N 1 iü U W E
Q
ïïagBlaó voor <3loorè- en Suió-tXollanó.
Een voorstel tot oplossing van
het Romeinsche Vraagstuk.
No. 4036
Woensdag 16 November 898
23ste Jaargang.
Fata morgana.
BUITENLAND.
ABONNEMENTSPBIJS
Per 3 maanden voor Haarlem
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p.
Voor het buitenland
Afzonderlijke nummers
Dit blad verschijnt
dagelijksbehalve Zon- ®n Feestdagen.
BUBEAU St. Janstraat Haarlem.
/1.10
«1,40
«2,80
«0.03
Van 16 regels50 Cent
Elke regel meer
71/.
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie a Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
In een te München verschijnend Katho
liek tjjdschrift Die Wahrheit, werd onlangs
een artikel openbaar gemaakt, geschreven
door een prins van H a n a u. In dit artikel
werd een belangrijk voorstel gedaan ter
oplossing van het Romeinsche Vraagstuk.
De vorstelijke schrjjver zegt aldus
«Het is een heilige plicht van de Ka
tholieke Kerk, immer wederom terug te
komen »p den eisch, dat aan den H. Va
der door de herstelling van den Kerkelij-
ken Staat de onafhankelijkheid worde te
ruggeschonken, welke hem als Plaatsbe
kleder van Christus noodzakelijk is. God
heeft aan Oostenrjjk de bijzondere genade
bewezen, deze heilige Katholieke zaak te
kunnen verwezenlijken. Oostenrijk heeft,
teneinde na de nederlagen in Bobeme het
optreden van Frankrijk voor een gunstigen
vrede met Pruisen te verwerven, trots zjjn
zegepraal op de Italianen een groot gebied
aan Frankrijk voor Italië afgestaan. Waar
om zou het niet, ter vervulling van een
goddeljjke taak, het kleine stuk lands van
Znid-Tirol, Trente en Riva, met zpne om
geving opofferen, om daardoor, terwijl het
daarvoor in ruil de teruggave van een ge
deelte van den Kerkeljjken Staat aan den
Paus vordert, den Paus wederom zjjne zelf
standigheid te bezorgen? Oostenrjjk moet
zich herinneren, dat zijn Keizer den eere-
titel voert van Apostolische Majesteit.
Aldus zou de Keizer dezen eeretitel door
daden moeten bevestigen en met zjjn volk
een offer brengen voor den Opvolger van den
eersten Apostel, de Rots, waarop onze Hei
land Zjjne Kerk heeft gebouwd, voor den Op
volger van den Apostel Petrus. De geheele
wereld weet, dat keizer Frans Jozef
een goed katholiek is en een getrouw
vriend van den Pauseljjken Stoel. Derhalve
mag niets hem terughouden, om aan den
H. Vader de vrijheid terug te bezorgen.
Hoe zal dan de veelbeproefde monarch
eenmaal, wanneer de Verlosser hem roept
in het schoonste koninkrijk, waar alle tra
nen znllen worden afgedroogd, na den
zwaren arbeid van zjjne regeering het moede
hoofd gerust kunnen nederleggen en de
FEUILLETON.
6. Vervolg en Slot.)
Toen ik het dek betrad, drukte de kapitein
mjj de hand. »Dat was een dapper werk van
n, stuurman,// zeide hij, //ik zal het niet ver
geten. Ik heb iikwjjls zorg genoeg voor u gehad,
en moezt mjj vermannen, om mjjne vrouw gerust
te stellen, die in ware doodsangst verkeerde,
maar den moedige is het geluk gunstig./»
Juffrouw Wille had men in de kajuit gebracht.
Bij) hare aankomst op het dek was zjj bewuste
loos neergevallen na al het doorgestane leed
hadden beur krachten haar verlaten.
