N
HbagGlaö voor sffiooró' en o&uió-eXollanè.
Rotterdamsche Brieven.
TNo. 4012
Dinsdag 18 October 1898
23ste Jaargang.
BUITENLAN D.
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BIJ BE A U: St. Janstraat Haarlem.
/1.10
c 1,40
<2,80
<0.03
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer71/#
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
15 October 1898.
De herfst met regen- en windvlagen heeft
wederom zijn intocht gedaan en hiermee
ook de tot vermaak van het publiek zin
gende en musiceerende menschen. 't Ziet
er anders droevig uit met de muzikale toe
standen in de tweede koopstad des rijks,
die o zoo graag de eerste zou genoemd wil
len worden. Doch, in welk opzicht zij hare
concurrentie aan den Amstel ook naar de
kroon moge steken, de hoofdstad blijft toch
maar het middelpunt van Hollandsch ar
tistiek leven, ook op muzikaal gebied.
De vaste bezoekers van de mooie con
certen, die W outerHutschenuyter hier
met zijn Utrechtsch orkest placht te geven,
zijn deerlijk teleurgestelddezen winter
zullen ze niet doorgaan. De operalievende
luidjes blijven verstoken van 't genot der
Fransche operaslechts een enkele maal
wellicht zal deze hier eene voorstelling ge
ven. Van de Hollanders valt, voor zoover
we oordeelen kunnen, ook al niet zooveel
goeds te zeggen als we wel wenschen zou
den rest ons nog de Opera Italiana, die
hare eerste voorstelling heeft gegeven. Hier
mee is het ook al geljjk met de meeste
dingen een ernstig streven naar 't vol
maakte moet worden op prijs gesteld.
Opmerkelijk is, dat hetzelfde publiek, dat
bij W agner-voorstellingen van de Hol
landers den schouwburg tot den nok vult,
in even grooten getale opkomt en even har
telijk applaudisseert wanneer de Italianen
een werk uit de oude Italiaansche school
geven, zooals b. v. 11 Travatoredat be
wondering voor de moderne muziekdrama's
kan samengaan met die van de romantiek
der oude meesters;dat men, ondanks Wag
ner en zijne goede navolgers, smaak kan
blijven vinden, tenminste kan toejuichen
FEUILLETON.
VERDWENEN.
Vervolg.)
Waarlijk. Ik meende dat gij het naaistertje,
dat bjj u in dienst was, nooit had opgemerkt,
mijnheer dat gjj niet wist hoe zij eruitzag?
Ik zou haar zeker hebben opgemerkt, in
dien zij zulk haar had gehad, als het meisje,
waarvan gij spreekt.
Grjjce glimlachte en deed zjjn zakboekje
open.
Hier heb ik een staaltje van haar haren,
mijnheer, zeide hij en nam er een dun vlechtje
glanzend haar uit, dat hij den heer Blake liet
zien. Zooals gij ziet, goudblond even als dat
van het ongelukkige schepselwaarmede gjj
hebt staan praten.
De heer Blake boog zich voorover en nam
het met zichtbaar bevende hand aan. Van
waar hebt gjj dit? vroeg hjj ten slotte, terwijl
hij het hartstochtelijk aan zjjn borst drukte.
Uit den kam, dien het meisje den laatsten
nacht heeft gebruikt.
Onmiddellijk wierp hjj het nu weg.
Wij verbeuzelen onzen tijd, zeide hjj, ter-
wjjl hij Grjjce in het gelaat zag. Al wat gjj
gezegd hebt, kan u hoegenaamd geen reden
geven hier te komen, noch den toon veront
schuldigen, waarop gjj tot mij gesproken hebt.
Of verzwijgt gjj nog iets Ik ben geen man
die met zich laat spotten.
