NIEUWE
3
Amsterdamsche Brieven.
No. 4027
Zaterdag 5 November 1898.
23ste Jaargang.
Verdwenen.
BUITENLAND";
77.
Turkije.
Oostenrijk-Hongarije.
Engeland.
Rusland.
AARLIMSC1E CODftllT.
kfragËlaó voor <9ïooró- en Suió-
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem 1,10
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. 1,40
Voor het buitenland 2,80
Afzonderlpke nummers0.08
Dit blad verschjjnt
dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen.
BUBBA.U: St. Janstraat Haarlem;
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer
AGITE MA NON AGITATE.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
2 November 1898.
Geen nieuws in Amsterdam? Neen,
geen nieuws, 't Is alles stil en rustig. Na
de Kroningsfeesten is onze goede stad zoo
bedaard en kalm geworden, dat het een
wonder is. Geen opstootjes, geen werksta
kingen, geen aanrandingetje, niets van dien
aard. Geen verkiezingen. Ja toch, een voor
de Provinciale Staten en die liep zoo kalm
van stapel als in als in ja, waar?
In onzen tijd zijn verkiezingen niet meer
kalm maar deze was dan toch wonder
baarlijk kalm voor Amsterdam; de heer
Den T e i had niet eens een tegencandi-
daat en werd gekozen verklaard bij gebrek
aan iemand, die hem den zetel trachtte
strijdig te maken. En dat te Amsterdam!
Nu de naasting der tramwegen een vol
dongen feit is sukkelt de Gemeenteraad
kalmpjes door de begrooting heen, de groote
slag is geslagen, de groote belangstelling
is er af. Leuker dau die naasting er door
ging is zeker zelden eene zaak van zoo
groot gewicht afgehandeld. Een enkel re-
devoerinkjevolstrekt geen debat
een stemming en klaar was het. Zelfs
de schoolbaden kunnen de vroede mannen
niet meer uit hunne kalmte brengen.
Eene rustige rust ligt over alles verspreid.
En ook de Rembrandttentoonstelling is ten
einde gespoed. Zelden heeft een tentoon
stelling van dien aard zoovele bezoekers ge
trokken. Er kwamen voor die Tentoonstel
ling meer vreemdelingen naar Amsterdam,
'dan voor de Kroningsfeesten en vreemde
lingen, uit] alle landen en streken. Extra-
booten uit Amerika voor de bezoekers der
Tentoonstelling der werken Neerland's schil
derkoning. Dagelijks was het Museum vol,
men verdrong zich voor die meester
stukken van 't penseelmen maakte
FEUILLETON.
31.
Vervolg.)
De mannen zagen ons een voor een vragend
en angstig aan. Het was bljjkbaar dat deze woor
den hun indruk niet hadden gemist.
Belooft gij, alle drie, ons geheim te be
waren, als wg over het uwe zwjjgen mompel
de de vader met een ontustigen blik op Jijjn zak.
Dat beloven wij, antwoordden wjj ernstig.
Zeer goedroep nu het meisje en laat
ik haar nog eens zien, voor wij heengaan. Wjj
zullen niets zeggen, ging hjj voort, toen hjj den
heer Blake het voorhoofd zag fronsen, maarzjj
is mjjn kind en als ik haar geen vaarwel kan
zeggen
Laat hem zjjn kind zien, nep de heer
Blake, en liep huiverend naar het venster. Ik
ik verlang het.
Onmiddellijk verliet ik de kamer. Ik ging
naar het vertrekje, waarin volgens mijn bevel
zjjne echtgenoote verborgen was, ik klopte aan
en trad binnen. Zij lag in biddende houding
op den grond neergeknield met de handen voor
het gelaat; hare geheele houding verried in
welke angstige spanning zjj verkeerde.
Mevrouw Blake, zeide ik, terwijl ik de
hospita, die vol medeljjden naast haar stond,
wenkte om te vertrekken, de arrestatie heeft
zonder ongevallen plaats gehad, en uw vader laat
n roepen, om u vaarwel te zeggen, voor hjj met
ons medegaat. Wilt gjj komen?
