NIEUWE
Amsterdamsche Brieven.
No. 4018
Dinsdag 25 October 1808.
23ste Jaargang.
Verdwenen.
BUITKJS LA JN D.
71/.
Frankrijk.
Amerika.
Engeland.
Oostenrijk-Hongarije.
HRLÏMSCHICOIIRlilT.
kfragêlaó voor cföooró* en &uió-<JColland.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem .ƒ1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. c 1,40
Voor het buitenland2,80
Afzonderlijke nummers0.03
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BIJ BB AU: St. Janstraat Haarlem.
PBIJS DEB ADVERTENTIEN.
Van 1—6 regels50 Cent
Elke regel meer
AGITE 3IA NON AGITATE.
Groote letters vr orden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteu r-U itgever, W. KüPPERS.
22 October 1898.
Het katholieke Amsterdam is een heer
lijk monument der Christelijke liefdadigheid
rijker geworden. Het R. K. Gasthuis is vol
tooid en zal weldra in gebruik genomen
worden. Een heerljjk monument sprekende
van hoogen godsdienstzin en ware naasten
liefde. Een huis, waarheen de zieken zul
len gaan om te rusten in de schaduw van
de Tabernakelen des Al machtigen, die Heer
is over leven en dood, die den zieken de
handen oplegde en hen genas, die den doo-
ven het gehoor, den blinden het licht der
oogen terugschonk. Een huis, waarin
de Moeder der Smarten zal heerschen naast
Haar Zoon, waar men voor de droeve ljj-
ders zal smeeken tot Haar, die met recht
genoemd wordt: ede Behoudenis der Kran-
ken». Een «Huis Gods», waar vele zieken
naast de gezondheid des lichaams ook zul
len vinden den vrede des harten, de rust
des gewetens, de gezondheid der ziel,
dat velen zullen verlaten, naar lichaam en
ziel genezen van zware ziekten.Een «Huis
Gods», dat voor anderen zal zijn gewor
den «eene deur de» Hemels»waardoor zjj
zijn ingegaan in het eeuwige Rijk van heil
en vrede, wiens intrede in dit huis het
begin was hunner bekeering, wier ziekte
het middel was om hen te brengen in de
schaduwen van het Heiligdom, waar zjj een
schuldig verleden leerden beweenen en uit
boeten door een korten tijd van smarteljjk
lgden, om door een waar berouw en eene
oprechte belijdenis gezuiverd dit dal van
tranen te verlaten.
Op 17 Oct. 11. is dit gebouw, door de
offervaardigheid van Amsterdam's katho
lieken gesticht, waarvoor de rijken hun geld,
de armen hun penningske hebben bjjgedra-
gen, door Z. D. H. den Bisschop van Baal
im JU a IL LET O JN.
22.
Vervolg
Mjjn eerste daad na de huwelijksvoltrekking
was, haar onmiddellijk naar New-York en hier
in huis te brengen. In een zeer vergeeflijke ont
stemdheid had ik mij onthouden van mjjne
voornemens eenig bericht te geven en zoo over
schreden wjj den drempel van dit huis, even
als vreemdelingen, die ergens binnentreden,
waar zjj niet verwacht werden, en gingen wjj
onmiddellijk naar de kamer mjjns vaders.
Er kan van geen parljjen en van geen
huwelijksreis sprake zijn, had ik tot haar gezegd.
Mjjn vader is stervende en verlangt mjjn bjjzjjn
en zorgen, 't Moet wel droevig voor u zijn van
het altaar naar een sterfbed te gaan, maar het
is onvermijdelijk. En zjj schikte zich hierin, en
antwoordde mij slechts met een ernstigen en
gevoel vollen glimlach, dien ik eerstj na vele
■taanden van eenzaamheid en ljjden heb be
grepen.
Vader, ik breng u mjjn bruid, dit waren
mjjn eerste woorden, toén de deur achter ons
gesloten was en wjj het bed naderden, waar de
zieke lag, die bljjkbaar niet lang meer had te
leven.
Nooit zal ik vergeten hoe hjj zich in zjjn bed
oprichtte, noch hoe hjj dat jonge gelaat, die
teedere gestalte aanschouwde, welke hem vol
ontroering naderde.