Grjjce stond op. Gjj hebt geljjk, zeide
hjj, en zag mjj hierbij even aan. Al wat ik ge
zegd heb, zou misschien mjjn tegenwoordigheid
ten uwen huize niet rechtvaaidigen, indien
de trucs en conventies der oude richting
als onzinnigheden in den tekst, dwaashe
den van misé en scène, het veelal totaal
ontbreken van verband tusschen tekst en
muziek, het volkomen ondergeschikt maken
van den eerste aan de laatste, zooals de
oude meesters dit deden, etc. Met de grootste
spanning volgt het publiek, vooral op de
mindere rangen, deze dwaze aaneenschake
lingen van gruwelen, deze barbaarschheden
van roof en plundering, van brandstich
ting en ontvoering, van vergif en dolk,
wijl toch hunne levensopvatting zookoud-
nuchter, zoo zonder 't minste schijntje van
romantiek is. Of zou wellicht juist in deze
groote tegenstelling de oorzaak liggen van
wat tegenstrijdig lijkt
Wie 't voornamelijk om muzikaal genot
te doen is, bewondere in deze werken der
oude school den rijkdom van spontaan ont
springende, zoet vloeiende melodieën, vooral
wanneer deze met glans en gratie en tem
perament worden voorgedragen, óok al zijn
de muzikale gedachten niet zoo héél diep,
óok al is er in dezen tonenschat veel wat
sentimenteel en van de oppervlakte is.
Daarom is het ons, dieper en gecompli
ceerder voelenden, niet geraden een al te
druk gebruik te maken van deze oorstree-
lende genoegens, doch slechts eene enkele
maal ter afwisselingze zouden ons an
ders te spoedig tegenstaan.
Met dit al zullen de Italianen hier de
zen winter wel goede zaken maken, te meer,
daar er werkelijk uitstekende zangers en
zangeressen onder zijn. En wat zingen deze
zuiderlingen con amore, hoe zuiver en ge.
makkelijk bewegen zich de stemmen over
een veelal uitgebreid register, hoe los en
vrij en temperamentvol is hun spel en
dit zegt veel, voor een niet gering deel
hangt ook daarvan hun succes af. Een zich
gemakkelijk bewegen op de planken kan
hier zag hjj weer naar mjj en vroeg hem
wenscht gjj dat ik voortga
De strakke blik van den heer Blake werd
nog donkerder.
Ik zie geen reden, waarom gjj niet alles
zoudt zeggen, zeide hjj, een goed verhaal ver
liest er niets bjj als het tot het einde toe wordt
verteld. Ik veronderstel dat gij iets wilt zeggen
betreffende het huis van de Schoenmakers
Grjjce schudde ernstig het hoofd.
Hoe, over zulk een geheimzinnige zaak
spreekt gjj zelfs geen woord?
Ik ben hier niet gekomen om over din
gen te spreken, die in geen verband staan tot
de zaak van het naaistertje, waarmede ik mjj
bezighoud.
Dan, zeide de heer Blake, terwijl hij in al
zijn waardigheid op mijn chef toetrad, behoeven
wjj dit onderhoud niet langer voort te zetten.
Ik heb u veroorloofd, zelfs aangemoedigd, om
ronduit te zeggen wat gjj op het hart hadt of
meecdet te hebbeD, omdat ik begreep dat mijne
handelingen gedurende den laatsten tjjd, in de
oogen van hen, die de aanleiding er toe niet
kennen, iets zeer vreemds moeten hebben. Maar
als gjj zegt dat gjj geen belang stelt in al wat
niet in verband staat tot het meisje, dat eenige
maanden in mjjn huis heeft gewoond, dan kan
ik gerust zeggen dat het tijd wordt om dit on
vruchtbaar gesprek af te breken. Niets wat ik
in den laatsten tjj:l hier of elders gedaan, ge
zegd of gedacht heb, heeft ook slechts de minste
betrekking op dat schepselterwijl zij in mijn
huis woonde was zij mjj volkomen vreemd en
na haar onverklaarbaar vertrek heb ik zelfs
niet meer aan haar gedacht.
Grjjce was naar het mjj voorkwam eenigszins
ontmoedigd, en zeide
Gjj ontkent dus alle connectie tusschen u
en de vrouw, dame of naaister, die in de kamer
veel gebreken goed maken; natuurlijk heb
ik hier de verschillende hoofdpartijen op
het oog.