Maar mjjn mjjn de heer Blake?
riep zjj, terwjjl zjj opstond, ik heb zjjne voet
stappen in de gang gehoord
queue aan den ingang der zaal, men
bespiedie het gelukkig oogenblik, waarop
men een gunstig plaatsje zou kunnen verove
ren voor een dier doeken.
Maar niet vreemdelingen alleen vulden
de zalen, neen de Amsterdammers togen
er heen, om te zien, te bewonderen,
maar ook om om te kunnen meepra
ten, over wat iedereen had gezien, men
durfde immers ten laatste niet meer te be
kennen, dat men er niet geweest was.
Kortom, een succes fou, r een schitterend
succes is deze Tentoonstelling geweest voor
hen, die ze op touw hebben gezet en een
groot financieel succes ook, een batig
saldo van duizenden en duizenden guldens!
Wat blief je?
Eu dan zjjn er nog lui, die aanhoudend
klagen en roepen, dat de Hollanders, de
Amsterdammers, de echte kooplui, niets over
hebben voor de kunst en alleen maar aan
de dubbeltjes denken. Dan moet je in an
dere landen komen, in Parijs, in Londen,
in Amerika, te St. Petersburg, Niets
over voor de kunst? Zacht wat! Ik wou
wel eens weten, wat dagelijks in Amster
dam voor kunst en kunstgenot wordt uit
gegeten, voor opera's, concerten, tooneel-
voorstellingen, enz., enz. 't Zou een aar
dig sommetje vertegenwoordigen. En wat
een musici, die van de kunst leven en wat
een schilders en teekenaarsEn bovendien,
wat een salons de variété's en een café-
concerts en een tingel-tangels en circus
sen! Halt wat, dat is geen kunst! Ja,
je hebt geljjk, dat is geen kunst, dat is
kunstenmakerij, maar, ach, hoe velen
toch zoeken daar hun kunstgenotMaar
dat daargelaten, dan toch worden te
Amsterdam handenvol geld uitgegeven voor
waar kunstgenot, ter bescherming en tot
steun der echte kunst en de ware kunste
naar behoeft zich waarachtig niet te be-
Hjj is bjj uwen vader en broeder. Op zijn
verzoek kom ik hier.
Er kwam een glimlach op haar gelaat waar
van ik de beteekenis niet begreep. Zjj stond
daar in opgerichte houding, vol vrouweljjke
waardigheid, het oog naar de deur gericht, ter
wjjl allerlei tegenstrijdige gedachten haar door
de ziel schenen te gaan.
Wilt gjj niet met mjj medegaan zeide
ik overredend.
Ik weder zweeg zjj, ik wil mjjn vader
zien, fluisterde zij, maar
Plotseling deinsde zjj bevende terug, wjj hoor
den voetstappen in de gang en op den drem
pel, voor haar de heer Blake kwam zjjn bruid
opeischen.
Mjjnheer Blake!
In dezen eenen naam, die haar van de lippen
kwam, lag de angst en het leed opgesloten van
vele maanden vol verlangen en wanhoop, maar
er lag in den toon geen toenaderingreeds had
h|j zjjne armen naar haar uitgestrekt, doch nu
trad hjj terug en zag haar min of meer smee-
kend aan.
