N I B II W E
HbagBlaó voor c?focr<5- en SCuió-dColland.
Rotterdamsche Brieven.
No. 3098
Zaterdag 1 October 1898.
23st« Jaargang
Verdwenen.
BUI Ti'. NL AM 1).
Êm
77,
Engeland.
Duitschland.
Amerika.
Frankrijk.
1I44RLEHSCUE C0DR4IT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem.
/1,10
«1,40
«2,80
<0.03
PRIJS DER ADVERTENTIEN,
Van 16 regels50 Cem
Elke regel meer
AGITE MA NON AGITATE.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Gents per advertentie a Contant
- ml.
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
28 September 1898.
Nu de nationale feesten achter den rug
zijn en men in staat is eene vergelijking
te maken tusschen de wjjzen waarop hier
en elders is feestgevierd beginnen we hoe
langer zoo meer tot de overtuiging te ge
raken, dat we het er wat Rotterdam
betreft altijd maar povertjes hebben af
gebracht. Wat hadden we met het mooie
sommetje, dat nu in een dag is opgegaan,
langer en mooier kunnen feestvierenNu
zjjn we jaloersch op anderen, die 't er fees
telijker hebben afgebracht dan wij, vooral
tegen onzen Burgemeester kanten zich de
pruttelaars. Zjj wijten het diens overdreven
burgervaderljjke bezorgdheid, zich uitende
in ernstige, welmeenende waarschuwingen
en raadgevingen, welke zoo'n indruk op de
Rotterdammers hebben gemaakt, dat daar
door op alle jolig uitspattende vroolykheid
de domper is gezet. Wat daar nu van aan
moge zjjn, het is, vooral in de laatste we
ken, maar al te duidelijk gebleken dat de
Burgemeester het met zijne strenge maat
regelen en voorzorgen by 't rechte eind
hadgeeft men zeker deel van 't Rotter
damsche publiek den vinger, dan neemt het
spoedig de geheele hand en meer nog. Wat
toch is 't geval
De ergerlijkste baldadigheden volgden
elkander schier onafgebroken op. Het laatst
gegeven volksconcert b. v. kenmerkte zich
zich door allerschandelijkste ongebonden
heden, door 't publiek bedreven. En dan
komt een fijn muziekkorps zulken luidjes
nog concertnummers voorspelen van L e o n-
cavacho en Thomas! Een vroolyk
mopje ware hier beter op zjjn plaats ge
weest nu verveelde het publiek zich by de
werkelijk mooie muziek en trachtte zich
schadeloos te stellen door allerlei buiten
sporigheden te bedrjjven, als 't brutaliseeren
van fatsoenljjk gekleede personen, het
laBtig vallen van vrouwen en meisjes, het
om zich heen slaan met leege flesschen,
FEUILLETON.
i
DE AANGIFTE.
Wat plotselinge of geheimzinnige verdwijningen
betreft, zou ik u een geval kunnen vertellen, dat,
althans in sommige opzichten, belangwekkender
is dan de meeste andere gevallen van dien aard,
en gaarne wil ik u al wat ik hierbij heb onder
vonden mededeelen, doch gjj moet mij beloven
geen onderzoek te doen naar de ware namen
der betrokken personen, want de zaak is geheim.
De spreker was CL, een bekwaam, jong detec
tive, hjj ons geheele korps algemeen erkend als
de sluwste bq het onderzoek naar geheimzinnige
en ongehoorde gevallen, behalve de heer Grjjce
natuurlijk, die ons allen in ondervinding en
scherpzinnigheid overtrofzijn woorden wekten
dus in hooge mate onze belangstelling. Wij
schaarden ons om de kachel en in het vooruit
zicht van een aangenaam rustuur, dat een detec
tive maar zoo zelden geniet, deden wjj gaarne
de gevraagde beloften.