Voor wie echter een hooger muzikaal
genot zoeken dan de opera's kunnen ge
ven, ziet het er hier povertjes uit: al hun
hoop is gevestigd op de specialiteiten-tour-
née's, waarbjj echter maar al te dikwijls
reclame wordt gemaakt voor sterren van
de derde en vierde grootte, en men dus
bedrogen uitkomt en op Mengelberg.
Nu, die stelt nooit teleur; maar helaas,om
dit genot te bunnen smaken moet men lid
zijn van de Sociëteit «Harmonie», een voor
recht, dat niet voor iederen muzieklievenden
Rotterdammer is weggelegd. Het is is nog
maar sinds kort, dat muziekverslaggevers
tot de concerten dezer club van Rotter
damsche handels-hoogheden worden toege
laten en dit werd al beschouwd als
eene belangrijke concessie aan de niet-lid
zjjnde burgerij, die nu in de couranten
kan lezen hoe mooi het weer was
't Is alzoo treurig gesteld met de mu
zikale toestanden in Rotterdam, dit moest
zelfs de Raad erkennentoen dezer dagen
voor de Stafmuziek der Schutterij verhoogde
subsidiën van gemeentewege werden aan
gevraagd. Deze zijn nu wel toegestaan,
doch op voorwaarde dat er nu niet meer
gevraagd zal mogen worden immers moe
ten zij, die van deze goede muziek het
meest genieten, zooals de leden van Offi
cieren-sociëteit en Diergaarde, hier in de
bres springen. Doch men heeft er geen
geld voor over en daarom heeft de gemeente
maar weer eens royaal in de beurs getast,
immers hoe zouden aDders de muzikale be
hoeften vervuld kunnen worden van dat
deel van ons ongeëvenaard kunstlievend
publiek, dat gewoon is de volksconcerten
in 't Park en op 't van Alkemadeplein te
verstoren ik meen te bezoeken En wat
boven u woonde, gedurende elf maanden, voor
afgaande aan den Zondagmorgen, toen ik voor
de eerste maal de eer had met u kennis te
maken
Ik heb niet de gewoonte mjjne verklarin
gen te herhalen, zeide de heer Blake op ge-
strengen toon, zelfs als zij betrekking hebben op
een minder onaangename zaak, als deze.
Grjjce boog en greep naar zijn hoed hjj scheen
in tweestrjjd te zijn.
Het spjjt mij, begon hij, doch zweeg weer
en streek zenuwachtig met de hand over zjjn
hoed. Plotseling legfe hjj den hoed weder neer
en zeide met waardigheid en zooveel vrijmoe
digheid als de beleefdheid veroorloofde
Mjjnheer Blake, ik heb te veel eerbied
jegens den man, waarvoor ik o hield, toen ik
hedenavond dit huis binnentrad, om heen te
gaan en u niet te zeggen wat mjj als lood op
het hart ligt. De dag zal komen waarop mjjn
plicht mjj zal dwingen te spreken, en in het
bjjzijn van menschen, waar gij niet de gelegen
heid zult hebben u voldoende te verklaren, iets
wat gij hier nog doen kunt. Mijnheer Blake, ik
kan u niet gelooven, als gjj zegt dat het meisje,
dat hier in uw huis woonde, u vreemd was.
De trotsche gestalte van den heer Blake ver
hief zich met een minachting, die slechts be
dwongen werd door de eerlijke en rondborstige
houding van den man die voor hem stond. Gij
hebt ten minste moed, zeide bjj. Ik betreur het
echter dat. gjj niet juist in uw oordeel zjjt. En
nu nam hjj den hoed van Grjjce en reikte hem
dien over.
Vergeef mjj, zeide deze echter, voor ik
heenga zou ik mij nog gaarne willen rechtvaar
digen. Niet met woorden, ging hjj voort, toen
de heer Blake, hem eenigszins ongeloovig aan
zag. Woorden baten niet meer, thans zal ik tot
daden overgaan. Mynheer Blake, ik geloof dat
zouden we moeten beginnen, als we weer
eens van plan zyn by de eene of andere
feestelijke gelegenheid een anachromistisch-
historisch-allegorische optocht te houden?