Gjj hebt geljjk, eerst heb ik u vergiffenis
te vragen, voor ik hopen kan
Neen neen, viel zjj hem in de rede, het
is reeds genoeg dat gjj hier komtmeer verlang
ik niet. Als ik u onverschillig was
Onverschillig Een wereld vol liefde trilde
in dat woord. Luttra, ik ben uw echtgenoot, en
het verheugt mjj dat ik dat ben, op dit uur heb
ik u gezocht om mjjn gansche hart, al mjjne
toewjjding aan uw voeten te leggen. Dit jaar
heeft mjj geleerd ach 1 wat heeft dit jaar
mij niet geleerd omtrent de hooge waarde van
haar, die ik op mjjn huwelijksdag zoo lichtzin
nig van mjj stiet? Luttra hjj strekte de hand
naar haar uit wilt gjj al uwe andere daden
van toewjjding en opoffering bekronen met uwe
klagen over te weiuig belangstelling of te
groote karigheid. Mozart en Beetho
ven, de nooit overtroffen heroën der mu
ziek zouden wonder opkjjken, als zij zagen,
hoe vorstelijk het loon is van hen, die hunne
onsterfelijke werken vertolken. Echter,
verre van mij den kunstenaar zijn loon te be
nijden, maar toch, is er niet iets waars in de
klacht, dezer dagen geuit, dat, waar vaak met
ruime hand geschonken wordt voor kunsten
kunstgenot, inrichtingen van liefdadigheid
slechts met groote moeite in de behoeften
van armen en weezen kunnen voorzien.
Doch ook in dat opzicht mag den Am
sterdammer hulde worden gebracht. Waar
hjj vaak niet schroomt diep in den zak te
tasten, als het geldt kunsten en weten
schappen te steunen, daar toont hij zich
ook niet doof of hardhoorig als bij bum
aangeklopt wordt om het lijden van de
menschheid te verzachten. Groot zijn ook
de sommen, jaarlijks aan de liefdadigheid
ten offer gebracht en ook het duizendvou
dig herhaalde «penningske der weduwe»
vult vaak de leegten aan in de schatkist der
weldadigheid.
De visite die de Keizer en Keizerin van
Duitschland aan den Sultan hebben ge
bracht, komt den inwoners van Konstanti-
nonel duur te staan. De SultaD heeft den
Gouverneur gelast, op elk pond vleesch, dat
verkocht wordt, 20 paras of 6 cents belas
ting te heffen tot de gemaakte onkosten
gedekt zijn.
Alle gevaar voor besmetting van de pest
in het gasthuis te Weenen, is thans ge
weken.
Het stoffelijk overschot van keizerin
Elisabeth is in tegenwoordigheid van
vergiffenis, die mjj weer tot mecscb zal maken
en met uwe achting, die ik boven alle aardsche
goederen hoogschat
Zjj zag naar hem op, met dien ernstigen
blik, dien wjj zoo goed kenden, nog verzacht
door een vriendeljjken glimlach maar toch legde
zjj hare hand niet in de zjjne.
En dit zegt gjj mjj in het uur waarin
mjjn vader en broeder zjjn gevangen genomen?
Terwjjl zjj nauweljjks een oogenblik geleden,
vernederd, gebonden en onder bewaking der
politie voor u stonden en terwjjl gjj weet dat
zjj de schande en de gevangenis, die hun wacht
ten volle verdienen?
Neen, ik zeg dit op den dag, waarop ik
mjjne vrouw wedervind en terug ontvang, de
vrouw waarnaar ik zoo lang heb gezocht, en wie
ik slechts een woord heb toe te roepen
welkom, welkom
Nu boog zij, nog steeds met denzelfden ge
lukkigen glimlach, het hoofd Laat thans komeD
wat wil, ik kan nooit meer ongelukkig worden,
hoorde ik zacht, bjjna fluisterend zeggen. Maar
een oogenblik later hief zij het hoofd weer op,
er lag eene geheel andere uitdrukking op haar
gelaat.
Mjjnheer Blake, zeide zjj, gjj zjjt een goed
menschalleen ik kan uwe goedheid op de
rechte waarde sohatten, ik, die een jaar lang
in uw huis woonde, en met oogen waaraan niets
ontsnapte, gezien heb, hoe van af de vroegste
jaren uw leven en uwe omgeving is geweest.
Maar uwe goedheid moet u niet tot een daad
verleiden waarover gjj tot op uw stervensuur
berouw zoudt gevoelen, want dan zou ik, die
in de school van den tegenspoed geleerd heb,
wat mjjn plicht is, den moed hebben voor twee
en mij verzetten tegen iets, dat volgens mjjne
innige overtuiging, slechts tot grievend leed en
schande kon leiden. Gjj zoudt mjj, als uwe echt-
twee grootmeesters van het Dof, prins L i c h-
tenstein en graaf Bellegarde, naar
zijne definitieve rustplaats gebracht in den
grafkelder van het klooster der eerw. paters
Capucijuen. Het lijk werd in een bronzen
grafstede, versierd met een gouden kruis
en eene zilveren kroon, geplaatst naast het
graf van wijlen aartshertog Rudolf.