En nu begon CL zjjn verhaal, in het aange
naam bewustzijn, dat hjj een geschiedenis had
mede te deeleD, die hem nog in aanzien bjj ons
zou doen rjjsen.
m
Op zekeren Zondagmorgen zat ik aan het
Hoofdbureau, toen de deur geopend werd en
een net gekleede vrouw van middelbaren leeftjjd
alles met het doel ongelukken en opstootjes
te veroorzaken. En enkele dagen daarna
trachtte men op een andere plaats in de
stad de vaste muziektent, waarin de ge
meente iederen Zaterdagavond ten pleiziere
van den minderen man eene waarlyk goede
muziekuitvoering doet geven, in brand teste-
ken.Toenditdoor beschadiging dergasleiding
niet spoedig genoeg gelukte, begon men den
vloer der tent met petroleum te begieten;
maar een der bewoners van 't plein, die
had toegezien, waarschuwde, voordat de
onverlaten hun plan hadden kunnen ten
uitvoer brengen, de politie. En voor der
gelijke lieden geeft men zich zooveel moeite
om ze te veredelen door middel van zang
en muziekuitvoeringen, door lezingen en
voordrachten en wat al niet; om hunne
kinderen alle mogeljjke wysheid in te pom
pen, ze kosteloos van een versterkend maal
te voorzien, desnoods ook van betere klee-
ren, ze gelegenheid te geven tot baden, tot
schooluitstapjes en schoolwandelingen in den
zomer, ze naar vacantie-kolonies te zenden
De goeden niet te na gesproken, is het toch
klaarblijkelijk aan 't volk niet besteed, zoo
dat de resultaten dan ook alles behalve
schitterend zjjn. Ik behoef voor de lezers
dezer Courant niet in uitvoerige beschou
wingen te treden over de valsche begin
selen, waarvan bjj deze soort van volks
ontwikkeling wordt uitgegaan: de Redac
tie der Nieuwe Baarlemsche Courant heeft
reeds menigmaal in welsprekende, met groote
kennis van zaken geschreven artikelen op
deze dingen gewezen en de middelen aan
gegeven, die alleen tot algeheele verbete
ring van toestanden kunnen leiden. Maar
zoolang deze niet worden aangewend zal
men er nöch door middel van kunst, noch
door wetenschap in slagen het volk op den
goeden weg te brengen en te houden. Het
ergste is nog, dat het welgezind publiek
meestal dupe is van de schandelijke bal
dadigheid der mindere volksklassen.
Vooral de straatjeugd neemt meer en
meer eene ongehoord brutale houding aan;
binnentrad, wier onrustig voorkomen dadelijk,
mjjn aandacht trok. Ik trad op haar toe en vroeg
wat zjj verlangde.
Een detective, antwoordde zjj, terwjjl zjj
een onderzoekenden blik wierp op allen, die op
dat oogenblik aanwezig waren. Ik zou niet gaarne
wenschen dat er over gesproken werd, maar dezen
nacht is een meisje uit ons huis verdwenen,
en hier zweeg zjj, haar aandoening scheen
haar te overmeesteren, dooh spoedig vervolgde
zjj met nadrukik heb iemand noodig om haar
op te sporen.
Een meisje P welk soort van meisje, en
welk huis bedoelt gjj met ons huis
Alvorens te antwoorden zag zjj mjj scherp
aan en zeide toen
Gjj zjjt een jonge man, is hier niet iemand
van hoogeren rang d«n gij, met wien ik kan
spreken P
Ik haalde de schouders op en wenkte den
heer Grjjce, die juist binnentrad. Zjj scheen da-
deljjk vertrouwen in hem te stellen. Zij ging
met hem ter zjjde en fluisterde haastig eenige
woorden, die ik niet kon verstaan. Een oogen
blik luisterde hij vrjj onverschillig, doch plot
seling maakte hjj een beweging-, die mjj zjjn
gro»te belangstelling en verbazing verried, hoe
wel men op zjjn gelaat nimmer zjjne gedachten
leest. Ik wilde juist heengaan in de overtuiging,
dat hjj deze zaak liefst persoonljjk wilde behan
delen, toen de superintendant binnentrad.
Waar is Grjjce vroeg hjj, zeg hem dat
ik naar hem heb gevraagd.