Dit alles overwegende, heeft de groot
moedigheid van onzen Raad het korps staf
muzikanten voor Rotterdam behouden en
tevens het toch al zoo wisselvallig bestaan
van deze uitstekende musici weer eenigs
zins verzekerd.
Italië.
Men weet dat door de zoogenaamde waar-
borgenwet de Italiaansche Regeering eene
jaarlyksche begiftiging van 3 millioen
200,000 franks aan den H. Stoel beloofd
heeft. Nooit heeft de Paus, die de over
weldiging van Rome, met al de Katholie
ken der geheele wereld diefstal blyft noe
men, dat geld in ontvangst willen nemen.
Met de interesten beloopt die schuld van
Italië aan den H. Stoel thans ongeveer 65
millioen franks.
Duitschland.
Het gerezen misverstand tusschen het
Vaticaan en de Regeering te Berlyn is ge
heel uit den weg geruimd.
Z. H. Leo XIII, zoo deelt het Beiersche
orgaan van het Gentrum mede, heeft geen
instructies aan de Duitsch-katholieke mis
sies in het Verre Oosten gegeven om het
Fransche protectoraat over de Katholieken
in het Oosten te erkennen.
Zwitserland.
De moordenaar van keizerin Elisabeth
van Oostenryk, de anarchist Luccheni
zit nog steeds in strenge afzondering ge
vangen. Hy mag met zyn advocaat onder
handelen, maar hy mag geen bezoeken ont
vangen, noch met andere gevangenen om
gaan, noch brieven schry ven of ontvangen.
Hy blyft spotten met zyn gepleegde gru
weldaad en wenschte dezer dagen den Rech
ter die hem moest ondervragen, na hem op
gjj mij voor een eerlijk ambtenaar en een ern
stig man houdt. Zoudt gjj een oogenblik met
mjj in uw studeerkamer willen gaan, dat is iets
wat u wellicht zal overtuigen, dat mjjne mee-
ning die ik u rondborstig heb medegedeeld,
noch zoo dwaas of, zoo ongegrond was.
Ik verwachtte van den trotschen heer des
huizes eene stellige weigering op dit verzoek.
Maar hjj boog toestemmend, hoewel met eenige
verbazing, die verried dat zjjne nieuwsgierigheid
was opgewekt.
Mjjn kamer en persoon zjjn ter uwer be
schikking, zeide hjj, maar gjj zult er niets vin
den dat uwe beweringen kan staven.
Laat mjj daartoe ten minste eene poging
doen, hernam mjjn chef.
Met een bitteren glimlach ging de heer Blake
hem nu voor naar de deur. Deze man kan
medegaan, vervolgde hjj op onverschilligen toon,
toen Grjjce mjj een wenk gaf, misschien kan een
getuige u van dienst zyn.
Dit verheugde mjj niet weinig, want ook
mjjne nieuwsgierigheid was ten top gestegen);
ik volgde onmiddelljjk en in gespannen verwach
ting. De kalme houding van den heer Blake
scheen te doen vermoeden dat de meening van
mjjn chef wel eens kon falen, en ik gevoelde
dat dit hem in zjjn eigenliefde en zelfvertrouwen
zeer zou schokken. Maar nauweljjks de hooger
gelegén kamer binnengetreden, was mjjn twjjfel
alweer verdwenen. Ik zag een uitdrukking op
Grjjce's gelaat, waarin iemand, die hem kent
zich niet gemakkeljjk kan vergissen. Wat ook
het geheim mocht zyn, dat deze kamer be
vatte, het zou klaarbljjkeljjk voldoende zjjn om
zjjn geheele gedrag te rechtvaardigen.
Nu, mjjnheer, zeide de heer Blake op stren
gen toon, hier zjjt gjj in de kamer en alles
ligt voor u open wat hebt gjj nu te zeggen
(Wordt vervolgd.)
1311RLEHS( HE ((II RttT.
ABONNEMENTSPRIJS
AGITE MA NON AGITATE.
PBIJS DEB ADVEBTENTIEN.
16.
