N 1 E W E
2)agêlaó voor eSdoórè- on Suiè-eXolland.
Amsterdamsche Brieven.
23 Jaargang.
Kn. 1050
Vrijdag 2 December 1898.
Meisjesdroomen.
BUITKJNL a n d.
Voor de overige plaatsen in Nederland fr. p. p. c 1,40
Voor het buitenland2,80
Afzonderlijke nummers. «0.03
Dit blad verschijnt
dagelijksbehalve Zon- en Feestdagen.
BUREAU: St. Janstraat Haarlem:
Van 16 regels50 Cem
Elke regel meer 1^1 s
Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Dienstaanbiedingen 25 Cents per advertentie h Contant
Redacteur-Uitgever, W. KüPPERS.
30 November 1898.
Rumor in casa. «Ick' heb een kneppel
onder de hoenderen geworpen,» mag Dr.
Dunner wel met vader Vondel zeg
gen. De veeren stuiven geducht en nu
het eens aan het kakelen is, zal het nog
zoo gauw niet ophouden, al komt men ook
al van verschillende kanten met olie aan
dragen om het rumoerige water tot kalmte
te brengen.
't Is dan ook alles behalve pleizierig,
dat men zijn troetelkindje zoo door eigen
vaders hoort veroordeelen en verloochenen.
Het kind door d'eigen vaders? Welja,
wat anders. Is niet de neutrale, godsdienst-
looze openbare school het kind der loge
En wie speelt de eerste viool in de loge
Is dat niet het jodendomj? Zijn niet de
joden in al onze steden de sterkste steun
pilaren van het liberalismus, dat de open
bare school liefheeft als de aap zjjn jongen?
En nu komt daar de Opperrabijn en ver
klaart de openbare school onbruikbaar voor
de Israëlieten, 't Is alles behalve pleizierig
Geen wonder dat Don Quichotte da
delijk op zijn rosenante springt om den
draak, den reus, den toovenaar te gaan
bestrjjden die zjjn dierbare openbare school
met schade dreigt en schande Dat nooit!
roept de heer Sassen uit en fluks zit hij
te paard, de speer is geveld, het schild is
geheven, daar gaat het los op een
windmolen
Ja, stel u maar gerust, onverschrokken
bresbespringer't is niet zoo erg't zal
wel los loopenDe Israëlieten blijven
vooreerst wel op de openbare school. Van
dien kant dreigt haar niet het groote ge
vaar. 't Is maar eene schijnbeweging. Het
woord van den Opperrabijn dringt slechts
door tot een klein, klein getal der zijnen.
De groote hoop is erg, erg liberaal en wat
de loge wil, breekt de jood af. Inte
gendeel, de loge voert uit wat de jood wil,
en waar het gaat tegen den Christus, Zjjn
FEUILLETON.
(Vervolg).
«Ik ken mijn plicht, mejuffrouw,» antwoord
de het meisje terwijl zij hare meesteres van
bloeven en sieraden ontdeed. Valerie sloeg
geen acht op de woorden van bewondering,
die het meisje tot haar sprak. Die eeuwige
vleierijen walgden haar en zij was blijde toen
Marie vertrok.
Een half uur later sliep zjjmaar het was
geen rustige, weldoende slaap, die haar ver
kwikte. In hare droomen bevond zij zich weer
op het hal te Donnington. Zjj zag Max Beaufort
voor zich Btaan hij echter wilde haar niet zien,
niet met haar spreken, en wendde zich toornig
van haar af.
»Wat heb ik dan gedaan, o God, wat heb ik
gedaan?» riep zjj angstig en tranen vloeiden
langs hare wangen toen zjj ontwaakte. «God
dank I het was maar een droomOnwil
lekeurig greep zjj naar het medaillon, dat om
haar hals bevestigd was, en waarin de bloe
men waren, die hjj haar geschonken had.
In de voornaamste dagbladen kwam eene
ljjst voor der gasten, die op het balfeest van
mevrouw Langley waren tegenwoordig geweest.
Men roemde Valerie's sohoonheid en lieftal
ligheid. Charles las dit alles met bange zorg.
