N i E U W E
Ïï)ag6laó voor cföooró' en Suió-éCollanó.
Vrijheid.
No. 4022
Zaterdag 29 October 1898
28ste Jaargang.
Verdwenen.
BUITKNbAM
Oostenrijk-Hongarije.
Frankrijk.
Engeland.
België.
lIRLlMSfHIUOÏRÜT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden yoor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BUBüAÏÏ: St. Janstraat Haarlem.
/1,10
«1,40
2,80
«0.03
PRIJS DER ADVERTENTIEN,
Van 16 regels50 Cem
Elke regel meer7J/t
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
AGITE MA NON AGITATE.
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
Vrijheid 1 Welk een wonderbare too ver
kracht is er gelegen in dit eene woord
Bjj het vernemen van dit woord alleen, wordt
het hart des menschen ontvlamd van bla
kende geestdrift. Vanwaar komt dit? De
macht van het woord «vrgheid» komt niet
enkel van buiten, maar van de diepste en
innerljjkste behoefte der menschelijke ziel.
Met den waren tin van dit woord hangt de
hoogste waarde van den mensch, het zegen-
rjjkste plan der goddeljjke Voorzienigheid
nauw te zamen.
Maar helaas welk een hatelijke, afzich
telijke caricatuur heeft de leugengeest
de geest van de hedendaagsche wereld
gemaakt van het woord «vrjjheid» En zie
daar juist de gevaarljjke, hoogst gevaar
lijke zijde van dit leugenachtige werk, om
dat er een schjjn van waarheid aan ten
grondslag ligt.
De hedendaagsche vrjjheids-predikers, wier
stemgeluid over heel de wereld klinkt met
daverende klanken, verkondigen eeno vrjj
heid, die niet de ware vrgheid ismaar
eene valsche vrgheid. Zjj noemen vrgheid
het vermogen om, onafhankelijk van alle
gezag, te doen wat men wil. Dit nu is
geen vrgheid, maar bandeloosheid.
Of met welk ander woord kan de poging
worden betiteld, die tegenwoordig zoo veel
vuldig wordt waargenomen, de poging na-
meljjk om alle gèzag af te schudden en
te doen wat men verkiest? Men wil de
bestaande orde omverwerpen. Waarom Om
blindelings zjjne hartstochten te kunnen
volgen, om zijn eerzucht, zjjn streven naar
zinsgenot te kunnen bevredigen.
Maar is dit dan vrjjheid of wel bande
loosheid
Bovendien de geschiedenis leert ons ten
duidelijkste, hoe ongelukkig de gevolgen
FEUILLETON.
26.
Vervolg.)
Nu vergeet gjj, dat zij reeds zooveel op
hun geweten hebben verdachte lieden zooals
zij, zouden in een landeljjke streek niet hun
verblijf kunnen houden zonder nog veel meer
de aandacht te trekken, dan in de drukst be
zochte slaapsteden in het midden der stad.
Waar denkt gjj dan dat zjj bjj verkie
zing zouden heengaan
Wel, mijne meening, antwoordde Grjjce
na eenig beraad, ia deze. Gjj zegt, en dit stem
ik toe, dat z|j zich van deze vrouw hebben
meester gemaakt, met het doel om zich later
tegenover den heer Blake van haar te bedie
nen als een middel tot geldafpersing. Hjj moet
dut het middelpunt zjju van al hunne ge
dachten en plannen. Wat volgt hieruit? Wan
neer een dievenbende het plan heeft gevormd
een bank te bestelen, wat wordt er dan eerst
gedaan? Zjj huren, als dit kan een huis
naast het gebouw dat zjj willen binnen dringen
en werken maanden lang aan de geheime gaDg,
die toegang geeft tot de brandkelders en hunnen
inhoudof zjj sluiten vriendschap met den
wachter, die de kelders bewaakt, of den portier,
die over de sleutels beschikt. In 't kort, zij
sluipen om hun prooi heen, die zjj willen be
springen.
