No. 4024
Dinsdag November 1898.
23ste jaargang.
ïïagBlaö voov iSfUoovó* Siiió-dCollaiió.
Allerheiligen-Allerzielen.
BUITKSliAN i).
Verdwenen.
BUREAU: St. Jansstraat. Haarlem.
f 1,10
1,40
2,80
0,03
Duits chland.
Engeland.
Frankrijk.
Italië.
mum
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland franco per post
Voor het baitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
Redacteur-Uitgever, W. KÜPPERS.
riKNDiUl
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 16 regels50 Cents.
Elke regel meer7^j»
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Con tant.
Hoojdagenten voor het Buitenland: Compagnie Générale Publicit.é Etrangère
AGITE MA NON AGITATE G. L. DAUBE fy Co. JOHN., F.JONES Succ., Parts 31 bis Faubourg Montmartr».
Wegens den feestdag van Al
lerheiligen sal de NIEUWE
HA4RLEMSCHE COURANT Dins
dag-morgen niet verschijnen.
Te midden van het bedrpvig 'even, staan
wp gaarne een oogenblik stil bp de twee
verheven en indrukwekkende feestdagen,
die de Kerk bij de intrede van de maand
November viert.
Het feest van Allerheiligen is bp uitstek
het feest der Katholieke Kerk. Op dezen
feestdag zien wij de Kerk in al haar groot
heid en majesteit, in al het verhevene wat
zij bezit, in al den luister van haar bestaan.
Op dezen feestdag slaat de Kerk de gouden
deuren harer schatkamers open. Daar rijzen
voor onze ziel uit de nevelen der vervlogen
tjjden, die legioenen van dienaren Gods, die
schitterend als de zon in den glans hun
ner deugden hun roemvol licht over de Kerk
uitstorten.
Allerheiligen! is de gloriedag der Kerk.
In hellen glans schittert de kroon der «al
leen Zaligmakende» op dezen dag.
Allerheiligen! 'tis de dag der hope, voor
de getrouwen, die kloekmoedig den weg op
gaan, die reeds ontelbaren ter overwinning
gevoerd heeft. Zij, die jubelen daarboven,
zpn geweest., wat wp zijn. Onze straten en
pleinen hebben bun aangezichten aan
schouwd, hebben den druk van hunne voet
stappen gevoeld.
Onze woningen hebben hunne zuchten
gehoord, hunne tranen gezien, in de da
gen toen zij nog zorgen kenden, nog droe
fenis ondervonden. Onze bedehuizen zijn
getuigen geweest van hun levendig geloof,
ten tijde, dat zij nog gelooven moesten en
konden, datgene, wat zp nu zien en genieten
in vreugde alle eeuwen door.
Uit alle natiën, uit alle rangen, uit alle
standen der maatschappij zpn zij opge
gaan. Zoowel uit heD, wier hoofden ge
dekt waren meteen koningskroon en wier
handen een scepter voerden, als uit ben
die den nek bogen onder een slavenjuk
en wier handen rammelden van ketenen
in den kerker, vormt de Kerk die breede
schare van heiligen, die door grootheid
van zielenadel en verhevenheid van geest
en karakter, gekweekt en gevoed door haar
zuivere leer, boven al hun tijdgenooten,
hebben uitgeblonken. De helden, wier ziel
door de goddelijke leer der Kerk gestaald
is in den strijd tegen de wilde tochten
~FEU ILL ET O N.
van het menschelijk hart en gelouterd
door het vuur van den Geest Gods, de
stormen van den booze hebben getrotseerd
en te midden van de gevaren, te midden
van vernedering, te midden van laster en
onrechtvaardige bejegeningen onwrikbaar
pal stonden, alleen bogend op de kracht
en de sterkte, die zij in hun vurig smee-
ken tot God van den Almachtige heb
ben ontvangen. De helden die de grootste
en zwaarste overwinning hebben behaald
op hun eigen wil, op hun eigen hart.