Nooit, zoolang ik leef, zsl ik de onloochen
bare vreugde vergeten, waarmede hjj de zwakke
armen naar haar uitstrekte, noch den blik, waar
mede zjj naar hem toesnelde terwjjl hjj haar aan
lem ingezegend eu op 4 November, den
feestdag van den H. Carolus Borreruéus,
zal het in gebruik genomen worden. Tot
dien dag is het ter bezichtiging opengesteld.
Gaat dan zien, Katholieken van Amster
dam, wat uwe offers, wat uwe schijnbaar
nietige bjjdragen aan de deur der kerk in
de bus van den Gasthuispenning gestort,
hebben gewrocht en nog nader tot stand kun
nen brengen. Gaat zien, gijwerklieden van
Amsterdam en gij, minder-bedeelden en ar
men, wat gebouw de Christelijke liefdadig
heid ten uwen behoeve vooral heeft ge
sticht uit middelen, vrijwillig en ter liefde
Gods geschonken, gesticht om te steu
nen en te troosten, om u te helpen en te
genezen, wanneer ongelukken, ziekten en
smarten u nederwerpen op de lijdensspon
de; gaat zien en bekent dan voor u
zei ven, wie uwe ware vrienden zijn zij,
die dit huis hebben gesticht en hier rond
gaan, als engelen des vredes en der lief
dadigheid, of zjj, die in openbare gebou
wen tot u spreken van onderdrukkerij en
miskenning, u aanzetten tot opstand en
priesterhaat, tot verwerping van het gezag
en daarbjj niet nalaten vaak spottend te
glimlachen over hen, die zich trouwe zonen
toonen der Katholieke Kerk. Gaat ook
gjj zien, die niet het geluk hebben tot die
Katholieke Kerk te behooren, die u de
intellectuelen noemt en u soms niet ont
ziet de zonen der aloude Moederkerk, «dom
pers» te noemen, behept met de vooroor-
deelen der donkere middeleeuwen, gaat
zien of de zonen der Kerk mannen zijn van
wetenschap en kunst, gaat zien of dit ge
bouw niet voldoet aan de strengste eischen
welke de moderne wetenschap aan een
dergelijk gebouw stellen durft. Maar be
denkt dan ook, hoe het R. K. Gasthuis tot
stand kwam, gij, die dweept met philan-
tropie en reine mensckenmin! O, op zoo
zjjne borst drukte, eene omhelzing, die, zoover
ik mjj herinnerde, mjj nog nooit is te beurt ge
vallen, zelfs niet in mjjn vroegste kindsheid.
Want mjjn vader was een strenge man, die mjj
misschien op zjjne wijze lieihad, maar voor wien
ik steeds te veel ontzag had gehad om hem zoo
vertrouwelijk te naderen.
Mijn dochter! kwam hem van de lippen,
en nooit heeft hjj gevraagd wie of wat zij was
neen, zelfs niet, toen zjj, na een oogenblik stilte,
het hoofd ophief, hem in het gelaat zag en
snikkend zeide
Ik heb nooit een vader gehad.
Mjjnheer, ik kan onmogelijk voortgaan, zon
der u een blik te doen werpen op den hoog
moed en de bitterheid van mijn eigen hart,
waaraan ik nu met onuitsprekelijke droefheid
terugdenk. Hoe ook door dit tooneel getroffen,
had het op mjj een ongunstige uitwerking. Al»
mjjn keus hem had teleurgesteld, als hjj nader
onderzoek had gedaan, of zelfs als hjj eenvou
dig zijn tevredenheid had getoond over mjjn
gehoorzaamheid, dan had ik kunnen berusten.
Maar haar lief te hebben, haar te bewonderen,
trotsch op haar *e zijn, terwjjl Evenljjn Blake
er zelfs nooit in geslaagd was slechts een vrien
delijken blik van hem te ontvangen 1 Ik kon het
niet verdragen mjjn gansche bestaan kwam in
opstand en een gevoel van haat overmeesterde
mjj.
Ik verzocht mjjne echtgenoote mjj met mjjn
vader alleen te laten en kon nauweljjks wach
ten tot de deur achter het jonge schepsel ge
sloten was om aan mjjn overkropt gemoed lucht
te geven.