Hetzelfde zullen die Schoenmakers doen, om
hun plan vroeger of later ten uitvoer te bren
gen. Waar zjj zich op 't oogenblik ook mogen
schuilhouden, op den heer Blake en zjjn huis
houden zjj het oog gericht, en als wig tjjd hadden
zjjn van de zoogenaamde «vrgheid,» die de
ware vrgheid niet ia, maar veeleer bande
loosheid. De geschiedenis leert, dat daar,
waar de bandeloosheid wordt ten troon ver
heven, ook de slavernjj in aantocht is en
de meest knellende slavenketens worden
gesmeed voor de volgelingen van de predi
kers der valsche vrgheid. Denkt slechts
aan de groote Fransche revolutie en we be
hoeven niets meer aan te voeren, om onze
stelling te bewijzen. Daar spreken de fei
ten met eene welsprekendheid, die ver
plettert.
Uit de vreeselijke gevolgen blijkt de
valschheid van de zoogenaamde liberale vrg
heid. Die zoogenaamde vrgheid is geen vrjj
heid, maar de diepst verlagende slavernij.
De droevige oudervinding ontnuchtert ten
langen laatste den mensch en doet hem in
zien, dat hg èn als privaat persoon, èn
als maatschappelijk wezen slechts geluk
kig zijn kan en dat hij dan eerst wezenlijk
vrjj is, wanneer hij ter liefde van God zich
onderwerpt aan het door God gestelde ge
zag, ter liefde van God zijne broeders dient.
Dan immers is hg onafhankelijk van zijne
hartstochten, want hg regelt ze door den
plicht. Dan is hjj onafhankeljjk van de
redelooze schepping, want hij neemt die
redelooze schepping op in zjjn offer, het
welk hg dagelijks aan den Schepper op
draagt. Dan is hij onafhankelijk van zijne
medemenschen, want hg heerscht over hen
door de liefde. Dan gaat in vervulling het
heerljjke w.oord: Deo servire, regnare ést.
God dienen is regeeren, is heerschen God
dienen is koning-zijn
Maar dan ook wordt inderdaad begrepen
het woord Veritas liberabit vos. De waar
heid zal u vrjj maken. De waarheid zal u
verlossen van het slavenjuk, dat door den
leugengeest u op de schouderen is gelegd.
De waarheid zal u vrij maken, d. w. z. n
Maar wjj hebben geen tjjd, viel ik hem
onstuimig in de rede. Het is afschuwelijk te
moeten denken, dat zulk een vrouw in de macht
van die ellendelingen zou kunnen te gronde gaan
Indien wjj tjjd hadden, ging Grjjce voort,
zon alles wat wjj hebben te doen slechts zjjn,
te wachten; zjj zouden even gemakkeljjk in onze
handen vallen als de havik in den strik van
den vogelaar. Maar zooals gjj terecht zegt, wij
hebben geen tjjd en daarom zon ik willen voor
stellen eens een verkenning te doen in den om
trek van het huis van den heer Blakewant
ik zou mg sterk vergissen als die kerels niet
reeds de prooi beloerden, waarvan zjj zich wilden
meester maken.
Maar, hernam ik, ik zelf heb in den naas
ten omtrek gewoond, en op 't oogenblik weet
ik alles wat er in de naburige huizen omgaat.
Er is in de geheele Avenue geen plaats, waar
ze zich twee dagen nog minder twee weken zou
den kunnen verbergen. En wat de zjjstraten
betreft, zou ik u tot op grooten afstand, bjj elk
huis deu naam kunnen noemen, van de bewoners.
Maar als gjj het beveelt, zul ik aan het werk
gaan.
Doe dat, en intussehen znllen Schmidt en
Rosenthal de Duitsehe wjjk doorzoeken en zelfs
naar Williamsburgh en Hoboken gaan. Wjj mo
gen in deze gewichtige zaak geen moeite ontzien.
En gjj vroeg ik.
Ik zal het mijne doen, wanneer gjj het
uwe hebt gedaan.
