NIEUWE
Statistieken.
No. 3073
Yrijdag 2 September 1808,
23ste Jaargang.
Bedrogen geluk,
BUITENLAND.
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor liet buitenland
Afzonderlijke nummers.
Dit blad verschijnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUBBAÏÏ: St. Janstraat Haarlem.
/1,10
c 1,40
«2,80
«0.03
Elke regel meer
77,
Grooto letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Red a t e ur-ü i t g v r, W. KflPPERS.
Wg herinneren ons nog heel goed, met
welk een welbehagen voor eenigen tjjd
geleden in eenige buitenlandsche en bin-
nenlandsche dagbladen en weekbladen, mis-
schien ook wel in tijdschriften, vermeld
werd, dat het Katholicisme wat het getal
zijner belijders betreft, sinds eenigen tgd
aan bet verliezen was, terwijl de verschil
lende sekten in het getal harer leden toe
namen.
Bij eene zelfs oppervlakkige beschouwing
was de zaak te belachelijk, om door ver
standige menschen als ernstig te worden
opgenomen.
Maar wat is er intusschen geschied De
statistieke opgave, welke toenmaals met
zóo innig welbehagen werd geleverd ten
bewjjze, dat het Katholicisme groote ver
liezen leed, is nu bevonden een leugenach
tige statistiek geweest te zgu bedrog, lou
ter bedrog, niets dan leugen was in die zoo
opgevijzelde opgave vervat. De uitvinder
van deze «welsprekende egfer«»(l?) is met
een nieuw schandteeken gemerkt. Maar
geen enkel van de bovenbedoelde bladen
herroept zijn leugenachtig beweren van
voorheen. A la bonheurlaten zjj dan maar
voortjubelen hun aloud refrein «Het Ka
tholicisme sterft langzamerhand uit.»
«De Katholieke Kerk heelt hare macht bjj
het volk verloren.» «De Roomsche Kerk
kan zich niet handhaven tegenover de be
schaving.» «De dagen van des Pausen
kerk zjjn geteld.» «Nu begint de toe-
komstkerk hare taak» Wg gaan voor
uit; Rome gaat achteruit» enz
Al deze woorden kunnen op dezelfde me
lodie worden gezongen ofwel ad libitum op
andere melodieën worden geneuried!!
Maar wat kan iemand toch spoedig de
schrik en angst om het harte slaan Wan
neer diezelfde heeren, die de doodsklok al
vast zouden willen gaan luiden over het
Katholicisme, wederom met goed geopend
oog de Roomsche Kerk aanzien, dan roepen
T~Ê V 1LLET O N.
S5. (Vervolg.)
De scherp geteekende trekken op dei Biroa
mager gezicht toonden een zekere spanning,
welke inwendige onrust verried. Vooral was de
uitdrukking sijner oogen onaangenaam, deze
richtten zich dikwjjls op het bleeke, ernstige
gelaat van Leo Edelheim, zonder echter lang
diens blik te weerstaan. Leo legde den Baron
de koopacte voor.
De houding van den jongen man was hof
felijk, doch ijzig koud, ze maakte den ondan
man hoogst zenuwachtig. Daarbij doemde zijne
rheumatische pijnen hem steeds op eenzelfde
plaat» en vol mishagen sloeg hij het streng for-
meele optreden van den jongen Edelhaim gade,
Hjj had dezen liever in heftige bewoordingen
hooren klagen of spreken. Zóó kwam hij hem
uiterst vreemd voor, den Baron zelf begon lijn
handelwijze klein te schijnen, en in aanmer
king genomen de weinig edel* drjjfveeren, welke
hem hadden aangezet, onverantwoordelijk en
wreed. Hij voelde dat dit werkelijk zoo was,
zchoon hjj voorgaf slechts gerechtigheid te wil
len. Zjjn eigen bewustzijn strafte de lengen. In
tusschen streefde hij angstvallig naar het ver
bergen dezer inwendige gevoelens, hij verschanste
zich daarbij achter zijn stijven hoogmoed, terwijl hjj
de houding aannam van iemand, die zware ver
pezen leed en de noodzakelijkheid betreurt,
zjj plotseling luidkeels uit«Jacob help
Rome wil ons verdrukkenHet Protestan
tisme verkeert in gevaarHebben wg
dien noodkreet niet vernomen, vóór en tjj-
dens de verkiezingen in Juni 11., op onzen
eigen vaderlandschen bodem? En hooren
wg zelfs na de verkiezingen bjjna week aan
week niet denzelfden noodkreet slaken, voor-
uaineljjk uit den mond van Ds. Brons
veld sum suis?