Grjjce, die dit hoorde, maakte nu een einde
aan het gesprek. Hjj naderde mjj en fluisterde:
in de drukke winkelstraten is het veelal
voor wandelende en winkelende dames on
mogelijk te passeeren, daar troepen leeg-
loopers vechtend en scheldend en allerlei
straatschenderij plegend den weg onveilig
maken, mede tot niet geringe ergernis en
schade der winkeliers. Alleen de bereden
politie slaagt erin, de benden voor enkele
oogenblikken uiteen te dry ven. Vooral 's Zon
dagsavonds trekken schreeuwende en lawaai
makende troepen de straten door, tot in
den nacht verstorend de rust der burgers.
Al deze dingen worden met den dag erger
en menigeen vraagt zich met bezorgdheid
af, waar dit zal eindigen.
Denkende aan dien geest van bandeloos
heid en verzet, die schier overal onder de
mindere klasse valt waar te nemenwerd
ik te meer getroffen door eene lijnrecht
daar tegenover staande uiting van den volks
geest bij een deel van 't goedgezinde pu
bliek, waar die geleid wordt en zich gaarne
leiden laat door de neerlyke beginselen van
het Christendom. In de stilte van den Zon
dag-morgen schreden voort de leden eener
Volksboud-afdeeling, een kleine groep man
nen en jongelingen, allen werklieden in Zon
dagspak maar wat koene waardigheid,
wat mannelijke ernst in hunne houding
Zoo zonder eenig lawaaiig vertoon, rustig
en eenvoudig gingen zy huns weegs, men
zou hen byna niet hebben opgemerkt tus
schen de velen, die ter kerke gingen, als
niet boven hunne hoofden zich statig had
verheven hun vaandel,de Christusbanier,
waarop de Gods Zoon met zegenend uit
gespreide handen. Alleen het vaandel, met
de blanke Christus-figuur op dof-geuden
fond bleef voortdurend zichtbaar boven
den menschenstroom
Een schoonen indruk maakt zulk eene
uiting van bloeiend Katholiek leven, zoo
een vrij moedig belyden voor heel de wereld,
dat der Kerk getrouwe zonen er groot op
gaan, zich te scharen onder de vndeba-
nieren van den Werker van Nazareth
Dit geeft hoop voor de toekomst, zij 't
- Zoek nog een man uit en ga dan met deze
vrouw mede, stel u op de hoogte van de zaak
en zend mij bericht als gij mjj noodig hebt,
binnen twee aren zal ik weer hier zjjn.
Ik had geen verdere nasporing noodig. Ik
wenkte Harris, en sprak nu de vrouw weder
aao.
Van waar komt gjj P zeide ik. Ik zal met
u moeten medegaan om de zaak te onderzoeken.
Heeft hjj dat gezegd P vroeg zjj, terwjjl
zjj naar Grjjce wees, die nu met den rug naar
ons toestond, in gesprek met den superintendant.
Ik knikte en nu ging zjj dadeljjk naar de deur.
Ik kom van den heer Blake, no 2 rue
de Avenue, fluisterde zjj, en toen zjj een zoo
welbekenden naam uitsprak, begreep ik waarom
de heer Grjjce plotseling zooveel belangstelling
in de zaak had verraden.
Een meisje, dat voor ons naaide, verdween
dezen nacht op een wjjze, die ons zeer veront
rust. Men heeft haar uit haar kamer gehaald,
Ja, riep zjj opgewonden, toen zjj mjjn eenigs-
zins spottenden en ongeloovigen blik ontmoette,
weggevoerd heeft men haar, nooit zou zjj uit
eigen beweging zijn gegaan, en zjj moet gevon
den worden, zelfs al kest het mjj eiken dollar,
dien ik voor mjjn ouden dag naar de spaar
bank heb gebracht.
Zjj was zoo opgewonden en ontroerd dat ik
de vraag niet kon weerhouden of het meisje
eene bloedverwante van haar was, en waarom
zjj anders door hare ontvoering zoo diep ge
schokt scheen.