De Kerk mag trotsch gaan op haar hei
ligen, wier eerenamen de bladzijden harer
gedenkboeken vullen. De Kerk mag trotsch
haar blik werpen op elke periode der we
reldgeschiedenis, want door alle eeuwen
en te midden van alle beroeringen heeft
zp zielen gevormd, waartoe niemand in
staat is als alleen zijzp mag trotsch
gaan op de dappere phalanx van man
nen, vrouwen en kinderen, die de vol
maaktheid naderen op alle gebied van
deugd en wetenschap, beelden van het ideaal
der menschheid, beelden geboetseerd door
Haar alleen.
Op den dag van Allerheiligen gedenkt
dan ook de Kerk al deze grootheid en zij
mag vrp haar machtige jubeltonen doen
weergalmen, en de harten der levenden
met geestdrift bezielen door de blijde zan
gen, die langs haar gewijde bogen schal
len. Ons wijst de Kerk op haar Heiligen,
ons wijst Zij op het groote voorbeeld dat
zij hebben gegeven waardoor ons den weg
wordt aangetoond dien wij hebben te
volgen.
Nauwelyks heoft de Kerk de harten tot
vreugde en tot navolging opgeroepen, of
daar dringt een andere toon in onze ooren,
een toon, zoo diep en zoo weemoedig, zoo
innig en zoo roerend, dat hij de verbor-
genste snaren onzer ziel doet trillen. De
Kerk vergeet op het feest van Allerzielen
niemand van allen die Haar toebehooreu.
Zij is de liefhebbende Moeder in vreugde
en blijdschap voor het uitverkoren deel
harer getrouwen, maar Zp vraagt ook
meielijden en gebeden voor de anderen,
die Haar luister niet zoo hoog hebben doen
stralen, en Haar licht niet zoo ver hebben
doen uitblinken, maar die Zp toch met
evenveel liefde en genegenheid herdenkt.
Want ook zp waren Haar trouwe kin
deren, al waren het menschen evenals wij
vol ongerechtigheden, die thans, geraakt
door Gods hand, den grooten en somberen
nacht zpn ingegaan, waarin niemand meer
werken kon. Maar de Kerk vergeet Hare
kinderen niet. Zp lijdt mede; zij rouwt
echter in hope; zij verzacht het lijden in
moederliefde. Als de onversaagde, on
schendbare schutsvrouwe baant zij zich
een weg door de vlammen heen. Uit de gol
vende plooien van haar koninklijken man
tel waait koelte in het verzengende vuur,
en het zachte licht der hope schijnt krachtig
in de duisternissen. Zie hoe een engel met
snellen vleugelslag nederdaalt en lachend
de hand biedt ter verlossing.
Hoe troostvol is de hoop en de verwach
ting van al degenen, die boven, onder en
op de aarde, onderling samenwerken en
elkander helpen, om te geraken tot één
doel; bij God vereenigd te zpn in alge-
heele eensgezindheid, in volkomen vrede,
in eeuwigdurende vreugde, in verzadigend
geluk.
O liefde, christelijke liefde, ontstoken
over de geheele aarde, doe uw werk. Luis
teren wij op Allerzielendag naar de roep
stem Ontfermt u mijner, ontfermt u mijner,
ten minste gij, mijne vrienden, want de hand
des Heeren heeft mij geraakt.
Wat de Kerk dan ook vraagt op dezen
dag is het gebed voor hen, die ons zpn
voorgegaan. Het is of zij alle roerselen
van het menschenhart begrjjpt, want zp
spreekt ons van wegkwijnen en sterven,
waarin de adem des doods jaagt door de
schepping en alle leven doet afvallen en
verdorren, waarin alles ons verkondigt, dat
de dood oppermachtig heerscht als koning
van het leven en dat de klok van schei
den rusteloos luiden blijft over berg en dal.
Het is droevig, dat nog zoo velen ont
vlucht zijn aan den moederschoot en niet
deelen in de schatten, die de Kerk hare
trouwe kinderen met onuitputtelijke mild
heid biedt. Zp toch stelt ons hart gerust
en herinnert ons, door de dierbaarste her
inneringen, die wij in onzen boezem om
dragen, aan de eenvoudige en waarachtige
oplossing van het raadsel des levens.