De vreemde matrozen herstelden spoedig, en
van hen vernamen wij iets anders omtrent het
ongeluk. Dezelfde cycloon, met welks stsartje
wjj zoo heftig geworsteld hadden, had ook de
//Esmeralde// bezocht, en zjj was in het centrum
van den cycloon geraakt, waartegen een schip
zelden iets vermag. Nadat de masten gebroken
waren, was het schip een spel der golven gewor
den zware stortzeeën waren over het dek gesla-
eeuwige vreugde binnengaanJuist bjj
het keizerjubileum biedt zich de beste
gelegenheid aan om deze idee uit te voe
ren, omdat op dit oogenblik méér dan ooit
geestdriftige gevoelens van dankbaarheid
jegens hun geliefden Keizer de Oostenrij
kers en Hongaren vervullen en dus van
den kant der bevolking tegemoetkoming
en steun ten stelligste is te verwachten.»
Wat nu den omvang van den Kerke-
ken Staat betreft, zoo stelt de bovenge
noemde schrjjver voor, dat den H. Vader
de rechter Tiberoever van Rome, verder
de Campolungo di Governo Civitavecchia,
Manziana en Bracciano zouden worden te
ruggegeven, met een kuststreek in het
Noorden tot Fiume Mignon en Lagp di
Bracciano reikend en in het Zuiden tot
aan den Tiber. In het Oosten moest de
grens oosteljjk en niet verre van de straat,
die van Rome naar Bracciano voert, lig
gen. Een bescheidener landje kon men
waarljjk niet voor den Paus verlangen, en
Italië's laars zou daardoor volstrekt geen
schade ljjden.
Gjj, heerlijk Italië met uw blauwen he
mel en met uwe overal weerklinkende ge
zangen, gjj zoudt dan eindeljjk den waren
vrede erlangenDe grondtrek van uw
harte is de godsdienstmaar uw gods
dienstige vrede is in den drang naar een
heid verloren gogaan. Italië heeft met zich
zeli gebroken, door den H. Vader tot een
gevangene te maken. De schrijver wil re
kening houden met alle gevoelens, welke
de Italianen hebben bewogen om Rome,
de oude hoofdstad van het groote Ro
meinsche rjjk, wederom tot residentie-stad
van zjjn Koning te maken. Maar daarom
mocht toch niet gebroken worden met het
verleden, waarop de Italianen met het
meeste recht fier en trotsch moesten zjjn,
dat n. 1. in hun Rome het eerste de chris
telijke zon opging over Europa, dat in
hun Rome de boom des Christendoms zjjne
wortelen sloeg om vervolgens zjjne takken
over geheel Europa uit te breiden, dat te
Rome geleefd es gewerkt en met den dood
hun werk bekroond hebben de Apostelen
Petrus en Paulus, en dat duizenden en dui
zenden van Heiligen daar hun bloed ge
stort hebben voor de zaak van Christus.
Italië kan niet tot rust komen, vooral
gen, zoodat het water in het ruim drong en
een deel der bemanning over boord was gespoeld.
De //Esmeralde// had eene lading van meubels
en kisten, en daaraan was het te danken, dat
zjj slechts langzaam zonk, ofsehoon zjj in elk
geval verloren was. Toen daarop het centrum
gepasseerd en het weer wat beter geworden was,
had men zjjne toe.lucht genomen tot de eenig
overgeblevene boot, om met haar de redding te
beproeven.
Ook waren allen gelukkig in de boot geko
men, maar op het ooeenblik van afstooten werd
de overladene en dus moeiljjk te besturen boot
door eene stortzee gepakt en kenterde. Aan drie
der matrozen gelukte het nog, de valreep te
bereiken een van hen greep het haar van het
voorbjjdrjjvend meisje en redde ook haar alle
overigen verdronken.
Twee dagen hadden daarop de ongelukkigen
zonder voedsel en aan alle onaangenaamheden van
het weer blootgesteld op het bovendek van het
steeds dieper zinkende schip in doffe vertwijfe
ling en elk oogenblik den dood verbeidend door
gebracht, tot zij eindeljjk ons zagen komen.