—Neen, antwoordde zjj, eene bloedverwante
is zjj niet, maar ging zjj voort, terwjjl zjj
dan ook voor eene naar menschelyke be
rekening nog verre; hoop, dat eenmaal
het verdwaalde volk zal wederkeeren onder
I de zoete heerschappij van Christus' Kerk,
die alleen vermag uit te storten over heel
de wereld den vollen, rjjken vredeschat,
Haar verwonnen door de gekruisigde liefde
van den Goddelyken Bruidegom.
In het land der Britten telt men thans
drie bisschoppen en vjjfhonderd priesters,
die van Eugeïsche geestelijken tot de Ka
tholieke Kerk zijn teruggekeerd.
Door hun studie over de Katholieke
Kerk verdwenen hun vooroordeelen en leer
den zy de Kerk in het ware licht kennen.
De gravin Von Benstoff-Wen-
n in gen in Hannover, rjjk en verwant aan
de hoogste adellyke Lutherscbe familiën,
is overgegaan tot het katholieke geloof,
hetwelk hare voorouders met zooveel roem
beleden hadden.
Waar de bevolking van Noord-Amerika
afkomstig is, blijkt uit het volgende:
Uit Duitschland, 2,784,894; Ierland
1.871,509Britsch Amerika, 980,938En
geland, 909,092; Zweden 478,041; Noor
wegen, 322,665; Schotland. 242,231Rus
land, 182,674: Italië, 182,584; Polen,
147,440; Denemarken, 132,543; Oosten-
ryk, 123,271: Bohemen, 118,106Frank-
ryk, 113,174China, 106,688; Zwitserland,
104.069; Wales, 103,079; Nederland,
81.828; Mexico, 77,853: Hongarge, 62,435;
België en Luxemburg, 25 521Cuba en
West-Indië, 23,256: Portugal, 15,996; Cen
traal en Zuid-Amerika, 6,198; SpaDje,
6,185; Indië, Azië inbegrepen, 4,403; Japan,
2,292; Griekenland, 1,887; alle andere
41,799; totaal 9,249,547.
Emile Zo la wordt een nieuw lastc-r-
proces aangedaan. Hy heeft den redacteur
van le Petit Journal valschelijk beschul
digd en is verplicht geworden die valsche
mjjn vragen trachtte te ontwjjken een zeer
lieve vriendin een ik geloof dat men
haar mjjn beschermelinge noemt, ik ik
zjj moet gevoüden worden, herbaalde zjj weder.
Wjj waren intusschen op atraat gekomen.
Er moet volstrekt niet over gesproken
worden, fluisterde zjj nu, terwjjl zjj mjj bjj den
arm greep. Dit heb ik hem ook reeds gezegd
en nu wees zjj naar het hoofdbureau, dat wjj juist
verlaten hadden, en hjj beloofde geheimhouding
En het kan toch immers gebeuren zonder dat
men er iets van te weten komt
Wat? vroeg ik.
Het opsporen van het meisje.
——Wel, zei ik, daar kunnen wjj beter over
spreken, zoodra wjj iets meer omtrent de zaak
weten. Hoe heet het meisje en om welke reden
denkt gjj dat zjj niet uit eigen beweging het
huis verliet?
Om meer dan ée'n reden ben ik daar zeker
van. In de eerste plaats ken ik haar daarvoor
te goed dan, de toestand waarin zjj haar kamer
heeft achtergelaten, en zjj zjjn allen het ven
ster uitgegaan, riep zjj nu plotseling, en kwamen
door een zjjgang in de straat.
Zjj Wie bedoelt gjj met zjj?
Wel, hen, die haar wegvoerden.
Ik schudde, ondanks mjjzelf, ongeloovi? het
hoofd. Mijnheer Grjjce zou dit misschien in
mjjn plaats niet gedaan hebben maar ik ben
Grjjce niet.
Gelooft gjj niet, zeide zjj, dat men haar
heeft weggevoerd
(Wordt vervolgd