Hjj zag, hoe de klove immer breeder werd,
vrelke hem van zjjn geliefde scheidde.
leer en Zijn geopenbaarden godsdienst, daar
gaan loge en jodendom hand in hand. Kijk
maar eens in Frankrjjk. En de openbare,
godsdienstlooze school is, o, zoo'n uitmun
tend wapen tegen Christus en Zjjn Kerk.
Vrees dus maar niet, dat de stem van den
Opperrabjjn, hoe goed gemeend zjjn woor
den ook mogen zjjn, veel zal vermogen op
het gros der joden. Men zal er een mouwtje
aan passen en de storm zal wel bedaren.
Maar als ik u een goeden raad schuldig
ben, aan u, o, DonQuichotte's der
openbare school, zorg er dan voor, dat
uwe socialistische onderwjjzers den mond
houden. Ik geef u de verzekering, die bren
gen er de klad in en ondermjjnen de lief
hebberij van de conservatieve liberalen en
van de nog conservatiever joden voor de
openbare school. Want conservatief zjjn
die lui, die liberalen bedoel ik, en die jo
den Wat ze hebben, houden ze vast
met hand en tand. Zij geven er den brui
van om geljjkeljjk op en neer te deelen.
«Ik zet nul en houd alles,» is hunne re
kenmethode. En die nieuwerwetsche reken
methode van geljjke winstverdeeling en
Staatseigendom en Landnationalisatie en
weinig werkuren met veel werkloon en «ik
wil op mjjn beurt ook wel eens mjjnheer
zjjn,» enz. zie, die socialistische reken
methode en wereldbeschouwing, daar heb
ben zjj een broertje aan dood. Pas op dus,
dat uwe socialistische onderwjjzers, daar
leopen er te Amsterdam nog al wat van
dat soort onder, met die theorieën niet
wat al te hard te koop loopendan
zou er roet in de pap vallen maar an
ders Dat ongodsdienstige der school,
achdaarvoor breken de joden de open
bare school niet af.
Neen, de neutrale, openbare school heeft
slechts één ernstige vjjand en dat is de
bjjzondere school van hen, die met volle
overtuiging zich groote opofferingen ge
troosten om hunnen kinderen eene christe
lijke opvoeding te doen geven en daarbjj
een onderwjjs, dat in alle opzichten eene
En toch had hjj zooeven een schrjjven ont
vangen, waarin hem zjjne verloofde in naam
harer tante uitnoodigde tot een bezoek. Dit
gebeurde niet dikwjjls, en hjj meende reeds
bemerkt te habben, dat Valerie geheel veran
derd was. Hare brieven waren koud en wer
den steeds zeldzamer.
Charles meende dat de wereld met hare
hulde en vleierjj zjjne bruid van hem zonde
aftrekken maar toch omhelsde hjj het meisje
innig, toen zjj hem den volgenden dag tege
moet kwam.
//Valerie, geliefde Valerie, het valt me zoo
hard, u zoo zelden te zienzeide hjj op
treurigen toon.
Zjj maakte zich los uit zjjne omarming.
Daar is niets aan te veranderen, Charlie. Wjj
moeten ons nog op eene grootere scheiding voor
bereiden," sprak zjj met een gedwongen lachje.
«Valeriewat wilt ge daarmede zeggen
Hjj klemde zoo hevig hare hand in de zjjne,
dat hjj haar bjjna pijn deed.
Het B>r'*j v-rh!■sekte. «Had hjj haar wer
kelijk zóó lief?» Zjj zag zich zelve als eene
huichelaarster aan.
//Ik wilde daarmede zeggen, dat wij in Ja
nuari naar Italië zullen vertrekken, om daar
tot de lente te bljjven,» antwoordde zjj.
//Neen, Vally, dat kan niet zjjn. Daarin zult
gjj toch niet toestemmen, dat is niet mogeljjk I»
«Charles, wees voorzichtig, spreek niet zoo
luidKon ik anders dan mjjne toestemming
geven aan tantes plan
»Dus gij vertrekt gaarne Gig verlaat me
vrjjwillig voor vele maanden?»
vergeljjking met het Staatsonderwjjs kan
doorstaan.