Doch wg zouden haast van ons onder
werp afdwalen. Wjj zullen eens een echte
statistiek leveren, een statistiek, die samen
gesteld is door Duitsche protestantenom
te bewjjzeu dat de Katholieke Kerk vol
strekt nog nist Ijjdende is aan verval van
krachten, maar altoos nog even vruchtbaar
is als in hare beste tjjden. Ja zelfs, nog
meerdat zjj juist ten tjjde van vervol
ging het meeste toeneemt.
Zoo is zjj bjjvoorbeeld tgdens de Refor
matie met ongeveer 25 millioen toege
nomen, en in den allerlaatsten tjjd waren
de bek6eringen,hoe geweldig de Culturkampf
en zoovele andere vervolgingen hebben ge
woed, talrjjker dan ooit. De statistiek geeft
slechts de millioenen in ronde cjjfers.
In de le eeuw. 500.000
2e 2.000.000
3e 5.000.000
4e 10.000.000
5e 15.000.000
6e 20.000.000
7e 25.000.000
8e 30.000.000
9e 40.000.000
10e 56.000.000
11e 70.000.000
12e 80.000.000
13e 85.000.000
14e 90.000.000
15e
16e
17e
18e
19e
100.000.000
125.000.000
185.000.000
250.000.000
280.000.000
Uit deze statistiek blijkt, dat de Katho-
zjjne rechten te moeten l&ten gelden.
Bet spjjt me, dat de slsg zoo wreed u treft,#
zeide hjj op een toon van afdalende deelneming,
„edoch, ik kon niet anders handelen. Ik moet
als vader en voogd mjjner eenigste doohter haar
kapitaal voor alle verlies behoeden.#
Leo maakte een koele buiging. «Ik hoop en
vertrouw,"zeide hjj, «dat de afstand van Reiche-
nau zoo volledig de schuld mjjns vaders aflost,
dat geen schaduw van schade op het erfdeel
der Barones valt.#
In den be»listen en voornamen, kalmen toon,
waarop hjj sprak, klonk de stem van Else's zoon.
Osten tenminste dacht zulks en plotseling trilde
de armzalige triumf weer door zjjn wraakznch-
tige ziel, Else de vernederirg terugbetaald te
hebben, welke zjj eens hem bereid had. Osten
was weliswaar een zwak karakter, maar toch
ontbrak hem niat elke goede eigenschap. Niet
enkel en alleen waieu iiat onedele, wraakzuch
tige beweegredenen, welke zjjn doen leidden.
Ofschoon hjj koud egoïstisch en wellustig de
genoegens dezer wereld genoot, had hjj toch
een soort zwakke zjjde, n. 1. zjjne dochter hef
te hebben zooveel hjj nog vatbaar was voor liefde.
In zjjn soort was hjj een goed vader, want in
deemoedige bekentenis van eigen onervarenheid
had hjj zjjne dochter verre van zich laten op
voeden en dus een offer gebracht tot heil van
zjjn kind.
Hjj wist zeer goed, hoe weinig gelukkig hjj
hare jonge moeder had gemaakt, hoe dit jonge,
naar liefde smachtende wezen tevergeefs gezocht
had naar deelneming en innige verstandhouding
es dat juist bjj gebrek aan liefde deze teedere
lieke Kerk sedert de Hervorming den groot-
aten vooruitgang gemaakt heeft. Zelfs de
groote afval, door Maarten Luther
veroorzaakt, heeft haar niet verzwakt. Af
valligen zjjn er altjjd geweest eu zulleu er
ook altgd zgn, want zelfs aan den besten
boom hangen soms wormstekige, iogevre-
ten, uitgedroogde vruchten. Al zijn er hier
van ook eenige in den schoot gevallen van
het Protestantisme, zjj zjju hetzelve zeker
niet te misguunen. Door den afval van
nuttelooze Katholieken is de Kerk bevrjjd
van het ongediertewanneer dat ODge-
dierte zich beter thuis gevoelt in den pels
vau het ongeloof of van de ketterg, nu
daarmee hebben wg vrede. Wg lijden geen
verlies, en het ougeloof en de ketterg zul
len er heel weinig bjj winnen.
