelingen van Luzon te
weren en tevens een klein eskader weten
bjjeen te brengen voof de bewaking der
kusten en riviermondingen.
Nu Spanje zjjn koloniën kwjjt is, weet
de Regeering geen raad wat zjj met de
militairen moet aanvangen die naar het
moederland terugkomen. Met de arme sol
daten speelt men het wel klaar, de zie
ken worden in de hospitalen onder dak
gebracht en de gezonden ontvangen een
pak nieuwe kleeren, een vrjjkaartje voor
den trein en een som geld groot genoeg
om hun woonplaats te bereiken. Van waar
echter de Regeering het geld vandaan zal
halen voor de achterstallige soldjjen, die,
zooals aan de soldaten is toegezegd, zou
betaald worden, zoodra zjj op Spaanschen
geraakt of zouden deze initialen misschien
aan den naam Sibylle Von Osten behooren
en de gansche schat familie juweelen des
BaroDS Gedurende zjjne reizen waren deze
toch, naar het zeggen der wereld, en naar het
geen Gerty mjj verleide, bjj de bank gede
poneerd."
De slag was gevallen, hjj trof scherp en wreed.
Een plotseling, schelverblindend licht ging
voor de arme vrouw op. Zjj wist, dat deze
laatst verpande schat de hare niet gefeest was,
hij moest aan Von Osten behooren. Het gevoel
van schande overweldigde haar, ze sloeg haar
sidderende handen voor het ontdane gelaat.
Een helsche triumf flikkerde uit monsieur
Dorner's loerende oogen. Hij had zjjn offer
aandachtig gadegeslagen en hetgeen slechts
een stoute combinatie van feiten, een onzekere
veronderstelling was, werd hem nu zekerheid.
"Ja// zeide hjj thans koud en scherp, "we zul
len geen verderen omhaal gebruiken. Mjjnheer
Wolfgang heeft de juweelen van baron Von
Osten geruild en verpand. Het termjjn van
inlossing eindigt met den laatsten van de vol
gende maand, we hadden het stilzwijgend kun
nen laten verloopen, maar ik wilde zulks niet,
want ge moet weten, madame, ik ben thans
de bezitter van de zaak Dufaux mjjn oude
principaal is voor jaren gestorven en zjjne we
duwe, de lieftallige madame Amélie, met mjj
gehuwd. Zoo staan de zaken thans. Betaalt ge
de af te lossen som met de renten, dan kunt
ge de juweelen terugbekomen, zoo niet, dan
vervallen ze aan ons. U begrjjpt, dat ik meer
weet dan noodig zou wezen om het bedrog aan
bodem zouden zjjn aangekomen, ia een
raadsel.
Nog echter zit de Regeering te houden
met al de overcomplete genoraals, ad
miraals en verdere officieren. Spanje heeft
nu vjjf veldmaarschalken, 42 generaals,
i 75 luitenant-generaals, 177 brigade-gene-
j raals, 47 officieren, die in rang met een
generaal geljjk staan, behalve nog 211
generaals op non-activiteit, te zarnen 557
of zonder deze laatsten 346. Maar er is
tenminste nog een staand leger, al moest
net veel grooter zijn voor zulk een staf.
Maar een vloot heeft Spanje heelemaal
uiet meer; twee slagschepen, dis dienst
kunnen doen, dat is alles. En daarvoor
zijn er 79 officieren in actieven dienst, die
generaalsrang hebben. Geld om weer sche
pen te bouwen is er niet. Waar moet dat
leger van generaals en admiraals heen
Uuitschland.
De Redacteur van de sociaal-democra
tische Erfurter Volkstribune is tot een week
gevangenisstraf veroordeeld, omdat hg met
zijn blad heeft deelgenomen aan den bier-
strijd ten nadeele der Büchnersche brou-
werjj. Hij had den boycot afgekondigd
der socialisten over de bierhuizen waar
bier der brouwerjj wordt geschonken en
het publiek bang gemaakt met bedreigin
gen van openbare ordeverstoring.
Het eerste Duitsche spoorweg-regiment
neemt thans proeven met de telegraaf
zonder draad. Een detachement is geves
tigd nabjj Potsdam, een ander op de hoogte
van Maggel, een afstand van tien mijlen.
De gedenkschriften van prins Von
Bismarck zullen worden uitgegeven; zjj
worden op dit oogenblik door het gou
vernement onderzocht. De familie o n
Bismarck zal echter Diet toelaten, uit
er weglatingen noch verkorting m gedaan
worden.
De Duitsche minister VonBulow
gisteren-morgen te Weenen aangekomen,
bracht in den namiddag een langdurig be
zoek aan graaf Goluchowski.
Tjjdens de oefeningen der Duitsche
vloot te Kiel, is een torpedoboot in aan
varing gekomen met het avisoschip Greif.
De torpedoboot werd erg beschadigd en
moest op sleeptouw worden genomen. De
kruiser Hertha is tegen een wrak gevaren
en heeft twee vleugels van de schroef ge
broken.
Frankrijk.
In het gasthuis St. Salpétrière te Parjjs
is madame Simonn et overleden die 104
jaar en 6 maanden oud was. Haar man
die den ouderdom van bijna 100 jaren
bereikt had, overleed in 1890. De over
ledene was in 1810 getrouwd en heeft een
80-jarige echtvereeniging met haar man
mogen beleven.
De moordenaar V a c h e r zal den
24sten September voor het Assisenhof van
Aix verschjjnen.
Engeland.
In Zuid-Wales heerscht ten gevolge der
werkstakingen in de kolenmijnen groote
ellende, Te Merthyr heeft men de uitdee-
de wereld en de justitie bekend te maken.
Verontrust u echter niet, mevrouw, ge zjjt altjjd
goed voor mjjne kinderen geweest, ik wil u
mjjne dankbaarheid toonen. Baron Von Osten
zal zoo spoedig niet het bedrog ontdekken
gebeurt dit later, dan zal natuurljjk moeiljjk
te bewjjzen zjjn wie het bedrog pleegde. Ik
bied u mijn zwjjgen aan, wat biedt gjj daarvoor
Else herstelde zieh langzaam van de vreese-
ljjke gemoedsaandoening, welke zich van haar
had meester gemaakt. Zjj kon met moeite een
heldere gedachte vinden, doch was zich bewust
van het dreigend gevaar. Overtuigd, dat ze op
haar hoede moest zjjn, onderdrukte ze hare in
wendige opgewondenheid.
„Laat me tjjd, monsieur Dorner, tjjd tot
morgen. Ik moet met mjjne kinderen overleg
gen, hoe het best de schade te herstellen zal
zjjd, aan mjjnheer Von Osten toegebracht!"
Dorner lachte sarcastisch.
/,Om de schade te herstellen zult ge geheel
Reichenau kunnen geven, en dit offer// hier
werd zjjn stem kruipend //zou onnoodig zjjn
zoodra ik zwjjg. Intusschen wil ik dit aan uwe
overweging overlaten. Ik rjjd thans naar de
stad terug. Tot morgen hebt ge tjjd. Dan kom
ik uw antwoord halen. Voor heden heb ik de
eer, uw dienaar te zjjn."
Hjj zeide dit alles snel, doch niet zonder
merkbare koelheid. Hjj had het gelaat van Else
scherp betracht en bij haar beslist antwoord
was er een zekere teleurstelling in zjjn gezicht
merkbaar.
(Wordt vervolgd)
ABONNEMENTSPRIJS
UNXIXNDRÖ
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