Ik heb u eene dochter gebracht, zeide ik,
zooals gjj mjj bevolen hebt. Geef mjj nu uw
zegen, zooals gjj mjj beloofd hebt en laat mij
heengaanwant ik kan niet leven met eene
vrouw, die ik niet bemin.
vele manieren tracht gjj soms de Katho
lieke Kerk te bestrijden. Hier is een terrein,
waarop gij haar bestrijden moet, hier, op
het gebied der zuivere, belanglooze liefda
digheid. Tracht in dit opzicht door eigen
middelen hooger te staan dan zij. Dat
zou een edele strijd zijn, een strijd, die ten
goede zou komen aan de minder bedeelden
der maatschappij, een strijd, die de oplos
sing van het sociale vraagstuk verder zou
brengen dan alle redevoeringen en orga
nisation van werkstakingen.
In Parijs loopt het gerucht, dat de ex-
kapitein Dreyfus in stilte van het Dui
velseiland is gehaald en in het fort Mont-
Valerién is opgesloten.
In het kamp van Chalons hebben
proefnemingen plaats gehad met meliniet-
bommen, die, naar het schijnt, schrikkelijke
verwoestingen aanrichten en waarvan de
slag verscheidene kilometers ver gehoord
wordt.
De Figaro wijst op het bezoek van
den Russischen Minister van Buitenlandscbe
Zaken, graat Moerawjeff aan Parijs, nu
deze aldaar een onderhoud heeft gehad met
den Franschen Minister vau Buitenlandsche
Zaken Delcassé. De Russische Minister
is naar Weenen vertrokken. Keizer Frans
Jozef zal den Russischen Staatsman in
particuliere audiëntie ontvangen. De Keizer
komt daarvoor, zooals wij reeds gemeld
hebben, van Buda-Pest naar Weenen.
Graaf M o e r a wj eff vertrekt na het on
derhoud met jkeizer Frans Jozef, on
middellijk naar Rusland om den Czaar ver
slag te geven van den uitslag zijner zen
ding, die in betrekking staat met de staat
kundige vragen van den dag.
Het Westelijk deel der Vereenigde Sta
ten is door een geweldigen sneeuwstorm
geteisterd. Te Missouri, Jowa en Illinois
Nog voor hij eeu woord kon spreken, ging
de deur weer open, en de vrouw, die ix bjj
den eersten dageraad van haar gelnk, op deze
rawe wijze verstiet, stond voor ons. Maar groote
God 1 hoe vreeseljjk drukte diepe smart zich af
op dit zoo jeugdig gelaat 1
Zjj liep recht op ons toe, zag mjj aan en
zeide Heb ik goed gehoord 1 Hebt gjj mjj, die,
zooals ik thans bemerk, beneden uwen stand
ben, slechts gehuwd omdat men u dit bevolen
had Hebt gij geen liefde voor mjj, dat is dat
gene, wat het huweljjk heilig of zelfs mageljjk
maakt en moet gjj uwen stervenden vader en
dit huis verlaten, al» ik hier bljjf
Ik zag mjjns vaders verstijfde en bleeke lip
pen zich zachtjes bewegen, alsof bjj voor mjj
wilde antwoorden; toen sprak ik mjjielf moed
in en zeide haar hoe diep ik het betreurde, dat
zjj mijne ondoordachte woorden had gehoord.
Hat ik volstrekt niet had bedoeld haar te
kwetsen, al was mijn hart ook van bitterheid
vervuld jegens hem, die mjj in mjjn dierbaarste
belangen en innigste wenschen had gedwars
boomd, dat ik haar nederig vergiffenis vroeg
en haar beloofde thans het huis niet te verlaten,
als haar dit verdriet deed, want dat het vol
strekt mjjn bedoeling niet was geweest om haar
te beleedigen.
O, welk eene minachting straalde haar op
deze zachtzinnige woorden uit de oogen. Geen
minachting jegens mij, Goddank, want die had
ik zeker verdiend, maar minachting - an de
geringe opinie, die ik omtrent haar had.
Dus heb ik goed gehoord, prevelde zij en
bleef mjj aanzien.
Ik kon slechts het hoofd buigen en diep be
rouw
Holman 1 Holman I hoorde ik op dit
oogenblik mjjn vader smeekend roepen, zondt
gjj mjj thans mijne dochter willen ontnemen
viel de sneeuw op sommige plaatsen zeer
hoog. Daar daalde de temperatuur tot 22
graden Fahrenheit. Het is daar in de laatste
18-jaren niet zoo koud geweest als nu.