Treurige heriunering deze graven, de
moeder door den dolk van een anarchist en de
zoon door zelfmoord om het leren gebracht.
De Engelsche Regeering laat in het verre
Oosten haar strijdkrachten met buitenge
wonen ijver en spoed gereed maken voor
den strijd, zoowel op maritiem als op mili
tair gebied.
Alle Engelsche oorlogsschepen, te Hong
kong gestatiouneerd, nemen levensmiddelen
en ammunitie in. Naar men zegt, is be
vel ontvangen, dat zij zich gereed moeten
houden, om onmiddellijk zee te kiezen. De
kruiser Bonaventure die van Manila terug
geroepen is, kwam gisteren aan, en neemt
nu snel kolenvoorraad in. Bericht wordt,
dat de kanonneerbooten last ontvangen
hebben te Hongkong samen te komen. Door
de directie der artillerie worden de belege-
ringskanonneu in positie gebracht.
Er schijnt zich heel wat onraad aan den
politieken hemel te vertoonen.
In Rusland heeft de politie een complot
ontdekt gericht tegen den Staat. Te Kiew,
Moskou, en Nischny-Nowgo rod moeten de
gevangenissen vol zijn, van meest jonge
liedeD, verdacht van medewerking aan een
revolutionnair complot. Onder de gevan
genen zijn vele onderwijzeressen van de
volksschool. Het centrum van de beweging
wa9 te Lodz in Polen. Daar ook te St.
Petersburg revolutionnaire vlugschriften
door de politie werden ontdekt, werden 30
beambten speciaal met het nagaan van de
leiders der beweging belast.
Het was moeiljjk eenig zeker spoor te
ontdekken, daar onder de gevangengenome-
nen geen enkele verrader werd aangetrof-
genoote aan het hart willen drukken, hebt gjj
wel bedacht wat het zeggen wil.
Zeer zeker, antwoordde hjj vol ernst. Dat
beteekent voor mjj ontheffing van zieleleed,
Luttra.
Een smarteljjken trek kwam om hare lippen,
doeh dwong zjj zichzelf tot kalmte.
Het beteekent, zeide zij en trad nader,
het beteekent schande voor een der aanzienlijk
ste familiën van het land. Het beteekent diep
stilzwjjgen over een verleden door misdaad be
vlekt, en voorspelt een toekomst die vele jaren
lang door de schaduw der gevangenismuren zal
worden verduisterd Het beteekent dat vele
woorden en uitdrukkingen ons niet over de lip
pen mogen komen, dat onze oogen zich niet
mogen verlustigen aan visioenen van een geluk
kig samenzjjn van vaders en moeders, broeders
en zusterB. Het beteekent God geve mjj de
kracht het u te zeggen een thuis zonder za
lige herinneringen.
Een echtgenoot niet meer zoo geacht als hjj
het verdient, eene echtgenoote door voortduren-
den angst gekweld, en kinderen, ja, misschien
kinderen, wier onschuldige lippen nooit den
heiligen naam van grootvader kunnen noemen,
zonder den ouders het bloed naar de wangen
te jagen.
Luttra, uw vader en broeder hebben er
in toegestemd hun duistere paden verder alleen
te bewandelen, en u niet meer te verontrusten.
De schaduw waarvan gij spreekt, moge u op het
hart liggen, dierbare vrouw, want deze mannen
zjjn van uw eigen bloed, maar nooit zal zjj
vallen op den haard waaraan ik u verzoek owe
plaats in te nemen. Of gjj met mjj wilt gaan of
niet, nooit zal de wereld weten dat Luttra Blake
ooit Luttra Schoenmaker is geweest.
(Wordt vervolgd.)