O, hoe hemelsch schoon en verheven
leert de Kerk ons het geloof in «de ge
meenschap der Heiligen!»
zaak heeft achtergelaten.Het Hof bewijst dat
er niettegenstaande alles, nog rechters in
Frankrijk zpn, en het was hoog tijd, dat
dit bewps werd geleverd, want allengs
begon de meening zich in de wereld te
vestigen dat in dit land al'e staatsinstel
lingen,de rechterlijke stand niet uitgesloten,
tot in den grond waren bedorven en verrot.
De procureur-generaal Man au en de
raadsheer Bar d, zegt de Kölnischeve rder,
hebben de eer van hun stand gered en
door de scherpzinnige vrijmoedigheid,
waarmede zij voor het recht der waarheid
opkwamen, bewezen dat het hoogste ge
rechtshof van Frankrijk den voortreffelij-
ken roep, waarin de Fransche rechters
zich gedurende tijden hebben verheugd,
willen herstellen en voortplanten. Maar
niet alleen dat, zij hebben ook den weg
gewezen, hoe de eer van het land en de
eer van het leger nog te redden is, want
door meedoogenlooze ontmaskering van
de schuldigen kunnen de vlekken worden
weggemaakt, waarmede vuile gewetens
en vuile handen het blanke schild der
Fransche eer hebben bezoedeld.
Bij eene groote firma te Berlpn heeft
een hond uit speelschheid een pakket met
10.000 mark aan bankbiljetten van een
schrijftafel afgeschoven en daarna het pak
ketje vernield. Toen de eigenaar, die een
oogenblik het kantoor had moeten verla
ten, terugkwam, lagen de biljetten in stuk
jes gescheurd op den grond en slechts van
drie biljetten van 1000 mark kon het num
mer nog gered worden.
Voor zoover de verkiezingen voor
den Pruisischen Landdag thans staan mag
men aannemen, dat er geen groote ver
anderingen in de partpen zullen plaats vin
den. Een zuivere conservatieve meerder
heid zal waarschijnlijk niet verkregen wor
den. De twee vrpzinnige groepen schijnen
ten nadeele van de nationaal-liberale partij
versterkt te worden, zoodat de linkerzijde
over 't geheel weinig veranderen zal.
28.
Vervolg.)
Ik wachtte niet langer dan noodzakelijk was
en ging met voorgewende zwakke en bevende
schreden de trappen af om een verdieping la
ger met de vrouw des huizes te spreken.
Ga naar boven, zeide ik, en ga in mijn
kamer zitten tot ik terugkom. Bij den minsten
smartkreet of als gjj een worsteling hoort ;n
de kamer van dat jonge meisje moet gij on
middellijk om hulp roepen. Ik zal op den hoek
beneden een politieagent plaatsen.
De goede vrouw knikte en nam dadelijk
haar werkmand op. Gelukkig is er een ven
ster, zoodat ik zien kan, hoorde ik haar pre
velen ik kan mjjn tjjd niet verspillen, zelfs
met geen daden van medelijden.
Niettegenstaande deze voorzorgsmaatregelen,
verkeerde ik gedurende mijn afwezigheid in
voortdurende angsteene afwezigheid, die ik
nog genoodzaakt was te verlengen omdat ik
niet alleen den superintendant alles moest mede-
deelen, maar ook Grijce moest opsporen om
hem te verzoeken mjj bij de aanstaande arres
tatie behulpzaam te zijn.
Ik vond hem in zjjn eigen huis, en vol geest
drift voor de zaak.
Wel, zeide hjjnadat ik hem mijne ont-
Kunet'"^" medegedeeld, het lot schijnt u
BlakeK v«tti^n' Se(lert ik het huis van den heer
in deze saak'k^b ik geen enkel lichtstraaltje
sprak hem <lez^Dnen ontdekken. A propos, ik
afloopt, zal hij z^?OT8en nog, en als alles goed
dankbaar betoone? onKetwifeld jegen» on.