En welk succes had ik op mjjn werk Het
beste ter wereld. En door welke middelen ver
kreeg ik dat Door een kleine en aardige ont
dekking, dia ik deed. Doeh laat ik mjj nader
verklaren.
bevrgden van de slavenketenen, waarmede
de leugen u hield geboeid en omkneld.In
het licht der waarheid zult gjj bewande
len den weg, die naar de waarachtige vrg
heid geleidten die weg slingert niet met
kronkelende paden, maar voert regelrecht
naar het doelde ware vrgheid
De pestziekte heeft geen verdere slacht
offers te Weenen gemaakt. De toestand
van de 18-jarige ziekenverpleegster Al-
bine Pecha is nog dezelfde, de twee
andere verpleegsters zijn vooruitgaande.
Mej. Pecha was te Karlsbad in een
hotel als kamermeisje in dienst. Zij woonde
een cursus in practische ziekenverpleging
bjj en ging daarom naar Weenen. In twee
klinieken werd zij geweigerd wijl men haar
te jong vond. Eindeljjk kreeg zij een plaats
als assistente op de ziekenzalen van het al
gemeen ziekenhuis, waar zjj de vreeseljjke
ziekte opdeed.
De val van het ministerie Brisson wordt
na de opgewondenheid van Dinsdag te Pa-
rjjs kalm opgenomen.GeneraalC h an oin e,
heeft Brisson en de zijnen aan het werk
gezien, twee maanden lang heeft hg de
Dr ey fus-comedie zien spelen, terwjjl hg
als Minister van Oorlog, de geheimen moest
kennen, die den man, waarom alles draait,
als een verrader naar het Duivelseiland
hebben gebracht. Hjj heeft de Dreyfus-
mannen laten modderen, om hun ten lange
leste een schop te geven, om ze in hun
verfoeilijke agitatie te doen verdwijnen.
Frankrijk heeft sedert den coup d'état
van Louis Napoleon nooit voor een
ernstiger crisis gestaan dan op dit oogen -
blik. De positie van den heer F aure,al»
President van de Republiek, is dan ook
niet benijdenswaardig, want wie zal de er
fenis van Brisson willen aanvaarden,nu
ook nog de Fashoda-quaestie, de gemoe
deren in spanning heeft gebracht.
De heer Ribot zal hoogst waarschijnlijk
Op een dag kwam ik afgemat van mjjne n&-
gporingen in den omtrek, thuis eu wilde naar
mjju kamer gaan een voorkamer zooals gjj u
zult herinneren, op den hoek tegenover het huis
van den heer Blake. Ik was zoo in gedachten
verdiept en misschien ook overspannen door
mjjn afmattenden arbeid van den laatsten tjjd,
dat ik een trap te hoog ging en zonder er bjj
te denken, de deur van de kamer wilde ope
nen, die juist boven de mjjne was.
Nog verwondert het mjj, hoe ik mjj zoo kon
vergissen, want de gangen geleken niets op
elkaar, daar de bovenste korter was dan de on
derste en er bovendien veel meer deuren op
uitkwamen. Maar is het lichaam ulgemat dan
is ook de geest niet meer helder en zooals
ik zeg, eerst toen ik de deur wilde openen en
die gesloten vond, kom ik tot het besef dat ik
mjj vergiste.
Met het onaangenaam schaamtegevoel dat ons
altjjd overvalt, al» wjj een dergeljjke grove ver
gissing begaan, klauterde ik weer haastig de
trap af, toen ik op iets trapte, dat onder mjjn
gewicht in stukken brak. Nooit laat ik, zelfs
geringe zaken passeeren, zonder er notitie van
te nemen.
Ik bleef dus staan om te zien wat ik bescha
digd had nam het op, ging er mee onder een
eenvoudige gaspit, die zeer laag was gedraaid
en de gang slechts flauwtjes verlichtte, en bekeek
hethet was een stuk rood krjjt.
Wat was er, in dit zoo eenvoudige geval wat
mjj deed schrikken en dat mij plotseling een
paar half vergeten voorvallen in het geheugen
terugriep, welke mjj aanleiding gaven tot een
reeks van gevolgtrekkingen, die eindigde met
de ontdekking en inhechtenisneming van die
twee beruchte dieven. Ik tal het u zeggen.