Iu de stad Kansas City en Omaho viel
veel sneeuw. Ook in de zuidelijke staten
heeft het. gevroren en tengevolge daarvan
is de gele koorts zeer afgenomen, zoodat ver
scheidene steden de quarantaine konden
opheffen.
Rust Frankrijk zjjn oorlogsvloot tot den
strijd uit, iu Engeland doet men hetzelfde,
er heerscht een buitengewone bedrijvigheid
in de arsenalen. Toch bestaat er te Londen
geen vrees, dat de Fashoda-quaestie tot
een oorlog met de Fransche Republiek zal
voereD.
Te Weenen is ruen zeer bezorgd voor
uitbreiding der gevallen van pestziekte daar
ontstaan.
Een bediende van het Bacteriologisch
Laboratorium der Universiteit stierf dezer
dagen aan eene borstaandoening met ver
dachte verschijnselen, en bij onderzoek vond
men in zijn lichaam pestbacillen, welke hy
waarschijnlijk van de «cultures» in het
Laboratorium had binnengekregen.
Een der verpleegsters, dio hem oppas
ten, werd óok ziek onder verdachte om
standigheden, en kort daarna werd nog een
hospitaalbediende aangetast. Laatstgenoem
de ligt nu in hopeloozen toestand.
En thans is ook Dr. Muller, assistent
van Professor Nothnagel, door de ge
vreesde ziekte aangetast. Ziju toestand is
bedenkelijk.
Het Pathologisch-Anatomisch Instituut
waar de studenten toch al uit angst
van de colleges wegbleven is nu geslo
ten.
De geneeskundige autoriteiten en de
Regeering nemen nu de noodige maatre
gelen, om tegen verdere besmetting te
waken.
Over de pestziekte te Weenen vernemen wjj
nog, dat de bevolkiDg groote deelneming aan
den dag legt met het het lot van dr. M 11 e r,
die in Bombay tal van cholera-gevallen heeft
lk zag verschrikt op, Luttra was reeds hal
verwege de deur genaderd.
Wat gaat gjj doen riep ik en snelde op
haar toe.
Met een blik hield zjj mjj staande. Nooit
moet de zoon zjjn vader verlaten, zeide zij'. In
dien een van ons thans het huis moet verlaten,
laat ik het zijn. En toen zachter Toen gjj mjj
hebt gevraagd uw vrouw te wordeD, was ik,
die u heb bemint van af dien gedenkwaardigen
nacht toen wjj het huis van mjjn vader verlie
ten, hierdoor zoo getroffen, dat ik er niet aan
dacht, dat gjj die vraag niet liet voorafgaan
door de gebruikeljjke hartstochtelijke woorden
ik bemin u, die meer dan de tronwring twee
harten te zamen binden. In mjjn overmaat van
geluk zag ik niet dat de vreugde die in mjjn
hart zetelde, niet op uw gelaat te lezen was.
Ik zou uw vrouw zjjn en dat was geDoeg, of
dat meende ik toen omdat ik u liefhad. Ach
en ook thans mjjn echtgenoot, heb ik u lief
en daarom verlaat ik u. Indien het uw geluk
kon bevorderen, zou ik meer doen dan dit
dan zon ik u uwe vrjjheid weer teruggeven, maar
als ik het wel begrjjp, dan schjjnt het dat gjj
eene vrouw in naam noodig hebt, en dat zal
ik voor u zjjn omdat gjj het verlangt. Ik zal
die positie, zoo hoog boven mjjne geringe ver
diensten verheven, nimmer onteeren. Wanneer
de dag komt - of mocht komen dat mjjne
tegenwoordigheid of toewjjding u nuttig kan
zjjn, zal geen macht op aarde behalve de dood
mjj van u verwijderd houden. Tot op dien dag
blijf ik wat gjj mjj hebt gemaakteene bruid,
die geen aanspraak maakt op den naam, dien
gjj haar dezen morgen hebt gegeven. En met
een gebaar dat op een zegening geleek, verliet
zij onhoorbaar de kamer als een droomgezicht
dat verdwjjnt.
(Wordt vervolgd.)