Onze reis liep voortaan gelukkig van stapel
en na zeventien dagen kwamen wjj te New-York
aan. Tot nu toe had ik juffrouw Wille niet weer*
eer het de onrechtmatige gewelddaad, te
gen den H. Vader gepleegd, wederom heeft
goedgemaakt. Is dit nu, wegens het natio
naliteitsgevoel, niet mogeljjk in zjjn alge-
heeleu omvang, toch moet Italië alles in
spannen om èn aan het nationaliteitsgevoel
èn aan de stem van zjju geweten hoop te
verschaffen. Daaraan nu beantwoordt mjjn
voorstel aldus vervolgt de schrjjver
welk voorstel overigens, wat Rome en Ci
vitavecchia betreft, van oude dagteekeniDg
is, om den H. Vader den bovengemoemden
kleinen Kerkeljjken Staat terug te geven.
Want de Paus mag geen gevangene zjjn,
en hjj moet een haven bezitten, waardoor
hjj met alle Katholieke geloovigen onge
hinderd in verbinding staat.
God geve, (zoo besluit de schrijver zijn
artikel, waarvan wjj het voornaamste heb
ben weergegeven,) God geve, dat eenmaal
wederom heilige gezichtspunten de volkeren
mogen leiden en dat dit ontwaken van
waarlijk christeljjke gedachten tot vrede
voere tusschen Quirinaal en Vaticaan De
Middeleeuwen beschamen ons onder dit op
zicht, toen duizenden dappere ridders en
krjjgers met hunne vorsten aan de spits hun
bloed opofferden voor de verovering van
het H. Land.
Amerika.
De Vereenigde Staten van Noord-Ame-
rika rekenen er op dat ongeveer 15.000
Spaansche soldaten op Cuba zullen bljjven
om over te gaan in hun leger. Ook reke
nen de Amerikanen dat ongeveer 60.000
opstandelingen gaarne als militairen der
Vereenigde Staten zullen willen dienen.
Oostenrjjk-Hongarije.
In politieke kringen te Weenen wordt
veel gesproken of de Keizer van Oostenrjjk
ook weder in het huweljjk zal treden. De
mogeljjkheid, dat hem misschien nog een
zoon geboren zou worden, om eene rechte
ljjn van afstamming te houden, denkt men,
moet hem er tegen zjjnen zin toe leiden.
De tegenwoordige troon-opvolger, aartsher
tog Frans Ferdinand, zoon van wjjlen
Aartshertog Karei Lodewjjk, jongsten
broeder van den tegenwoordigen Keizer, is
geen sterk en gezond persoon, en men ge
looft dat hjj er niet in zal slagen het las
tige Oostenrjjksche rijk te regeeren. Het
huweljjk van Keizer Frans Jozef met
gezien, bjj had door de doorgestane vermoenis-
sen en door de «mart over het verlies harer
bloedverwanten Daar lichaam en ziel zoo ge
leden, dat zjj, in weerwil van de opofferende ver
pleging door de vrouw van onzen kapitein,
voortdurend het bed moest houden en slecht»
heel langzaam herstelde.
Toen zjj na onze aankomst in de haven op
het dek gebracht werd, sprak ik haar eenige
oogenblikken. Met tranen in de oogen dankte
zjj mjj voor wat ik voor haar gedaan had, en wel
gevoelde ik, dat het mjj maar een enkel woord
behoefde te kosten, om haar voor eeuwig de
mjjne te noemen, doch dezelfde badenkingen
van vroeger weerhielden mjj het woord uit te
spreken, en zoo scheidden wij diep bewogen van
elkaar.//
De kapitein zweeg en keek weer droomend
in de verte.
//En hebt gjj de jonge dame niet w eer gezien?//
vroeg ik hem na een poos.
//Neen,//antwoordde hjj. «Wel kende ik haar
adres door tusschenkomst van de vrouw van
onzen kapitein maar eene andere mededeeling
der laatste gaf mjj nog een reden meer, juffrouw
Wille niet weer te naderen. Als eenige erfgename
van haren broeder was zjj rjjk geworden, en des
deze of gene jeugdige prinses wordt daar
om druk besproken.