Dat is uitstekend, zeide ik, dankbaarheid
is juist wat wij noodig hebben. Misschien is
het niet meer dan onze plicht hem te doen
weten dat zjjn vrouw veilig en onder mjjne
oogen is toch zou ik hem in geen geval wil
len zeggen, hoe dicht zij in mijne nabijheid is,
voor dat het oogenblik daar is, waarop wij
hem noodig hebben anders hebben wjj ook
nog te rekenen met al de onstuimigheden van
een liefhebbend man benevens de gevolgen
daarvan. Maar drommels, het zou misschien
het beste zjjn dat gjj van mevrouw Daniëls een
Fransch briefje wist te krjjgen waarin zij als
hare overtuiging uitspreekt dat de heer Blake
zijne echtgenoote thans werkelijk liefheeft. An
ders zal deze jonge vrouw geen vertrouwen in
ons stellen en niet begrjjpen hoezeer het in
haar belang is dat al onze bevelen worden ge
hoorzaamd. Laat het briefje ongeteekend zijn
en zonder adres voor het geval dat het in ver
keerde banden komt en als de huishoudster
geen Fransch verstaat, laat een ander haar dan
helpen maar het moet bepaald door me
vrouw Daniëls zelf geschreven worden.
Grijce scheen het met mij eens te zjjn dat
dit een verstandige voorzorgsmaatregel was en
beloofde dat hjj mjj op een bepaald uur zulk
een briefje zou zenden hierna zette ik hem
uiteen hoe volgens mjjn plan de gevangenne
ming zou plaats hebben, en tot mjjn groote
voldoening droeg dit zjjn volkomen goedkeu
ring weg had hjj bjj den aanvang dezer zaak
met een paar opmerkingen mijn eigenliefde als
detective gekwetst, thans gevoelde ik mij door
zjjn onverdeelden lof weer geheel in mijn eer
hersteld.
Als alles geschiedt zooals het door u is
geregeld, dan zullen wij een succes hebben
waaraan wjj ona leven luDg met groot genoe
gen zullen denken, zeide hij maar gij moet u
De K'ólnische Zeitung wijdt weder eenige
woordeD aan de Dreyfus-zaak. Gewel
dig is de indruk die het Hof van Cassatie
te°Parijs bij het behandelen der D r ey f u s-
altjjd voorbereiden op eene onverwachte stoor
nis. Het is mij nog nooit gebaurd dat eene
zaak zoo afliep, als ik mij had voorgesteld.
Wij willen hopen dat het lot ons dezen
morgen gunstig zal zijn. Het is mjj eene on-
drsgeljjke gedachte dat ons plan nog zou kun
nen mislukken.
Maar het zal gelukken. Ik heb de vaste
overtuiging dat gij er alle eer van zult hebben.
Met deze bemoedigende woorden keerde ik
naar huis terug. Ik vond daar mjjn hospita
nog op de haar aangewezen plaats, zjj was be
zig met het stoppen van haar drie en twin
tigste kous.
Ik heb de kousen van een twaalftal man
nen en drie jongens te stoppen, zeide zjj, en
voor de jongens is het nog het ergste. Zie nu
toch eens even hier en zij toonde mjj een van
de meest gehavende.
Ik betuigde haar mijn deelneming en vroeg
of zij ook eenig geluid of verdacht geraas had
gehoord.
Ik streek haar even onder de kin, iets wat
slecht te vereenigen was met mjjn bejaard voor
komen en waggelende houding, en strompelde
naar mjjn kamer.