Italië.
Z. H. Leo XIII heeft de strekking van
de vredeboodschap van den Czaar van Rus
land geprezen en er op gewezen dat ze
in overeenstemming is met de denkbeelden,
in de encyclieken ontwikkeld. Eene vredes
conferentie der Mogendheden zal hoogst
waarschijnlijk niet te St. Petersburg maar
te Kopenhagen bijeenkomen.
Op het congres van Italiaansche land
bouwers, dat te Turjjn gehouden wordt,
heeft de senator Vince uzi eene motie
voorgesteld, waarin de stap, door den Czaar
gedaan, toegejuicht wordt. Deze motie is
bij acclamatie aangenomen.
Zwitserland.
Het bergen beklimmen te De Dent Vi-
sivy bjj Sitten heeft vier offers geëischt.
Dr. Hopkinson, professor in de electro-
techniek aan King's College te Londen,
49 jaar oud, logeerde met zgn familie in
hótel Mont Colomb in Arolla. Zaterdag
ochtend ondernam hg, als ervaren berg-
bestjjger, met twee zjjner dochters en een
19-jarigen zoon, zonder gids een tocht naar
den top van de Dent Visivy. Mevrouw
Hopkinson met de jonge kinderen ble
ven in 't hotel, 's Avonds verspreidde zich
het gerucht, dat den reizigers een ongeluk
zou zgn overkomen. Dadelgk ging een
plant op vreemden, kouden bodem dra was ver
welkt. Hoe goed en schoon, hoe edel, lieftallig
en rjjkbegaafd zjjne vrouw was geweest, begreep
hjj eerst, toen se gestorven was. De nalatigheid,
de onverschilligheid, waarmede hjj haar had be
jegend, klonk hem als verwijt gedurende ge
heel ijjn leven. En levendiger dan ooit welden
deze droeve herinneringen bij hem op, toen hjj
van zjjne verre reisen terugkeerend, in zjjne
dochter het levend beeld van de vroeg ont
slapene zag. Dat maakte zjjn kond harte warm.
Haar kind wilde hjj liefhebben, aan haar ve.-
goeden, w*t hjj aan hare moeder miadtaa had.
Op zjjne handen wilde hij ze dragen, zjjn lief
tallige dochter, het sieraad, den trots en zonne-
schjjn van zjjn huis. Haar gelukkig te maken,
hare liefde te winnen, zou zjjn ernstig streven
zjjn, hjj had ze daarom op zjjne reizen den vo-
rigen z >mer meegenomen eu had in dien tus-
schentjjd zjjn huis laten klaar maken voor de
jonge heescheres. Eer zjj alt zoodanig aldaar haar
intrede dead, keerde ze nog eens bjj hare
grootmama terug, terwjjl Osten, door zjjne pjjnen
neergedrukt, terstond naar Os'.enrode was ge
reisd, waar hem het bezoek van Dorner had ver
rast. Tóor Sibylle's komst wilde hjj nutunrljjk
deze misljjke historie uit den weg hebben ge
ruimd, want haar mocht slechts vreugde en lust
wachteE in het httis haars vaders.
Het plan scheen bijna gelukt, want tot nu
toe had alles haRr toegelachen sedert ze voor
twee dagen haar intrede in het slot had gedaan.
Verrukt over het schoone en aantrek keljjke
van haar nieuwe woonplaats, had Bylla, zeer
ot voldoening haars vadert, reed* vroeg dazen
hulp-brigade hen zoeken en deze vond de
vier ljjken aan den voet van een bergwand.