Uuitschland.
Een zonderling geval heeft zich voor
gedaan in het Wilhelrapaleis te Stuttgart,
de verblijfplaats van den Koning van Wur-
temberg, waarin ook verscheidene leden
der koninklijke familie wonen.
Een man, hoogstwaarschijnlijk niet goed
by het hoofd, wasdoor den tuin het paleis,
binnengedrongen en kwam op de eerste
verdieping terecht. Hij opende de deur der
kamer van een der prinsen, plaatste zijn
schoenen op het portaal, rookte eene si
garet en schreef verscheidene brieven aan
den vorst en aan de leden van de Konink
lijke familie, op papier met de naamletters
des konings, en ging gerust slapen. Nie
mand had nog iets van den zonderling
ontdekt, maar toen hij des morgens in zijn
hemdsmouwen, langs de gangen van het
paleis wandelde, werd hjj aangehouden. De
man beweert van koninklijk bloed te zijn
Servië.
Een troep van omstreeks 8000 Servische
boeren, woedend over het gedrag van hun
ex-koning en verkwister Milan, die de
brutaliteit heelt zijn volk te trotseeren, viel
dezer dagen tusachen Krajuvaz en Nisch
den spoortrein aan waarin Milan geze
ten was.
Zij onthaalden den trein met steenwor
pen, al de glasramen werden verbrijzeld en
de ex-koning is ontsnapt dank aan den ma
chinist, die den trein met vollen stoom deed
voortrijden. Een bataljon soldaten is naar
Krajuvaz gezonden en meer dan 100 boe
ren zijn gevangen genomen.
België.
Het Belgische leger wacht eene groote
reorganisatie uitgewerkt door generaal Bri-
almont.
De weduwe Flam ent, onlangs te
Neuville bij Charleroi overleden, heeft haar
geheel vermogen, dat meer dan een mil-
lioen franks bedraagt, vermaakt aan het
stedelijk armbestuur van Charleroi, onder
voorwaarde, dat eiken dag een halve frank
moet worden uitgekeerd aan haar keuken
meid, die daarvoor den hond van de over
ledene moet onderhouden.
Frankrijk.
Een schildwacht op post staande voor
het arsenaal te Mourillon heeft een gen
darm doodgeschoten, die de rondte deed
en niet had geantwoord op het hem toe
geroepen qui'vivt.
te minder koD ik naar beur hand dingen. Ik
zeide tot mij zeiven, dat na al het leed, 't welk
de zee haar berokkend had, zjj alles doen zou,
mij te bewegen, aan land te bljjven, maar dan
zou ik ecu ongelukkig mensch geworden zjjn:
De zee is voor mjj eene levensvoorwaarde, ik
kan niet zonder haar, ik heb haar te lief. Gjj
moogt mjj gelooven, dat mjjn besluit mjj groo-
ten strjjd gekost heeft, maar ik heb overwonnen.
In mjjn hart neemt het geliefde wezen wel is
waar nog dezelfde plaats in als vroeger, maar
zjj bljjft voor mjj eene fata morgana, in werke-
ljjkheid onbereikbaar.
De verteller stond op en vroeg eene boot, om
hem aan boord van zjjn schip te brengen. Ik
trachtte hem niet tegen te honden, omdat ik
gevoelde, hoe diep bewogen hjj was, en wjj na
men harteljjk afscheid van elkaar, daar hjj den
volgenden dag wilde uitzeilen.
Ik heb hem niet weergezien. Twee jaren later
vond ik in de scheepvaartberichten ook den
naam van zijn schip als „vermist// vermeld. Hjj
had zjjne rust gevonden in de zee. die hij zoo
liefhad.
itKLEHSIHE (III Klïï.
PRIJS DEB ADVERTENTIES.
AGITE MA NON AGITATE.