Den volgenden morgen, precies op het be
paalde uur kwam het briefje, dat Grijce mij
beloofd had. Mjjn hospita, die in dezen tijd
van spanning een bepaalden aanleg, zoo geen
voorliefde voor intriges aan den dag legde,
stelde het mij met een geheimzinnig knipoogje
ter hand. Het was niet toegeplakt, dus zag ik
het in, doch verstond er niets van ik twij
felde er echter niet aan dat het in orde zou
zjjn en stak het bij mjj, tot toeval of list mjj
de eelegenheid zou verschaffen mevrouw Blake
Generaal Kitchener, de overwinnaar
in Afrika, aan wiens volharding en moed
den goeden uitslag van den veldtocht van
het Eugelsch-Egyptisch leger in Soedan
te danken was, is na zijn aankomst te
Dover, waar hem hulde werd bewezen en
het gebruiken van een lunch, zoo spoedig
doenlijk naar Londen vertrokken. Daar is
den Generaal eene schitterende ontvangst
ten deel gevallen. Een ontzaglijke menigte
was aan het station en bracht hem eene
hartelijke ovatie.
De Fransche Republiek schijnt door al
de ongerechtigheden die zich bergen hoog
verheffen, haar ondergang nabij te zpn.
Kau men den Romeinschen correspondent
van de Times gelooven, dan is Prins Louis
Napoléon, gereed om zpn rechten op
den Franschen troon te doen gelden. Na
half uur en geen geluid werd gehoord, dan
nu en dan eenig gemompel tusschen vader en
zoon, een kort bevel aan de dochter, of van
tjjd tot tjjd een vloek. Eindelijk kon ik mjjn
ongeduld niet langer bedwingen. Ik stond op
en nam een stout besluit. Als de berg niet bjj
Mahomed kwam wilde Mahomed naar den
berg gaan. Met den brief in de hand liep ik
vastberaden naar de deur met het onheilspel
lende roode kruis en klopte aan.
Een hevig vloeken daarbinnen, gevolgd door
een plotseling geschuifel van voeten toen de
twee mannen uit een naar het scheen liggende
houding, opsprongen, waarschuwde mjj dat ik
brutaal, zoo niet zeer vijandig zou worden
bejegenden bjj den aanvang van zulk een
hoogst gevaarlijk avontuur moest ik mjjzelt
zooveel mogeljjk moed insprekeneen man
van een kleine gestalte zooals ik, kon zich
tegenover die twee zwaar gebouwde en ruwe
kerels zeker niet bijzonder veilig achten. Ik
wachtte, schjjnbaar kalm en onverschillig, toen
ik den lichten tred hoorde naderen, van haar,
die steeds bereid scheen te zijn aan al de be
velen van die verharde booswichten te ge
hootzamen:
Och, mejuffrouw, zeide ik, toen de deur
open ging en ik haar in het bleek en ernstig
gelaat zag, vergeef mjj, maar ik ben een oud
man ik ontvang vandaag een brief, en mijn
oogen zjjn door mjjn werk zoo verzwakt dat
ik hem niet kan lezen. Hjj is van iemand
van wien ik zeer veel houdzoudt gij nu zoo
vriendelijk willen zijn mij den brief voor te
lezen en mij uit den nood te helpen.
Een achterdochtig gemompel achter haar was
voor haar een waarschuwing de deur wjjd open
I te zetten. Welzeker, zeide zij. dat k""'
on nu nam zjj den btiet in de hand.
Kerst wil ik hein zien. zeide een barache
zijn bezoek aan Turijn en Moncalieri
heette het dat hp zpu Russisch regiment
weer had opgezocht, terwijl hp in werke
lijkheid van uit Genève de dingen over
ziet in de Fransche Republiek.
De Prins heeft te Genève eene leening
gesloten «tot een zoo hoog bedrag dat het
geld onmogelijk voor particuliere doelein
den bestemd kan zpn.
Prins Louis Napoleon, de tweede
zoon van wijlen prins J r m e en van
prinses C1 o t h i 1 d e, is in plaats van zijn
ouderen broeder Victor, tegenwoordig de
Bonapartistische pretendent naar den Fran
schen troon.
Eindelijk is de moordenaar V a c h e r,
die niet minder dan twaalf jonge herders
en herderinnen heeft vermoord, door de
Jury van het Hof te Ain, schuldig en ter
dood veroordeeld.