En dat weet de loge, dat weten de libe
ralen al te wel. Och, die pik van den Op
perrabjjn zal hun weinig deren, die aan
val zal gauw zjju afgewend. Daartoe is maar
wat hocus-pocus noodig, maar al hunne
kracht dient ingespannen om de Christelijke
school, de bjjzondere godsdienstige school
er onder te houden. Daartoe concentreeren
zich al hunne pogingen. De bjjzondere scho
len der Roomsch-katholieken, in de eerste
plaats en de scholen met den Bjjbel al even
zeer, die mogen niet tot bloei komen,
die moeten gekweld eu geplaagd wor
den en duur gemaakt, opdat de kosten te
zwaar worden voor de draagkracht der jjve-
raars voor godsdienstig onderwjjs
Och, wilden de Anti-revolutionnairen toch
eens beter inzien, waarom de strjjd gaat op
het einde dezer eeuw Wilden zjj eens al
de kostbaarheid van den inzet begrjjpen
misschien brachten zjj dan ook eens ein-
deljjk wat hoogmoed en eigendunk ten offer
en werd samenwerking in goeden zin mo
geljjk eene samenwerking, die alléén
de macht der loge kan breken en ons land
en de bjjzondere school de vleugels kan doen
uitslaan
Engeland.
De politie van Scotland Yard, Londen,
heeft Maandag zekeren W i 11 i a m s aange
houden, die in het bezit gevonden werd
van een groot deel juweelen onlangs in het
Noorderstation te Parjjs gestolen, ten na-
deele van de Hertogin van Sutherland.
Een tweede kerel werd eveneens aange
houden, doch bjj loochent krachtdadig alle
medeplichtigheid. Williams zal voor de
Rechtbank der Rowstreet verschjjnen, doch
daar de diefstal te Parjjs gepleegd werd,
verwacht men eene vraag tot uitlevering
van wege het Fransch gouvernement. De
echtgenoot der Hertogin heeft de terugge
vonden juweelen herkend.
Ministsr Chamberlain heeft ver
klaard, dat de Engelsche Regeering zich
«Ik heb 't u immers reeds gezegd,» ant
woordde het meisje toornig. «En dan zie ik
niet in, waarom gij boos öp mjj zoudt wordeo,»
voegde zjj erbjj, terwjjl zjj trotsch het hoofd
afwendde.
«Wellicht heb ik het recht niet aan u te
twjjfelen of u te berispen, omdat gij mjj vrjj
willig verlaat, maar ik kan het toch ook niet
goedschiks aanzien, dat uwe tante om eiken prjjs
ons wil scheiden. Wanneer heeft zjj dat besluit
genomen
//Eenige dagen vóór het bal.»
//En wil ze ons ook verbieden elkander te
schrjjven
«Neen, o neenGjj gelooft toch niet, dat
ik haar dan zou gehoorzamen riep Valerie
levendig. Eer hjj kon antwoorden, werd de deur
geopend en tot Valerie's verwondering trad me
vrouw Langley binnen.
//Zjj ontving Charles met groote voorkomend
heid in hem toch zag zjj den gast, welken zjj
had uitgenoodigdMen ontbeet gezamenlijk
tjjdens den maaltijd vertelde de oude dame dat
zjj voornemens was veertien dagen naar Parjjs
te gaan.
//Dat is waar ook» aldus wendde zjj zich tot
Valerie »de familie Lawford vertoeft tegenwoor
dig te Parjjs. Wjj moeten niet vergeten, hun een
bezoek te brengen."
«Lawford? Zjjn dat niet de menschen, waar
over graaf Emile Brand op een afkeurende
wjjze sprak
«Lawford is de bezitter van een ijzergieterij,
maar hjj is toch een man van deftige familie,
wien groote eigendommen toebehooren.»
niet zal mengen in zake de belasting op
de goudmijnen in Transvaal.
Duits cliland.