Ik herinner mjj op dit oogenblik niet meer
of ik, bjj het verhaal dat ik deed van mjjn
door president Faure, met de vorming
van het nieuwe Kabinet worden belast,
waarin de heer D e 1 c a s s als Minister
van Buitenlandsche Zaken zal behouden
bljjven.
Over de jongste gebeurtenissen spotten
en lachen de Aigevaardigden, ze raken er
langzaam aan gewoon om een knuppel mee
te nemen naar de Kamerzitting om vuile
zaken op eene vuile manier af te doen.
Te Londen is een geneesheer wegens
het verrichten van eene onwettige operatie
op eene vrouw, die aan de gevolgen over
leden is, als schuldig aan «moedwilligen
moord» ter dood veroordeeld. De jury, die
het schuldig uitsprak, pleitte echter ten
krachtigste verzachtende omstandigheden,
en de Rechter beloofde, ook zgn eigen in
vloed bij den Minister van Binnenlandsche
Zaken te gebruiken om van de doodstraf
gratie te verkrjjgeu.
De Antwerpsche staking der typografen
is eene misgeboorte gebleken. De stakers
hebben zich leeljjk vergist, zij hadden er
niet op gerekend, dat ook de patroons, nu
het vertrouwen tusschen werkgever en werk
nemer is geschokt, rekenen op den kwa
den dag.
Op de meeste drukkerijen zijn de werk
stakers, nu ze aan den arbeid wilden gaan,
afgewezen, hun werd aangezegd, dat an
dere werklieden aangesteld zgn en dat de
stakers niet worden teruggenomen. Aan de
Prècurseurde Matin en de Nieuwe Gazet
zijn voor de ledige plaatsen, op herhaald
verzoek, eenige stakers weder in dienst ge
nomen.
De stakers hebben zich tot den Raad
van Arbeid gewend. Het Bestuur kreeg ten
antwoord dat de stakers konden gemist
worden en dat zetmachines worden inge
voerd. De Matin en de Opinion, hebben
zetmachines besteld. De Directie achtte zich
door den nood daartoe gedwongen.
Zoo zullen zeker binnenkort door deze
zetmachines weer veel handen gemist kun-
bezoek aan het huis vaa de Schoenmakers in
Vermont, u ook heb gesproken over het roode
kruis, dat in ruwe trekken op een van de deu-
ren was geteekend. Het trok destjjdg niet soo
mjjne aandacht en ik zou er waarscbjjnljjk ook
niet meer aan gedacht hebben als ik niet jaiet
nu, terwjjl al mjjne gedachten zich met diezelfde
Schoenmakers bezighielden, dat roode krjjt had
gevonden. Tegeljjk kwam mjj nog iets in het
geheugen, dat ik reeds half vergeten was Voor
eenige dagen nameljjk had mjjne hospita mjj
verteld dat de menschen boven haar (twee man
nen en een vrouw, zeide zjj, geloof ik) het haar
nog al lastig maakten, maar dat zjj goed betaal
den en zij hen daarom niet gaarne zou laten
vertrekken. En nn kwam er een vaag vermoeden
bij mjj op, dat mjj aanleiding gaf weer naar de
deur terug te keeren, die ik bjj vergissing had
willen openen.
Het was een eenvoudige, witte deur, van
ruwer maaksel dan die beneden, doch waaraan
overigens niets bjjzonders viel op te merken.
Doch thans viel mjjn oog op de deur van de
kamer daarnaast. En nu zag ik op het midden
vak daarvan een rood kruis, volkomen geljjk
aan hetgeen ik eenige dagen geleden op de
deur van het hnis der Schoenmakers te Granbv
had gezien, en waarschjjnljjk geteekeod met
hetzelfde stuk krjjt dat ik op het oogenblik in
de hand had.
Bjj deze ontdekking ging mjj etn huivering
door de leden, die mjj bjjna de haren te berge
deed rijzen. Moest dus dit drietal gevonden
worden in hetzelfde huis waarin ik neds lan
ger dan een week had gewoond, eu zelfs
vlak boven mjjn hoofd. Ik kon mjjn oogen niet
van dat geheimzinnige teeken afwenden.
(Wordt vervolgd.)