Deze werden naar Sitten verzonden, van
waar zij naar Londen zullen worden ge
transporteerd. De Engelsche Consul le Lau
sanne kwam onmiddellijk naar Sitten om
eeu onderzoek in te stellen.
Amerika.
Het is opvallend hoe thans de Ameri-
kaansche pers o. m. ook de Herald de
vredesboodschap van den Czaar toejuichen
terwijl zjj den oorlog tusschen Spanje en
de Vereenigde Staten niet weinig hebben
aangerand. Nu heet het, dat de ontwape
ning van Europa door het voorstel van den
Czaar althans op het terrein van vrucht
bare discussie gebracht wordt, en dat het
voorstel een dam opwerpt tegen het mili
tairisme. De New York limes acht het
voorstel vau den Czaar hoogst praktisch,
en neemt dus aan dat het oprecht gemeend
is. «Het kan het begin worden van de be
langrijkste en weldadigste beweging, zegt
het blad, die de geschiedenis kent.»
Frankrijk.
In de Fransche Republiek woidt het
D r e y f u s-syndicaat beschuldigd van eene
samenzwering tegen Frankrijk. Dat het
D r e y f u s-syndicaat de RegeeriDg niet
vriendelijk gezind is nu zjj hunnen D r e y-
fus niet wil loslaten, laat zich begrjjpen,
maar dat eene joodsche samenzwering is op
touw gezetrechtstreeks tegen het gerag
gericht, is niet aan te nemen. Eenige heet
hoofden schijnen zoo'n dwaze en boosaar
dige uitvinding te hebben gedaan. D« joden
van alle landen zgn aan Frankrgk dank
verschuldigd en in geen land ter wereld
staat bet jodendom zoo hoog als in het
Katholieke Frankrgk.
Geen Katholiek zal een zgner mede
burgers haten, omdat hg Israëliet is, dat
hebben de Katholieken in Frankrgk bewe
zen en bewgzen de Katholieken overal.
Zelfs de Pausen hebben de Israëlieten meer
malen in bescherming genomen tegen hun
vervolgers.
Maar waar xjj een afschuw van hebben
en waar tegen thans in Frankrgk wordt
geageerd, dat zijn de zwendelaars die in het
Panama-schandaal, de spoorwegen en an
dere zaken een gewetenloos spel hebben
gespeeld en nog spelen.
morgen het slot verlaten om haar geest ic vel
den en bosschen te laten ronddartelen. Osten
bevond sich daardoor ia de gelukkige gelegen
heid, ongestoord de sask met Leo Edelheim
te kunnen afhandelen. Ze waren thans gereed,
Leo nam zjjn boed en wilde zich vervrjjderen.
De Baron was met veel moeite opgestaan. Of-
aehoon hjj zich tegen den indruk verweerde,
kon hjj niet loochenen, dat de jonge man, wiens
nauweljjks verworven bestaan hjj zonder erbar
men had verwoest, hem imponeerde. «Ik betuig
mjjn leedwezen,# zeide hjj, tusschen verle
genheid en brutaliteit zwevend,„de onschul
dige oorzaak te zijn geweest van het berooven
uwer bezittingen. Meg ik vragea wat uwe plan
nen zjjn voor de toekomst?»
„Ik z»l het land verlaten,// antwoordde Leo
hem vast aanblikkend, «naen heeft mjj een be
trekking aangeboden in Bombay en ik heb ze
aangenomen. Mjjne verplichtingen hier zjjn im
mers nagekomen. Dat ook u de uwe zult nako
men, borgt me uw eerewoord. Mjjns vaders
schuld is begraven. Met Dorner hebt ge toch
afgerekend
«O leker,» bevestigde Osien, „Dorner is ver
trokken, bjj levert tegen procenten de verpande
juweelen terug. Zjjn verder zwjjgen zal
«Door den invloed mjjner tante, de Barones
Von Reichenau worden verzekerd,// onderbrak
Leo, terwjjl hjj wilde afscheid nemen.
(Wordt vervolgd.)
URIÏMSt
IIUI UT.
kfraaêlaó voor <3tooró~ en SCuiè-tJCollanó.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
PRIJS DER ADVERTENTIEN,
Van 16 regels50 Cem
AGITH KA NON AGITATE.