Naar wp uit Parijs vernemen heeft
de heer De Freycinet de portefeuille
van oorlog geweigerd. Men zal ze nu
hoogstwaarschijnlijk den heer Constanz
aanbieden, een iepnblikein die de Repu
bliek van het Boulangisme heeft helpen
redden.
De vrees voor een oorlog met Engeland
over de Fashoda-quaestie is zoo goed als
voorbij. Majoor Mar chand is naar Parjjs
ontboden, doch zpn militairen bljjven Fas
hoda bezet houden.
De journaliste Paula Lambroso,de
dochter van den beroemden geleerde, is
wegens een artikel in de Gnida del Po-
polo, dat voor de Italiaansche Regeering
onaangenaam was, tot drie maanden ge
vangenisstraf en 100 lire boete veroor
deeld.
Spanje.
Van de verschrikkelijke nederlagen die
Spanje geleden heeft in den oorlog met
de Vereenigde Staten, valt te Madrid en
in het land weinig te bespeuren, men spreekt
er niet meer over.
Lezen doen de Spanjaarden niet veel en
de meesten buiten Madrid weten ternau
wernood wat heeft plaats gehad. Het volk
is niet ontwikkeld. In voorname kringen,
die zomers meestal buiten Madrid ver-
keeren op 't land in hun /inca's, speelt men
piano en zingt en danst men van 's mor
gens tot 's avonds, of men rjjdt tegen zons
ondergang uit. Het overige gedeelte van
den tjjd wordt doorgebracht met eten,
drinken en slapen.
Het Spaansche volk is over het alge
meen een dom volk. Van de 18 millioen
inwoners die Spanje telt, kannen slechts
6.104.470 lezen en schrpven, terwjjl van
de ander millioenen menschen er zes mil
lioen noch lezen noch schrpven kunnen.
Op veel dorpen zpn de scholen gesloten
omdat de arme bewoners den schoolmees
ter niet konden betalen. Een treurige
toestand.
stem achter haar en de jongste der twee Schoen
makers kwam naar ons toe en rakte haar het
papier uit de hand.
Gij zjjt te kwaaddenkend, fluisterde zjj,
en zag hem met dien doordringenden en vast
beraden blik aan, dien ik door den man, die
haar liefhad zoo welsprekend had hooren be-
schrjjveD. Er staat niets in dien brief, dat ons
betreftgeef hem mjj terug.
Zwjjg, klonk het ruw, terwjjl hij het toege
vouwen papier opende en den inhoud las of
trachtte [te lezen. Duivels 1 het is Fransch, ver
volgde hij een oogenblik later. Zie eens, en nu
stak hjj het zijn vader toe, die op eenigen af
stand ons met een kwaadaardigen blik stond
aan te zien.
Natuurljjk is het Fransch, riep het meisje.
Zoudt gjj dien onden man in het Engelsch
willen schrijven Zjjn vrienden zijn Franschen
even als hjj zelf en schrjjven in hun eigen taal.
Pak aan, en lees wat er in staat, beval
de vader; en zorgt dat ge ons zegt, wat het
beteekent. Ik wil niet dat hier iets gebeurt
dat ik niet begrijp.
Lees hem mjj eerst in het Fransch voor,
juffrouw, zeide ik. Het is mjjn brief en ix wil
graag weten, wat mjjn vriend mjj te zeggen
heeft.
Zij knikte mjj vriendelijk toe, sloeg de oogen
op het papier en begon te lezen
«Calmez vous. mon amie, il vous aime, et
il vous cherche. Dans quatre heures vous serez
heureuse. Allons du couTage, et surtout sovez
midtre de vous même*
(Wees gerust, beste vriendin, hjj heeft a
lief en zoekt u. Binnen vier nar zult gij ge
lukkig Zijn. Houd moet en blgf vooral kalm
jj„„k ul riep ik, met voorgewende be
daardheid, terwjjl ik zag, dat zjj plotseling be
gon te beven, toen zjj het handaohn/t herkende