Het groote nieuws te Berljjn is wel wat
de Berliner Post ons brengt, n. 1.: dat ko
lonel von Schwarzkoppen eene bro
chure heeft geschreven over de zaak D r e y-
fus en dat de Duitsche Keizer hem mach
tiging heeft verleend deze brochure te doen
publiceeren.
De Duitsche Rijksdag zal 6 Decem
ber in de Witte Zaal van het slot te Ber
lijn des middags te 12 uur door den Kei
zer persoonlek worden geopend.
Keizer Wilhelm zal zijn bondge
noot den Keizer van Oostenrijk, bij zjjn
50-jarig regeeringsjubileum een kostgaar
porseleinen servies aanbieden. De Duitsche
gezant te Weenen, graaf E u lenb u rg, en
de militaire attaché, graaf M o 11 k e, zullen
den keizerljjken jubilaris het geschenk van
hun vorst overhandigen.
Frankrijk.
Gisteren was het feest te Le Mans, in
het hoofd-kwartier van het 4e Legerkorps.
Generaal Merci er werd, ter gelegenheid
van zijn aanstaand aftreden, een punch
aangeboden, waarbij de generaal in eene
toespraak den tegenwoordigen toestand van
Frankrijk vergeleek bij dien van Byzan
tium, waar de «intellectueelen» over spits
vondigheden redetwisten, terwijl de Turken
de wallen bestormden.
Het leger moet zich handhaven in een
toestand van strijdvaardigheid en de Tur-
keD verslaan, onder welken vorm zij zich
ook vertoonen. Zjj, die ons thans belee-
digen, aldus de generaal, zullen gelukkig
zjjn te constateeren, misschien wel in de
naaste toekomst, dat wij tegenstand heb
ben geboden en hun vernielingswerk, dat
zoo blindelings ondernomen ishebben
overleefd.
Te Rijssel is een dronkaard die on
langs op een officier zes revolverschoten
heeft gelost tot 8 jaren gevangenisstraf
veroordeeld. Hij zeide de misdaad te heb
ben gepleegd omdat hij gehoord had, dat
de officier de soldaten slecht behandelde,
terwijl gebleken is dat hij den officier in
het geheel niet kende.
Te Marseille is in een der lokalen
van de beurs een bom gevonden, waarin
«Maar waarschijnlijk geene familiebezitting,
doch een goed, dat hjj zich met zjjn geld heeft
gekocht."
«Nu», meende Charles een weinig geraakt,
«een man die het geld op eerljjke wjjze verdient
kan beter zjjn dan hjj die 't door erfeniseen
verkrjjgt
«Bij Lawford is dit beide het geval. Asthon
Lawford is van oude familie en van nog oude
ren adel. Zelfs de Beaufort's maken er geen
aanmerking op, dat hjj een man van zaken is.»
«Zijn deze Beaufort's dan zoo. trotsch
«Onbedwingbaar trotsch 1 En kapitein Max
Beaufort het meest van allen
«Eu toch zou bjj met aarzelen, geloof ik, de
dochter van een jjzerhandelaar tot vrouw te
nemen, zoo zjj hem een flinken bruidschat me
debracht,» antwoordde Charles bitter.
Valerie geloofde geen oogenblik, dat dit het
geval zou kunnen zjjn, maar zjj zweeg. Zjj was
bevreesd, Max Beaufort'» verdediging op zich
te nemen, vooral in tegenwoordigheid van Char
les.
Een weinig voor dat Charles vertrekken moest,
liet mevrouw Langley de beide jongelieden alleen.
Zij wist immers, dat zij elkander maandenlang
niet meer zouden zien.
Een poos zwegen beiden, dan sloeg Charles
zjjn hand om haar middel en fluisterde:
«Niet waar, Vally, gjj bljjft me trouw wat er
er ook gebeuren moge
«Ach Charles I» kwam het bjjna onhoorbaar
van hare lippen.
(Wordt vervolgd
LIMSC
C0CR1IT.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 3 maanden voor Haarlem ƒ1,10
AGITE MA NON AGITATE.
PRIJS DER ADVERTENTIEN.
16.